ျမန္မာစစ္အစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းစိန္အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ မစၥတာ အီဗရာဟင္ ဂမ္ဘာရီကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလ တုန္းက စစ္အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူေတြကို ထပ္မံ ဖမ္းဆီးတာမလုပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ကတိေပးခဲ့ေပမယ့္ ဖမ္းဆီးမႈေတြဟာ ပိုမ်ားလာတယ္လို႔ ေအအိုင္ (AI) ေခၚ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖဲြ႔ႀကီးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။
အခုၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကေန ဒီႏွစ္ဆန္းပိုင္းအတြင္း ႏိုင္ငံေရး အတိုက္အခံေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ဖမ္းဆီးခံခဲ့ၾကရတယ္လို႔ အမည္စာရင္းနဲ႔တကြ ေအအိုင္ အဖဲြ႔ႀကီးက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေအအိုင္ အဖဲြ႔ကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားတာကို ဦးသားၫႊန္႔ဦးက တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢနဲ႔ ပူေပါင္း ေဆာင္ရြက္ပ့ါမယ္လို႔ ဆိုထားတဲ့ၾကားကပဲ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီနဲ႔ ကမၻာ့အစိုးရေတြ ေျပာေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လြတ္ေပးဖို႔ ေနေနသာ အတိုက္အခံေတြကို ထပ္မံ ဖမ္းဆီးမႈေတြ ရိွေနတယ္ဆိုၿပီး ေအအိုင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖဲြ႔ႀကီးက ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ေအအိုင္အဖဲြ႔ရဲ႕ အာရွပစိဖိတ္ေဒသ အစီအစဥ္ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ကက္သရင္း ဘာဘာ (Catherine Baber) က ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔က ကုလသမဂၢနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါ့မယ္လို႔ ေျပာထားတဲ့ၾကားက အခုလို ျဖစ္လာတဲ့အတြက္ အလြန္အမင္းကို စိုးရိမ္မိပါတယ္။ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔က ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို အေစာတလ်င္ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ အၿမဲတမ္း ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္အာဏာပိုင္ေတြက အေတာ္မ်ားမ်ားကို ဆက္လက္ ဖမ္းဆီးေနပါတယ္။ အခု ေအအိုင္က ရရိွထားတဲ့ စာရင္းအရဆိုရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလ ကတည္းက အနည္းဆံုး ၉၅ ဦးကို သူတို႔ ဖမ္းဆီးထားပါတယ္။”
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ဖို႔ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာက အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ၾကားက အခုလို ဆက္ၿပီး အဖမ္းအဆီးေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ဒါ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအား၊ ေျပာအားေတြက မထိေရာက္ဘူးဆိုတဲ့ သေဘာ ျဖစ္ေနသလားလို႔ ေမးေတာ့ - ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေတြက ဒီ့ထက္ကို ပိုၿပီး လိုအပ္တာပါလို႔ ကက္သရင္းက ေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေတြ ဆက္လုပ္သြားဖို႔ အရမ္း အေရးႀကီးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကို အေရးယူေနတာေတြ ပိုလုပ္သြားရပါမယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဆႏၵျပတာေတြကို အၾကမ္းဖက္ မကိုင္တြယ္ခင္ ကတည္းက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနက အေတာ္ေလး ဆိုးေနပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ဖမ္းဆီးတာ လုပ္လာပါတယ္။ ဆႏၵျပတာေတြ မျဖစ္ခင္ကဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးေၾကာင့္ အဖမ္းခံရသူ ၁,၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရိွတာသိပါတယ္။ အခု ဆႏၵျပပဲြေၾကာင့္ဆိုရင္ လူ ၇၀၀ ေလာက္ကို ထပ္ ဖမ္းပါတယ္။ အခု ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလ ကတည္းကဆိုရင္လည္း လူေပါင္း အနည္းဆံုး ၉၅ ေယာက္ကို ဖမ္းဆီးခဲ့ျပန္ပါတယ္။”
ဒါဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကိစၥ ပိုၿပီး ထိေရာက္ဖို႔ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာ အေနနဲ႔ ဘာမ်ား လုပ္စရာက်န္မလဲ၊ ဘာေတြလုပ္ဖို႔ လိုမလဲလို႔ေမးေတာ့ -
“ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ပင္ညဲရိုး အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္သြားခြင့္ရၿပီး လုပ္ငန္းေတြ အျပည့္အ၀ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရဖို႔၊ သြားလိုတဲ့ ေနရာေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ရဖို႔ ႏိုင္ငံတကာက ႀကိဳးပမ္းေနမႈေတြ ေအာင္ျမင္ဖို႔ လံုး၀ကို အေရးႀကီးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ခရီးစဥ္မွာ အေတာ္ေလးကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာေတာင္မွ တကယ္တမ္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အခ်က္အလက္ေတြကို စံုစမ္း စုေဆာင္းတဲ့အဆင့္ မေရာက္ခဲ့ပါဘူး။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတာ ဆိုတာဟာ စဥ္းစားစရာပါ။ အနိမ့္ဆံုးအားျဖင့္ ဆိုရင္ေတာ့ မစၥတာပင္ညဲရိုး ဘယ္ေတာ့ ျပန္သြားႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ အခ်ိန္ကိုေတာ့ သိဖို႔လိုပါတယ္။”
တကယ္ကေတာ့ မစၥတာ ပင္ညဲရိုးအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသြားဖို႔ အေျဖထြက္ဖို႔ ေနေနသာသာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူး အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ မစၥတာ ဂမ္ဘာရီ ကိုယ္တိုင္ေတာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ဖို႔ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတာပါ။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ICRC ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအသင္း သြားေရာက္စစ္ေဆး ၾကည့္ရႈခြင့္ မရတာလည္း ႏွစ္နဲ႔ ခ်ီလာပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္လည္း အဖမ္းအဆီးေတြ တိုးလာတာတင္မကဘဲ ေထာင္တြင္း အေျခအေနေတြဟာ အရင္ကထက္ ပိုၿပီး တင္းၾကပ္လာတယ္။ ပိုၿပီး ဆိုးရြားလာတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မိသားစု၀င္ေတြက ေျပာျပၾကပါတယ္။