[[Zawgyi/Unicode]]
စစ်ကိုင်းတိုင်း ဝက်လက်မြို့နယ်ထဲမှာ စစ်ဘေးရှောင် ဒုက္ခသည်အများအပြား တုပ်ကွေးရောဂါဖြစ်ပွားနေပြီး ဆေးဝါးမလုံလောက်ဘူးလို့ ဒုက္ခသည် ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ဆေးဝါးမလောက်ငတဲ့အတချိန်တည်းမှာ မြန်မာစစ်တပ်က ကျေးရွာတွေကို မီးရှို့ရာမှာ စပါးကျီတွေကိုပါ မီးရှို့ခဲ့တာကြောင့် ရိက္ခာလိုအပ်ချက်လည်း ပိုးတိုးလာနေတယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။ ဝက်လက်မြို့နယ်က စစ်ဘေးရှောင်တွေရဲ့ အခြေအနေ သတင်းပေးပို့ချက်ကို မခင်ဖြူထွေးက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း ဝက်လက်မြို့နယ် အရှေ့ခြမ်းကို မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က အောက်တိုဘာလ ၈ ရက်နေ့က တိုက်လေယဉ်အပါအဝင် လေယာဉ် ၆ စီးနဲ့ တိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် ဒေသခံတွေ ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးခဲ့ကြရပါတယ်။ အောက်တိုဘာ ၁၇ ရက်နေ့မှာလည်း ဝက်လက်မြို့နယ်အနောက်ခြမ်းမှာ ဒေသခံ PDF တပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကြား တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က လေယာဉ်နဲ့ လာရောက်ပစ်ခတ်တာကြောင့် အမျိုးသမီးတဦး သေဆုံးပြီး ကျေးရွာ အတော်များများက ရွာသူရွာသားတွေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရတယ်လို့လည်း ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ဆောင်းရာသီဝင်လာပြီဖြစ်တာကြောင့် ရာသီဥတုအေးလာချိန် တောထဲမှာ စစ်ဘေးရှောင်နေကြရသူတွေအတွက် အခက်အခဲတွေရှိနေကြသလို ရာသီတုပ်ကွေးလည်း အဖြစ်များကြတယ်လို့ ဒေသခံ PDF အဖွဲ့ဝင်တဦးက ပြောပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က လမ်းတွေကို သွားလာလို့မရအောင် တားဆီးပိတ်ဆို့ထားတာတွေ ရိက္ခာနဲ့ ဆေးဝါးယူသူတွေကို စောင့်ကြည့်ပြီး ဖမ်းဆီးတာမျိုးတွေ ရှိနေတာကြောင့် လက်ရှိမှာ ဆေးဝါးလိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေရတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
