[[Zawgyi/Unicode]]
စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း ကနီမြို့နဲ့ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်တွေမှာ အောက်တိုဘာ ၃ ရက်နေ့ မနေ့က မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး ထိုးစစ်၊ စစ်ကြောင်းဝင်လာတာကြောင့် ဒေသခံ ရွာသူရွာသားတွေ တိမ်းရှောင် ထွက်ပြေးနေကြရပြန်ပါတယ်။ ကနီမြို့နယ်က ကျေးရွာ ၁၅ ရွာထက်မနည်း စစ်ရှောင်ကြရသလို ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်မှာလည်း ၁၁ ရွာ ထက်မနည်း စစ်ဘေးရှောင်နေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတွေနဲ့ အကူအညီပေးနေသူတွေက ပြောပါတယ်။ ရုတ်တရက် နယ်မြေရှင်းလင်းရေး ထိုးစစ်ဝင်လာတာကြောင့် ပြင်ဆင်ချိန်မရဘဲ ရွာသူရွာသားတွေ ထွက်ပြေးကြတဲ့အကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။ ကနီနဲ့ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်အခြေအနေ ရန်ကုန်ကသတင်းပေးပို့ချက်ကို မအင်ကြင်းနိုင်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
အောက်တိုဘာ ၃ ရက်မနေ့က စစ်တပ်ရဲ့ ရေယာဉ်တွေ ၁၃ စီးထက်မနည်း ကနီမြို့နယ် ချင်းတွင်းမြစ်အတိုင်း ဆန်တက်လာပြီး လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့ကြောင်း မုဌောကျေး ရွာခံတဦးက VOA ကို ပြောပါတယ်။ မြစ်ဘေးမှာရှိတဲ့ကျေးရွာ ၁၅ ရွာထက်မနည်း ခုချိန်ထိ နေအိမ်တွေကို မပြန်နိုင်သေးဘဲ တိမ်းရှောင်နေကြရပါတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“စစ်ကြောင်းက စက်လှေတွေနဲ့ သူတို့ ၁၃ စီး စစ်သင်္ဘောတွေ ဘာတွေ၊ သူတို့ဘက်ကို ရိက္ခာ အဲ့လိုမျိုးပို့တယ်။ အဲ့ကျတော့ လမ်းတွေ ဘာတွေဆိုရင် သူတို့က ပစ်တယ်လေ။ ကျမတို့ မြစ်ဘေးရွာတွေကတော့ ချင်းတွင်းမြစ်ဘေး ရွာတွေအကုန်လုံးကတော့ ရှောင်နေရတာပေါ့။ သူတို့က လက်နက်ကြီးနဲ့ အကုန်လုံးပစ်ခတ်၊ အဲ့လိုမျိုးတွေ လုပ်တာဆိုတော့ အကုန်လုံး မြစ်ရိုးတလျှောက်ကရွာတွေကတော့ အကုန်ရှောင်ရတာရှင့်။ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ သူတို့က စစ်သင်္ဘောပေါ်က အဲ့လို လက်နက်ကြီးနဲ့ပစ်တယ်ဆိုရင် အဝေးကြီးရောက်တယ်လေ။ အာ့ကြောင့် ကျမတို့က ပြေးရတာ။”
စစ်ဘေးရှောင်တွေအများစုဟာ နီးစပ်ရာကျေးရွာနေအိမ်တွေ စာသင်ကျောင်းတွေနဲ့ တချို့ က တောတောင်တွေထဲမှာ ပုန်းခိုနေရပါတယ်။ တောတောင်ထဲမှာ ကလေးသူငယ်တွေ ခြင်တွေကိုက်လို့ ရာသီးတုပ်ကွေးရောဂါဖြစ်တာတွေ ဖျားနာတာတွေ ရှိနေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
