[[Zawgyi/Unicode]]
ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ AA နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကြား တိုက်ပွဲတွေ တကျော့ပြန်ဖြစ် ပွားနေချိန် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို ကူညီပေးနေတဲ့ ထောက်ပံ့ရေးအဖွဲ့တွေ သွားလာရေး အခက်အခဲတွေ နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ လုံခြုံရေးပိုမို တင်းတင်းကြပ်ကြပ် စစ်ဆေးတာတွေရှိသလို ထွက်ပြေးဖို့ ကြိုးစားတဲ့သူတွေကို ပစ်ခတ်ဖမ်းဆီးတာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်အခြေအနေ သတင်းပေးပို့ချက်ကို ကိုရန်နိုင်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ် မင်းပြားမြို့နယ်ကနေ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကိုစားနပ်ရိက္ခာ ကူညီ ထောက်ပံ့ဖို့ ထွက်လာတဲ့ လူမှူကူညီရေးအဖွဲ့ကားတစီးကို မြောက်ဦး မြို့အဝင် ၅၄၀ စစ်ဆေးဂိတ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်က စစ်ဆေးတဲ့အချိန် ထွက်ပြေးတဲ့အတွက် သေနတ်နဲ့ပစ်ခတ်တာကို ခံခဲ့ရတာပါ။ အပစ်ခံရတဲ့အထဲမှာပါတဲ့ ကိုအမ်သားကြီးက VOA ကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ ကျနော်တို့က ကူညီထောက်ပံ့ရေးပေးဖို့ သွားတယ်ပေါ့ဗျာ၊ သွားတဲ့အခါ အဲဒီ ၅၄၀ ဝင်ပေါက်က စစ်တပ်စစ်ဆေးရေးဂိတ်မှာ ရဲနဲ့စစ်သား ဂိတ်နှစ်ခုရှိတယ်။ ရဲဘက်က ဂိတ်ကသွားလို့ရတယ်၊ သွား...ဆိုတော့ သွားတဲ့အခါ စစ်တပ်ဘက်ဂိတ်နားက ရဲယူနီဖောင်းနဲ့တယောက်က ခင်များနာမည်ဘာလဲမေးတော့ ကျနော်လည်း ကျနော့်နာမည် ဦးသန်းရွှေပါပြောပြီးတော့ မှတ်ပုံတင်တောင်းလို့ ထုတ်ပြလိုက်တော့ သူတို့ရဲ့ မျက်လုံးထဲမှာ ကျနော့်ကိုမသင်္ကာတဲ့ မျက်လုံးနဲ့ကြည့်ပြီး ဝါးစားတော့မလို ဆွဲစားတော့မလို ပုံစံဖြစ်နေတော့ ရှေ့မှာလည်း တခြားလူတွေကို ဖမ်းထားတာရှိတော့ ကျနော်လည်း ကားမောင်းပြီးတော့ ထွက်ပြေးတာပေါ့။ အဲဒီမှာ သေနတ်နဲ့ လိုက်ပစ်တာပါခင်ဗျာ။”
စစ်ကောင်စီနဲ့ သေနတ်နဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့ပေမယ့်လည်းကားပေါ်မှာ ပါလာတဲ့ လူထိခိုက် ဒဏ်ရာရ တာမရှိဘူးလို့ ကိုအမ်သားကြီးက ပြောပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေတဲ့အတွက် ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေတဲ့ အဖွဲ့တွေ သွားရေးလာရေး ခက်ခဲနေရပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က လုံခြုံရေး တိုးမြှင့်စစ်ဆေးနေသလို တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတဲ့ နေရာတွေကို သွားလာမယ့် အရပ်ဘက် လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေကို အဓိကထား စစ်ဆေးနေပါတယ်။
မသင်္ကာရင် ဖမ်းဆီးတရားစွဲဆိုတာတွေ ခံရတဲ့အကြောင်း လူမှုကူညီရေးလုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်နေတဲ့ ကိုအမ်း သားကြီးက ပြောပါတယ်။
