[[Zawgyi/Unicode]]
အိန္ဒိယနိုင်ငံထဲကို တရားမဝင်ဖြတ်ကျော်တာနဲ့ မူးယစ်ဆေးမှောင်ခိုလုပ်ငန်းတွေကို တားဆီးဖို့ မြန်မာနဲ့ထိစပ်နေတဲ့ မဏိပူရ်နယ်စပ်တလျှောက်မှာ ရဲကင်းစခန်း ၃၀ ကျော်တည်ဆောက်နေပြီလို့ မဏိပူ ပြည်နယ်အစိုးရက ကြေညာပါတယ်။ မြန်မာပြည်တွင်းက စစ်ရေးပဋိပက္ခကြောင့် ချင်းနဲ့စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာရှိတဲ့ ဒေသခံတွေ နီးစပ်ရာ အိန္ဒိယနိုင်ငံထဲကို ထွက်ပြေးခိုလှုံနေကြပါတယ်။ ဒုက္ခသည်ပြဿနာအပြင် မူးယစ် ဆေးဝါးနဲ့ တခြားမလိုလားအပ်တဲ့ ပြဿနာတွေလည်း နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်ပွားလာတာကြောင့် ဒါကို တားဆီးဖို့အတွက် အိန္ဒိယဘက်နယ်စပ်လုံခြုံရေးကို တိုးမြှင့်လာတာဖြစ်ကြောင်း စစ်ရှောင်တွေကိုကူညီသူတွေက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ မဏိပူပြည်နယ်အခြေအနေ ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းပေးပို့ချက်ကို ကိုရန်နိုင် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ထိစပ်နေတဲ့ မိုင်၂၅၀ လောက်ရှည်တဲ့ နယ်စပ်တလျှောက်မှာ ရဲကင်းစခန်းပေါင်း ၃၄ ခုကို စပြီးတည်ဆောက်နေပြီလို့ မဏိပူရ်ပြည်နယ်ရဲ့ဝန်ကြီးချုပ်က ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက ဒေသတွင်း သတင်းမီဒီယာတွေကို ပြောခဲ့ပါတယ်။ မဏိပူရ်ပြည်နယ် ရဲ့ ခရိုင်ငါးခုက မြန်မာနဲ့ထိစပ်နေပြီး အဲဒီမှာ ၃ မိုင်လောက်ကပဲ ခြံစည်းရိုး ကာရံထားတာလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ၂၀၂၁ နောက်ပိုင်း မြန်မာဘက်က တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်၊ ဝင်ရောက်မှုတွေ များလာတာကို စိုးရိမ်ကြောင်းလည်း မဏိပူရ် အာဏာပိုင်တွေ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားပါတယ်။
အခုလို မဏိပူရ်ဘက်က နယ်စပ်လုံခြုံရေးကို ပိုတင်းကြပ်လာတဲ့အတွက် အရင်ကလို ပုံမှန်အတိုင်း နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်သွားလာတဲ့သူတွေအတွက် အခက်အခဲ ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ ဇိုမီးလူငယ်အစည်းအရုံးရဲ့တာဝန်ရှိသူတဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"အစစ်အဆေးတွေတော့ များလာမှာပေါ့။ ကျနော်တို့ နယ်စပ်ကနေဆိုရင် ကျန်းမာရေးကအစ အစစအရာရာ၊ အခုခေတ်ဆို ပိုဆိုးတာပေါ့။ ပြည်တွင်းစစ်လည်း များနေတဲ့အခါကျတော့ ကျမ်းမာရေးကိစ္စကအစ ပညာရေး၊ နစ္စဓူဝ စားသောက်ရေးကိစ္စကအစ ဟိုဘက်သည်ဘက် မှီခိုတာ များတယ်လေ။ သွားလာရေးမှာတော့ အခက်အခဲ ရှိလာနိုင်ပါတယ်။"
