[[Zawgyi/Unicode]]
စပါးဈေးတက်နေပေမဲ့ ဝယ်လိုအားကောင်းနေ
မြန်မာနိုင်ငံမှာစပါးဈေးတွေပြန်တက်နေတာ အခုလက်ရှိ တင်း ၁၀၀ ကို ၁၃ သိန်းအထက်မှာ ရှိနေပါတယ်။ နိုဝင်ဘာလကုန်ပိုင်းက တင်း ၁၀၀ ကို ကျပ် ၈ သိန်းအထိ ဈေးကျခဲ့တာကနေ ပြန်တက်လာခဲ့တာပါ။ စပါးဈေးတက်နေပေမဲ့ ဝယ်လိုအားများနေတဲ့အကြောင်း ရန်ကုန်ကပေးပို့လာတဲ့ ဒီသတင်းပေးပို့ချက်ကို ကိုဝင်းခန့်မောင်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
အောက်တိုဘာလကုန်ပိုင်းမှာ စပါးဈေး ၈ သိန်းအထိ ကျဆင်းသွားခဲ့ပေမဲ့ အခုနိုဝင်ဘာအစမှာ တင်းတရာကို ၁၃ သိန်းအထက် ရောက်လာပါတယ်။ အဓိကတော့ လယ်တဧက ကုန်ကျစရိတ်ကာမိဖို့ လယ်သမားတွေက အရင်းကျေနိုင်မယ့် ဈေးတန်းတခုကိုကိုင်ပြီး ရောင်းချလာတာပါ။ ဒီအခြေအနေကို ပဲခူးတိုင်း၊ အုတ်တွင်းမြို့နယ်ဘက်က လယ်သမားတယောက်က အခုလိုပြောပါတယ်။
"စက်ပိုင်တွေကလည်း ဈေးကြီးပေးပြီးတော့ ဝယ်လိုက်ရပြီ။ ရောင်းတဲ့သူတွေ၊ လှောင်တဲ့သူတွေကလည်း ၇ လ၊ ၈ လလောက် အောင်းထားတဲ့အမြတ်တွက်နဲ့ တွက်ကြည့်မယ်ဆိုရင် သူတို့သည် (တင်းတရာကို) ၁၅ သိန်းလောက်မဖြစ်ရင် မရောင်းလောက်ဘူးလို့ ကျနော်က မြင်တာပေါ့လေ။ တောင်သူတွေက သွင်းအားစု များတယ်ဗျာ။ မြေဩဇာဈေးရှိမယ်၊ ထွန်ယက်စရိတ်၊ ကောက်စိုက်စရိတ်၊ ပေါင်းနှုတ်စရိတ်တွေရှိမယ်။ ဒီစရိတ်တွေအကုန်လုံး ပေါင်းလိုက်တဲ့အခါကျတော့ တောင်သူကကိုင်ထားတဲ့ ဈေးတန်းပေါ့နော်၊ ဒါတဦးတယောက်တည်းတော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။ အများက တောင်သူတွေ ဆုပ်ကိုင်ထားတဲ့ အနေအထားပေါ့နော်။"
စပါးဈေးတက်နေပေမယ့် ဝယ်လိုအားများနေတယ်လို့ ဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်တဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေ ပိုများလာတဲ့အတွက် ဆန်ကြမ်းဝယ်လိုအားက များနေပါတယ်။ မနှစ်က တင်းတရာကို ကျပ် ၈ သိန်းပဲရှိခဲ့တဲ့ ဆင်းသုခစပါးက အခု ၁၃ သိန်းဝန်းကျင်ကို ရောက်လာကြောင်း မန္တလေးတိုင်းက စပါးကုန်သည်တဦးက ပြောပါတယ်။
"အဓိကတော့ ကြက်စာစက်ရုံတွေကလည်း ဆန်ကြမ်းပေါ့နော်၊ အဲဒီနေရာတွေကို သုံးနေတော့ အဝယ်တအားလိုက်နေတာ။ ဥစားကြက်တွေရော၊ သားစားကြက်တွေရော။ ဒီကောင်တွေက တအားဝယ်နေတော့ ဘေးကကုန်ကြမ်းမဝင်တော့ ကိုယ့်နိုင်ငံကကုန်ကြမ်းကို တအားသုံးနေတော့ ဈေးတက်လာတာ။"