ဒေသခံတယောက်ကတော့ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နယ်မြေရှင်းလင်းတဲ့ စစ် ဆင်ရေးတွေ ရောက်လာတိုင်း အိုအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရတာ ဒီတကြိမ်နဲ့ဆို ၂၅ ကြိမ်ထက် မနည်းရှိနေပြီလို့ပြောပါတယ်။ ကြိုတင် စုစည်းထားတဲ့ ရိက္ခာတွေမရှိတာကြောင့် အချင်းချင်း မျှဝေစားသောက်ကြရတဲ့အကြောင်း ပြောပါတယ်။
“စားရတာသောက်ရတာ သိပ်အဆင်မပြေကြဘူးပေါ့။ အခုလို စစ်ဘေးရှောင်နေချိန်ဆို ပိုဆိုးတာပေါ့။ ပြီးကျတော့ တချို့လည်း ဝယ်မထားရဲဘူး။ ကြိုဝယ်ထားလို့ ကိုယ်အိမ်တွေမှာဆို ခြေလျင်စစ်ကြောင်းထိုးရင် မီးတွေဘာတွေရှို့တယ်၊ ကျမတို့ရွာကဆို နှစ်ခါပြန်မီးရှို့ခံရတယ်လေ။ အဲ့ကျတော့ ပိုလည်း ဝယ်မထားရဲဘူး။ ဟိုလူဆီကမျှလိုက်၊ ဒီလူဆီကမျှလိုက် အဲ့လိုမျိုး မျှစားရတယ်ပေါ့။”
စစ်ဘေးရှောင်တွေထဲမှာ ကျန်းမာရေး မကောင်းလို့ တခြားသူတွေက သယ်ပြီး အသက်ဘေးလွတ်အောင် ပြေးလွှားခဲ့ရသူတွေလည်း ရှိပါတယ်။
“အခက်အခဲတွေကတော့ အများကြီးရှိတာ။ ဒီမှာမိုးတွေကရွာ ဒီက လေဖြတ်ထားတဲ့လူလည်းဆိုတော့ သွားရလည်း ကလေးတွေပွေ့ပြီးပြေးရတာ မလွယ်ဘူး။ သွားရလာရတာလည်း စိန်ခေါ်မှုတွေကတော့ နည်းဘူးဟဲ့။ အလုပ်အကိုင်မရှိလို့ စားရသောက်ရတာ အဲ့မလွယ်ကူတာတွေရောပေါ့နော် အများကြီးပါပဲ။”
ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်မှာလည်း အောက်တိုဘာ ၃ ရက်နေ့က ညောင်ပင်ကြီးရွာ ရဲစခန်းကနေ ဈေးထွက်ဝယ်တဲ့ ရဲ ၄ ယောက်ကို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တခုက ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် စစ်တပ်ဘက်က အင်အားတော်တော်များများ တုံ့ပြန် ထိုးစစ်ဆင်နေကြောင်း ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ အတိုက်ခိုက်ခံရတဲ့ ရဲ ၄ ယောက် သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတချို့က ပြောတာနဲ့ပတ်သက်လို့တော့ သီးခြားအတည်ပြုချက်မရသေးသလို စစ်ကောင်စီဘက်က သတင်းထုတ်ပြန်ချက် ထုတ်ပြန်တာလည်း မရှိသေးပါဘူး။ ဒီတိုက်ခိုက်မှုအပြီး မြို့နယ်အတွင်းက ရွာတော်တော်များများ စစ်ဘေးရှောင်နေရတာလို့ ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
