[[Zawgyi/Unicode]]
စစ်ကိုင်းတိုင်း ရွှေဘိုခရိုင်အတွင်း ရေဦး၊ ခင်ဦးနဲ့ ရွှေဘိုမြို့တွေကြား ဆက်သွယ် ထားတဲ့လမ်းမကြီးရဲ့ တချို့နေရာတွေမှာ မြန်မာစစ်တပ်က မကြာခင်ရက်ပိုင်းက ပိတ်ဆို့လိုက်သလို လမ်းမကြီးအနီးမှာစခန်းချထားပြီး လမ်းသွားလမ်းလာတွေကို ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ လုံးဝသွားလာလို့မရအောင် ပိတ်ဆို့လိုက်တာကြောင့် ဒေသခံတွေ စားရေရိက္ခာဝယ်ယူရေး အခက်အခဲတွေ ရှိနေသလို ကျန်းမာရေးကိစ္စတွေအတွက်လည်း နှောင့်နှေးနေတာတွေ ကြုံနေကြရပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း ရွှေဘိုခရိုင်အတွင်းက အခြေအနေ သတင်းပေးပို့ချက်ကို မအင်ကြင်းနိုင် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ရွှေဘိုခရိုင်အတွင်း ရေဦး၊ ခင်ဦးနဲ့ ရွှေဘိုမြို့တွေကြား ဆက်သွယ်သွားလာတဲ့ လမ်းမကြီးရဲ့ နေရာတချို့မှာ စစ်တပ်က အခိုင်အမာတပ်စွဲပိတ်ဆို့ထားတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၅ ရက်လောက်ကတည်းက လမ်းတွေကို ပိတ်ဆို့ထားပြီး သွားလာခွင့်မပြုတော့တာလို့ ဒေသခံတယောက်က ပြောပြပါတယ်။
“ရေဦးနဲ့ခင်ဦးလမ်းမှာလည်း သူတို့က ရေဦးနဲ့ခင်ဦးကြား မူးတိမ်ချောင်းဆိုတဲ့
ချောင်းတံတားမှာတပ်စွဲထားတဲ့ အခြေစိုက်တပ်တတပ်ရှိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ရွှေဘို၊ ညောင်ပင်သာ၊ ရေဦးလမ်းမှာကကျတော့ အဲ့မှာလည်း အင်းမကွေ့မှာ ဘန်ကာတွေ ဆောက်ပြီးတော့မှ တပ်စွဲထားတာတနေရာရှိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ရွှေဘို စိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံနားမှာလည်း တပ်စွဲထားတဲ့တပ်တတပ်ရှိတဲ့အတွက် ကျမတို့ ရွှေဘိုလမ်း၊ ရေဦး-ရွှေဘိုလမ်းကိုလည်း ပိတ်ထားတာ ၄၊ ၅ ရက်လောက်ရှိပါပြီရှင့်။”
ခင်ဦးနဲ့ ရေဦးကြားက မူးတိမ်ချောင်းတံတားဘက်မှာဆိုရင် လွန်ခဲ့တဲ ၆ လလောက် ကတည်းက စစ်တပ်တွေ တပ်စွဲထားတာပါ။ ဖြတ်သန်းသွားလာသူတချို့ကို ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးတာ၊ ငွေတောင်းတာ၊ ဆိုင်ကယ်နဲ့ကားတွေသိမ်းတာတွေကြောင့် အနီးအနားနေသူတွေ ဖြတ်မသွားရဲကြဘူးလို့လည်း ပြောပါတယ်။ စစ်တပ်က လမ်းမကြီးအနီးမှာတပ်စွဲပြီး သွားလာလို့မရအောင် ပိတ်ပင်ထားတဲ့အတွက် စားသောက် ကုန်အပါအဝင် ကုန်ပစ္စည်းဝယ်ယူဖို့ခက်ခဲကုန်သလို ကျန်းမာရေးအတွက် လိုအပ် တဲ့ ကုသဖို့ကိစ္စတွေမှာလည်း နှောင့်နှေးရတယ်လို့ ဒေသခံတဦးက ပြောပြပါတယ်။
