စင္ကာပူႏိုင္ငံ ျမန္မာသံရံုးမွာေတာ့ ဒီကေန႔ကစလို႔ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ႀကိဳတင္ ဆႏၵမဲေကာက္ခံမႈေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္လို႔ မဲထည့္ဖို႔ သြားၾကသူအခ်ိဳ႕ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ေတြ ကိုင္ေဆာင္ၿပီး သံရံုးအခြန္လည္း ေဆာင္ထားၾကေပမယ့္လို႔ မဲေပးရမယ့္ စာရင္းထဲ မပါလို႔ မဲမေပးရသူေတြလည္း ရိွတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို သားၫႊန္႔ဦးကဆက္သြယ္ ေမးျမန္္းထားပါတယ္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံမွာေတာ့ အခု ဧၿပီလ ၂၅ ရက္ေန႔ကေန ၂၉ရက္ေန႔အထိ ႀကိဳတင္ဆႏၵမဲေတြ ေကာက္ခံသြားမယ္လို႔ သိရပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံကေတာ့ အျခား အေရွ႕ေတာင္ အာရွက ျမန္မာသံရံုးေတြလို မဟုတ္ဘဲ မဲေပးႏိုင္သူေတြကို ဆႏၵမဲေပးဖို႔ ႀကိဳတင္အေၾကာင္းၾကားတာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စင္ကာပူနိုင္ငံမွာ တရား၀င္ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ကို္င္ေဆာင္ထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အနည္းဆံုး ၅၀,၀၀၀ ေလာက္ ရိွၾကေပမယ့္ သံရံုးမွာ မဲေပးႏိုင္တဲ့ စာရင္းေပါက္သူ ၁၀,၀၀၀ ေက်ာ္ပဲ ရိွတယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီေန႔မဲေပးေတာ့ အခ်ိဳ႕စာရင္းမွာ မပါသူေတြကို ေနာက္တိုး စာရင္းထဲ ထည့္ၿပီး မဲထည့္ခြင့္ ျပဳေပမယ့္ အခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ နာမည္နဲ႔ ဖံုးနံပါတ္ပဲ ယူၿပီး ေနာက္မွ အေၾကာင္းၾကားမယ္ လတ္တေလာ မဲထည့္ခြင့္မေပးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ ဒီကေန႔ စင္ကာပူသံရံုးမွာ ျမန္မာေတြ မဲထည့္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မဲသြားထည့္သူ တဦးျဖစ္တဲ့ ကိုသူရေဇာ္ကို ေမးၾကည့္ပါတယ္။
“အခု က်ေနာ္တို႔ကို Invitation Letter သူတို႔ ပို႔ထားတယ္။ ဖိတ္စာပို႔တဲ့သူေတြကိုပဲ ေလာေလာဆယ္ ေခၚတယ္ေပါ့ေနာ္။ က်န္တဲ့ သူေတြကို သူတို႔ ေနာက္တိုးစာရင္းနဲ႔လည္း သူတို႔ ေခၚတယ္။ သူတို႔သိေနတဲ့ သူမ်ိဳးေတြဆိုရင္ေတာ ့သူတို႔ လက္မခံဘူး၊ သိေနတယ္ဆိုတာက 'NO' Vote လံုး၀ ထည့္မယ္ဆိုတာကို သိေနတဲ့လူမ်ိဳးေတြကိုေပါ့။”
ဟုတ္ကဲ့။ အခု ဒီ တျခား သံရံုးေတြမွာေတာ့ စာရင္းမွာ မပါေပမယ့္ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ရွိရင္ မဲေပးခြင့္ေတြဘာေတြ၊ ဥပမာ - ဘန္ေကာက္သံရံုးေတြမွာေတာ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ စင္ကာပူသံရံုးမွာေရာ အဲဒီလို စာရင္းမွာမပါေပမယ့္ မဲေပးခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေရာ ေပးလို႔ရလား။ -
“ေပးလုိရတယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ေျပာတယ္ခင္ဗ်။ ဒါေပမယ့္ အခု မနက္ပိုင္း က်ေနာ္တို႔ သြားတဲ့ပြဲကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေပးမရခဲ့ဘူး။ ဖံုးနံပါတ္ ယူထားတယ္။ သူတို႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ ဆက္သြယ္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာတယ္။”
