[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာနိုင်ငံကဘဏ်လုပ်ငန်းကြီးတခုဖြစ်တဲ့ ဧရာဝတီဘဏ်က အများပြည်သူနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ ကုမ္ပဏီအဖြစ် ပြောင်းလဲတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ကုမ္ပဏီရဲ့ အစုရှယ်ယာပိုင်ဆိုင်သူ ၅၀ ကျော်ရင် အများပြည်သူနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ ကုမ္ပဏီအမျိုးအစားသတ်မှတ်နိုင်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဥပဒေအရ ၂၀၁၈ ခုနှစ်ထဲ ပြောင်းလဲဖို့ လျှောက်ထားခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ ဧရာဝတီဘဏ်ရဲ့ ဥပဒေရေးရာအကြံပေး တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေဦးမင်းစိန်က ဗီအိုအေမြန်မာပိုင်းကို ပြောပါတယ်။ ရှေ့နေကြီးဦးမင်းစိန်ကို ကိုဝင်းမင်းဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့၊ အဲဒီတော့ ဘယ်လိုမျိုးပြောင်းသွားမလဲ ဆရာရေ့။ Private ကနေ Public ဆိုတော့လေ...ပိုင်ဆိုင်မှုက...
ဦးမင်းစိန်။ ။ ဟုတ်ကဲ့၊ မြန်မာနိုင်ငံကုမ္ပဏီဥပဒေအရ ရှယ်ယာရှင် ၅၀ ကျော်ရင် Public (အများပိုင်) ကုမ္ပဏီ ပြောင်းရတယ်။ ၅၀ အောက်ဆိုလို့ရှိရင် ကျနော်တို့က Public ကုမ္ပဏီ ပြောင်းချင်ရင်ပြောင်းလို့ရတယ်။ Public ကုမ္ပဏီပြောင်းချင်ရင် ကုမ္ပဏီ Registration (မှတ်ပုံတင်) မှာ Public ကုမ္ပဏီအဖြစ်ပြောင်းပေးပါ-ဆိုပြီးတော့ လျှောက်လွှာတင်ရတယ်။ လိုအပ်တဲ့အချက်အလက်တွေပေးရတယ်။ အဲဒါဆိုရင် သူကနေပြီးတော့ Public ကုမ္ပဏီအဖြစ်ပြောင်းသင့်တယ်ဆိုရင် သူတို့ကနေပြီးတော့ Public ကုမ္ပဏီအဖြစ်ပြောင်းတယ်။ အဲဒါဆိုလို့ရှိရင် Shareholder (အစုရှယ်ယာဝင်သူ) ၅၀ ကျော်တဲ့အထိ ရှယ်ယာရောင်းလို့ရတာပေါ့။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ အခုဟာက MEC ကနေပြီးတော့ မြန်မာ့စီးပွါးရေးကော်ပိုရေးရှင်းပေါ့နော်- run (စီမံ) မယ်ဆိုပြီးတော့လည်း သတင်းတချို့ထွက်နေတယ်ပေါ့နော်၊ အဲဒါလေး ရှင်းအောင်လို့ပါဆရာ။
ဦးမင်းစိန်။ ။ မဟုတ်ပါဘူးခင်ဗျာ၊ အဲဒါ လုံးဝလိမ်တာပါခင်ဗျ။ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒီသတင်းက သတင်းအမှားကြီးပါ။ Public ကုမ္ပဏီဆိုတာ Shareholder ဦးရေကို အကန့်အသတ်မရှိတာ။ ၅၀ ကျော်လို့ရှိရင် Public ကုမ္ပဏီ ကျနော်တို့ဖြစ်တယ်။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ဆရာ။ အဲဒီတော့ ဒီနေရာမှာ ဆရာရေ- အခုလို ဘာ့ကြောင့်မို့လို့ အစုရှယ်ယာတွေကိုလိုချင်လို့လား၊ ဒါမှမဟုတ် တခုခုရှိလို့လားပေါ့နော်၊ ဟုတ်ကဲ့ဆရာ။