“ညောင်ပင်သာဆိုတဲ့ရွာက ကျမတို့ ဒီဘက် ခင်ဦးအနောက်ဘက်ခြမ်းပြည်သူတွေက ခင်ဦး-ရေဦး ကားလမ်းကလည်း ပိတ်ထားတဲ့အခါကျတော့ ကားလမ်းသွားလို့ မလွယ်တဲ့ခါကျတော့ ညောင်ပင်သာဆိုတဲ့ရွာကိုပဲသွားပြီးတော့ ဝယ်ခြမ်းစားသောက်ရတာပေါ့နှော်။ အဲ့ဒါကိုသူတို့က ခုလိုမျိုးလုပ်တဲ့ခါကျတော့ ကျမတို့က အဲ့ဘက် ကို မသွားရဲတော့ဘူး။ မသွားရဲတဲ့ခါကျတော့ အဲ့ဒီညောင်ပင်သူဆိုတဲ့ ရွာကလည်း ရွှေဘို-ရေဦးကားလမ်းကိုမှ သူတို့ရွာက ရွာလယ်ကနေမှ ကားလမ်းက ဖြတ် ထားသလိုဖြစ်တဲ့အတွက် အရှေ့ဘက်ကကျတော့ စိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံကျောင်းက အထိုင်တပ်လုပ်ပြီးတော့ တပ်စွဲထားတာဖြစ်တဲ့အတွက် ပြည်သူတွေ သွားရေး လာရေးမရှိသလို အနောက်က ရေဦးကထွက်ပြီဆိုရင် အဲ့ဒီ အင်းမကွေ့မှာလည်း အထိုင်တပ်လုပ်ထားတာဖြစ်တဲ့အတွက် ကျမတို့ ပြည်သူတွေက ဟိုဘက် ဒီဘက် ပိတ်ထားသလို ဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ ဘယ်မှကို သွားလာလို့မရပါဘူးရှင့်။ အခု ကားလမ်းတွေပိတ်ထားတာကတော့ ၄၊ ၅ ရက်လောက် ရှိသွားပါပြီရှင့်။”
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကနီမြို့နယ်မှာလည်း အောက်တိုဘာ ၃ ရက်နေ့က စစ်တပ်ရဲ့ ရေယာဉ်တွေ ကနီမြို့နယ် ချင်းတွင်းမြစ်အတိုင်း ဆန်တက်လာချိန် လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့တာကြောင့် မြစ်ဘေးမှာ နေထိုင်တဲ့ ကျေးရွာအတော်များများက ဒေသခံ ရွာသူရွာသားတွေ ထွက်ပြေးခဲ့ကြရပါတယ်။ ၄ ရက်လောက်ကြာမှာ နေအိမ်တွေ ပြန်လာနိုင်တာကို မုဌောကျေးရွာခံတဦးက VOA ကို ပြောပါတယ်။
“ပြန်လာပြီ။ ကနီကနေ သူတို့ အထက်ဘက်ကို ဆန်သွားပြီ။ ဒီကနေ့ မနက်မှ ကနီကနေ သူတို့က ဆန်သွားတာ။ အထက်မင်းကင်း၊ ကလေးဝဘက်ကိုသွားပြီ။ အခု အမတို့ဘက်က ပြန်လာတယ်။ ပြန်လာပြီး ဟိုဘက်က လူတွေ တခါ ဆက်ပြေးကြပြန်ပြီပေါ့။ အဲ့လိုမျိုး ဒီဘက်က မရှိတော့ဘူးဆိုတော့ ပြန်လာကြတာ။ ဟိုဘက်ကတော့ မြစ်ရိုးတလျှောက်ကတော့ တခါဆက်ပြေးနေကြပြန်ပြီလေ။”
ဒေသခံ PDF အဖွဲ့တွေနဲ့ စစ်တပ်အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်သံတွေ ကြားနေရသလို စစ် တပ်ဘက်က ဒရုန်းယာဉ်တွေသုံးပြီး ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တာတွေ လုပ်နေတဲ့အတွက် ညဘက်တွေမှာ သတိထားနေထိုင်ရတယ်လို့လည်း ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။
