တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထဲမွာ အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ မြတ္စလင္ ၂,၀၀၀ ကို ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္ပို႔ေပးဖို႔စီစဥ္ေနတယ္လို႔ တ႐ုတ္ယူနန္အာဏာပိုင္ေတြက ျမန္မာဘက္ကို အေၾကာင္းၾကားစာ ေပးပို႔လိုက္ပါတယ္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ ဒီမနက္ခင္းက စစ္ေကာင္စီတပ္နဲ႔ ကခ်င္ KIA နဲ႔ကိုးကန႔္ MNDAA ပူးေပါင္းတပ္ေတြအၾကား နာရီဝက္ခန႔္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့သလို ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးညႇင္းၿမိဳ႕နယ္ အင္းေတာ္ႀကီးေဒသဘက္မွာလည္း စစ္ေကာင္စီတပ္နဲ႔ ကခ်င္ KIA အၾကား တိုက္ပြဲျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
စစ္ပြဲပဋိပကၡေတြ၊ မီးေလာင္ကၽြမ္းမႈေတြဆက္တိုက္ရွိေနတဲ့ ခ်င္းျပည္နယ္ထဲက ၿမိဳ႕ေတြမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ေတြ ဘာသာေရးအရအထြဋ္အျမတ္ထားတဲ့ ခရစၥမတ္ပြဲေတာ္ကို မက်င္းပေတာ့ဘူးလို႔ ခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္ တာဝန္ရွိသူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကူးစက္ျမန္ Delta ကိုဗစ္မ်ိဳးကြဲေၾကာင့္ကိုဗစ္တတိယလႈိင္းအတြင္း ကူးစက္မႈဒဏ္ ေတာ္ေတာ္ေလးခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ အသစ္ထပ္ေပၚလာတဲ့ဗီဇေျပာင္း Omicron ပိုးကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔မွာကို ျပည္သူေတြက စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။
တ႐ုတ္ရဲ႕ ရင္းႏွီးႁမွဳပ္ႏွံမႈေတြေၾကာင့္ အာဖရိကႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ား ေႂကြးၿမီျပႆနာ ၾကံဳရတာရွိေပမဲ့ ေဒသခံ ျပည္သူေတြၾကားမွာေတာ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ စီးပြားရင္းႏွီးမႈ ပုံစံကို ေထာက္ခံသူေတြ ပိုမ်ားလာေနတယ္လို႔ စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ Victoria Amunga ေပးပို႔ထားတဲ့ သတင္းကို ကိုေအာင္ျမတ္သူက ေျပာျပေပးပါမယ္။
အတိုးမေပးတဲ့ အမ်ိဳးသားညီၫြတ္ေရးအစိုးရ NUG ရဲ႕ ေငြတိုက္စာခ်ဳပ္ေတြကို ေရာင္းခ်လို႔ရတဲ့ေငြဟာ ၂၄ နာရီအတြင္းမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၉ သန္းေက်ာ္ ရရွိထားတယ္လို႔ NUG ဘက္က ထုတ္ျပန္ထားၿပီး ဝယ္ယူသူေတြဘက္ကလည္း ဒါဟာ ျပည္သူက ႏုဂ်ီ (NUG) အစိုးရကို အသိအမွတ္ျပဳ ေထာက္ခံၾကတယ္ဆိုတာကို ျပသတာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