ေပးလို႔မရဘူးဆိုတာ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ရွိလ်က္နဲ႔ ေပးလို႔မရတာလား။ -
“ဟုတ္တယ္ဗ်။ သူတို႔စာရင္းထဲမွာ Invitation Letter က သူတို႔နဲ႔ ဆက္သြယ္လာတဲ့ သူေတြကိုပဲ သူတို႔ ေလာေလာဆယ္ လက္ခံတယ္တဲ့။”
ေပးခြင့္မရလိုက္ဘူးဆိုတဲ့သူေတြ ေနာက္မွ ဖံုးဆက္မယ္ဆိုတဲ့သူေတြက ဘယ္လို လူမ်ိဳးေတြလို႔ ထင္လဲခင္ဗ်။ -
“က်ေနာ္ ထင္တာကေတာ့ သူတို႔က နဲနဲ ဒီ လႈပ္ရွားမႈအပိုင္းမွာ သူတို႔အေနနဲ႔ မ်က္ႏွာပ်က္မိတဲ့သူမ်ိဳးေတြလို႔ ထင္တာပဲ။”
စင္ကာပူမွာရွိတဲ့ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈေတြထဲမွာ ပါဘူးတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။ -
“ဟုတ္ကဲ့”
ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ႏိုင္ငံကူလက္မွတ္ ရွိထားတယ္မဟုတ္လား။ -
“ဟုတ္ကဲ့။ ရွိပါတယ္။ သူတို႔ သံရံုးေတြနဲ႔လည္း အဆက္အသြယ္ ရွိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ သံရုံးကို ႏွစ္ခါ သက္တမ္းတိုးခဲ့ဘူးသူေတြလည္း ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ သံရံုးကို ႏွစ္တိုင္းလိုလို အခြန္ေဆာင္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီလို လႈပ္ရွားမႈေတြ (ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈ) မွာလည္း ၀င္ပါတဲ့သူ မဟုတ္ဘူး။ အဲ - အဲဒီလိုလူေတြတခ်ိဳ႕လည္း မရဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲေတာ့ က်ေနာ္လည္း မေျပာတတ္ဘူး အဲဒါကေတာ့။”
ကိုသူရေဇာ္ ဘာမဲေပးခဲ့လဲ။ ေျပာလို႔ရမလားခင္ဗ်။ -
“ေၾသာ္ - ရပါတယ္။ ဟုိဟာေပါ့ 'NO' ေပါ့။ ေမးၾကည့္တာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ 'NO' ပါပဲ။ သူတို႔ကိုလည္း ဘာေၾကာင့္လဲလို႔ ေမးၾကည္တဲ့အခါက်ေတာ့ ျမန္မာသံရံုးက ထံုးစံအတိုင္းေပါ့ သူတို႔ ေၾကာက္ၾကတာေပါ့။ ဒါေပမယ္ သက္တမ္းတိုးတဲ့သူေတြက ငါတို႔ကိုမ်ား နဲနဲ ဘာမ်ား လုပ္မလဲ ဆိုၿပီးေတာ့ေပါ့။”
ဒီကေန႔ သံရံုးမွာ ခန္႔မွန္းေခ် လူ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ မဲေပးၾကတာၾကားလဲ။ -
“က်ေနာ္တို႔ ထုိင္ၾကည့္ေနသေလာက္ထိကေတာ့ ၆၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။”
ဟုတ္ကဲ့ ဘယ္အခ်ိန္ေလာက္ထိလဲခင္ဗ်။ -
“၁၁ နာရီခြဲေလာက္ ၀န္းက်င္ေပ့ါေနာ္။ ဒါေပမယ့္ မဲေပးခြင့္မရဘဲ ျပန္သြားရတာကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္ခင္ဗ်။ သူတို႔ Invitation Letter မရလို႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သံရံုးနဲ႔ ဆက္သြယ္ထားတာေတြ မရွိဘူးလို႔ေျပာလို႔ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ ျပန္ရတဲ့သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ ေနာက္ပိုင္း သူတို႔ ျပန္ဆက္သြယ္မယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္ေပါ့ေလ။ ဆက္သြယ္မယ္ဆိုတာကလည္း က်ေနာ္ ထင္တယ္။ ဘယ္လို ဆက္သြယ္မွာလဲ။ ဒီေလာက္မ်ားတဲ့သူေတြကို။”
