[Zawgyi/Unicode]
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း သီပေါနဲ့ နမ္မတူမြို့နယ်ဘက်မှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ အချင်းချင်းတိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွါးခဲ့သလို တိုက်ပွဲတွေကြောင့်ရွာသားတွေလည်း စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေသတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်ကနေ သတင်း ပေးပို့ထားပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသအတွင်းမှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အချင်းချင်းတိုက်ပွဲတွေကြောင့် ရွာသားတွေ ဘေးလွတ်ရာကို စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရတာပါ။
ဒီနေ့ မနက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ် နမ့်လန်ဝမ်စိမ်းကျေးရွာအုပ်စုဘက်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးခဲ့တယ်လို့ နမ့်လန်ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။
"နမ့်လန်အနားမှာ ဟုတ်တယ်။ အသံကြားရတယ်။ ရှမ်းအချင်းချင်း။ SSPP နဲ့ RCSS နဲ့ချတာ။ တော်တော်ပြင်းတယ်လို့ ပြောရမှာပေါ့။ မနက် ၃ နာရီလောက်ကစ ပစ်ပြီးတော့ နေ့လယ် ၁၁ ခွဲ၊ ၁၂ လောက်မှ ငြိမ်သွားတယ်။ ရွာသားတွေကတော့ စစ်ရှောင်ပြေး။ ဒီနားတဝိုက်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ် နေတာ နှစ်ရက်၊ သုံးရက်ရှိပြီ။ ဟိုနားပစ် ဒီနားပစ်နဲ့။"
ဒီဖြစ်တဲ့ တိုက်ပွဲကြောင့် အနီးနားကောင်းခံ မံတပ် သံကားစတဲ့ရွာ ၅ ရွာက စစ်ရှောင်ရွာသားထောင်ချီ ဝမ်စိမ်းကျေးရွာဘက်မှာ တိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ဒေသခံ စိုင်းခမ်းအောင်ကပြောပါတယ်။
"ဝမ်စိမ်းရွာအနီး သူဂွင်ပေါ့။ အဲဒီဒေသနားမှာ ဖြစ်တယ်။ ရွာသားတွေကတော့ အဲဒီဝမ်စိမ်းဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ လာရှောင်နေကြတယ်လို့ ၁,၀၀၀ ကျော်လောက်ရှိတယ်လို့ကြားတယ်ဗျ။"
ဒီပစ်ခတ်မှုမှာ ရှမ်းလက်နက်ကိုင်နှစ်ဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ တောင်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် RCSS/SSA နဲ့ မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် SSPP/SSA တို့အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်တာလို့ ဒေသခံတွေက ပြောဆိုကြပေမဲ့ လက်နက်ကိုင်တွေဘက်က အတည်ပြုချက် မပေးကြပါဘူး။
ဒါပေမဲ့ နမ္မတူမြို့နယ် ပန်လုံရွာဘက်မှာ ဒီမနက်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးခဲ့ကြောင်းကိုတော့ မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် SSPP/SSA အရာရှိတဦးက အခုလိုပြောပါတယ်။
"ဒီပန်လုံဘက်မှာ ပစ်တာပဲ ကြားပါတယ် ကျနော်။ မနက်အစောကြီးကတည်းက စပစ်တယ်။ မသိရသေးဘူး ခင်ဗျ။"
ဘာကြောင့် ပစ်ခတ်တယ်ဆိုတာနဲ့ ထိခိုက်မှုအခြေအနေကို မသိရသေးဘူးလို့ သူကပြောပါတယ်။
