နိုင်ငံခြားသံတမန်တွေကို အစိုးရသစ်ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရှင်းလင်းပွဲမှာ Burma / Myanmar အသုံးအနှုန်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ အဆင်ပြေသလို သုံးနှုန်းခေါ်ဝေါ်ဖို့ ဆိုပြီး နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် က ပြောလိုက်ပါတယ်။ အရင်တုန်းကတော့ Burma ဆိုတဲ့အသုံးအနှုန်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ စစ်အစိုးရတာဝန်ရှိသူအဆက်ဆက်က ကန့်ကွက်ပြောဆိုခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအကြောင်းအပြည့်အစုံကိုတော့ ဆက်သွယ်စုံစမ်းထားတဲ့ ကိုရန်နိုင်က ပြောပြပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ယူူပြီးတဲ့နောက် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် နဲ့ နိုင်ငံခြားသံတမန်တွေ နဲ့ နေပြည်တော်မှာ ဒီကနေ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ အပါအဝင် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပက နိုင်ငံခြားသံတမန်တွေ နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့စဉ်အတွင်း - အစိုးရသစ်ရဲ့ မူဝါဒတွေကို အဓိကအလေးပေးပြောကြားသွားခဲ့သလို၊ သံတမန်တွေအနေနဲ့လည်း မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး Burma နဲ့ Myanmar အဆင်ပြေတာကိုခေါ်ဖို့ ပြောသွားခဲ့ပါတယ်။
"တလက်စတည်း ဒီမှာပဲ Burma နဲ့ Myanmar ကိစ္စကိုလည်း ကျမအနေနဲ့ ရှင်းသင့်တယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သံတမန်တွေထဲမှာ ဘယ်ဟာကို ခေါ်ရမှန်းမသိတဲ့သူတချို့လည်းရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ ရှင်တို့အဆင်ပြေတာကိုခေါ်ကြပါ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဖွဲ့စည်းပုံထဲမှာ ဘယ်ဟာကို သုံးရမယ်ဆိုပြီး ပြောထားတာမရှိပါဘူး။ ကျမက Burma ကိုသုံးနေကြဆိုတော့ Burma ကို ဆိုတာကိုမကြာခဏသုံးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျမ ဒီလိုခေါ်လို့ တခြားလူတွေလည်း လိုက်ခေါ်ဖို့လိုတယ်မဟုတ်ပါဘူး။ ရှင်တို့အားလုံး အဆင်ပြေသွားအောင် ကျမလည်း နောက်ပိုင်းမှာ မြန်မာလို့ ကြိုးစားပြီးခေါ်ပါမယ်။"
မြန်မာနိုင်ငံဟာ ၁၉၄၈ ခုနှစ်လွတ်လပ်ရေးရပြီးကတည်းက Burma အဖြစ်နဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ တရားဝင် ရပ်တည်လာခဲ့တာဖြစ်ပြီး၊ ၁၉၈၈ ခုနှစ်မှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းမှာ Myanmar လို့ စစ်အစိုးရက ပြောင်းလဲခေါ်ဝေါ်စေခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ပါတီရဲ့ ဥပဒေအကြံပေး တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေ ဦးကိုနီက အခုလိုပြောပါတယ်။
" တချိန်က Burma လို့ခေါ်ခဲ့တယ်။ ဒီကနေ့အထိ ကုလသမဂ္ဂမှာ တချို့ တချို့ နိုင်ငံတွေက Burma ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုံးကို သုံးနေကြတုန်းပေါ့ဗျာ။ အဲ့တော့ ဒီလိုအနေအထားမျိုးမှာ ဗမာလား မြန်မာလား ဆိုတဲ့ စကားလုံးအသုံးအနှုံးကို အငြင်းအခုံလုပ်နေမယ့် အစား ဘယ်စကားလုံးပဲ သုံးသုံးပေါ့ဗျာ ဒါ ဗမာနိုင်ငံကို ရည်ညွန်းတာကို သိသာတဲ့အတွက် နိုင်ငံခြား သံတမန်တွေကို ဘယ်လိုပဲသုံးသုံး သူ့အနေနဲ့ လက်ခံနိုင်ပါတယ်။ ဒီစကားလုံးအပေါ်မှာ သူကတော့ အကျအန မကောက်ဘူးဆိုတဲ့သဘောနဲ့ ပြောလိုက်ဟန် တူပါတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ ဥပဒေကြောင်းအရပြောရရင် ဒီကိစ္စဟာ တော်တော် ရှည်လျားတဲ့သမိုင်းကြောင်းကို အခြေခံပြီး ပြောရမှာဖြစ်နေပါတယ်။"
ကိုရန်နိုင်။ ။ အဲ့ဒီ့တော့ အန်ကယ်လ်ရဲ့သဘောထားကရော ဘယ်လိုပါလဲ။