“ ကျနော်တို့ ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ ကယ်ဆယ်ရေးသမားတွေကိုလို့ မဟုတ်ဘူး။ သူတို့ မသင်္ကာဘူးဆိုရင် ဖမ်းမယ်၊ ရိုက်မယ် လူမသိသူမသိ သတ်ပစ်မယ်၊ အမျိုးသမီးတွေကိုဆိုရင်လည်း သူတို့ထင်ရာ လုပ်ချင်လုပ်မယ်။ အဲဒါမျိုးတွေရှိနေတော့ ကျနော်တို့ ရခိုင်ပြည်သူတွေအနေနဲ့ လမ်းမှာ သွားရေးလာရေး တော်တော်စိုးရိမ်ရတဲ့ အခြေအနေရှိတယ်၊ အခက်အခဲတွေ ဖြစ်တယ်။”
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဘူးသီးတောင် ရသေ့တောင်နဲ့ မောင်တောမြို့နယ်တွေကို သွားတဲ့ ကုန်းလမ်းရေလမ်းနှစ်ခုလုံးကို စစ်တပ်ဘက်က ပိတ်ထားပါတယ်။ ဒီလို လမ်းပိတ်ထားမယ်ဆိုရင် ဒုက္ခသည်တွေ ရပ်တည်ရေးအတွက် အခက်အခဲတွေ ပိုပြီး ရင်ဆိုင်ရနိုင်တယ်လို့ ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်နေသူ People for People အဖွဲ့ရဲ့အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ကိုစိုးလင်းကပြောပါတယ်။
“ အခြေအနေက ကောင်းတာမဟုတ်ဘူးဆိုတော့ နှစ်က်အခြေအနေကြားမှာ လူထုထက် ပိုနစ်နာမယ့်သူတွေကတော့ IDPတွေပေါ့နော်။ သူတို့ဝင်ငွေအတွက် အခက်အခဲ အများကြီးရှိနေတဲ့အချိန်မှာ စားနပ်ရိက္ခာနဲ့တခြား တခြားကူညီမှုတွေပေါ်မှာ အခြေခံပြီးတော့ ရပ်တည်နေကြရတဲ့ သူတွေအတွက်တော့ ဒီကန့်သတ်မှုတွေက ဘယ်အနေအထားရှိနိုင်မလဲဆိုတော့ ကြာရှည်လာနိုင်တဲ့ အနေအထားရှိရင်တော့ အရမ်းစိုးရိမ်မိတယ်ပေါ့။ အဲဒါတခုတော့ပြောချင်တယ်။”
ဒေသခံတွေ စားဝတ်နေ ရေး အခက်ကြုံနေရသလို စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ စားနပ် ရိက္ခာပြတ်လပ်တာတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်က လမ်းတွေမှာ တင်းတင်းကြပ်ကြပ်စစ်ဆေးတာတွေအပြင် ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ AA ကလည်း ခရီးသွားလာရင် ကြိုတင်အကြောင်းကြားဖို့ အမိန့်ထုတ်ထားပါတယ်။
===============
[[Unicode]]
ရခိုငျ တကြော့ပွနျစဈပှဲကွောင့ျ ဒသေခံတှေ အခကျကွုံ
ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ AA နဲ့ မွနျမာစဈတပျကွား တိုကျပှဲတှေ တကြော့ပွနျဖွဈ ပှားနခြေိနျ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကေို ကူညီပေးနတေဲ့ ထောကျပံ့ရေးအဖှဲ့တှေ သှားလာရေး အခကျအခဲတှေ နဲ့ ရငျဆိုငျနရေပါတယျ။ လုံခွုံရေးပိုမို တငျးတငျးကွပျကွပျ စဈဆေးတာတှရှေိသလို ထှကျပွေးဖို့ ကွိုးစားတဲ့သူတှကေို ပဈခတျဖမျးဆီးတာတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျအခွအေနေ သတငျးပေးပို့ခကြျကို ကိုရနျနိုငျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျ မငျးပွားမွို့နယျကနေ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကေိုစားနပျရိက်ခာ ကူညီ ထောကျပံ့ဖို့ ထှကျလာတဲ့ လူမှူကူညီရေးအဖှဲ့ကားတစီးကို မွောကျဦး မွို့အဝငျ ၅၄၀ စဈဆေးဂိတျမှာ မွနျမာစဈတပျက စဈဆေးတဲ့အခြိနျ ထှကျပွေးတဲ့အတှကျ သနေတျနဲ့ပဈခတျတာကို ခံခဲ့ရတာပါ။ အပဈခံရတဲ့အထဲမှာပါတဲ့ ကိုအမျသားကွီးက VOA ကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ ကနြောျတို့က ကူညီထောကျပံ့ရေးပေးဖို့ သှားတယျပေါ့ဗြာ၊ သှားတဲ့အခါ အဲဒီ ၅၄၀ ဝငျပေါကျက စဈတပျစဈဆေးရေးဂိတျမှာ ရဲနဲ့စဈသား ဂိတျနှဈခုရှိတယျ။ ရဲဘကျက ဂိတျကသှားလို့ရတယျ၊ သှား...