[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းက တရားဝင်ထုတ်ပြန်တဲ့ ရွှေ တကျပ် သားရဲ့ ရည်ညွှန်းတန်ဖိုးဟာ ၂၁ သိန်းကျော်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် ရောက်သွားပါတယ်။ ဒေါ်လာဈေးနဲ့ ဈေးကစားမှုတွေကြောင့် ရွှေဈေးက ထိန်းရသိမ်းရခက်နေတယ်လို့ ရွှေလုပ်ငန်းရှင်တွေက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။ ကျပ်ငွေလဲနှုန်းထိုးကျပြီး ငွေလဲနှုန်း မတည်ငြိမ်မှုကြောင့် ရွှေဈေးနဲ့အတူ စက်သုံးဆီပြတ်လပ်တာတွေပါ ဆက်ပြီး ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ မြန်မာစစ်ကောင်စီကတော့ စက်သုံးဆီနဲ့ ပတ်သက် တဲ့ ကောလဟလတွေကို မယုံဖို့နဲ့ မစိုးရိမ်ဖို့ အာမခံ ပြောဆိုနေပါတယ်။ စီးပွားရေးအခြေအနေ ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့ ဒီသတင်းကို ကိုစံကျော်ထွန်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ဒေါ်လာဈေးအတက်မြန်ပြီး မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းသွားတဲ့ တချိန်တည်းမှာ ရွှေဈေးနှုန်းကလည်း ထိန်းသိမ်းရခက်ခဲနေပြီး အခုဆိုရင် ရွှေတကျပ်သားကို ကျပ်၂၁ သိန်းအထိ ပထမဆုံးအကြိမ် ရောက်လာခဲ့တယ်လို့ ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ပြင်ပမှာ တဒေါ်လာကို ကျပ် ၃,၀၀၀ လောက်အထိ ဈေးခေါ်နေတာကြောင့် အခုလိုအခြေအနေ ရောက်နေတာလို့ သူကပြောပါတယ်။
"အဓိကတော့ ဒေါ်လာဈေးပေါ့၊ ကျနော်တို့ ပြည်တွင်းဒေါ်လာဈေးက ဗျာ၊ ထထပြီးတော့ ဖောက်နေတာ အဲလိုဖြစ်နေ။ စနေနေ့ကဆို ကျနော်တို့ လှိုင်သာယာမှာ ဆိုင်သွားဖွင့်တယ်။ ဆိုင်သွားဖွင့်တဲ့အချိန် ခြံတွေရောင်းဝယ်တဲ့သူတယောက်က (ကျပ်) သိန်း ၇,၀၀၀ ဖိုး ဒေါ်လာဝယ်ချင်တယ်ဆိုပြီး ဖေ့စ်ဘွတ်ပေါ်တင်လိုက်တာ အဲဒီနေ့က (ဒေါ်လာက) ၂,၆၅၀ ဈေးလောက်ပေါက်တာကို သူက ၃,၀၀၀ ဈေးပေးမယ်ဆိုပြီးတင်လိုက်တာ ချက်ချင်း ရွှေဈေးပါ ၂ သိန်းတက်သွားရော။ ကျနော်တို့ ဒီရက်ထဲမှာလည်း ထိန်းရသိမ်းရ နည်းနည်းအခက်အခဲရှိတယ်ဗျ။"
ဒေါ်လာငွေလဲနှုန်းဟာ ကြိုက်ရောင်း၊ ကြိုက်ဝယ်ဈေးကွက်မှာ အမေရိကန်တဒေါ်လာကို မြန်မာကျပ်ငွေ ၃,၀၀၀ လောက်အထိ တရားမဝင် ပေးဝယ်နေတာတွေ ရှိနေတယ်လို့ လုပ်ငန်းရှင်တွေက ပြောပါတယ်။
ရန်ကုန် ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းရုံးမှာ အရင်ကလို ရွှေအရောင်းအဝယ်မရှိသလို ဈေးမြှင့်ခေါ်နေတာကြောင့် ပြင်ပရွှေဈေး တကျပ်သားကို ကျပ် ၂၆ သိန်း လောက် ဖြစ်လာတယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။ ကြိုက်ရောင်းကြိုက်ဝယ်ဈေးကွက်မှာ တချို့ကလည်း ရွှေတကျပ်သားကို ကျပ်၂၈ သိန်းအထိ ဈေးခေါ်နေပါတယ်။ တကယ်တော့ ရွှေသန့်စင်ဖိုတွေမှာ ရွှေကိုမနားတမ်း ထုတ်နေပေမယ့် ဒေါ်လာဈေးကြောင့် ရွှေကိုင်ထားသူတွေ များနေတဲ့အတွက် ဈေးမကျနိုင်သေးတာလို့ ရွှေကုန်သည်အသင်းဥက္ကဋ္ဌက ပြောပါတယ်။