ဦးမင်းစိန်။ ။ မဟုတ်ဘူးခင်ဗျ။ ကုမ္ပဏီချဲ့ချင်တယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဥပမာရှိတဲ့လူတွေနဲ့ Capital (အရင်းအနှီး) လိုအပ်သလောက်မထည့်နိုင်ဘူးဆိုလို့ရှိရင် အစုရှယ်ယာရှင်ပိုခေါ်တာပေါ့။ ကုမ္ပဏီက လုပ်ငန်းကောင်းတယ်ဗျာ၊ ကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းကောင်းတယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဒီကုမ္ပဏီမှာ ရှယ်ယာဝယ်ချင်တဲ့သူတွေရှိတယ်။ အဲဒါဆိုလို့ရှိရင် ရှယ်ယာရှင် ၅၀ ကျော် ခေါ်တာပေါ့။ အဲဒါပါပဲ။ အဲလိုချဲ့ဖို့ပါပဲ။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဆိုလိုတာကတော့ ဒီ ကုမ္ပဏီချဲ့ဖို့အတွက်ပဲပေါ့နော်။ ဆရာတို့ အခုလိုမျိုး ပြင်ဆင်လာတဲ့သဘောရှိလား၊ ဒါမှမဟုတ် ရုတ်တရက် ထလုပ်လိုက်တာလားပေါ့နော်- ဟုတ်ကဲ့ ဆရာရေ့။
ဦးမင်းစိန်။ ။ ကြာပါပြီ။ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ လောက်ကတည်းက ကြိုလျှောက်ထားရတာပါ။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့။ ဆိုလိုတာကတော့ အခုမှ ခွင့်ပြုချက်ရတဲ့သဘောပေါ့နော်။
ဦးမင်းစိန်။ ။ ဟုတ်ကဲ့၊ အခုကျတော့မှ ကျနော်တို့ အများသိအောင် သတင်းစာထဲမှာလည်း ကြော်ငြာပြီးပါပြီ။ ဒါက ပြန်တမ်းမှာ ကြော်ငြာတာခင်ဗျ။ ပြန်တမ်းမှာလည်းထည့်ရတယ်။ ဒီကုမ္ပဏီဥပဒေအရ ဟုတ်ကဲ့၊ အများသိအောင်ပေါ့။ ဟုတ်ကဲ့။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ အခုလို လုပ်ငန်းတိုးချဲ့ဖို့အတွက် အစုရှယ်ယာဝင် ၅၀ ကျော် ကိုပေါ့နော် ရောင်းတာအပြင်ကိုရော တခြားစဉ်းစားချက်ရှိသေးလား ဆရာ့။ လုပ်ရခြင်းအကြောင်းရင်းပေါ့နော်။
ဦးမင်းစိန်။ ။ မရှိဘူးခင်ဗျ။ ဒီလုပ်ငန်းပဲ။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ တချို့ကလည်း ဒီ ဘဏ်လုပ်ငန်းတွေ အကြပ်အတည်းကြုံနေရတယ်ပေါ့နော်- ရှင်သန်အောင်မနည်းရုန်းကန်နေရတော့ အခုလိုမျိုး ရှယ်ယာတွေ ရောင်းချလိုက်ခြင်းအားဖြင့် ဒီအပေါ်မှာ သက်သာရာ တစုံတရာရနိုင်တယ်ပေါ့နော်။ အဲလိုလည်း သုံးသပ်တဲ့သူတွေရှိပြီးတော့ တကယ်တန်း ဒီရှယ်ယာတွေ ဝယ်ပါ့မလားဆိုပြီးတော့ စိုးရိမ်တဲ့သူတွေလည်း ရှိတယ်ပေါ့ဆရာ နော်။ ဘဏ်လုပ်ငန်းကျွမ်းကျင်သူတချို့...