ပုံမှန်ဆိုရင် မိုးစပါးလှိုင်လှိုင်စပေါ်တာနဲ့ စပါးဈေးကျလေ့ရှိပေမဲ့ ဒီနှစ်မှာတော့ ခဏပြုတ်ကျသွားပြီး ချက်ချင်း ဈေးပြန်ကောင်းလာတာလို့ ဧရာဝတီတိုင်းက ဆန်စက်ပိုင်ရှင်တဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"ဆယ်သိန်းအောက်ကို မတရား ထိုးဆင်းသွားကြသေးတယ်လေ။ အဲထဲကမှ ပြန်တက်လာတော့ ကျနော်တို့လည်း နည်းနည်း ခံသာသွားတာပေါ့။ လက်ရှိကတော့ ဒီနှုန်းအတိုင်း ဆိုရင်တော့ လယ်သမားတွေအားလုံး အသက်ရှူနည်းနည်းချောင်တယ်။ ဒီထက်ကျရင်တော့ဝယ်ထားတဲ့ ဓာတ်မြေဩဇာဈေးက မနှစ်ကဈေးထက် သုံးဆဖြစ်နေတာကို တို့သိကြတယ်လေ။"
မနှစ်က မိုးစပါးပေါ်ချိန်မှာ တင်းတရာကို ၆ သိန်းဝန်းကျင်ဖြစ်ပြီး အဲဒီနောက် ၁၂ သိန်းအထိ နောက်ပိုင်းမှာ တက်ခဲ့ပါတယ်။ အခုစပါးပေါ်စမှာ ၁၀ သိန်းအထက် ပေးဝယ်နေတဲ့အတွက် စပါးဈေးကို ခန့်မှန်းလို့ မရသေးပါဘူး။ တရုတ်ဘက်က ဆန်ဝယ်အားလျော့သွားပေမယ့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ဆန်တန်ချိန်၂ သိန်းခွဲနဲ့ ပေါင်းဆန်တန်ချိန် ၅ သောင်းကို ဝယ်ယူဖို့ မြန်မာနဲ့ MoU မကြာသေးခင်က ရေးထိုးခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၇ ခုနှစ်အထိ နှစ်တိုင်း အသုတ်လိုက်ခွဲပြီး ဝယ်ယူထားတာပါ။ အခု ၂၀၂၂ နှစ် အောက်တိုဘာ ၃၁ အထိ ဆန်တန်ချိန် ၂ သောင်းကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို တင်ပို့ခဲ့တယ်လို့ ဆန်လုပ်ငန်းရှင်အသင်းက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
===============
[[Unicode]]
စပါးဈေးတကျနပေမေဲ့ ဝယျလိုအားကောငျးနေ
မွနျမာနိုငျငံမှာစပါးဈေးတှပွေနျတကျနတော အခုလကျရှိ တငျး ၁၀၀ ကို ၁၃ သိနျးအထကျမှာ ရှိနပေါတယျ။ နိုဝငျဘာလကုနျပိုငျးက တငျး ၁၀၀ ကို ကပြျ ၈ သိနျးအထိ ဈေးကခြဲ့တာကနေ ပွနျတကျလာခဲ့တာပါ။ စပါးဈေးတကျနပေမေဲ့ ဝယျလိုအားမြားနတေဲ့အကွောငျး ရနျကုနျကပေးပို့လာတဲ့ ဒီသတငျးပေးပို့ခကြျကို ကိုဝငျးခန့ျမောငျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
အောကျတိုဘာလကုနျပိုငျးမှာ စပါးဈေး ၈ သိနျးအထိ ကဆြငျးသှားခဲ့ပမေဲ့ အခုနိုဝငျဘာအစမှာ တငျးတရာကို ၁၃ သိနျးအထကျ ရောကျလာပါတယျ။ အဓိကတော့ လယျတဧက ကုနျကစြရိတျကာမိဖို့ လယျသမားတှကေ အရငျးကြနေိုငျမယ့ျ ဈေးတနျးတခုကိုကိုငျပွီး ရောငျးခလြာတာပါ။ ဒီအခွအေနကေို ပဲခူးတိုငျး၊ အုတျတှငျးမွို့နယျဘကျက လယျသမားတယောကျက အခုလိုပွောပါတယျ။