နမ္မတူနယ်ခံတဦးကတော့ ဒီပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုမှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အချင်းချင်း မြောက်ပိုင်းရှမ်းတပ်ဖွဲ့SSPP၊ တအာင်းပလောင်တပ်ဖွဲ့ TNLA ပူးပေါင်းတပ်နဲ့ တောင်ပိုင်းရှမ်းတပ်ဖွဲ့ RCSS တို့အကြားတိုက်ခိုက်မှုလို့ ပြောပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ အချင်းချင်းတိုက်ပွဲ တွေဖြစ်ပွါးမှု များလာသလို တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ရွာအိမ်ခြေမီးလောင်တာ ရွာကနေ တိမ်းရှောင်နေရတာလည်း ရှိနေတာပါ။
ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လကနေ မေလအထိ နမ္မတူမြို့နယ်ထဲက မန်လီ၊ မန်ကျန်း၊ ပန်လုံ၊ မန်ဆာနဲ့ ရေအိုးကျေးရွာ ၅ ရွာကအိမ်ခြေ ၁၁၇ အိမ် မီးရှို့ခံခဲ့ရပါတယ်။
ဒီ မီးလောင်ဆုံးရှုံးသွားတဲ့ နေအိမ်တွေအတွက် မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် SSPP/SSAအဖွဲ့ကနေ အလှူငွေကျပ်သိန်း ၆၃၀ ထောက်ပံ့ပေးအပ်ခဲ့ကြောင်း SSPP အရာရှိတဦးကပြောပါတယ်။
"အဲဒါတော့ဟုတ်တယ်။ ၆၃၀ ပါဗျ။ အဲဒီရွာ ၅ ရွာအတွက်ပဲဗျ။ ရွာ ၅ ရွာလောင်သွားတာတွေလေ။ မန်လီ၊ မန်ကျန်းတို့၊ ပန်လုံ၊ မန်ဆာနဲ့ ရေအိုးကျေးရွာ။ အိမ် ၁၁၇ အိမ်အတွက်ပါ။"
ရွာ ၅ ရွာက မီးဘေးသင့် ဒုက္ခသည် ၆၀၀ ကျော်ကတော့ သီပေါမြို့နယ် နမ္မတူမြို့နယ် ရေအိုးကျေးရွာ မန်စံ၊ မိုင်းမု၊ ပန်သပြေအစ ရှိတဲ့ ကျေးရွာတွေမှာ ခိုလှုံနေကြပါတယ်။
မီးဘေးသင့်ဒုက္ခသည်တွေကတော့ လတ်တလောအလှူငွေလက်ဝယ် မရရှိသေးပေမဲ့ ရရှိဖို့ မျှော်လင့်ကြောင်း မန်လီရွာ ဒုက္ခသည်တဦးကပြောပါတယ်။
"တောလမ်းဖြစ်တဲ့အတွက် ပေးဝေမှုမှာတော့ အခက်ခဲရှိသေးတာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ကျနော်တို့အနေနဲ့တော့ မျှော်လင့်တာတော့ တရက်ရက် ကျနော်တို့ မီးလောင်တဲ့အိမ်တွေ လက်ထဲရောက်မယ်လို့ လူတွေ ယုံကြည်ထားတယ်။"
မီးဘေးသင့်ဒုက္ခသည်တွေအနေနဲ့ ယာယီစခန်းမှာ အဆင်ပြေနေပေမဲ့ လုံခြုံမှု မရှိတဲ့အခြေအနေကြောင့် ဒီနှစ် စိုက်ပျိုးလုပ်ဆောင်ဖို့ အလျင်မမီတော့ဘူးလို့ဆိုပါတယ်။
"ဆန်ဆီဆားတော့အဆင်ပြေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အိမ်ပြန်ဖို့ အဲဒီမှာ မိုးကကျပြီလေ။ စိုက်ပျိုးရေးအတွက်တော့ ဒီနှစ်စာတော့ နားပြီလို့ ထင်တာပဲ။ အိမ်လည်း မရှိဘူးနော်။ ကျနော်တို့က အခုထက်ထိ ဆန်စိုက်ဖို့ မပြောနဲ့ ခြံတောင်မှ မိုင်းမရှင်းရသေးဘူးဆိုတော့ ကျနော်တို့မှာ အလားလာ မရှိပါဘူးခင်ဗျ။
မီးလောင်ထားတဲ့ အိမ်ခြေအများစုဟာ တအာင်းပလောင်တွေ နေထိုင်တဲ့ အိမ်တွေဖြစ်ကြပြီး မီးရှို့တဲ့အဖွဲ့ဟာ RCSS/SSA အဖွဲ့ လက်ချက်လို့ ဒေသခံတွေ စွပ်စွဲကြပေမဲ့ လုံခြုံရေးစိုးရိမ်နေကြလို့ တရားဝင်မပြောရဲကြတဲ့အခြေအနေမှာ ရှိနေပါတယ်။
ဒေသတွင်းပဋိပက္ခကြောင့် နှစ်ဘက်တပ်ဖွဲ့တွေ ထောင်ထားတဲ့ မြေမြှုပ်မိုင်းတွေဟာလည်း ဒေသခံတွေအတွက် စိုးရိမ်စရာအနေအထားမှာ ရှိနေပါတယ်။
