ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး
တခ်ဳိ႕ကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု
International Republican Institute (IRI)
ရဲ႕ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ဒီမုိကေရစီကြန္ယက္က ဂုဏ္ျပဳဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲကုိ အေမရိကန္
ျပည္ေထာင္စု အေရွ႕ပုိင္းစံေတာ္ခ်ိန္ ညေန ၆ နာရီတိတိမွာ စတင္က်င္းပေနပါတယ္။
ဆုရရွိသူ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြကေတာ့ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးမ်ားလႈပ္ရွားမႈ ကြန္ယက္အဖြဲ႕
၀င္ နန္းခ်မ္ေတာင္းနဲ႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (WLB) ရဲ႕ အေထြေထြအတြင္း
ေရးမႉး မနန္းယဥ္တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂုဏ္ျပဳပြဲအခမ္းအနား မစတင္မီ ဗြီအုိေအ၀ုိင္းေတာ္
သား ဦးေက်ာ္ဇံသာက မနန္းယဥ္ကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ရာမွာ မနန္းယဥ္က အခုလို ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။
“က်မတို႔ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕အပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ လႈပ္ရွားေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေနၾကတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြရွိတယ္။ မနီလာသိန္း၊ မမီးမီးတုိ႔အပါအ၀င္ ဒီအမ်ဳိး
သမီးေတြကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ဆုေပးတယ္လို႔ က်မတုိ႔ယူဆတယ္။ တၿပိဳင္နက္တည္း
မွာပဲ ဒီဆုေတြကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ေပးျခင္းအားျဖင့္ က်မတုိ႔လႈပ္ရွားေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီး
ေတြအတြက္ မၿပီးေသးတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ဆက္ၿပီးလုပ္ဖုိ႔ တြန္းအားေပးတယ္လုိ႔ က်မတို႔အေနနဲ႔ အဲဒီလုိပဲ ခံစားရပါတယ္။”
အခု မနန္းယဥ္တို႔အဖြဲ႕ လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ ဘယ္လိုအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ
ေတြ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ၿပီလုိ႔ မနန္းယဥ္ေျပာႏုိင္ပါသလား။
“က်မတုိ႔ လႈပ္ရွားခဲ့တာဆုိရင္ အမ်ဳိးသမီးေတြၾကားထဲမွာ ဒီမုိကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္
အေရးနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို Grass
Roots ေတြထဲမွာ၊ က်မတုိ႔နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အ၀န္းအ၀ုိင္းေတြၾကားထဲမွာ က်မတုိ႔ ေပးႏုိင္ခဲ့တာေတြရွိတယ္။ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာလည္း ႏုိင္ငံတကာမွာရွိတဲ့ ကြန္ျမဴနတီ
ထဲမွာလည္း က်မတုိ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ထဲမွာရွိတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ
ခံစားေနရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြကို သိလာေအာင္ လႈပ္ရွားႏုိင္ခဲ့တာ
ေတြ ရွိပါတယ္။
“တၿပိဳင္နက္တည္းမွာလည္း က်မတုိ႔ရဲ႕ ကြန္ျမဴနတီထဲမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရွိေနတဲ့
ဟာကို အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသားေတြၾကားမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္
အားလုံးမွာတာ၀န္ရွိတယ္ဆုိတာမ်ဳိးကို က်မတုိ႔ တစုံတရာ awareness ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ အကုန္လုံးႀကီးကို ေျပာင္းလဲသြားၿပီ၊ ေအာင္ျမင္သြား
ၿပီလုိ႔ ေျပာလုိ႔မရေပမယ့္ တစုံတရာ က်မတုိ႔လႈပ္ရွားမႈေတြက တုိးတက္မႈေတြရွိလာ
တယ္လုိ႔ က်မတုိ႔အေနနဲ႔ ျမင္ပါတယ္။”
ႏုိင္ငံေရးအျပင္ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ျပႆနာတခုက အမ်ဳိးသမီး
ေတြ ေရာင္းစားခံေနရတဲ့ လူကုန္ကူးမႈကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ WLB အေနနဲ႔ ဒီကိစၥမွာ
ဘယ္ေလာက္မ်ား ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း ရွိပါသလဲ။
“လူကုန္ကူးမႈအပါအ၀င္ က်မတုိ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ခံစားမႈေတြက အမ်ားႀကီးပါ၊ ေနရာ
တုိင္းမွာပဲ။ ဆုိေတာ့ ဒီအေပၚမွာ က်မတုိ႔ ဘယ္ေလာက္လုပ္ႏုိင္လဲဆုိတာ ဒါက အေျခခံ အရင္းအျမစ္ေတြရွိပါတယ္။ အေျခခံအရင္းအျမစ္ကုိ က်မတို႔က မေျဖရွင္းႏုိင္ဘူးဆုိရင္ ဒီတခုတည္းကိုလုပ္ဖုိ႔ဆုိတာလည္း ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒီအေျခခံအရင္းအျမစ္
ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က အေျပာင္းအလဲျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္လုိ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးေတြ စႏုိင္မွသာလွ်င္၊ စၿပီး အေျပာင္း
အလဲတခု လုပ္ေပးႏုိင္မွသာလွ်င္ ဒီဟာေတြက ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏုိင္မယ္လုိ႔ က်မတုိ႔
အေနနဲ႔ ယူဆပါတယ္။”
WLB အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး မနန္းယဥ္ကုိ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာ
ျဖစ္ပါတယ္။
နန္းခ်မ္ေတာင္းတုိ႔ရဲ႕ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕နဲ႔ မနန္းယဥ္တုိ႔ရဲ႕ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
တုိ႔ဟာ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားရဲ႕ အခြင့္အေရး၊ အဆင့္အတန္း တုိးတက္ျမင့္မားေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပိုမိုပါ၀င္ခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္
ေနၾကတဲ့အဖြဲ႕ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီျမန္မာအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕ေတြနဲ႔အတူ ေနာက္ထပ္ ဂုဏ္ျပဳဆုခ်ီးျမႇင့္ခံရသူ အမ်ဳိးသမီး တေယာက္ကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ကမၻာ့ေရးရာ
လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေပၚလာ ေဒါ႔ဘရင္စကီး (Paula Dobriansky)
ျဖစ္ပါတယ္။