“အောက်တိုဘာ ၃ ရက်နေ့က ညောင်ပင်ကြီးစခန်းက နေပြီးတာ့ ဈေးထွက်ဝယ်တဲ့ ရဲ ၄ ယောက်ကို အမည်မသိအဖွဲ့တခုက တိုက်ခိုက်သွားပါတယ်။ ရဲ ၄ ယောက်လုံး သေသွားပါတယ်။ အဲ့အတွက်ကြောင့် မုံရွာဘက်ကနေပြီးတော့ စစ်အင်အား အများအပြားနဲ့ ချင်းတွင်းမြစ် အနောက်ဘက်ကမ်း ညောင်ပင်ကြီးတဝိုက်ကို စစ်ကြောင်းထိုးလာပါတယ်။ အနီးအနားရွာတွေကတော့ တချို့ဆိုရင် ဘာမှပြင်ဆင်ချိန်မရှိဘဲနဲ့ စစ်ဘေးရှောင်ရတာတွေလည်း ရှိတယ်ဗျ။ ကျေးရွာပေါင်းကတော့ ၁၁ ရွာလောက် ရှိမယ်ဗျ။ အဲ့ညောင်ပင်ကြီး အနီးအနားက နှင်းတောရယ်၊ ရွှေအင်းလေးရယ်၊ အမှတ် ၃၊ အမှတ် ၄၊ ရွာရှည်၊ သိမ်တော်၊ အောင်ချမ်းစည်၊ ထန်းတောကြီး၊ ရုံးပင်ရိုး၊ အဲ့ဒီရွာတွေ အပါအဝင်ဗျ စစ်ဘေးရှောင်ရတာ။”
ကနီနဲ့ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်အတွင်းက စစ်ရှောင်တွေအတွက် စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ ဆေးဝါး အကူအညီတွေ လိုအပ်နေကြောင်းလည်း အကူအညီပေးနေသူတွေက ပြောပါတယ်။
စစ်ကိုင်းအတွင်းမှာ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေကြရတဲ့ စစ်ရှောင်အရေအတွက်လည်း ဒီလပိုင်းတွေအတွင်း ပိုတိုးလာနေပါတယ်။ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် PDF တွေဟာ ကျေး ရွာတွေကို အခြေစိုက်ပြီး အကြမ်းဖက်လုပ်ငန်းတွေ လုပ်နေတယ်ဆိုတယ်လို့ မြန်မာစစ်တပ်က စွပ်စွဲပြီး နယ်မြေရှင်းလင်းရေး ထိုးစစ်ဆင်တာတွေကို ခပ်စိပ်စိပ် လုပ်လာနေပါတယ်။ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်တာတွေအပြင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကြားမှာ စစ်ဘေးရှောင်တွေလည်း တိုးလာနေပါတယ်။
===============
[[Unicode]]
ကနီနဲ့ ဆားလငျးကွီး ရှာ နှဈဒါဇငျကြောျ စဈဘေး တိမျးရှောငျနရေ
စဈကိုငျးတိုငျးအတှငျး ကနီမွို့နဲ့ ဆားလငျးကွီးမွို့နယျတှမှော အောကျတိုဘာ ၃ ရကျနေ့ မနေ့က မွနျမာစဈတပျရဲ့ နယျမွရှေငျးလငျးရေး ထိုးစဈ၊ စဈကွောငျးဝငျလာတာကွောင့ျ ဒသေခံ ရှာသူရှာသားတှေ တိမျးရှောငျ ထှကျပွေးနကွေရပွနျပါတယျ။ ကနီမွို့နယျက ကြေးရှာ ၁၅ ရှာထကျမနညျး စဈရှောငျကွရသလို ဆားလငျးကွီးမွို့နယျမှာလညျး ၁၁ ရှာ ထကျမနညျး စဈဘေးရှောငျနကွေရတယျလို့ ဒသေခံတှနေဲ့ အကူအညီပေးနသေူတှကေ ပွောပါတယျ။ ရုတျတရကျ နယျမွရှေငျးလငျးရေး ထိုးစဈဝငျလာတာကွောင့ျ ပွငျဆငျခြိနျမရဘဲ ရှာသူရှာသားတှေ ထှကျပွေးကွတဲ့အကွောငျးလညျး ပွောပါတယျ။ ကနီနဲ့ ဆားလငျးကွီးမွို့နယျအခွအေနေ ရနျကုနျကသတငျးပေးပို့ခကြျကို မအငျကွငျးနိုငျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