“သူတို့ကနီမြို့ပေါ် မကွာသေးတုန်းကတော့ လုံခြုံမှုတော့မရှိဘူး။ ညလည်း ကောင်းကောင်းမအိပ်ရဘူး၊ ဟိုဘက်ကနေ ပြန်လာမလား၊ ပြန်လာပြီး ဒရုန်းဗုံးနဲ့ ပြန်ချမှာလား၊ ဒါပေမယ့် ပြန်ပြီးတော့ ဒရုန်းကလည်း ညတိုင်းကို ဝဲနေတဲ့အတွက် ညတွေဆိုရင် အကုန်မီးမှိတ်ပြီးတော့ နေရတယ်။ ရွာတွေမှာပေါ့နော်၊ မီးလင်းရောင်မြင်လို့ ကိုယ့်ရွာတွေကို လူရှိတယ်ဆိုပြီး ချသွားမှာကို ကြောက်လို့လေ။ သူတို့က ဒရုန်းဗုံးနဲ့ နေ့လည်းချတယ်၊ ညလည်းချတာတွေရောဆိုတော့ ပိုပြီးစိုးရိမ်ကြတာပေါ့။ ပြည်သူတွေကတော့ ကျီးလန့်စာစား နေရတာပေါ့။”
စစ်ကိုင်းအတွင်းမှာ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေကြရတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်အရေအတွက်က ပိုပြီး တိုးလာနေပါတယ်။ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး PDF တပ်တွေဟာ ကျေးရွာတွေကို အခြေစိုက်ပြီး အကြမ်းဖက် လုပ်ငန်းတွေ လုပ်နေတယ်လို့ စစ်ကောင်စီက စွပ်စွဲပြီး နေရာတော်တော်များများမှာ နယ်မြေရှင်းလင်းရေးတွေ လုပ်နေပါတယ်။ အခုဆိုရင် စစ်တပ်က မြေပြင်ကနေ နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်တာနဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကို တွဲပြီး ပိုလုပ်လာတယ်လို့ စစ်ဘေးရှောင်နေကြရသူတွေက ပြောပါတယ်။
=============
[[Unicode]]
ရှှဘေို-ခငျဦး-ရေဦးလမျးမကွီး တခြို့နရောတှေ စဈတပျပိတျဆို့
စဈကိုငျးတိုငျး ရှှဘေိုခရိုငျအတှငျး ရေဦး၊ ခငျဦးနဲ့ ရှှဘေိုမွို့တှကွေား ဆကျသှယျ ထားတဲ့လမျးမကွီးရဲ့ တခြို့နရောတှမှော မွနျမာစဈတပျက မကွာခငျရကျပိုငျးက ပိတျဆို့လိုကျသလို လမျးမကွီးအနီးမှာစခနျးခထြားပွီး လမျးသှားလမျးလာတှကေို ဖမျးဆီးစဈဆေးနတေယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ လုံးဝသှားလာလို့မရအောငျ ပိတျဆို့လိုကျတာကွောင့ျ ဒသေခံတှေ စားရရေိက်ခာဝယျယူရေး အခကျအခဲတှေ ရှိနသေလို ကနြျးမာရေးကိစ်စတှအေတှကျလညျး နှောင့ျနှေးနတောတှေ ကွုံနကွေရပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျး ရှှဘေိုခရိုငျအတှငျးက အခွအေနေ သတငျးပေးပို့ခကြျကို မအငျကွငျးနိုငျ တငျပွပေးထားပါတယျ။