"စကျပိုငျတှကေလညျး ဈေးကွီးပေးပွီးတော့ ဝယျလိုကျရပွီ။ ရောငျးတဲ့သူတှေ၊ လှောငျတဲ့သူတှကေလညျး ၇ လ၊ ၈ လလောကျ အောငျးထားတဲ့အမွတျတှကျနဲ့ တှကျကွည့ျမယျဆိုရငျ သူတို့သညျ (တငျးတရာကို) ၁၅ သိနျးလောကျမဖွဈရငျ မရောငျးလောကျဘူးလို့ ကနြောျက မွငျတာပေါ့လေ။ တောငျသူတှကေ သှငျးအားစု မြားတယျဗြာ။ မွေဩဇာဈေးရှိမယျ၊ ထှနျယကျစရိတျ၊ ကောကျစိုကျစရိတျ၊ ပေါငျးနှုတျစရိတျတှရှေိမယျ။ ဒီစရိတျတှအေကုနျလုံး ပေါငျးလိုကျတဲ့အခါကတြော့ တောငျသူကကိုငျထားတဲ့ ဈေးတနျးပေါ့နောျ၊ ဒါတဦးတယောကျတညျးတော့ မဟုတျဘူးပေါ့နောျ။ အမြားက တောငျသူတှေ ဆုပျကိုငျထားတဲ့ အနအေထားပေါ့နောျ။"
စပါးဈေးတကျနပေမေယ့ျ ဝယျလိုအားမြားနတေယျလို့ ဆနျစကျလုပျငနျးရှငျတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ ပွညျတှငျးမှာ မှေးမွူရေးလုပျငနျးတှေ ပိုမြားလာတဲ့အတှကျ ဆနျကွမျးဝယျလိုအားက မြားနပေါတယျ။ မနှဈက တငျးတရာကို ကပြျ ၈ သိနျးပဲရှိခဲ့တဲ့ ဆငျးသုခစပါးက အခု ၁၃ သိနျးဝနျးကငြျကို ရောကျလာကွောငျး မန်တလေးတိုငျးက စပါးကုနျသညျတဦးက ပွောပါတယျ။
"အဓိကတော့ ကွကျစာစကျရုံတှကေလညျး ဆနျကွမျးပေါ့နောျ၊ အဲဒီနရောတှကေို သုံးနတေော့ အဝယျတအားလိုကျနတော။ ဥစားကွကျတှရေော၊ သားစားကွကျတှရေော။ ဒီကောငျတှကေ တအားဝယျနတေော့ ဘေးကကုနျကွမျးမဝငျတော့ ကိုယ့ျနိုငျငံကကုနျကွမျးကို တအားသုံးနတေော့ ဈေးတကျလာတာ။"
ပုံမှနျဆိုရငျ မိုးစပါးလှိုငျလှိုငျစပေါျတာနဲ့ စပါးဈေးကလြေ့ရှိပမေဲ့ ဒီနှဈမှာတော့ ခဏပွုတျကသြှားပွီး ခကြျခငြျး ဈေးပွနျကောငျးလာတာလို့ ဧရာဝတီတိုငျးက ဆနျစကျပိုငျရှငျတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
"ဆယျသိနျးအောကျကို မတရား ထိုးဆငျးသှားကွသေးတယျလေ။ အဲထဲကမှ ပွနျတကျလာတော့ ကနြောျတို့လညျး နညျးနညျး ခံသာသှားတာပေါ့။ လကျရှိကတော့ ဒီနှုနျးအတိုငျး ဆိုရငျတော့ လယျသမားတှအေားလုံး အသကျရှူနညျးနညျးခြောငျတယျ။ ဒီထကျကရြငျတော့ဝယျထားတဲ့ ဓာတျမွေဩဇာဈေးက မနှဈကဈေးထကျ သုံးဆဖွဈနတောကို တို့သိကွတယျလေ။"
မနှဈက မိုးစပါးပေါျခြိနျမှာ တငျးတရာကို ၆ သိနျးဝနျးကငြျဖွဈပွီး အဲဒီနောကျ ၁၂ သိနျးအထိ နောကျပိုငျးမှာ တကျခဲ့ပါတယျ။ အခုစပါးပေါျစမှာ ၁၀ သိနျးအထကျ ပေးဝယျနတေဲ့အတှကျ စပါးဈေးကို ခန့ျမှနျးလို့ မရသေးပါဘူး။ တရုတျဘကျက ဆနျဝယျအားလြော့သှားပမေယ့ျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှက ဆနျတနျခြိနျ၂ သိနျးခှဲနဲ့ ပေါငျးဆနျတနျခြိနျ ၅ သောငျးကို ဝယျယူဖို့ မွနျမာနဲ့ MoU မကွာသေးခငျက ရေးထိုးခဲ့ပါတယျ။ ၂၀၂၇ ခုနှဈအထိ နှဈတိုငျး အသုတျလိုကျခှဲပွီး ဝယျယူထားတာပါ။ အခု ၂၀၂၂ နှဈ အောကျတိုဘာ ၃၁ အထိ ဆနျတနျခြိနျ ၂ သောငျးကို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှကို တငျပို့ခဲ့တယျလို့ ဆနျလုပျငနျးရှငျအသငျးက ထုတျပွနျထားပါတယျ။