နယ်စပ်ကို ဖြတ်ကျော်လာပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံပိုင်နယ်ထဲမှာ စစ်ရှောင်စခန်းတွေ မဆောက်ရဘူးဆိုတဲ့ ညွှန်ကြားချက်ကို မဏိပူရ်အစိုးရက မြန်မာနဲ့ထိစပ်နေတဲ့ ခရိုင်ငါးခုလုံးမှာ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ဒီညွှန်ကြားချက်နဲ့ပတ်သက်လို့ ဝေဖန်မှုတွေ ရှိလာတာကြောင့် မဏိပူရ်အစိုးရက ပြန်ရုပ်သိမ်းခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့် ငဲ့ညှာထောက်ထားပြီး စစ်ရှောင် တရာကျော်ကိုတော့ ခိုလှုံခွင့်ပေးထားတယ်လို့ ချင်းအရပ်ဘက်အဖွဲ့တချို့က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"ဘာပဲပြောပြော သူတို့မှာလည်း လက်နက်ကိုင်တွေလည်းရှိတော့လေ။ လုံခြုံရေးကြောင့်ဖြစ်ဖို့ပဲ ပိုများပါတယ်။ အစကတည်းက မဏိပူရ်ဘက်ကတော့ refugee တွေကို သိပ်လက်မခံဘူး။ တရာဝန်းကျင်လောက်ပဲ။ အဲဒါတောင်မှ မြန်မာနိုင်ငံကနေ ရက်ကန်းခတ်ဖို့သွားကြတဲ့သူမျိုးဆိုရင်လည်းပဲ ထောင်ချလိုက်တာမျိုးတွေ ရှိတယ်ပေါ့။ အဓိက ခိုလှုံကြတာတော့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ပါပဲ။"
အိန္ဒိယရောက် မြန်မာစစ်ရှောင်ကူညီရေး အဖွဲ့အစည်းတခုရဲ့ တာဝန်ခံတဦးက မဏိပူရ် ပြည်နယ်ရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေရဲ့ အခြေအနေကို ပြောသွားတာပါ။
မြန်မာနဲ့ထိစပ်နေတဲ့ နောက်ထပ် ပြည်နယ်တခုဖြစ်တဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှာတော့ ပြည်နယ်စိုးရက မြန်မာစစ်ရှောင်ပေါင်း လေးသောင်းလောက်ကို ခိုလှုံခွင့် ပေးထားတဲ့အကြောင်း ဒုက္ခသည် ကူညီရေးအဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။ မြန်မာမိသားစုတွေရဲ့ ကလေး ၆,၀၀၀ နီးပါးကိုလည်း မီဇိုရမ်ထဲက အစိုးရကျောင်းတွေမှာ တက်ရောက်ခွင့် ပေးထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မကြာသေးခင်ကတော့ မူးယစ်ဆေးနဲ့ လူသတ်မှုလိုကိစ္စတွေ ဖြစ်ခဲ့တာကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ လိုက်နာရမယ့် တားမြစ်ချက်တချို့ကို မီဇိုရမ်အစိုးရက သီးသန့် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
=========
[[Unicode]]
တရားမဝငျဖွတျကြောျမှုနဲ့ မူးယဈဆေးတားဆီးဖို့ မွနျမာ-မဏိပူရျနယျစပျတကွော ရဲကငျးစခနျး ၃၀ ကြောျတညျဆောကျနေ
အိန်ဒိယနိုငျငံထဲကို တရားမဝငျဖွတျကြောျတာနဲ့ မူးယဈဆေးမှောငျခိုလုပျငနျးတှကေို တားဆီးဖို့ မွနျမာနဲ့ထိစပျနတေဲ့ မဏိပူရျနယျစပျတလြှောကျမှာ ရဲကငျးစခနျး ၃၀ ကြောျတညျဆောကျနပွေီလို့ မဏိပူ ပွညျနယျအစိုးရက ကွညောပါတယျ။ မွနျမာပွညျတှငျးက စဈရေးပဋိပက်ခကွောင့ျ ခငြျးနဲ့စဈကိုငျးတိုငျးမှာရှိတဲ့ ဒသေခံတှေ နီးစပျရာ အိန်ဒိယနိုငျငံထဲကို ထှကျပွေးခိုလှုံနကွေပါတယျ။ ဒုက်ခသညျပွူနာအပွငျ မူးယဈ ဆေးဝါးနဲ့ တခွားမလိုလားအပျတဲ့ ပွူနာတှလေညျး နောကျဆကျတှဲ ဖွဈပှားလာတာကွောင့ျ ဒါကို တားဆီးဖို့အတှကျ အိန်ဒိယဘကျနယျစပျလုံခွုံရေးကို တိုးမွှင့ျလာတာဖွဈကွောငျး စဈရှောငျတှကေိုကူညီသူတှကေ ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ မဏိပူပွညျနယျအခွအေနေ ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးပေးပို့ခကြျကို ကိုရနျနိုငျ တငျပွပေးထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံနဲ့ထိစပျနတေဲ့ မိုငျ၂၅၀ လောကျရှညျတဲ့ နယျစပျတလြှောကျမှာ ရဲကငျးစခနျးပေါငျး ၃၄ ခုကို စပွီးတညျဆောကျနပွေီလို့ မဏိပူရျပွညျနယျရဲ့ဝနျကွီးခြုပျက ပွီးခဲ့တဲ့ရကျပိုငျးက ဒသေတှငျး သတငျးမီဒီယာတှကေို ပွောခဲ့ပါတယျ။ မဏိပူရျပွညျနယျ ရဲ့ ခရိုငျငါးခုက မွနျမာနဲ့ထိစပျနပွေီး အဲဒီမှာ ၃ မိုငျလောကျကပဲ ခွံစညျးရိုး ကာရံထားတာလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ ၂၀၂၁ နောကျပိုငျး မွနျမာဘကျက တရားမဝငျ နယျစပျဖွတျကြောျ၊ ဝငျရောကျမှုတှေ မြားလာတာကို စိုးရိမျကွောငျးလညျး မဏိပူရျ အာဏာပိုငျတှေ ထုတျဖောျပွောဆိုထားပါတယျ။