ရှှဘေိုခရိုငျအတှငျး ရေဦး၊ ခငျဦးနဲ့ ရှှဘေိုမွို့တှကွေား ဆကျသှယျသှားလာတဲ့ လမျးမကွီးရဲ့ နရောတခြို့မှာ စဈတပျက အခိုငျအမာတပျစှဲပိတျဆို့ထားတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ လှနျခဲ့တဲ့ ၅ ရကျလောကျကတညျးက လမျးတှကေို ပိတျဆို့ထားပွီး သှားလာခှင့ျမပွုတော့တာလို့ ဒသေခံတယောကျက ပွောပွပါတယျ။
“ရေဦးနဲ့ခငျဦးလမျးမှာလညျး သူတို့က ရေဦးနဲ့ခငျဦးကွား မူးတိမျခြောငျးဆိုတဲ့
ခြောငျးတံတားမှာတပျစှဲထားတဲ့ အခွစေိုကျတပျတတပျရှိတယျ။ နောကျပွီးတော့ ရှှဘေို၊ ညောငျပငျသာ၊ ရေဦးလမျးမှာကကတြော့ အဲ့မှာလညျး အငျးမကှေ့မှာ ဘနျကာတှေ ဆောကျပွီးတော့မှ တပျစှဲထားတာတနရောရှိတယျ။ နောကျပွီးတော့ ရှှဘေို စိုကျပြိုးရေးသိပ်ပံနားမှာလညျး တပျစှဲထားတဲ့တပျတတပျရှိတဲ့အတှကျ ကမြတို့ ရှှဘေိုလမျး၊ ရေဦး-ရှှဘေိုလမျးကိုလညျး ပိတျထားတာ ၄၊ ၅ ရကျလောကျရှိပါပွီရှင့ျ။”
ခငျဦးနဲ့ ရေဦးကွားက မူးတိမျခြောငျးတံတားဘကျမှာဆိုရငျ လှနျခဲ့တဲ ၆ လလောကျ ကတညျးက စဈတပျတှေ တပျစှဲထားတာပါ။ ဖွတျသနျးသှားလာသူတခြို့ကို ဖမျးဆီးစဈဆေးတာ၊ ငှတေောငျးတာ၊ ဆိုငျကယျနဲ့ကားတှသေိမျးတာတှကွေောင့ျ အနီးအနားနသေူတှေ ဖွတျမသှားရဲကွဘူးလို့လညျး ပွောပါတယျ။ စဈတပျက လမျးမကွီးအနီးမှာတပျစှဲပွီး သှားလာလို့မရအောငျ ပိတျပငျထားတဲ့အတှကျ စားသောကျ ကုနျအပါအဝငျ ကုနျပစ်စညျးဝယျယူဖို့ခကျခဲကုနျသလို ကနြျးမာရေးအတှကျ လိုအပျ တဲ့ ကုသဖို့ကိစ်စတှမှောလညျး နှောင့ျနှေးရတယျလို့ ဒသေခံတဦးက ပွောပွပါတယျ။
“ညောငျပငျသာဆိုတဲ့ရှာက ကမြတို့ ဒီဘကျ ခငျဦးအနောကျဘကျခွမျးပွညျသူတှကေ ခငျဦး-ရေဦး ကားလမျးကလညျး ပိတျထားတဲ့အခါကတြော့ ကားလမျးသှားလို့ မလှယျတဲ့ခါကတြော့ ညောငျပငျသာဆိုတဲ့ရှာကိုပဲသှားပွီးတော့ ဝယျခွမျးစားသောကျရတာပေါ့နှောျ။ အဲ့ဒါကိုသူတို့က ခုလိုမြိုးလုပျတဲ့ခါကတြော့ ကမြတို့က အဲ့ဘကျ ကို မသှားရဲတော့ဘူး။ မသှားရဲတဲ့ခါကတြော့ အဲ့ဒီညောငျပငျသူဆိုတဲ့ ရှာကလညျး ရှှဘေို-ရေဦးကားလမျးကိုမှ သူတို့ရှာက ရှာလယျကနမှေ ကားလမျးက ဖွတျ ထားသလိုဖွဈတဲ့အတှကျ အရှေ့ဘကျကကတြော့ စိုကျပြိုးရေးသိပ်ပံကြောငျးက အထိုငျတပျလုပျပွီးတော့ တပျစှဲထားတာဖွဈတဲ့အတှကျ ပွညျသူတှေ သှားရေး လာရေးမရှိသလို အနောကျက ရေဦးကထှကျပွီဆိုရငျ အဲ့ဒီ အငျးမကှေ့မှာလညျး အထိုငျတပျလုပျထားတာဖွဈတဲ့အတှကျ ကမြတို့ ပွညျသူတှကေ ဟိုဘကျ ဒီဘကျ ပိတျထားသလို ဖွဈတဲ့အခါကတြော့ ဘယျမှကို သှားလာလို့မရပါဘူးရှင့ျ။ အခု ကားလမျးတှပေိတျထားတာကတော့ ၄၊ ၅ ရကျလောကျ ရှိသှားပါပွီရှင့ျ။”