“ဆေးဝါးကတော့ သိပ်မရှိဘူး။ လောလောဆယ်ကို ကွမ်းရွက်ပြုတ်ရည်နဲ့ ထန်းလျက်နဲ့ပေါ့။ ဆေးဝါးအခြေအနေ လုံလောက်လားဆိုတော့ မြို့တွေဘက်ကို သွားဝယ်ဖို့က အဆင်မပြေဘူးဗျ။ သူတို့တွေက အကုန်- ဈေးတွေဘာတွေပိတ်စစ်၊ အကုန်ဖမ်းနေကြတော့ခါ ရွာတွေမှာ ရှာဝယ်ရတာတွေကလည်း တော်တော် ခက် ပါတယ်။ ပါရာစီတမောလည်း မပေါပါဘူး။ ရွာတိုင်းလိုလို ခပ်ရှားရှား။ အရင်ကတည်းက သူတို့က မြို့တွေပေါ်မှာဆိုလို့ရှိရင် ဆေးဝါးဝယ်တဲ့သူဆို မျက်စိဒေါက်ထောက် ကြည့်နေတော့ ခုကကျ ပိုဆိုးသွားတာပေါ့။ နဂိုကတည်းကမှ သူတို့က ပိတ်ပင်ပြီးတော့ လုပ်နေကြတော့ ခုဆို ပိုဆိုးပြီး ပိုပိုပြီး ဆေးဝါးရှားပါးလာတယ်။”
ဝက်လက်မြို့ အရှေ့ခြမ်းက စစ်ရှောင်တွေဟာလည်း တုပ်ကွေးဖြစ်နေကြသလို
ဆေးဝါးရှားပါးတာကြောင့် လက်ရှိမှာ ဆေးမြီးတိုတွေနဲ့သာ ကုသနေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။
“အခက်အခဲကတော့ အများကြီးပါ။ တောတွေထဲမှာ အကုန်လုံးက ပေါင်းပြီး နေကြရတာများတယ်လေ။ အခုကာလမှာကတော့ နှာစေးတာတွေ ချောင်းဆိုးတာတွေ ဖျားတာတွေ အဲ့လိုတွေကတော့ ရှိတယ်ဗျ။ ဆေးကုသမှုကတော့ ရှိတော့ရှိတယ် ရှိသော်ငြားလည်း အခုကျတော့ စစ်ကြောင်းတွေက ပတ်ထိုးနေတဲ့ခါကျတော့ ဒီရက်ပိုင်းတွေမှာ ဆေးကုသမှုကလည်း ကောင်းကောင်းမရှိပါဘူး။ ဆေးမြီးတိုလေးတွေနဲ့ ဖျားတယ်ဆိုရင်လည်း ဗမာဆေးလေးသောက် ကွမ်းရွက်ပြုတ်ရည်လေးသောက် အဲ့လိုလေးနဲ့ ပြီးသွားတာတွေလည်း များပါတယ်။”
စစ်တပ်ရဲ့နယ်မြေရှင်းလင်းတဲ့ ထိုးစစ်အတွင်းမှာ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံရတဲ့ ရွာတွေမှာ နေအိမ်တွေအပြင် စပါးကျီတွေကိုပါ ဖျက်ဆီးခံရတာကြောင့် လက်ရှိမှာ ရိက္ခာလိုအပ်ချက်တွေလည်း ရှိနေကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
“လောလောဆယ် မီးရှို့ခံရတဲ့ ရွာတွေမှာ စပါးကျီတွေကအစ ရှို့ခံရတဲ့ ရွာတွေရှိတယ်။ ပိတောက်ချုံကျေးရွာဆိုရင် တိုက်နှစ်လုံးနဲ့ စပါးကျီတိုက်နဲ့ အဲ့လိုမျိုးရှို့ခံရတာမျိုးရှိတော့ ပြန်လည်ထူထောင်ဖို့ သူတို့မှာလည်း အခက်အခဲတွေရှိတယ်။ ဒီဘက်မှာလည်း စစ်ဘေးရှောင်တွေအတွက် ရိက္ခာဘာညာ လိုအပ်ပါတယ်။”
စစ်ကိုင်းအတွင်းမှာ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေကြရတဲ့ စစ်ရှောင်အရေအတွက်တွေကလည်း ပိုပြီးတိုးလာနေပါတယ်။ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် PDF တပ်တွေဟာ ကျေးရွာတွေကို ခြေကုပ်ယူပြီး အကြမ်းဖက်လုပ်ငန်းတွေ လုပ်နေတယ်ဆိုပြီးတော့လည်း မြန်မာစစ်တပ်က စွပ်စွဲထားပါတယ်။ ဒီအကြောင်းပြချက်နဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းရေးထိုးစစ်နဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကို ဆက်တိုက်တိုးပြီး လုပ်လာနေတာကြောင့်လည်း စစ်ဘေးရှောင်တွေ ပိုပြီးတိုးလာနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