ဆိုတော့ သှားတဲ့အခါ စဈတပျဘကျဂိတျနားက ရဲယူနီဖောငျးနဲ့တယောကျက ခငျမြားနာမညျဘာလဲမေးတော့ ကနြောျလညျး ကနြော့ျနာမညျ ဦးသနျးရှှပေါပွောပွီးတော့ မှတျပုံတငျတောငျးလို့ ထုတျပွလိုကျတော့ သူတို့ရဲ့ မကြျလုံးထဲမှာ ကနြော့ျကိုမသငျ်ကာတဲ့ မကြျလုံးနဲ့ကွည့ျပွီး ဝါးစားတော့မလို ဆှဲစားတော့မလို ပုံစံဖွဈနတေော့ ရှေ့မှာလညျး တခွားလူတှကေို ဖမျးထားတာရှိတော့ ကနြောျလညျး ကားမောငျးပွီးတော့ ထှကျပွေးတာပေါ့။ အဲဒီမှာ သနေတျနဲ့ လိုကျပဈတာပါခငျဗြာ။”
စဈကောငျစီနဲ့ သနေတျနဲ့ ပဈခတျခဲ့ပမေယ့ျလညျးကားပေါျမှာ ပါလာတဲ့ လူထိခိုကျ ဒဏျရာရ တာမရှိဘူးလို့ ကိုအမျသားကွီးက ပွောပါတယျ။
မွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ကွား တိုကျပှဲပွငျးထနျနတေဲ့အတှကျ ရခိုငျမွောကျပိုငျးက စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကေို ကူညီထောကျပံ့ပေးနတေဲ့ အဖှဲ့တှေ သှားရေးလာရေး ခကျခဲနရေပါတယျ။ မွနျမာစဈတပျဘကျက လုံခွုံရေး တိုးမွှင့ျစဈဆေးနသေလို တိုကျပှဲတှေ ဖွဈနတေဲ့ နရောတှကေို သှားလာမယ့ျ အရပျဘကျ လူမှုအဖှဲ့အစညျးတှကေို အဓိကထား စဈဆေးနပေါတယျ။
မသငျ်ကာရငျ ဖမျးဆီးတရားစှဲဆိုတာတှေ ခံရတဲ့အကွောငျး လူမှုကူညီရေးလုပျငနျးတှေ ဆောငျရှကျနတေဲ့ ကိုအမျး သားကွီးက ပွောပါတယျ။
“ ကနြောျတို့ ရခိုငျပွညျနယျထဲမှာ ကယျဆယျရေးသမားတှကေိုလို့ မဟုတျဘူး။ သူတို့ မသငျ်ကာဘူးဆိုရငျ ဖမျးမယျ၊ ရိုကျမယျ လူမသိသူမသိ သတျပဈမယျ၊ အမြိုးသမီးတှကေိုဆိုရငျလညျး သူတို့ထငျရာ လုပျခငြျလုပျမယျ။ အဲဒါမြိုးတှရှေိနတေော့ ကနြောျတို့ ရခိုငျပွညျသူတှအေနနေဲ့ လမျးမှာ သှားရေးလာရေး တောျတောျစိုးရိမျရတဲ့ အခွအေနရှေိတယျ၊ အခကျအခဲတှေ ဖွဈတယျ။”
ရခိုငျပွညျနယျမှာ ဘူးသီးတောငျ ရသေ့တောငျနဲ့ မောငျတောမွို့နယျတှကေို သှားတဲ့ ကုနျးလမျးရလေမျးနှဈခုလုံးကို စဈတပျဘကျက ပိတျထားပါတယျ။ ဒီလို လမျးပိတျထားမယျဆိုရငျ ဒုက်ခသညျတှေ ရပျတညျရေးအတှကျ အခကျအခဲတှေ ပိုပွီး ရငျဆိုငျရနိုငျတယျလို့ ကယျဆယျရေးလုပျငနျး လုပျကိုငျနသေူ People for People အဖှဲ့ရဲ့အမှုဆောငျဒါရိုကျတာ ကိုစိုးလငျးကပွောပါတယျ။
“ အခွအေနကေ ကောငျးတာမဟုတျဘူးဆိုတော့ နှဈကျအခွအေနကွေားမှာ လူထုထကျ ပိုနဈနာမယ့ျသူတှကေတော့ IDPတှပေေါ့နောျ။ သူတို့ဝငျငှအေတှကျ အခကျအခဲ အမြားကွီးရှိနတေဲ့အခြိနျမှာ စားနပျရိက်ခာနဲ့တခွား တခွားကူညီမှုတှပေေါျမှာ အခွခေံပွီးတော့ ရပျတညျနကွေရတဲ့ သူတှအေတှကျတော့ ဒီကန့ျသတျမှုတှကေ ဘယျအနအေထားရှိနိုငျမလဲဆိုတော့ ကွာရှညျလာနိုငျတဲ့ အနအေထားရှိရငျတော့ အရမျးစိုးရိမျမိတယျပေါ့။ အဲဒါတခုတော့ပွောခငြျတယျ။”
ဒသေခံတှေ စားဝတျနေ ရေး အခကျကွုံနရေသလို စဈဘေးဒုက်ခသညျတှေ စားနပျ ရိက်ခာပွတျလပျတာတှနေဲ့ ရငျဆိုငျနရေပါတယျ။ စဈကောငျစီဘကျက လမျးတှမှော တငျးတငျးကွပျကွပျစဈဆေးတာတှအေပွငျ ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ AA ကလညျး ခရီးသှားလာရငျ ကွိုတငျအကွောငျးကွားဖို့ အမိန့ျထုတျထားပါတယျ။