ဦးမင်းစိန်။ ။ မဟုတ်ဘူး၊ အဲဒါက ဝယ်ချင်ဝယ်၊ မဝယ်ချင်နေလေ။ ကျနော်တို့က ဝယ်ချင်တဲ့လူရှိရင်ရောင်းမယ်ဗျာ၊ ကုမ္ပဏီအနေနဲ့ ဒီကုမ္ပဏီမှ မဟုတ်ဘူး။ ဘယ်ကုမ္ပဏီမဆို ဝယ်ချင်တဲ့သူရှိရင်ရောင်းမယ်။ ဝယ်တာမဝယ်တာက သူတို့ အလုပ်။ Public ကုမ္ပဏီဆိုပေမဲ့လို့ ဘယ်သူ့ကိုရှယ်ယာရောင်းမယ်ဆိုတာကို ကျနော်တို့က စိစစ်လို့ရတယ်။ ရောင်းချင်တဲ့သူကိုပဲ ကျနော်တို့က ရောင်းတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့က Business ကုမ္ပဏီမဟုတ်ဘူး။ Public ကုမ္ပဏီပဲ။ ဆိုလိုတာက Money Laundry (ငွေမဲကိုငွေဖြူလုပ်တဲ့ ငွေကြေးခဝါချတာ) လုပ်တဲ့သူတွေ၊ နောက်တခါ ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်တဲ့သူတွေ ဒီလိုလူတွေကို ကျနော်တို့က ရှယ်ယာ ရောင်းချင်မှရောင်းမယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆိုလိုတာက Capital လိုလာတယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့က ရှယ်ယာပိုရောင်းမယ်။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့၊ ကျေးဇူးပါဆရာ။
ဧရာဝတီဘဏ်ရဲ့ ဥပဒေရေးရာအကြံပေး တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေဦးမင်းစိန်ကို ကိုဝင်းမင်း ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့တာပါ။ ဧရာဝတီဘဏ်ကို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးဇော်ဇော်က လက်ရှိ ရှယ်ယာအများဆုံး ပိုင်ဆိုင်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ဘဏ်ရဲ့ တရားဝင် ဖော်ပြချက်တွေအရ ဦးဇော်ဇော်က အစုရှယ်ရာအများဆုံးနဲ့ ၇၄%၊ ဇနီး ဒေါ်ဌေးဌေးခိုင်က ဒုတိယအများဆုံး ၁၂.၁၄%၊ ဦးလေးဖြစ်သူ ဦးစိုးတင့်နဲ့ အကိုဦးအုန်းကျော်တို့က ၄.၅၀ % စီပိုင်ကာ၊ တခြားသူတချို့က ရှယ်ယာအနည်းငယ်ပိုင်ဆိုင်ထားပါတယ်။
===============
[[Unicode]]
အမြားနဲ့သကျဆိုငျတဲ့ဘဏျအဖွဈပွောငျးမယ့ျ ဧရာဘဏျ
မွနျမာနိုငျငံကဘဏျလုပျငနျးကွီးတခုဖွဈတဲ့ ဧရာဝတီဘဏျက အမြားပွညျသူနဲ့သကျဆိုငျတဲ့ ကုမ်ပဏီအဖွဈ ပွောငျးလဲတော့မှာဖွဈပါတယျ။ ကုမ်ပဏီရဲ့ အစုရှယျယာပိုငျဆိုငျသူ ၅၀ ကြောျရငျ အမြားပွညျသူနဲ့သကျဆိုငျတဲ့ ကုမ်ပဏီအမြိုးအစားသတျမှတျနိုငျတဲ့ မွနျမာနိုငျငံဥပဒအေရ ၂၀၁၈ ခုနှဈထဲ ပွောငျးလဲဖို့ လြှောကျထားခဲ့တာဖွဈတယျလို့ ဧရာဝတီဘဏျရဲ့ ဥပဒရေေးရာအကွံပေး တရားလှှတျတောျရှေ့နေဦးမငျးစိနျက ဗီအိုအမွေနျမာပိုငျးကို ပွောပါတယျ။ ရှေ့နကွေီးဦးမငျးစိနျကို ကိုဝငျးမငျးဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့၊ အဲဒီတော့ ဘယျလိုမြိုးပွောငျးသှားမလဲ ဆရာရေ့။ Private ကနေ Public ဆိုတော့လေ...ပိုငျဆိုငျမှုက...