အခုလို မဏိပူရျဘကျက နယျစပျလုံခွုံရေးကို ပိုတငျးကွပျလာတဲ့အတှကျ အရငျကလို ပုံမှနျအတိုငျး နယျစပျဖွတျကြောျသှားလာတဲ့သူတှအေတှကျ အခကျအခဲ ဖွဈလာနိုငျတယျလို့ ဇိုမီးလူငယျအစညျးအရုံးရဲ့တာဝနျရှိသူတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
"အစဈအဆေးတှတေော့ မြားလာမှာပေါ့။ ကနြောျတို့ နယျစပျကနဆေိုရငျ ကနြျးမာရေးကအစ အစစအရာရာ၊ အခုခတျေဆို ပိုဆိုးတာပေါ့။ ပွညျတှငျးစဈလညျး မြားနတေဲ့အခါကတြော့ ကမြျးမာရေးကိစ်စကအစ ပညာရေး၊ နစ်စဓူဝ စားသောကျရေးကိစ်စကအစ ဟိုဘကျသညျဘကျ မှီခိုတာ မြားတယျလေ။ သှားလာရေးမှာတော့ အခကျအခဲ ရှိလာနိုငျပါတယျ။"
နယျစပျကို ဖွတျကြောျလာပွီး အိန်ဒိယနိုငျငံပိုငျနယျထဲမှာ စဈရှောငျစခနျးတှေ မဆောကျရဘူးဆိုတဲ့ ညှှနျကွားခကြျကို မဏိပူရျအစိုးရက မွနျမာနဲ့ထိစပျနတေဲ့ ခရိုငျငါးခုလုံးမှာ ကွညောခဲ့ပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး ဒီညှှနျကွားခကြျနဲ့ပတျသကျလို့ ဝဖေနျမှုတှေ ရှိလာတာကွောင့ျ မဏိပူရျအစိုးရက ပွနျရုပျသိမျးခဲ့တာပါ။ ဒါပမေယ့ျ ငဲ့ညှာထောကျထားပွီး စဈရှောငျ တရာကြောျကိုတော့ ခိုလှုံခှင့ျပေးထားတယျလို့ ခငြျးအရပျဘကျအဖှဲ့တခြို့က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
"ဘာပဲပွောပွော သူတို့မှာလညျး လကျနကျကိုငျတှလေညျးရှိတော့လေ။ လုံခွုံရေးကွောင့ျဖွဈဖို့ပဲ ပိုမြားပါတယျ။ အစကတညျးက မဏိပူရျဘကျကတော့ refugee တှကေို သိပျလကျမခံဘူး။ တရာဝနျးကငြျလောကျပဲ။ အဲဒါတောငျမှ မွနျမာနိုငျငံကနေ ရကျကနျးခတျဖို့သှားကွတဲ့သူမြိုးဆိုရငျလညျးပဲ ထောငျခလြိုကျတာမြိုးတှေ ရှိတယျပေါ့။ အဓိက ခိုလှုံကွတာတော့ မီဇိုရမျပွညျနယျပါပဲ။"
အိန်ဒိယရောကျ မွနျမာစဈရှောငျကူညီရေး အဖှဲ့အစညျးတခုရဲ့ တာဝနျခံတဦးက မဏိပူရျ ပွညျနယျရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှရေဲ့ အခွအေနကေို ပွောသှားတာပါ။
မွနျမာနဲ့ထိစပျနတေဲ့ နောကျထပျ ပွညျနယျတခုဖွဈတဲ့ အိန်ဒိယနိုငျငံ မီဇိုရမျပွညျနယျမှာတော့ ပွညျနယျစိုးရက မွနျမာစဈရှောငျပေါငျး လေးသောငျးလောကျကို ခိုလှုံခှင့ျ ပေးထားတဲ့အကွောငျး ဒုက်ခသညျ ကူညီရေးအဖှဲ့တှကေ ပွောပါတယျ။ မွနျမာမိသားစုတှရေဲ့ ကလေး ၆,၀၀၀ နီးပါးကိုလညျး မီဇိုရမျထဲက အစိုးရကြောငျးတှမှော တကျရောကျခှင့ျ ပေးထားပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ မကွာသေးခငျကတော့ မူးယဈဆေးနဲ့ လူသတျမှုလိုကိစ်စတှေ ဖွဈခဲ့တာကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ လိုကျနာရမယ့ျ တားမွဈခကြျတခြို့ကို မီဇိုရမျအစိုးရက သီးသန့ျ ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။