မြန်မာအစိုးရဘက်က ပြည်ထောင်စုအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေး အဖွဲ့နဲ့ ညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ ဖက်ဒရယ် ကောင်စီ (UNFC) တို့ဟာ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေ ဖြစ်လာဖို့အတွက် ပထမဆုံးအကြိမ် ကြိုတင် ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးပွဲကို ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်နေ့က ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်မြို့ရှိ Holiday Inn မှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီဆွေးနွေးပွဲအတွင်း နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲကြီး ဖြစ်လာဖို့ မူဘောင်တွေနဲ့ နေရာ သတ်မှတ်ချက်တွေ ကြားခံတွေ စောင့်ကြည့် အကဲခတ်နိုင်ရေး အခြေအနေတွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဒါပေမဲ့လည်း သဘောတူညီချက်တွေတော့ ချမှတ်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိသေးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေ သတင်းထောက် မအေးအေးမာ က တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာ အစိုးရဘက်က သမ္မတရုံး ဝန်ကြီး ဦးအောင်မင်း ဦးဆောင်တဲ့ ပြည်ထောင်စုအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေး အဖွဲ့နဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် တပ်ပေါင်းစု တခုဖြစ်တဲ့ ညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ ဖက်ဒရယ် ကောင်စီ (UNFC) တို့ဟာ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲကြီး ဖြစ်လာစေဖို့ အတွက် ပထမဦးဆုံး အကြိမ်အဖြစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်နေ့မှာ ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်မြို့မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့တာပါ။
UNFC ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာ က ဆွေးနွေးပွဲ အခြေအနေကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“အဓိကကတော့ ကျနော်တို့ ဆွေးနွေးပွဲ ခေါင်းစဉ်ကိုက အကြို ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးပွဲလို့ ခေါ်တာကိုး။ အဲ့ဒါကြောင့် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲက လာမယ်။ မကြာခင်။ အဲ့ဒီနိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် ပြင်ဆင်တဲ့အနေနဲ့ အကြို ညှိနှိုင်းကြတာပါ။ အဓိကကတော့ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်ပေါ်ဖို့ အကြို ညှိနှိုင်းကြတာပေါ့။ အဲ့ဒါပေါ့ ဒါ အဓိကကပါပဲ။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ တခါမှ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် အခွင့်အလန်း မပေါ်ဖူးဘူးလေ။ ဘယ်အစိုးရကမှ မဖိတ်ခေါ်ဖူးဘူး။ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးနဲ့ မလုံလောက်ဘူး။ ကျနော်တို့က နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ လိုအပ်တယ်လို့ ပြောတော့ အဲ့ဒါ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် ဒါ ဆက်လုပ်ဖို့ နှစ်ဘက် သဘောတူတဲ့အခါကျတော့ ဒါက ကျနော်တို့ရဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ရလဒ်ပေါ့ဗျာ။ တခါတည်း ဟိုဟာကြီးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ထင်သာ မြင်သာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တရွေ့ရွေ့ သွားရမှာပေါ့။”