ဦးမငျးစိနျ။ ။ ဟုတျကဲ့၊ မွနျမာနိုငျငံကုမ်ပဏီဥပဒအေရ ရှယျယာရှငျ ၅၀ ကြောျရငျ Public (အမြားပိုငျ) ကုမ်ပဏီ ပွောငျးရတယျ။ ၅၀ အောကျဆိုလို့ရှိရငျ ကနြောျတို့က Public ကုမ်ပဏီ ပွောငျးခငြျရငျပွောငျးလို့ရတယျ။ Public ကုမ်ပဏီပွောငျးခငြျရငျ ကုမ်ပဏီ Registration (မှတျပုံတငျ) မှာ Public ကုမ်ပဏီအဖွဈပွောငျးပေးပါ-ဆိုပွီးတော့ လြှောကျလှှာတငျရတယျ။ လိုအပျတဲ့အခကြျအလကျတှပေေးရတယျ။ အဲဒါဆိုရငျ သူကနပွေီးတော့ Public ကုမ်ပဏီအဖွဈပွောငျးသင့ျတယျဆိုရငျ သူတို့ကနပွေီးတော့ Public ကုမ်ပဏီအဖွဈပွောငျးတယျ။ အဲဒါဆိုလို့ရှိရငျ Shareholder (အစုရှယျယာဝငျသူ) ၅၀ ကြောျတဲ့အထိ ရှယျယာရောငျးလို့ရတာပေါ့။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ အခုဟာက MEC ကနပွေီးတော့ မွနျမာ့စီးပှါးရေးကောျပိုရေးရှငျးပေါ့နောျ- run (စီမံ) မယျဆိုပွီးတော့လညျး သတငျးတခြို့ထှကျနတေယျပေါ့နောျ၊ အဲဒါလေး ရှငျးအောငျလို့ပါဆရာ။
ဦးမငျးစိနျ။ ။ မဟုတျပါဘူးခငျဗြာ၊ အဲဒါ လုံးဝလိမျတာပါခငျဗြ။ မဟုတျပါဘူး။ အဲဒီသတငျးက သတငျးအမှားကွီးပါ။ Public ကုမ်ပဏီဆိုတာ Shareholder ဦးရကေို အကန့ျအသတျမရှိတာ။ ၅၀ ကြောျလို့ရှိရငျ Public ကုမ်ပဏီ ကနြောျတို့ဖွဈတယျ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ ဆရာ။ အဲဒီတော့ ဒီနရောမှာ ဆရာရေ- အခုလို ဘာ့ကွောင့ျမို့လို့ အစုရှယျယာတှကေိုလိုခငြျလို့လား၊ ဒါမှမဟုတျ တခုခုရှိလို့လားပေါ့နောျ၊ ဟုတျကဲ့ဆရာ။
ဦးမငျးစိနျ။ ။ မဟုတျဘူးခငျဗြ။ ကုမ်ပဏီခြဲ့ခငြျတယျဆိုလို့ရှိရငျ ဥပမာရှိတဲ့လူတှနေဲ့ Capital (အရငျးအနှီး) လိုအပျသလောကျမထည့ျနိုငျဘူးဆိုလို့ရှိရငျ အစုရှယျယာရှငျပိုခေါျတာပေါ့။ ကုမ်ပဏီက လုပျငနျးကောငျးတယျဗြာ၊ ကုမ်ပဏီလုပျငနျးကောငျးတယျဆိုလို့ရှိရငျ ဒီကုမ်ပဏီမှာ ရှယျယာဝယျခငြျတဲ့သူတှရှေိတယျ။ အဲဒါဆိုလို့ရှိရငျ ရှယျယာရှငျ ၅၀ ကြောျ ခေါျတာပေါ့။ အဲဒါပါပဲ။ အဲလိုခြဲ့ဖို့ပါပဲ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဆိုလိုတာကတော့ ဒီ ကုမ်ပဏီခြဲ့ဖို့အတှကျပဲပေါ့နောျ။ ဆရာတို့ အခုလိုမြိုး ပွငျဆငျလာတဲ့သဘောရှိလား၊ ဒါမှမဟုတျ ရုတျတရကျ ထလုပျလိုကျတာလားပေါ့နောျ- ဟုတျကဲ့ ဆရာရေ့။
ဦးမငျးစိနျ။ ။ ကွာပါပွီ။ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ လောကျကတညျးက ကွိုလြှောကျထားရတာပါ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့။ ဆိုလိုတာကတော့ အခုမှ ခှင့ျပွုခကြျရတဲ့သဘောပေါ့နောျ။