===========
[[Unicode]]
ဝကျလကျစဈဘေးဒုက်ခသညျအမြားစု တုပျကှေးဖွဈနပွေီး ဆေးဝါးမလုံလောကျ
စဈကိုငျးတိုငျး ဝကျလကျမွို့နယျထဲမှာ စဈဘေးရှောငျ ဒုက်ခသညျအမြားအပွား တုပျကှေးရောဂါဖွဈပှားနပွေီး ဆေးဝါးမလုံလောကျဘူးလို့ ဒုက်ခသညျ ကယျဆယျရေးအဖှဲ့တှနေဲ့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ ဆေးဝါးမလောကျငတဲ့အတခြိနျတညျးမှာ မွနျမာစဈတပျက ကြေးရှာတှကေို မီးရှို့ရာမှာ စပါးကြီတှကေိုပါ မီးရှို့ခဲ့တာကွောင့ျ ရိက်ခာလိုအပျခကြျလညျး ပိုးတိုးလာနတေယျလို့ ပွောကွပါတယျ။ ဝကျလကျမွို့နယျက စဈဘေးရှောငျတှရေဲ့ အခွအေနေ သတငျးပေးပို့ခကြျကို မခငျဖွူထှေးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
စဈကိုငျးတိုငျး ဝကျလကျမွို့နယျ အရှေ့ခွမျးကို မွနျမာစဈတပျဘကျက အောကျတိုဘာလ ၈ ရကျနေ့က တိုကျလယေဉျအပါအဝငျ လယောဉျ ၆ စီးနဲ့ တိုကျခိုကျခဲ့တာကွောင့ျ ဒသေခံတှေ ဘေးလှတျရာကို ထှကျပွေးခဲ့ကွရပါတယျ။ အောကျတိုဘာ ၁၇ ရကျနေ့မှာလညျး ဝကျလကျမွို့နယျအနောကျခွမျးမှာ ဒသေခံ PDF တပျဖှဲ့တှနေဲ့ မွနျမာစဈတပျကွား တိုကျပှဲ ဖွဈပှားခဲ့ပါတယျ။ မွနျမာစဈတပျဘကျက လယောဉျနဲ့ လာရောကျပဈခတျတာကွောင့ျ အမြိုးသမီးတဦး သဆေုံးပွီး ကြေးရှာ အတောျမြားမြားက ရှာသူရှာသားတှေ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျခဲ့ကွရတယျလို့လညျး ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
ဆောငျးရာသီဝငျလာပွီဖွဈတာကွောင့ျ ရာသီဥတုအေးလာခြိနျ တောထဲမှာ စဈဘေးရှောငျနကွေရသူတှအေတှကျ အခကျအခဲတှရှေိနကွေသလို ရာသီတုပျကှေးလညျး အဖွဈမြားကွတယျလို့ ဒသေခံ PDF အဖှဲ့ဝငျတဦးက ပွောပါတယျ။ မွနျမာစဈတပျဘကျက လမျးတှကေို သှားလာလို့မရအောငျ တားဆီးပိတျဆို့ထားတာတှေ ရိက်ခာနဲ့ ဆေးဝါးယူသူတှကေို စောင့ျကွည့ျပွီး ဖမျးဆီးတာမြိုးတှေ ရှိနတောကွောင့ျ လကျရှိမှာ ဆေးဝါးလိုအပျခကြျတှေ ရှိနရေတယျလို့ သူက ပွောပါတယျ။