ပြည်ထောင်စုအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေး အဖွဲ့ဘက်ကတော့ နိုင်ငံတော် သမ္မတရုံး ဝန်ကြီး ဦးအောင်မင်း က ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ဦးခင်ရီ၊ ဦးအုန်းမြင့်၊ ဦးထွန်းထွန်းဦးတို့ အပါအဝင် အဖွဲ့ဝင် ၁၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့သလို၊ UNFC ဘက်ကတော့ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်အဖြစ် UNFC ရဲ့ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးလည်းဖြစ်၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီရဲ့ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးလည်း ဖြစ်တဲ့ နိုင်ဟံသာ က ဦးဆောင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အကြို ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးမှုတွေထဲမှာတော့ နိုင်ငံရေး ဦးတည်ချက်၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် လိုအပ်တဲ့ မူဘောင်တွေ၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် လိုအပ်တဲ့ အချိန်ဇယားတွေ၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် ချမှတ်ရမယ့် အစီအစဉ်များ၊ ကြိုတင် ညှိနှိုင်းရေးဆွဲခြင်းတွေ၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် နေရာ၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ လုပ်စဉ်မှာ ကြားခံ ဆောင်ရွက် ပေးမယ့်သူတွေ စောင်ကြည့် အကဲခတ်မယ့်သူတွေနဲ့ သက်သေတွေ ထားရှိရေးတွေ၊ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ် (၆) ချက်တို့ ပါဝင်ကြောင်း နှစ်ဘက် ပူးတွဲ ကြေငြာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
UNFC ဘက်တော့ ဘယ်အချိန်မှာ ဖြစ်လာမယ်ဆိုတာကို အတိအကျ မပြောနိုင်သေးတဲ့ အကြောင်းတွေကိုလည်း အခုလို ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ အချိန်ဇယား ဆွဲနေတုန်းပဲခင်ဗျ။ ၂၀၁၄ လား၊ ၂၀၁၅ လား၊ ဟိုဘက်အလွန်လား။ သို့သော် အဲ့ဒီ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် လုပ်ငန်းစဉ်တွေ ဆွဲဖို့က ဒီကြားထဲမှာ လုပ်သွားမယ်လေ။ နှစ်လ တခါလောက် တွေ့ပြီးတော့ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် ပြင်ဆင်တဲ့ဟာတွေပေါ့ လုပ်သွားမယ်။ ပြင်ဆင်ချိန် လုံလောက်ပြီ ဆိုတာနဲ့ ကျနော်တို့က စလို့ရတာကိုး။ ကျနော်တို့ရဲ့ ပေါ်လစီကတော့ လွတ်လပ် အမှီခိုကင်းတဲ့ ပြည်ပ နိုင်ငံပေါ့ ကျနော်တို့ဘက်က၊ နောက်တခါ လွှတ်တော် ပြင်ပပေါ့။ ဒါ ကျနော်တို့ဘက်က။ ကိုယ့်ဘက်ကကြီးပဲလည်း သူများ လိုက်ချင်မှ လိုက်ပေါ့။ သူ့ဘက် ကိုယ့်ဘက် ရှိတော့ ဒီအစိုးရဘက်ကလည်း ဘာတောင်းဆိုမလဲ ကျနော်တို့ မသိဘူး။ သဘောတူတာရှိ-မရှိ ဆွေးနွေးချိန် မရလိုက်ဘူး။ နောက်အခေါက်တွေကျမှ သဘောတူမယ့် အချက်ကို ရောက်မယ်။”
အကြို ပြင်ဆင်ရေး ကာလနဲ့ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်စဉ် တလျှောက်မှာ UNFC အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ နယ်မြေတွေအတွင်း လူသားချင်း စာနာမှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေ၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ စတဲ့ ကိစ္စရပ်တွေ၊ နိုင်ငံတကာ ပံ့ပိုးမှုတွေ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နှစ်ဘက် အလုပ်အဖွဲ့တွေ တွေ့ဆုံနိုင်ရေးအပြင် နို်င်ငံရေး ဆွေေးနွးပွဲကြီး အမြန်ဆုံး ဖြစ်လာစေဖို့အတွက် ၂ လ တကြိမ်လောက် တွေ့ဆုံနိုင်ဖို့တွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
UNFC ဟာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ ဖွဲစည်းထားတဲ့ အဖွဲ့ဖြစ်ပြီး ဒီအဖွဲ့ထဲမှာ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ KIO လည်း ပါဝင်ပါတယ်။
မြန်မာအစိုးရနဲ့ ကေအိုင်အိုတို့ဟာ ၁၇ နှစ်ကြာ အပစ်ခတ် ရပ်စဲပြီးကာမှ ၂၀၁၁ ဇွန်လကစပြီး တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ ကချင်ပြည်နယ်တွင်း မှာ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတဲ့အတွက် တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ မြန်မာအစိုးရတို့ကြားမှာ ဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ KIO အပါအဝင် တိုင်းရင်းသားတွေဘက်က အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး ခိုင်မာစေဖို့အတွက် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေ လုပ်နိုင်ဖို့ကိုပဲ တစိုက်မတ်မတ် တောင်းဆိုလာခဲ့ကြပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်ကုန်ပိုင်းက တိုက်ပွဲ အပြင်းအထန် ဖြစ်ခဲ့တဲ့ KIO နဲ့ မြန်မာအစိုးရ ဘက်က ကိုယ်စားလှယ်တွေကတော့ ဒီလကုန်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် သီးခြား တွေ့ဆုံဖို့ ရှိပေမဲ့ နေ့ရက် အတိအကျတော့ မသိရသေးပါဘူး။