နမ္မတူမြို့နယ်ထဲမှာ မြောက်ပိုင်းရှမ်းတပ်ဖွဲ့SSPP၊ တအာင်းပလောင်တပ်ဖွဲ့(TNLA) ပူးပေါင်းတပ်နဲ့ တောင်ပိုင်းရှမ်းတပ်ဖွဲ့ (RCSS) တို့အကြား ဒီနေ့အထိ စစ်ရေးတင်းမာနေပြီး ကျေးရွာခံ ၂,၀၀၀ ကျော်ကလည်း နေရပ်စွန့်ခွာ တိမ်းရှောင်နေရဆဲဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
သီပေါနဲ့ နမ်မတူမှာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှကွေား တိုကျပှဲဖွဈ
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး သီပေါနဲ့ နမ်မတူမွို့နယျဘကျမှာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ အခငြျးခငြျးတိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှါးခဲ့သလို တိုကျပှဲတှကွေောင့ျရှာသားတှလေညျး စဈဘေးတိမျးရှောငျနရေပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျကနေ သတငျး ပေးပို့ထားပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးဒသေအတှငျးမှာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ အခငြျးခငြျးတိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ရှာသားတှေ ဘေးလှတျရာကို စဈဘေးတိမျးရှောငျနရေတာပါ။
ဒီနေ့ မနကျပိုငျး သီပေါမွို့နယျ နမ့ျလနျဝမျစိမျးကြေးရှာအုပျစုဘကျမှာ တိုကျပှဲဖွဈပှါးခဲ့တယျလို့ နမ့ျလနျဒသေခံတဦးက ပွောပါတယျ။
"နမ့ျလနျအနားမှာ ဟုတျတယျ။ အသံကွားရတယျ။ ရှမျးအခငြျးခငြျး။ SSPP နဲ့ RCSS နဲ့ခတြာ။ တောျတောျပွငျးတယျလို့ ပွောရမှာပေါ့။ မနကျ ၃ နာရီလောကျကစ ပဈပွီးတော့ နေ့လယျ ၁၁ ခှဲ၊ ၁၂ လောကျမှ ငွိမျသှားတယျ။ ရှာသားတှကေတော့ စဈရှောငျပွေး။ ဒီနားတဝိုကျမှာ တိုကျပှဲဖွဈ နတော နှဈရကျ၊ သုံးရကျရှိပွီ။ ဟိုနားပဈ ဒီနားပဈနဲ့။"
ဒီဖွဈတဲ့ တိုကျပှဲကွောင့ျ အနီးနားကောငျးခံ မံတပျ သံကားစတဲ့ရှာ ၅ ရှာက စဈရှောငျရှာသားထောငျခြီ ဝမျစိမျးကြေးရှာဘကျမှာ တိမျးရှောငျနရေတယျလို့ ဒသေခံ စိုငျးခမျးအောငျကပွောပါတယျ။
"ဝမျစိမျးရှာအနီး သူဂှငျပေါ့။ အဲဒီဒသေနားမှာ ဖွဈတယျ။ ရှာသားတှကေတော့ အဲဒီဝမျစိမျးဘုနျးကွီးကြောငျးမှာ လာရှောငျနကွေတယျလို့ ၁,၀၀၀ ကြောျလောကျရှိတယျလို့ကွားတယျဗြ။"
ဒီပဈခတျမှုမှာ ရှမျးလကျနကျကိုငျနှဈဖှဲ့ဖွဈတဲ့ တောငျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ RCSS/SSA နဲ့ မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ SSPP/SSA တို့အကွား တိုကျပှဲဖွဈတာလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောဆိုကွပမေဲ့ လကျနကျကိုငျတှဘေကျက အတညျပွုခကြျ မပေးကွပါဘူး။
ဒါပမေဲ့ နမ်မတူမွို့နယျ ပနျလုံရှာဘကျမှာ ဒီမနကျတိုကျပှဲဖွဈပှါးခဲ့ကွောငျးကိုတော့ မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ SSPP/SSA အရာရှိတဦးက အခုလိုပွောပါတယျ။
"ဒီပနျလုံဘကျမှာ ပဈတာပဲ ကွားပါတယျ ကနြောျ။ မနကျအစောကွီးကတညျးက စပဈတယျ။ မသိရသေးဘူး ခငျဗြ။"
ဘာကွောင့ျ ပဈခတျတယျဆိုတာနဲ့ ထိခိုကျမှုအခွအေနကေို မသိရသေးဘူးလို့ သူကပွောပါတယျ။