“ဆေးဝါးကတော့ သိပျမရှိဘူး။ လောလောဆယျကို ကှမျးရှကျပွုတျရညျနဲ့ ထနျးလကြျနဲ့ပေါ့။ ဆေးဝါးအခွအေနေ လုံလောကျလားဆိုတော့ မွို့တှဘေကျကို သှားဝယျဖို့က အဆငျမပွဘေူးဗြ။ သူတို့တှကေ အကုနျ- ဈေးတှဘောတှပေိတျစဈ၊ အကုနျဖမျးနကွေတော့ခါ ရှာတှမှော ရှာဝယျရတာတှကေလညျး တောျတောျ ခကျ ပါတယျ။ ပါရာစီတမောလညျး မပေါပါဘူး။ ရှာတိုငျးလိုလို ခပျရှားရှား။ အရငျကတညျးက သူတို့က မွို့တှပေေါျမှာဆိုလို့ရှိရငျ ဆေးဝါးဝယျတဲ့သူဆို မကြျစိဒေါကျထောကျ ကွည့ျနတေော့ ခုကကြ ပိုဆိုးသှားတာပေါ့။ နဂိုကတညျးကမှ သူတို့က ပိတျပငျပွီးတော့ လုပျနကွေတော့ ခုဆို ပိုဆိုးပွီး ပိုပိုပွီး ဆေးဝါးရှားပါးလာတယျ။”
ဝကျလကျမွို့ အရှေ့ခွမျးက စဈရှောငျတှဟောလညျး တုပျကှေးဖွဈနကွေသလို
ဆေးဝါးရှားပါးတာကွောင့ျ လကျရှိမှာ ဆေးမွီးတိုတှနေဲ့သာ ကုသနကွေရတယျလို့ ဒသေခံတဦးက ပွောပါတယျ။
“အခကျအခဲကတော့ အမြားကွီးပါ။ တောတှထေဲမှာ အကုနျလုံးက ပေါငျးပွီး နကွေရတာမြားတယျလေ။ အခုကာလမှာကတော့ နှာစေးတာတှေ ခြောငျးဆိုးတာတှေ ဖြားတာတှေ အဲ့လိုတှကေတော့ ရှိတယျဗြ။ ဆေးကုသမှုကတော့ ရှိတော့ရှိတယျ ရှိသောျငွားလညျး အခုကတြော့ စဈကွောငျးတှကေ ပတျထိုးနတေဲ့ခါကတြော့ ဒီရကျပိုငျးတှမှော ဆေးကုသမှုကလညျး ကောငျးကောငျးမရှိပါဘူး။ ဆေးမွီးတိုလေးတှနေဲ့ ဖြားတယျဆိုရငျလညျး ဗမာဆေးလေးသောကျ ကှမျးရှကျပွုတျရညျလေးသောကျ အဲ့လိုလေးနဲ့ ပွီးသှားတာတှလေညျး မြားပါတယျ။”
စဈတပျရဲ့နယျမွရှေငျးလငျးတဲ့ ထိုးစဈအတှငျးမှာ မီးရှို့ဖကြျဆီးခံရတဲ့ ရှာတှမှော နအေိမျတှအေပွငျ စပါးကြီတှကေိုပါ ဖကြျဆီးခံရတာကွောင့ျ လကျရှိမှာ ရိက်ခာလိုအပျခကြျတှလေညျး ရှိနကွေတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
“လောလောဆယျ မီးရှို့ခံရတဲ့ ရှာတှမှော စပါးကြီတှကေအစ ရှို့ခံရတဲ့ ရှာတှရှေိတယျ။ ပိတောကျခြုံကြေးရှာဆိုရငျ တိုကျနှဈလုံးနဲ့ စပါးကြီတိုကျနဲ့ အဲ့လိုမြိုးရှို့ခံရတာမြိုးရှိတော့ ပွနျလညျထူထောငျဖို့ သူတို့မှာလညျး အခကျအခဲတှရှေိတယျ။ ဒီဘကျမှာလညျး စဈဘေးရှောငျတှအေတှကျ ရိက်ခာဘာညာ လိုအပျပါတယျ။”
စဈကိုငျးအတှငျးမှာ အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနကွေရတဲ့ စဈရှောငျအရအေတှကျတှကေလညျး ပိုပွီးတိုးလာနပေါတယျ။ ပွညျသူ့ကာကှယျရေးတပျ PDF တပျတှဟော ကြေးရှာတှကေို ခွကေုပျယူပွီး အကွမျးဖကျလုပျငနျးတှေ လုပျနတေယျဆိုပွီးတော့လညျး မွနျမာစဈတပျက စှပျစှဲထားပါတယျ။ ဒီအကွောငျးပွခကြျနဲ့ နယျမွရှေငျးလငျးရေးထိုးစဈနဲ့ လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုတှကေို ဆကျတိုကျတိုးပွီး လုပျလာနတောကွောင့ျလညျး စဈဘေးရှောငျတှေ ပိုပွီးတိုးလာနရေတာ ဖွဈပါတယျ။
