ျမန္မာ၊ တရုတ္နဲ႔ ဆူဒန္ႏုိင္ငံေတြဟာ ကမာၻေပၚမွာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အခ်ဳိးေဖာက္ဆုံး ႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆုိင္ရာ ေကာ္မရွင္က ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ကြန္ဂရက္စ္ လႊတ္ေတာ္က တာ၀န္ေပးထားတဲ့ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ အဆုိးဆုံး ႏုိင္ငံေတြ စာရင္းကုိ မေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ခ်ဳိးေဖာက္တယ္ ဆုိၿပီး အထူးစိုးရိမ္ရတဲ့ အျခားႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ အီရတ္၊ ဆီးရီးယား၊ အီရန္၊ ပါကစၥတန္၊ ေဆာ္ဒီ အာေရဗီးယား၊ တာခ္မန္နစၥတန္၊ အူဘက္ကစၥတန္ နဲ႔ ဗီယက္နမ္ ႏုိင္ငံေတြကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ခ်ဳိးေဖါက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြအျဖစ္ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ ႏုိင္ငံေတြ စာရင္းကိုလည္း ေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္၊ ဘဲလားရု(ရွ္)၊ က်ဴးဘား၊ အီဂ်စ္၊ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ႏုိင္ဂ်ီရီးယား ႏုိင္ငံေတြကိုလည္း ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ ႏုိင္ငံေတြ စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။
အီရတ္ႏုိင္ငံမွာ ဆြန္နီ သူပုန္ေတြနဲ႔ ျပည္ပက အစြန္းေရာက္အဖြဲ႔ေတြက မူဆလင္မဟုတ္တဲ့ သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ခ်ဳိးေဖာက္ေနတယ္လုိ႔ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒီလို ဘာသာေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈ အေနအထားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ အထူး စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။
အီရတ္ႏုိင္ငံအတြင္း မူဆလင္ မဟုတ္တဲ့သူေတြဟာ အမ်ဳိးသားအစိုးရနဲ႔ ေဒသဆုိင္ရာ အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔အသြင္ ျပည္သူ႔စစ္ေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံ ခံရမႈေတြ၊ ေဘးဖယ္ကန္႔သတ္ခံရေတြကို ရင္ဆုိင္ေနရတယ္လုိ႔လည္း ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။