" သန့်စင်တဲ့ဖိုတွေမှာ ကျနော်တို့ ရွှေအပြည့် လုပ်ငန်းလည်ပတ်နေတုန်း ရှိသေးတယ်၊ ရွှေကမရှားဘူး။ ဒီဘက်က ကုန်သည်တွေရဲ့ သဘောသဘာဝအရ အဲဒီဒေါ်လာကရောက်လာရင်း ရောင်းတဲ့သူက ရှုံးသွားပြန်ရင်း၊ ရောင်းတဲ့သူတွေက မရောင်းတော့ဘဲနဲ့ ကိုင်ထားတဲ့သဘောပါ။ ဒါလည်း အခိုက်အတန့်ပဲ ဖြစ်သွားမှာပါ၊ နောက်ပိုင်း ဒေါ်လာဈေးပြိုကျသွားရင်တော့ အကုန်လုံး ပြန်ကျသွားမှာပဲ။"
ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ရည်ညွှန်းတန်ဖိုးကတော့ တဒေါ်လာကို ၂,၁၀၀ ကျပ် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြင်ပမှာတော့ တဒေါ်လာကို ကျပ် ၃,၀၀၀ ဝန်းကျင်နဲ့ပဲ အရောင်းအဝယ် လုပ်နေကြတာပါ။ အထူးသဖြင့်း သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်တွေက ဒေါ်လာကို ဈေးကွက်ပေါက်ဈေးအတိုင်း လိုက်ပြီးဝယ်နေရတယ်လို့ စားအုန်းဆီလုပ်ငန်းရှင်တဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
" နောက်ဆုံးကတော့ ပေါ်လစီနဲ့ပတ်သက်တာ ဒေါ်လာပေါ့၊ control လုပ်လိုက်တဲ့အခါကျတော့ အကုန်လုံးက ကျပ်တာပေါ့။ အပြင်မှာ မှောင်ခိုတွေဖြစ်၊ မှောင်ခိုက မတရားတက်တာပေါ့။ အကုန်လုံး ငွေရှားပါးပြီးတော့ စီးပွားရေးသမားတွေလည်း သူတို့ဆီက လောလောဆယ် ငွေမရတဲ့အခါကျတော့ လုပ်ငန်းကိုင်ငန်းတွေအကုန် ထိခိုက်တာပေါ့။"
စက်သုံးဆီပြတ်လပ်တာလည်း ဒေါ်လာငွေရှားပါးတာနဲ့ အဓိကသက်ဆိုင်နေတယ် လို့ စက်သုံးဆီရောင်းချသူတချို့က ပြောပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့တပတ်အတွင်း နေရာအနှံ့မှာ စက်သုံးဆီပြတ်လပ်ပြီး 92 အောက်တိန်းတလီတာကို ကျပ် ၄,၀၀၀ လောက်အထိ တက်ခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကတော့ စက်သုံးဆီနဲ့ ပတ်သက်လို့ စိုးရိမ်စရာမရှိတဲ့အကြောင်း ဆီသဘောၤတွေ သီလဝါဆိပ်ကမ်းမှာ ဆိုက်ကပ် ဆီချနေပြီး ခန့်မှန်းခြေ ဆီတန်ချိန် ခြောက်သောင်းလောက် ချနေတဲ့အကြောင်းနဲ့ မကြာခင်ရက်ပိုင်းအတွင်းမှာလည်း တန်ချိန် နှစ်သောင်းလောက်ထပ်ဝင်လာမယ်လို့ ပြောဆိုနေပါတယ်။ တကယ်တော့ စက်သုံးဆီက ပြတ်လပ်တာမဟုတ်ဘဲ အရောင်းဆိုင်တွေက ဈေးနှုန်းအပြောင်းအလဲ ဖြစ်လာမယ်လို့ယူဆပြီး အရောင်းရပ်တာ၊ ကန့်သတ် ရောင်းချတာတွေ လုပ်နေတာလို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ရန်ကုန်တိုင်း အစိုးရအဖွဲ့က ကြေညာထားပါတယ်။ မရောင်းပေးတဲ့ စက်သုံးဆီဆိုင်တွေကိုလည်း ကြီးကြပ်အရေးယူသွားမယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ သတင်းပတ်ကုန်က ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