လုံၿခဳံေရး တင္းက်ပ္ထားတဲ့ၾကားကပဲ ရန္ကုန္တိုင္းထဲက လႈိင္သာယာ တပ္မေတာ္အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံနားအပါအဝင္ ေနရာတခ်ိဳ႕မွာ အေသးစားေပါက္ကြဲမႈေတြ ဆက္ၿပီးရွိေနသလို သံလ်င္၊ စမ္းေခ်ာင္း အပါအဝင္ ပဲခူးတုိင္း၊ တနသၤာရီတုိင္း ၿမိိတ္ခ႐ိုင္နဲ႔ စစ္ကိုင္းတုိင္း မံုရြာၿမိဳ႕ေတြမွာလည္း ေပါက္ကြဲမႈတခ်ဳိ႕ ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒ ေစာျမင့္ဦးလိုက္ပါလာတဲ့ ယာဥ္တန္းကို ဖားအံ-လႈိင္းဘြဲ႔လမ္းမွာ မိုင္းခြဲတိုက္ ခိုက္ခံခဲ့ရၿပီး ဘယ္သူ႔လက္ခ်က္လဲဆိုတာ မသိရေသးေပမယ့္ ေသဆုံး ဒဏ္ရာရသူ မရွိဘူးလို႔ စစ္ေကာင္စီက ေျပာပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ဆုံအထက္ပိုင္းေဒသ အင္ဂ်န္းယန္ၿမိဳ႕နယ္မွာ စစ္ေကာင္စီတပ္နဲ႔ KIA အၾကားတိုက္ပြဲျဖစ္ၿပီး စစ္ေကာင္စီဘက္က တပ္ေတြ လႈပ္ရွားေနတာေၾကာင့္ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ေဒသခံေတြ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ကို တိမ္းေရွာင္ေနရပါတယ္။
နည္းပညာ အင္ဂ်င္နီယာေတြကေတာ့ ကိရိယာေတြကို လက္ေတြနဲ ့ေစခိုင္းရာကေန စိတ္နဲ ့ထိန္းခ်ဳပ္ေစခိုင္းဖို႔ ့အထိ စမ္းသပ္ေနလုပ္ေဆာင္ေနၾကပါျပီ။ ဒီအစီအစဥ္မွာေတာ့ျဗိတိသ်ွ ကာကြယ္ေရး နည္းပညာကုမၸဏီတခုက ဒရုန္းယာဥ္ငယ္ကို စိတ္နဲ ့ ထိန္းခ်ဳပ္ပ်ံသန္းတဲ့ေနတဲ့အေၾကာင္း AP သတင္းေဆာင္းပါးကို ကိုေအာင္ျမတ္သူက တင္ဆက္ေပးထားပါတယ္။
ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာမွာ မေန႔ ႏိုဝင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔က စစ္ေကာင္စီနဲ႔ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တဖြဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္ဘက္ကေတာ့ ဒီတိုက္ပြဲဟာ ARSA အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔နဲ႔ျဖစ္တဲ့ တိုက္ပြဲလို႔ ေျပာဆိုထားေပမယ့္ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္ AA ဘက္ကေတာ့ သူတို႔နဲ႔ျဖစ္တဲ့တိုက္ပြဲလို႔ ေျပာပါတယ္။
“စစ္ေကာင္စီဘက္ကလည္း သူတို႔ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ သေဘာထား ေတြ အေျပာင္းအလဲ မရွိလို႔ ရွိရင္ေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေပ့ါေနာ္။ ဒီ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ေရာက္ဖို႔ကေတာ့ နည္းနည္းခက္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္ခင္ဗ်။” (ဗိုလ္မႉးႀကီးေနာ္ဘူ၊ KIO ျပန္ၾကားေရးတာဝန္ခံ)
ASEAN နဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၀၂ သန္း ေပးအပ္မယ့္ အေၾကာင္း အေမရိကန္ သမၼတ Joe Biden က ေၾကညာခဲ႔ပါတယ္။ အဖြဲ႔၀င္ ၁၀ ႏိုင္ငံပါ ASEAN အဖြဲ႔နဲ႔ အဂၤါေန႔က အြန္လိုင္းက လုပ္တဲ႔ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲ အတြင္းမွာ ေၾကညာခဲ႔တာပါ။ ကိုေအာင္ျမတ္သူ ေျပာျပပါလိမ့္မယ္။
ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ ဘာလင္ၿမိဳ႕က Verborgene ျပတိုက္ဟာ အမ်ိဳးသမီးပန္းပုပညာရွင္ Louise Stomps ရဲ႕ လက္ရာေတြကို ျပသဖို႔အခ်ိန္အေတာ္ၾကာစီစဥ္ခဲ့ရပါတယ္။ နာဇီေခတ္အပါအဝင္ ေခတ္အလိုက္ ေဘးဖယ္ျခင္းခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတဦးရဲ႕ အႏုပညာကို ျပသထားဖို႔ ႀကိဳးပမ္းတာပါ။ ကိုေအာင္ျမတ္သူက တင္ဆက္ေပးထားပါတယ္။