ဒီဆွေးနွေးပွဲအတွင်း နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲကြီး ဖြစ်လာဖို့ မူဘောင်တွေနဲ့ နေရာ သတ်မှတ်ချက်တွေ ကြားခံတွေ စောင့်ကြည့် အကဲခတ်နိုင်ရေး အခြေအနေတွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဒါပေမဲ့လည်း သဘောတူညီချက်တွေတော့ ချမှတ်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိသေးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေ သတင်းထောက် မအေးအေးမာ က တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာ အစိုးရဘက်က သမ္မတရုံး ဝန်ကြီး ဦးအောင်မင်း ဦးဆောင်တဲ့ ပြည်ထောင်စုအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေး အဖွဲ့နဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် တပ်ပေါင်းစု တခုဖြစ်တဲ့ ညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ ဖက်ဒရယ် ကောင်စီ (UNFC) တို့ဟာ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲကြီး ဖြစ်လာစေဖို့ အတွက် ပထမဦးဆုံး အကြိမ်အဖြစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်နေ့မှာ ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်မြို့မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့တာပါ။
UNFC ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာ က ဆွေးနွေးပွဲ အခြေအနေကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“အဓိကကတော့ ကျနော်တို့ ဆွေးနွေးပွဲ ခေါင်းစဉ်ကိုက အကြို ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးပွဲလို့ ခေါ်တာကိုး။ အဲ့ဒါကြောင့် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲက လာမယ်။ မကြာခင်။ အဲ့ဒီနိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် ပြင်ဆင်တဲ့အနေနဲ့ အကြို ညှိနှိုင်းကြတာပါ။ အဓိကကတော့ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်ပေါ်ဖို့ အကြို ညှိနှိုင်းကြတာပေါ့။ အဲ့ဒါပေါ့ ဒါ အဓိကကပါပဲ။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ တခါမှ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် အခွင့်အလန်း မပေါ်ဖူးဘူးလေ။ ဘယ်အစိုးရကမှ မဖိတ်ခေါ်ဖူးဘူး။ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးနဲ့ မလုံလောက်ဘူး။ ကျနော်တို့က နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ လိုအပ်တယ်လို့ ပြောတော့ အဲ့ဒါ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် ဒါ ဆက်လုပ်ဖို့ နှစ်ဘက် သဘောတူတဲ့အခါကျတော့ ဒါက ကျနော်တို့ရဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ရလဒ်ပေါ့ဗျာ။ တခါတည်း ဟိုဟာကြီးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ထင်သာ မြင်သာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တရွေ့ရွေ့ သွားရမှာပေါ့။”
ပြည်ထောင်စုအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေး အဖွဲ့ဘက်ကတော့ နိုင်ငံတော် သမ္မတရုံး ဝန်ကြီး ဦးအောင်မင်း က ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ဦးခင်ရီ၊ ဦးအုန်းမြင့်၊ ဦးထွန်းထွန်းဦးတို့ အပါအဝင် အဖွဲ့ဝင် ၁၇ ဦး ပါဝင်ခဲ့သလို၊ UNFC ဘက်ကတော့ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်အဖြစ် UNFC ရဲ့ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးလည်းဖြစ်၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီရဲ့ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးလည်း ဖြစ်တဲ့ နိုင်ဟံသာ က ဦးဆောင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အကြို ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးမှုတွေထဲမှာတော့ နိုင်ငံရေး ဦးတည်ချက်၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် လိုအပ်တဲ့ မူဘောင်တွေ၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် လိုအပ်တဲ့ အချိန်ဇယားတွေ၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် ချမှတ်ရမယ့် အစီအစဉ်များ၊ ကြိုတင် ညှိနှိုင်းရေးဆွဲခြင်းတွေ၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် နေရာ၊ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ လုပ်စဉ်မှာ ကြားခံ ဆောင်ရွက် ပေးမယ့်သူတွေ စောင်ကြည့် အကဲခတ်မယ့်သူတွေနဲ့ သက်သေတွေ ထားရှိရေးတွေ၊ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ် (၆) ချက်တို့ ပါဝင်ကြောင်း နှစ်ဘက် ပူးတွဲ ကြေငြာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
UNFC ဘက်တော့ ဘယ်အချိန်မှာ ဖြစ်လာမယ်ဆိုတာကို အတိအကျ မပြောနိုင်သေးတဲ့ အကြောင်းတွေကိုလည်း အခုလို ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ အချိန်ဇယား ဆွဲနေတုန်းပဲခင်ဗျ။ ၂၀၁၄ လား၊ ၂၀၁၅ လား၊ ဟိုဘက်အလွန်လား။ သို့သော် အဲ့ဒီ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် လုပ်ငန်းစဉ်တွေ ဆွဲဖို့က ဒီကြားထဲမှာ လုပ်သွားမယ်လေ။ နှစ်လ တခါလောက် တွေ့ပြီးတော့ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် ပြင်ဆင်တဲ့ဟာတွေပေါ့ လုပ်သွားမယ်။ ပြင်ဆင်ချိန် လုံလောက်ပြီ ဆိုတာနဲ့ ကျနော်တို့က စလို့ရတာကိုး။ ကျနော်တို့ရဲ့ ပေါ်လစီကတော့ လွတ်လပ် အမှီခိုကင်းတဲ့ ပြည်ပ နိုင်ငံပေါ့ ကျနော်တို့ဘက်က၊ နောက်တခါ လွှတ်တော် ပြင်ပပေါ့။ ဒါ ကျနော်တို့ဘက်က။ ကိုယ့်ဘက်ကကြီးပဲလည်း သူများ လိုက်ချင်မှ လိုက်ပေါ့။ သူ့ဘက် ကိုယ့်ဘက် ရှိတော့ ဒီအစိုးရဘက်ကလည်း ဘာတောင်းဆိုမလဲ ကျနော်တို့ မသိဘူး။ သဘောတူတာရှိ-မရှိ ဆွေးနွေးချိန် မရလိုက်ဘူး။ နောက်အခေါက်တွေကျမှ သဘောတူမယ့် အချက်ကို ရောက်မယ်။”
အကြို ပြင်ဆင်ရေး ကာလနဲ့ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်စဉ် တလျှောက်မှာ UNFC အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ နယ်မြေတွေအတွင်း လူသားချင်း စာနာမှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေ၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ စတဲ့ ကိစ္စရပ်တွေ၊ နိုင်ငံတကာ ပံ့ပိုးမှုတွေ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နှစ်ဘက် အလုပ်အဖွဲ့တွေ တွေ့ဆုံနိုင်ရေးအပြင် နို်င်ငံရေး ဆွေေးနွးပွဲကြီး အမြန်ဆုံး ဖြစ်လာစေဖို့အတွက် ၂ လ တကြိမ်လောက် တွေ့ဆုံနိုင်ဖို့တွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
UNFC ဟာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ ဖွဲစည်းထားတဲ့ အဖွဲ့ဖြစ်ပြီး ဒီအဖွဲ့ထဲမှာ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ KIO လည်း ပါဝင်ပါတယ်။
မြန်မာအစိုးရနဲ့ ကေအိုင်အိုတို့ဟာ ၁၇ နှစ်ကြာ အပစ်ခတ် ရပ်စဲပြီးကာမှ ၂၀၁၁ ဇွန်လကစပြီး တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ ကချင်ပြည်နယ်တွင်း မှာ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတဲ့အတွက် တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ မြန်မာအစိုးရတို့ကြားမှာ ဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ KIO အပါအဝင် တိုင်းရင်းသားတွေဘက်က အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး ခိုင်မာစေဖို့အတွက် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေ လုပ်နိုင်ဖို့ကိုပဲ တစိုက်မတ်မတ် တောင်းဆိုလာခဲ့ကြပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်ကုန်ပိုင်းက တိုက်ပွဲ အပြင်းအထန် ဖြစ်ခဲ့တဲ့ KIO နဲ့ မြန်မာအစိုးရ ဘက်က ကိုယ်စားလှယ်တွေကတော့ ဒီလကုန်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် သီးခြား တွေ့ဆုံဖို့ ရှိပေမဲ့ နေ့ရက် အတိအကျတော့ မသိရသေးပါဘူး။