တနဂၤေႏြေန႔မွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စုၿပီးေတာ့ သြားၾကတယ္ၾကားတယ္။ -
“ဟုတ္ကဲ့၊ ဒီမွာကေတာ့ တနဂၤေႏြေန႔က အားရက္ေလ။”
အားလံုးစုၿပီးေတာ့ ဆႏၵမဲေတြ ေပးၾကမယ္ဆိုတဲ့သေဘာက ကန္႔ကြက္မဲလား၊ ေထာက္ခံမဲလား။ ဘယ္လို ယူဆလဲခင္ဗ်။ -
“က်ေနာ့္ အယူအဆကေတာ့ အကုန္လံုး အတူတူ သြားမယ့္ထဲမွာ လိုက္မယ့္သူေတြကေတာ့ ကန္႔ကြက္မဲပဲ ျဖစ္မွာပါ။”
စင္ကာပူသံရံုးကေရာ ဘာေျပာလဲခင္ဗ်။ ဒီမဲေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ရလဒ္ကို ဘယ္လို ထုတ္ျပန္ေပးမယ္လို႔ ၾကားလဲခင္ဗ်၊ -
“က်ေနာ္တို႔ ၾကားသေလာက္ကေတာ့ ရလဒ္ကို ျမန္မာျပည္ကိုပဲ ျပန္ေရမယ္။ ဒီမွာ ေရမယ္လို႔ေတာ့ မၾကားဘူး။”
ကိုသူရေဇာ္ အခု ကန္႔ကြက္မဲေပးတယ္ဆိုတာ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္လဲ ရွင္းျပလို႔ရမလား။ -
“ႏိုင္ငံမွာ အခု ရွိေနတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကလည္း စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပဲ။ သူတို႔ ေျပာင္းလိုက္လို႔ရွိရင္လည္း ဒါကို တဖက္လွည့္ ေျပာင္းလိုက္တယ္လို႔ပဲ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ သူတို႔ဖက္က ၂၅ % ပါတယ္။ ဒီ ၂၅ % ကလည္းပဲ ေအာက္က တပ္သားေတြရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔ဆိုရင္ သူတို႔က တမ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ ဒီ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ကိုယ္တိုင္က တိုက္ရုိက္ ဆြဲခန္႔တဲ့ပံုစံျဖစ္ေနတယ္။ ၂၅ % က္ို တပ္သားေတြရဲ႕ ဆႏၵအမွန္ဆိုရင္ေတာ့ တမ်ိဳး စဥ္းစားလို႔ ရေသးတယ္။”
ကိုသူရေဇာ္ အခုေတာ့ ကုိယ့္ရဲ႕ အခြင့္အေရးေပါ့၊ ကိုယ့္ရဲ႕ အယူအဆ၊ ကိုယ့္ရဲ႕ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ကိုယ္ ကန္႔ကြက္မဲ ထည့္လိုက္ပါၿပီ။ ဒီမဲကလည္း ျမန္မာႏို္င္ငံထဲ ေရာက္သြားမွာဆိုေတာ့ တခုလံုးအရ ထြက္လာမယ့္ ရလဒ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ ကုိသူရေဇာ္ ဘယ္ေလာက္္ထိ ေမွ်ာ္လင့္ထားလဲခင္ဗ်။ -
“ဘယ္ေလာက္ထိ ေမွ်ာ္မွန္းထားလဲဆိုေတာ့ ဒီစစ္အစိုးရ အေနအထားနဲ႔ေတာ့ အမွန္အတိုင္း ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ သိပ္မေမွ်ာ္လင့္ပါဘူး။”
စင္ကာပူမွာေတာ့ လာမယ့္ တနဂၤေႏြေန႔ ဧၿပီ ၂ရ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ စုၿပီး သံရံုးက မဲရံုကိုသြားၿပီး မဲထည့္ၾကဖို႔ ဖုန္း Message နဲ႔ လံႈ႔ေဆာ္တာေတြ ရိွတာေၾကာင့္ အေတာ္မ်ားမ်ား တနဂၤေႏြေန႔ သြားၿပီး စုေ၀းမဲထည့္ၾကမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ တဆက္တည္းပဲ ဒီကေန႔ ေသာၾကာေန႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္က ျမန္မာသံရံုးမွာေတာ့ ျမန္မာေက်ာင္းသား အေယာက္ ၂၀ ေက်ာ္ စုၿပီး ႀကိဳတင္ဆႏၵ ကန္႔ကြက္မဲေတြ သြားေပးၾကပါတယ္။ တစံုတရာ အေႏွာက္အယွက္ မရိွေပမယ့္လို႔ ထိုင္းရဲအာဏာပို္င္ေတြရဲ႕ ေမးတာျမန္းတာေတာ့ ခံခဲ့ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