နမ်မတူနယျခံတဦးကတော့ ဒီပဈခတျတိုကျခိုကျမှုမှာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့အခငြျးခငြျး မွောကျပိုငျးရှမျးတပျဖှဲ့SSPP၊ တအာငျးပလောငျတပျဖှဲ့ TNLA ပူးပေါငျးတပျနဲ့ တောငျပိုငျးရှမျးတပျဖှဲ့ RCSS တို့အကွားတိုကျခိုကျမှုလို့ ပွောပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးမှာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ အခငြျးခငြျးတိုကျပှဲ တှဖွေဈပှါးမှု မြားလာသလို တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ရှာအိမျခွမေီးလောငျတာ ရှာကနေ တိမျးရှောငျနရေတာလညျး ရှိနတောပါ။
ပွီးခဲ့တဲ့ မတျလကနေ မလေအထိ နမ်မတူမွို့နယျထဲက မနျလီ၊ မနျကနြျး၊ ပနျလုံ၊ မနျဆာနဲ့ ရအေိုးကြေးရှာ ၅ ရှာကအိမျခွေ ၁၁၇ အိမျ မီးရှို့ခံခဲ့ရပါတယျ။
ဒီ မီးလောငျဆုံးရှုံးသှားတဲ့ နအေိမျတှအေတှကျ မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ SSPP/SSAအဖှဲ့ကနေ အလှူငှကေပြျသိနျး ၆၃၀ ထောကျပံ့ပေးအပျခဲ့ကွောငျး SSPP အရာရှိတဦးကပွောပါတယျ။
"အဲဒါတော့ဟုတျတယျ။ ၆၃၀ ပါဗြ။ အဲဒီရှာ ၅ ရှာအတှကျပဲဗြ။ ရှာ ၅ ရှာလောငျသှားတာတှလေေ။ မနျလီ၊ မနျကနြျးတို့၊ ပနျလုံ၊ မနျဆာနဲ့ ရအေိုးကြေးရှာ။ အိမျ ၁၁၇ အိမျအတှကျပါ။"
ရှာ ၅ ရှာက မီးဘေးသင့ျ ဒုက်ခသညျ ၆၀၀ ကြောျကတော့ သီပေါမွို့နယျ နမ်မတူမွို့နယျ ရအေိုးကြေးရှာ မနျစံ၊ မိုငျးမု၊ ပနျသပွအေစ ရှိတဲ့ ကြေးရှာတှမှော ခိုလှုံနကွေပါတယျ။
မီးဘေးသင့ျဒုက်ခသညျတှကေတော့ လတျတလောအလှူငှလေကျဝယျ မရရှိသေးပမေဲ့ ရရှိဖို့ မြှောျလင့ျကွောငျး မနျလီရှာ ဒုက်ခသညျတဦးကပွောပါတယျ။
"တောလမျးဖွဈတဲ့အတှကျ ပေးဝမှေုမှာတော့ အခကျခဲရှိသေးတာပေါ့။ ဒါပမေဲ့ ကနြောျတို့အနနေဲ့တော့ မြှောျလင့ျတာတော့ တရကျရကျ ကနြောျတို့ မီးလောငျတဲ့အိမျတှေ လကျထဲရောကျမယျလို့ လူတှေ ယုံကွညျထားတယျ။"
မီးဘေးသင့ျဒုက်ခသညျတှအေနနေဲ့ ယာယီစခနျးမှာ အဆငျပွနေပေမေဲ့ လုံခွုံမှု မရှိတဲ့အခွအေနကွေောင့ျ ဒီနှဈ စိုကျပြိုးလုပျဆောငျဖို့ အလငြျမမီတော့ဘူးလို့ဆိုပါတယျ။
"ဆနျဆီဆားတော့အဆငျပွပေါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အိမျပွနျဖို့ အဲဒီမှာ မိုးကကပြွီလေ။ စိုကျပြိုးရေးအတှကျတော့ ဒီနှဈစာတော့ နားပွီလို့ ထငျတာပဲ။ အိမျလညျး မရှိဘူးနောျ။ ကနြောျတို့က အခုထကျထိ ဆနျစိုကျဖို့ မပွောနဲ့ ခွံတောငျမှ မိုငျးမရှငျးရသေးဘူးဆိုတော့ ကနြောျတို့မှာ အလားလာ မရှိပါဘူးခငျဗြ။
မီးလောငျထားတဲ့ အိမျခွအေမြားစုဟာ တအာငျးပလောငျတှေ နထေိုငျတဲ့ အိမျတှဖွေဈကွပွီး မီးရှို့တဲ့အဖှဲ့ဟာ RCSS/SSA အဖှဲ့ လကျခကြျလို့ ဒသေခံတှေ စှပျစှဲကွပမေဲ့ လုံခွုံရေးစိုးရိမျနကွေလို့ တရားဝငျမပွောရဲကွတဲ့အခွအေနမှော ရှိနပေါတယျ။
ဒသေတှငျးပဋိပက်ခကွောင့ျ နှဈဘကျတပျဖှဲ့တှေ ထောငျထားတဲ့ မွမွှေုပျမိုငျးတှဟောလညျး ဒသေခံတှအေတှကျ စိုးရိမျစရာအနအေထားမှာ ရှိနပေါတယျ။
နမ်မတူမွို့နယျထဲမှာ မွောကျပိုငျးရှမျးတပျဖှဲ့SSPP၊ တအာငျးပလောငျတပျဖှဲ့(TNLA) ပူးပေါငျးတပျနဲ့ တောငျပိုငျးရှမျးတပျဖှဲ့ (RCSS) တို့အကွား ဒီနေ့အထိ စဈရေးတငျးမာနပွေီး ကြေးရှာခံ ၂,၀၀၀ ကြောျကလညျး နရေပျစှန့ျခှာ တိမျးရှောငျနရေဆဲဖွဈပါတယျ။