===================
[[Unicode]]
ကပြျငှေ မတညျငွိမျမှုကွောင့ျ ရှှဈေေးနဲ့ စကျသုံးဆီဈေးကှကျ ထိခိုကျ
မွနျမာနိုငျငံမှာ ရှှလေုပျငနျးရှငျမြားအသငျးက တရားဝငျထုတျပွနျတဲ့ ရှှေ တကပြျ သားရဲ့ ရညျညှှနျးတနျဖိုးဟာ ၂၁ သိနျးကြောျကို ပထမဆုံးအကွိမျ ရောကျသှားပါတယျ။ ဒေါျလာဈေးနဲ့ ဈေးကစားမှုတှကွေောင့ျ ရှှဈေေးက ထိနျးရသိမျးရခကျနတေယျလို့ ရှှလေုပျငနျးရှငျတှကေ ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။ ကပြျငှလေဲနှုနျးထိုးကပြွီး ငှလေဲနှုနျး မတညျငွိမျမှုကွောင့ျ ရှှဈေေးနဲ့အတူ စကျသုံးဆီပွတျလပျတာတှပေါ ဆကျပွီး ရငျဆိုငျနရေပါတယျ။ မွနျမာစဈကောငျစီကတော့ စကျသုံးဆီနဲ့ ပတျသကျ တဲ့ ကောလဟလတှကေို မယုံဖို့နဲ့ မစိုးရိမျဖို့ အာမခံ ပွောဆိုနပေါတယျ။ စီးပှားရေးအခွအေနေ ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့ ဒီသတငျးကို ကိုစံကြောျထှနျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ဒေါျလာဈေးအတကျမွနျပွီး မွနျမာကပြျငှတေနျဖိုး ကဆြငျးသှားတဲ့ တခြိနျတညျးမှာ ရှှဈေေးနှုနျးကလညျး ထိနျးသိမျးရခကျခဲနပွေီး အခုဆိုရငျ ရှှတေကပြျသားကို ကပြျ၂၁ သိနျးအထိ ပထမဆုံးအကွိမျ ရောကျလာခဲ့တယျလို့ ရှှလေုပျငနျးရှငျမြားအသငျးရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ ပွငျပမှာ တဒေါျလာကို ကပြျ ၃,၀၀၀ လောကျအထိ ဈေးခေါျနတောကွောင့ျ အခုလိုအခွအေနေ ရောကျနတောလို့ သူကပွောပါတယျ။
"အဓိကတော့ ဒေါျလာဈေးပေါ့၊ ကနြောျတို့ ပွညျတှငျးဒေါျလာဈေးက ဗြာ၊ ထထပွီးတော့ ဖောကျနတော အဲလိုဖွဈနေ။ စနနေေ့ကဆို ကနြောျတို့ လှိုငျသာယာမှာ ဆိုငျသှားဖှင့ျတယျ။ ဆိုငျသှားဖှင့ျတဲ့အခြိနျ ခွံတှရေောငျးဝယျတဲ့သူတယောကျက (ကပြျ) သိနျး ၇,၀၀၀ ဖိုး ဒေါျလာဝယျခငြျတယျဆိုပွီး ဖေ့ဈဘှတျပေါျတငျလိုကျတာ အဲဒီနေ့က (ဒေါျလာက) ၂,၆၅၀ ဈေးလောကျပေါကျတာကို သူက ၃,၀၀၀ ဈေးပေးမယျဆိုပွီးတငျလိုကျတာ ခကြျခငြျး ရှှဈေေးပါ ၂ သိနျးတကျသှားရော။ ကနြောျတို့ ဒီရကျထဲမှာလညျး ထိနျးရသိမျးရ နညျးနညျးအခကျအခဲရှိတယျဗြ။"
ဒေါျလာငှလေဲနှုနျးဟာ ကွိုကျရောငျး၊ ကွိုကျဝယျဈေးကှကျမှာ အမရေိကနျတဒေါျလာကို မွနျမာကပြျငှေ ၃,၀၀၀ လောကျအထိ တရားမဝငျ ပေးဝယျနတောတှေ ရှိနတေယျလို့ လုပျငနျးရှငျတှကေ ပွောပါတယျ။