အောကျတိုဘာ ၃ ရကျမနေ့က စဈတပျရဲ့ ရယောဉျတှေ ၁၃ စီးထကျမနညျး ကနီမွို့နယျ ခငြျးတှငျးမွဈအတိုငျး ဆနျတကျလာပွီး လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျခဲ့ကွောငျး မုဌောကြေး ရှာခံတဦးက VOA ကို ပွောပါတယျ။ မွဈဘေးမှာရှိတဲ့ကြေးရှာ ၁၅ ရှာထကျမနညျး ခုခြိနျထိ နအေိမျတှကေို မပွနျနိုငျသေးဘဲ တိမျးရှောငျနကွေရပါတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“စဈကွောငျးက စကျလှတှေနေဲ့ သူတို့ ၁၃ စီး စဈသငျ်ဘောတှေ ဘာတှေ၊ သူတို့ဘကျကို ရိက်ခာ အဲ့လိုမြိုးပို့တယျ။ အဲ့ကတြော့ လမျးတှေ ဘာတှဆေိုရငျ သူတို့က ပဈတယျလေ။ ကမြတို့ မွဈဘေးရှာတှကေတော့ ခငြျးတှငျးမွဈဘေး ရှာတှအေကုနျလုံးကတော့ ရှောငျနရေတာပေါ့။ သူတို့က လကျနကျကွီးနဲ့ အကုနျလုံးပဈခတျ၊ အဲ့လိုမြိုးတှေ လုပျတာဆိုတော့ အကုနျလုံး မွဈရိုးတလြှောကျကရှာတှကေတော့ အကုနျရှောငျရတာရှင့ျ။ လကျနကျကွီးတှနေဲ့ သူတို့က စဈသငျ်ဘောပေါျက အဲ့လို လကျနကျကွီးနဲ့ပဈတယျဆိုရငျ အဝေးကွီးရောကျတယျလေ။ အာ့ကွောင့ျ ကမြတို့က ပွေးရတာ။”
စဈဘေးရှောငျတှအေမြားစုဟာ နီးစပျရာကြေးရှာနအေိမျတှေ စာသငျကြောငျးတှနေဲ့ တခြို့ က တောတောငျတှထေဲမှာ ပုနျးခိုနရေပါတယျ။ တောတောငျထဲမှာ ကလေးသူငယျတှေ ခွငျတှကေိုကျလို့ ရာသီးတုပျကှေးရောဂါဖွဈတာတှေ ဖြားနာတာတှေ ရှိနတေယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
ဒသေခံတယောကျကတော့ စဈတပျအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး နယျမွရှေငျးလငျးတဲ့ စဈ ဆငျရေးတှေ ရောကျလာတိုငျး အိုအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးရတာ ဒီတကွိမျနဲ့ဆို ၂၅ ကွိမျထကျ မနညျးရှိနပွေီလို့ပွောပါတယျ။ ကွိုတငျ စုစညျးထားတဲ့ ရိက်ခာတှမေရှိတာကွောင့ျ အခငြျးခငြျး မြှဝစေားသောကျကွရတဲ့အကွောငျး ပွောပါတယျ။
“စားရတာသောကျရတာ သိပျအဆငျမပွကွေဘူးပေါ့။ အခုလို စဈဘေးရှောငျနခြေိနျဆို ပိုဆိုးတာပေါ့။ ပွီးကတြော့ တခြို့လညျး ဝယျမထားရဲဘူး။ ကွိုဝယျထားလို့ ကိုယျအိမျတှမှောဆို ခွလေငြျစဈကွောငျးထိုးရငျ မီးတှဘောတှရှေို့တယျ၊ ကမြတို့ရှာကဆို နှဈခါပွနျမီးရှို့ခံရတယျလေ။ အဲ့ကတြော့ ပိုလညျး ဝယျမထားရဲဘူး။ ဟိုလူဆီကမြှလိုကျ၊ ဒီလူဆီကမြှလိုကျ အဲ့လိုမြိုး မြှစားရတယျပေါ့။”
စဈဘေးရှောငျတှထေဲမှာ ကနြျးမာရေး မကောငျးလို့ တခွားသူတှကေ သယျပွီး အသကျဘေးလှတျအောငျ ပွေးလှှားခဲ့ရသူတှလေညျး ရှိပါတယျ။
“အခကျအခဲတှကေတော့ အမြားကွီးရှိတာ။ ဒီမှာမိုးတှကေရှာ ဒီက လဖွေတျထားတဲ့လူလညျးဆိုတော့ သှားရလညျး ကလေးတှပှေေ့ပွီးပွေးရတာ မလှယျဘူး။ သှားရလာရတာလညျး စိနျခေါျမှုတှကေတော့ နညျးဘူးဟဲ့။ အလုပျအကိုငျမရှိလို့ စားရသောကျရတာ အဲ့မလှယျကူတာတှရေောပေါ့နောျ အမြားကွီးပါပဲ။”