ဦးမငျးစိနျ။ ။ ဟုတျကဲ့၊ အခုကတြော့မှ ကနြောျတို့ အမြားသိအောငျ သတငျးစာထဲမှာလညျး ကွောျငွာပွီးပါပွီ။ ဒါက ပွနျတမျးမှာ ကွောျငွာတာခငျဗြ။ ပွနျတမျးမှာလညျးထည့ျရတယျ။ ဒီကုမ်ပဏီဥပဒအေရ ဟုတျကဲ့၊ အမြားသိအောငျပေါ့။ ဟုတျကဲ့။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ အခုလို လုပျငနျးတိုးခြဲ့ဖို့အတှကျ အစုရှယျယာဝငျ ၅၀ ကြောျ ကိုပေါ့နောျ ရောငျးတာအပွငျကိုရော တခွားစဉျးစားခကြျရှိသေးလား ဆရာ့။ လုပျရခွငျးအကွောငျးရငျးပေါ့နောျ။
ဦးမငျးစိနျ။ ။ မရှိဘူးခငျဗြ။ ဒီလုပျငနျးပဲ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ တခြို့ကလညျး ဒီ ဘဏျလုပျငနျးတှေ အကွပျအတညျးကွုံနရေတယျပေါ့နောျ- ရှငျသနျအောငျမနညျးရုနျးကနျနရေတော့ အခုလိုမြိုး ရှယျယာတှေ ရောငျးခလြိုကျခွငျးအားဖွင့ျ ဒီအပေါျမှာ သကျသာရာ တစုံတရာရနိုငျတယျပေါ့နောျ။ အဲလိုလညျး သုံးသပျတဲ့သူတှရှေိပွီးတော့ တကယျတနျး ဒီရှယျယာတှေ ဝယျပါ့မလားဆိုပွီးတော့ စိုးရိမျတဲ့သူတှလေညျး ရှိတယျပေါ့ဆရာ နောျ။ ဘဏျလုပျငနျးကြှမျးကငြျသူတခြို့...
ဦးမငျးစိနျ။ ။ မဟုတျဘူး၊ အဲဒါက ဝယျခငြျဝယျ၊ မဝယျခငြျနလေေ။ ကနြောျတို့က ဝယျခငြျတဲ့လူရှိရငျရောငျးမယျဗြာ၊ ကုမ်ပဏီအနနေဲ့ ဒီကုမ်ပဏီမှ မဟုတျဘူး။ ဘယျကုမ်ပဏီမဆို ဝယျခငြျတဲ့သူရှိရငျရောငျးမယျ။ ဝယျတာမဝယျတာက သူတို့ အလုပျ။ Public ကုမ်ပဏီဆိုပမေဲ့လို့ ဘယျသူ့ကိုရှယျယာရောငျးမယျဆိုတာကို ကနြောျတို့က စိစဈလို့ရတယျ။ ရောငျးခငြျတဲ့သူကိုပဲ ကနြောျတို့က ရောငျးတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ကနြောျတို့က Business ကုမ်ပဏီမဟုတျဘူး။ Public ကုမ်ပဏီပဲ။ ဆိုလိုတာက Money Laundry (ငှမေဲကိုငှဖွေူလုပျတဲ့ ငှကွေေးခဝါခတြာ) လုပျတဲ့သူတှေ၊ နောကျတခါ ရာဇဝတျမှုကြူးလှနျတဲ့သူတှေ ဒီလိုလူတှကေို ကနြောျတို့က ရှယျယာ ရောငျးခငြျမှရောငျးမယျ။ ဒါပမေဲ့ ဆိုလိုတာက Capital လိုလာတယျဆိုရငျ ကနြောျတို့က ရှယျယာပိုရောငျးမယျ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့၊ ကြေးဇူးပါဆရာ။
ဧရာဝတီဘဏျရဲ့ ဥပဒရေေးရာအကွံပေး တရားလှှတျတောျရှေ့နေဦးမငျးစိနျကို ကိုဝငျးမငျး ဆကျသှယျမေးမွနျးခဲ့တာပါ။ ဧရာဝတီဘဏျကို စီးပှားရေးလုပျငနျးရှငျ ဦးဇောျဇောျက လကျရှိ ရှယျယာအမြားဆုံး ပိုငျဆိုငျထားတာဖွဈပါတယျ။ ဘဏျရဲ့ တရားဝငျ ဖောျပွခကြျတှအေရ ဦးဇောျဇောျက အစုရှယျရာအမြားဆုံးနဲ့ ၇၄%၊ ဇနီး ဒေါျဌေးဌေးခိုငျက ဒုတိယအမြားဆုံး ၁၂.၁၄%၊ ဦးလေးဖွဈသူ ဦးစိုးတင့ျနဲ့ အကိုဦးအုနျးကြောျတို့က ၄.၅၀ % စီပိုငျကာ၊ တခွားသူတခြို့က ရှယျယာအနညျးငယျပိုငျဆိုငျထားပါတယျ။