အာဖရိကပင္လယ္ထဲက La Palma ကြ်န္းေပၚမွာ တလေက်ာ္ၾကာ တစိမ့္စိမ့္ေပါက္ကြဲေနတဲ့ မီးေတာင္ေခ်ာ္ေတြေၾကာင့္ လူေနအိမ္ေတြနဲ ့စိုက္ခင္းေတြ ပ်က္စီးကုန္ျပီး လူေပါင္း ၆၀၀၀ ေက်ာ္ကို အေရးေပၚ ေရြ ႕ေျပာင္းဖို ့အမိန္ ့ထုတ္ထားပါတယ္။ ကိုေအာင္ျမတ္သူက ေျပာျပေပးမွာပါ။
“ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕ရဲ႕ ကန႔္သတ္မႈေၾကာင့္ တန္းတူရည္တူမထားတဲ့ အစည္းအေဝးကို သြားေရာက္ တက္ေရာက္တာက ပိုၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာကို ေစာ္ကားရာက်တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ တက္ဖို႔၊ မတက္ဖို႔ မေသခ်ာပါဘူး။” (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္း၊ သတင္းျပန္ၾကားေရးတာဝန္ခံ)
ႏိုင္ငံေရးအစြန္းေရာက္ေတြ၊ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေတြရဲ႕ လႈံ႔ေဆာ္မႈနဲ႔ တရား႐ုံးအသီးသီးမွာ တရားစြဲဆိုခံရ၊ အေရးယူခံရသူ အေယာက္ ၄,၀၀၀ ေက်ာ္ကို ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီလို႔ စစ္ေကာင္စီက ေၾကညာခဲ့ေပမဲ့ ညပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ျပန္လည္ဖမ္းဆီးခံရသူေတြ အမ်ားအျပားရွိေနၿပီး ဒီလိုလုပ္တာကို နားမလည္ႏုိင္ေၾကာင္း မိခင္တဦးက ေျပာပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ႏွစ္ပါးရဲ႕ လူမႈကြန္ယက္ကတဆင့္ တရားအေၾကာင္း ေဟာေျပာပို႔ခ်ခ်က္ေတြ နာမည္ႀကီးေနပါတယ္။ ကိုဗစ္ကာလ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ႏွစ္ပါးရဲ႕ တိုက္႐ိုက္ ေဟာၾကားခ်က္ေတြကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သူေတြ ရွိသလိုပဲအျငင္းပြားမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ႐ိုက္တာ သတင္းတပုဒ္ ကို ကိုေအာင္ျမတ္သူ ေျပာျပပါလိမ့္မယ္။
“ဘယ္လိုပဲျဖစ္ေစ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္တာနဲ႔အညီ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေဝးနဲ႔ အာဆီယံအစည္းေဝးမ်ားကိုလည္း အာဆီယံရဲ႕အေျခခံမူမ်ားနဲ႔အညီ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ယူဆပါတယ္။” (ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္)
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ကိုဗစ္ကူးစက္မႈေတြေၾကာင့္ ဇူလိုင္လကတည္းက ပိတ္ထားရတဲ့ ရခိုင္နဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ႕္နယ္ စပ္ကုန္သြယ္ေရးဂိတ္ေတြကို ဒီေန႔ ေအာက္တိုဘာ ၁၄ ရက္မွာ ကိုဗစ္ကပ္ေရာဂါစည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔အညီ ျပန္လည္ ဖြင့္ေပးလိုက္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ၾကည့္႐ႈရန္