ဆားလငျးကွီးမွို့နယျမှာလညျး အောကျတိုဘာ ၃ ရကျနေ့က ညောငျပငျကွီးရှာ ရဲစခနျးကနေ ဈေးထှကျဝယျတဲ့ ရဲ ၄ ယောကျကို လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တခုက ပဈခတျတိုကျခိုကျခဲ့တာကွောင့ျ စဈတပျဘကျက အငျအားတောျတောျမြားမြား တုံ့ပွနျ ထိုးစဈဆငျနကွေောငျး ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ အတိုကျခိုကျခံရတဲ့ ရဲ ၄ ယောကျ သဆေုံးခဲ့တယျလို့ ဒသေခံတခြို့က ပွောတာနဲ့ပတျသကျလို့တော့ သီးခွားအတညျပွုခကြျမရသေးသလို စဈကောငျစီဘကျက သတငျးထုတျပွနျခကြျ ထုတျပွနျတာလညျး မရှိသေးပါဘူး။ ဒီတိုကျခိုကျမှုအပွီး မွို့နယျအတှငျးက ရှာတောျတောျမြားမြား စဈဘေးရှောငျနရေတာလို့ ဒသေခံတယောကျက ပွောပါတယျ။
“အောကျတိုဘာ ၃ ရကျနေ့က ညောငျပငျကွီးစခနျးက နပွေီးတာ့ ဈေးထှကျဝယျတဲ့ ရဲ ၄ ယောကျကို အမညျမသိအဖှဲ့တခုက တိုကျခိုကျသှားပါတယျ။ ရဲ ၄ ယောကျလုံး သသှေားပါတယျ။ အဲ့အတှကျကွောင့ျ မုံရှာဘကျကနပွေီးတော့ စဈအငျအား အမြားအပွားနဲ့ ခငြျးတှငျးမွဈ အနောကျဘကျကမျး ညောငျပငျကွီးတဝိုကျကို စဈကွောငျးထိုးလာပါတယျ။ အနီးအနားရှာတှကေတော့ တခြို့ဆိုရငျ ဘာမှပွငျဆငျခြိနျမရှိဘဲနဲ့ စဈဘေးရှောငျရတာတှလေညျး ရှိတယျဗြ။ ကြေးရှာပေါငျးကတော့ ၁၁ ရှာလောကျ ရှိမယျဗြ။ အဲ့ညောငျပငျကွီး အနီးအနားက နှငျးတောရယျ၊ ရှှအေငျးလေးရယျ၊ အမှတျ ၃၊ အမှတျ ၄၊ ရှာရှညျ၊ သိမျတောျ၊ အောငျခမြျးစညျ၊ ထနျးတောကွီး၊ ရုံးပငျရိုး၊ အဲ့ဒီရှာတှေ အပါအဝငျဗြ စဈဘေးရှောငျရတာ။”
ကနီနဲ့ ဆားလငျးကွီးမွို့နယျအတှငျးက စဈရှောငျတှအေတှကျ စားနပျရိက်ခာနဲ့ ဆေးဝါး အကူအညီတှေ လိုအပျနကွေောငျးလညျး အကူအညီပေးနသေူတှကေ ပွောပါတယျ။
စဈကိုငျးအတှငျးမှာ အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနကွေရတဲ့ စဈရှောငျအရအေတှကျလညျး ဒီလပိုငျးတှအေတှငျး ပိုတိုးလာနပေါတယျ။ ပွညျသူ့ကာကှယျရေးတပျ PDF တှဟော ကြေး ရှာတှကေို အခွစေိုကျပွီး အကွမျးဖကျလုပျငနျးတှေ လုပျနတေယျဆိုတယျလို့ မွနျမာစဈတပျက စှပျစှဲပွီး နယျမွရှေငျးလငျးရေး ထိုးစဈဆငျတာတှကေို ခပျစိပျစိပျ လုပျလာနပေါတယျ။ လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျတိုကျခိုကျတာတှအေပွငျ လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုတှကွေားမှာ စဈဘေးရှောငျတှလေညျး တိုးလာနပေါတယျ။
===============