စဈကိုငျးတိုငျး၊ ကနီမွို့နယျမှာလညျး အောကျတိုဘာ ၃ ရကျနေ့က စဈတပျရဲ့ ရယောဉျတှေ ကနီမွို့နယျ ခငြျးတှငျးမွဈအတိုငျး ဆနျတကျလာခြိနျ လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျခဲ့တာကွောင့ျ မွဈဘေးမှာ နထေိုငျတဲ့ ကြေးရှာအတောျမြားမြားက ဒသေခံ ရှာသူရှာသားတှေ ထှကျပွေးခဲ့ကွရပါတယျ။ ၄ ရကျလောကျကွာမှာ နအေိမျတှေ ပွနျလာနိုငျတာကို မုဌောကြေးရှာခံတဦးက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“ပွနျလာပွီ။ ကနီကနေ သူတို့ အထကျဘကျကို ဆနျသှားပွီ။ ဒီကနေ့ မနကျမှ ကနီကနေ သူတို့က ဆနျသှားတာ။ အထကျမငျးကငျး၊ ကလေးဝဘကျကိုသှားပွီ။ အခု အမတို့ဘကျက ပွနျလာတယျ။ ပွနျလာပွီး ဟိုဘကျက လူတှေ တခါ ဆကျပွေးကွပွနျပွီပေါ့။ အဲ့လိုမြိုး ဒီဘကျက မရှိတော့ဘူးဆိုတော့ ပွနျလာကွတာ။ ဟိုဘကျကတော့ မွဈရိုးတလြှောကျကတော့ တခါဆကျပွေးနကွေပွနျပွီလေ။”
ဒသေခံ PDF အဖှဲ့တှနေဲ့ စဈတပျအကွား တိုကျပှဲဖွဈသံတှေ ကွားနရေသလို စဈ တပျဘကျက ဒရုနျးယာဉျတှသေုံးပွီး ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျတာတှေ လုပျနတေဲ့အတှကျ ညဘကျတှမှော သတိထားနထေိုငျရတယျလို့လညျး ဒသေခံတဦးက ပွောပါတယျ။
“သူတို့ကနီမွို့ပေါျ မကှာသေးတုနျးကတော့ လုံခွုံမှုတော့မရှိဘူး။ ညလညျး ကောငျးကောငျးမအိပျရဘူး၊ ဟိုဘကျကနေ ပွနျလာမလား၊ ပွနျလာပွီး ဒရုနျးဗုံးနဲ့ ပွနျခမြှာလား၊ ဒါပမေယ့ျ ပွနျပွီးတော့ ဒရုနျးကလညျး ညတိုငျးကို ဝဲနတေဲ့အတှကျ ညတှဆေိုရငျ အကုနျမီးမှိတျပွီးတော့ နရေတယျ။ ရှာတှမှောပေါ့နောျ၊ မီးလငျးရောငျမွငျလို့ ကိုယ့ျရှာတှကေို လူရှိတယျဆိုပွီး ခသြှားမှာကို ကွောကျလို့လေ။ သူတို့က ဒရုနျးဗုံးနဲ့ နေ့လညျးခတြယျ၊ ညလညျးခတြာတှရေောဆိုတော့ ပိုပွီးစိုးရိမျကွတာပေါ့။ ပွညျသူတှကေတော့ ကြီးလန့ျစာစား နရေတာပေါ့။”
စဈကိုငျးအတှငျးမှာ အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနကွေရတဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျအရအေတှကျက ပိုပွီး တိုးလာနပေါတယျ။ ပွညျသူ့ကာကှယျရေး PDF တပျတှဟော ကြေးရှာတှကေို အခွစေိုကျပွီး အကွမျးဖကျ လုပျငနျးတှေ လုပျနတေယျလို့ စဈကောငျစီက စှပျစှဲပွီး နရောတောျတောျမြားမြားမှာ နယျမွရှေငျးလငျးရေးတှေ လုပျနပေါတယျ။ အခုဆိုရငျ စဈတပျက မွပွေငျကနေ နယျမွရှေငျးလငျးရေးလုပျတာနဲ့ လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုတှကေို တှဲပွီး ပိုလုပျလာတယျလို့ စဈဘေးရှောငျနကွေရသူတှကေ ပွောပါတယျ။