" ကျနော့်ရဲ့သဘောထားကတော့ Burma လို့ မူလက သုံးခဲ့တာ မှန်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ ဒီလိုယုံကြည်တယ်။ ဒါကတော့ ဗမာစာပညာရှင်တွေ ရယ် နောက် ကျနော်တို့ရဲ့ သမိုင်းပညာရှင်တွေ သေသေချာချာ စဉ်းစားပြီးတော့မှ ဗမာနိုင်ငံလို့ ပြည်သူ့ဆန္ဒအပေါ်မှာ အခြေခံပြီးတော့ သတ်မှတ်ပေးခဲ့တဲ့ နာမည်။"
လန်ဒန်မြို့မှာ နေထိုင်နေတဲ့ သံတမန်ဝန်ထမ်းဟောင်းတဦးဖြစ်တဲ့ ဦးခင်မောင်ကြည် ကတော့ - မြန်မာနိုင်ငံကိုအများက Burma လို့ လူသိများပြီး၊ Myanmar မြန်မာဟာ လူမျိုးတမျိုးတည်းကို ရည်ရွယ်တာဖြစ်တဲ့အတွက်- Myanmar ထက်ဧာရင် Burma လို့ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲတာကို ပိုပြီး သဘောကျတယ်လို့ပြောပါတယ်။
" အများသုံးကတော့ ကျနော်တို့ကတော့ Burma ပဲ ကြိုက်တယ်။ စကတည်းက လူတွေက အကုန်လုံး ပြောထားတာ Burma ဆိုတာကတော့ တိုင်းရင်းသားတွေက အစ နိုင်ငံခြားသားတွေကအစ Burma ၊ Burma ဆိုပြီး အသိအမှတ်ပြုတာ။ ဒို့ဗမာခေတ်တုန်းကလည်း ဗမာပဲ။ ကျနော်တို့အမြင်ကတော့ သမိုင်းကိုကြည့် လို့ရှိရင်တော့ တကယ်တော့ မြန်မာဆိုတာ လူမျိုးတမျိုး ဗမာကတော့ လူမျိုးတမျိုးတည်း မဟုတ်ဘူး။ Burma ဆိုတာ ဗမာပြည်တပြည်လုံးမှာ ရှိတဲ့သူတွေ။ အကုန်လုံး ပါဝင်တယ် အဲ့တာကြောင့် ကျနော်တို့ကတော့ ဗမာကိုပဲသုံးသင့်တယ်။ ဗမာကျနော်တို့ ရခိုင်တွေရော ကချင်တွေရော ရှမ်းတွေရော အကုန်လုံးနဲ့ဆိုင်တယ်လို့ ကျနော်မြင်တယ်ခင်ဗျ။"
၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ အခန်း (၁) ပုဒ်မ ၂ မှာတော့ နိုင်ငံရဲ့ အမည်နာမ သုံးတဲ့နေရာမှာ အင်္ဂလိပ်လို Myanmar လို့ သုံးထားပါတယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ မှာ အဲဒီလို တရားဝင်ဖော်ပြထားပေမယ့်လည်း - ဒီဖွဲ့စည်းပုံရဲ့ တရားဝင်မှု အပိုင်းကတော့ မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်တယ် လို့ ရှေ့နေဦးကိုနီ ကပြောလိုက်ပါတယ်။
" အဲ့ဒီ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေကို ဥပဒေသဘောအရ ပြောရရင် တည်နေတာ မှန်သော်လည်းပဲ သူ့ရဲ့ တရားဝင်မှု စံချိန် စံညွန်းကိုပြောရင် ဒီ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံဟာ ပြည်သူတွေက ရေးထားတာမဟုတ်ဘူး။ ပြည်သူ့ဆန္ဒမပါဘူး။ စစ်အစိုးရ အုပ်ချုပ်နေတဲ့အချိန်မှာ စစ်အစိုးရက စစ်တပ်ကို စိတ်တိုင်းကျ အာဏာတွေ အပ်နှင်းထားတဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဖြစ်နေတယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့က ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းနဲ့မညီတဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံဆိုတာ တလျောက်လုံးပြောနေတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီထဲက စကားလုံးကို ဆုပ်ကိုင်ပြီး ပြောတာဟာလည်းပဲ တကယ့်သမိုင်းကြောင်းအရ မှန်သလား တကယ့်အမှန်တရားနဲ့ညီညွတ်ရဲ့လား ဆိုတာ ဆွေးနွေးစရာ ဝေဖန်စရာ အများကြီးရှိနေပါတယ်ခင်ဗျာ။"
ဒါပေမဲ့လည်း - ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို လူထုဆန္ဒခံယူပွဲ လုပ်ခဲ့တဲ့နေရာမှာ နိုင်ငံတဝှမ်းလူထု ၉၂ ရာခိုင်နှုန်းက ထောက်ခံခဲ့တယ် လို့ အရင် နအဖစစ်အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပြီးခဲ့တဲ့ နဝတ၊ နအဖ စစ်အစိုးရအုပ်ချုပ်စဉ်ကာလတွေ ကုလသမဂ္ဂ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အစည်းအဝေးတွေအတွင်း နိုင်ငံတကာက မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် Burma လို့ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲတဲ့အခါမှာ အရင်စစ်အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေဘက်က ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်တာတွေလည်းရှိခဲ့ပါတယ်။