ရနျကုနျ ရှှလေုပျငနျးရှငျမြား အသငျးရုံးမှာ အရငျကလို ရှှအေရောငျးအဝယျမရှိသလို ဈေးမွှင့ျခေါျနတောကွောင့ျ ပွငျပရှှဈေေး တကပြျသားကို ကပြျ ၂၆ သိနျး လောကျ ဖွဈလာတယျလို့ သူကပွောပါတယျ။ ကွိုကျရောငျးကွိုကျဝယျဈေးကှကျမှာ တခြို့ကလညျး ရှှတေကပြျသားကို ကပြျ၂၈ သိနျးအထိ ဈေးခေါျနပေါတယျ။ တကယျတော့ ရှှသေန့ျစငျဖိုတှမှော ရှှကေိုမနားတမျး ထုတျနပေမေယ့ျ ဒေါျလာဈေးကွောင့ျ ရှှကေိုငျထားသူတှေ မြားနတေဲ့အတှကျ ဈေးမကနြိုငျသေးတာလို့ ရှှကေုနျသညျအသငျးဥက်ကဋ်ဌက ပွောပါတယျ။
" သန့ျစငျတဲ့ဖိုတှမှော ကနြောျတို့ ရှှအေပွည့ျ လုပျငနျးလညျပတျနတေုနျး ရှိသေးတယျ၊ ရှှကေမရှားဘူး။ ဒီဘကျက ကုနျသညျတှရေဲ့ သဘောသဘာဝအရ အဲဒီဒေါျလာကရောကျလာရငျး ရောငျးတဲ့သူက ရှုံးသှားပွနျရငျး၊ ရောငျးတဲ့သူတှကေ မရောငျးတော့ဘဲနဲ့ ကိုငျထားတဲ့သဘောပါ။ ဒါလညျး အခိုကျအတန့ျပဲ ဖွဈသှားမှာပါ၊ နောကျပိုငျး ဒေါျလာဈေးပွိုကသြှားရငျတော့ အကုနျလုံး ပွနျကသြှားမှာပဲ။"
ဗဟိုဘဏျရဲ့ အမရေိကနျဒေါျလာ ရညျညှှနျးတနျဖိုးကတော့ တဒေါျလာကို ၂,၁၀၀ ကပြျ ဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ပွငျပမှာတော့ တဒေါျလာကို ကပြျ ၃,၀၀၀ ဝနျးကငြျနဲ့ပဲ အရောငျးအဝယျ လုပျနကွေတာပါ။ အထူးသဖွင့ျး သှငျးကုနျလုပျငနျးရှငျတှကေ ဒေါျလာကို ဈေးကှကျပေါကျဈေးအတိုငျး လိုကျပွီးဝယျနရေတယျလို့ စားအုနျးဆီလုပျငနျးရှငျတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
" နောကျဆုံးကတော့ ပေါျလစီနဲ့ပတျသကျတာ ဒေါျလာပေါ့၊ control လုပျလိုကျတဲ့အခါကတြော့ အကုနျလုံးက ကပြျတာပေါ့။ အပွငျမှာ မှောငျခိုတှဖွေဈ၊ မှောငျခိုက မတရားတကျတာပေါ့။ အကုနျလုံး ငှရှေားပါးပွီးတော့ စီးပှားရေးသမားတှလေညျး သူတို့ဆီက လောလောဆယျ ငှမေရတဲ့အခါကတြော့ လုပျငနျးကိုငျငနျးတှအေကုနျ ထိခိုကျတာပေါ့။"
စကျသုံးဆီပွတျလပျတာလညျး ဒေါျလာငှရှေားပါးတာနဲ့ အဓိကသကျဆိုငျနတေယျ လို့ စကျသုံးဆီရောငျးခသြူတခြို့က ပွောပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့တပတျအတှငျး နရောအနှံ့မှာ စကျသုံးဆီပွတျလပျပွီး 92 အောကျတိနျးတလီတာကို ကပြျ ၄,၀၀၀ လောကျအထိ တကျခဲ့ပါတယျ။ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကတော့ စကျသုံးဆီနဲ့ ပတျသကျလို့ စိုးရိမျစရာမရှိတဲ့အကွောငျး ဆီသဘောၤတှေ သီလဝါဆိပျကမျးမှာ ဆိုကျကပျ ဆီခနြပွေီး ခန့ျမှနျးခွေ ဆီတနျခြိနျ ခွောကျသောငျးလောကျ ခနြတေဲ့အကွောငျးနဲ့ မကွာခငျရကျပိုငျးအတှငျးမှာလညျး တနျခြိနျ နှဈသောငျးလောကျထပျဝငျလာမယျလို့ ပွောဆိုနပေါတယျ။ တကယျတော့ စကျသုံးဆီက ပွတျလပျတာမဟုတျဘဲ အရောငျးဆိုငျတှကေ ဈေးနှုနျးအပွောငျးအလဲ ဖွဈလာမယျလို့ယူဆပွီး အရောငျးရပျတာ၊ ကန့ျသတျ ရောငျးခတြာတှေ လုပျနတောလို့ စဈကောငျစီရဲ့ ရနျကုနျတိုငျး အစိုးရအဖှဲ့က ကွညောထားပါတယျ။ မရောငျးပေးတဲ့ စကျသုံးဆီဆိုငျတှကေိုလညျး ကွီးကွပျအရေးယူသှားမယျလို့ ပွီးခဲ့တဲ့ သတငျးပတျကုနျက ကွညောခကြျထုတျပွနျထားပါတယျ။
