ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ဆုိင္ကလုန္းမုန္တုိင္းဒဏ္ခံရတဲ့ ေဒသေတြကို ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔
ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြ သြားေရာက္ႏုိင္ေအာင္ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္
ဖို႔ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕က ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ အာဆီယံ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေလေဘးကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္း
ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားမွာ မရွိဘူးလို႔လည္း
ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို မေအးသႏၱာေက်ာ္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ အေထာက္အပံ႔ေတြေပးမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး
သေဘၤာေတြ ျမန္မာ့ေရပိုင္နက္ထဲ ၀င္ခြင့္မရဘဲ ကူညီခြင့္ရဖုိ႔ ေစာင့္စားေနၾကပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြလည္း ျပည္၀င္ခြင့္မရလို႔ ထိုင္းႏုိင္ငံ
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ကေန ျပည္၀င္ခြင့္ ေစာင့္စားေနၾကပါတယ္။ ဒီလိုကူညီခြင့္မရလို႔ဆုိၿပီး ျမန္မာျပည္သူေတြ အမ်ားအျပား အသက္ဆုံး႐ႈံးတာမ်ဳိးကို ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရး
ေကာင္စီအေနနဲ႔ လက္ပိုက္ၾကည့္မေနသင့္ဘူးဆုိၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ႀကီးက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
အာဆီယံ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံကိုေပးမယ့္ ႏိုင္ငံတကာ အကူ
အညီေတြကို တာ၀န္ယူမယ္လို႔ ေျပာဆုိခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ အာရွေရးရာဒါ႐ိုက္တာ ဘရက္ဒ္ အဒမ္စ္
(Brad Adams) က အခုလို ေ၀ဖန္ပါတယ္။
“အာဆီယံ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ အကူအညီေတြ အခ်ိန္မီပို႔ေပးႏုိင္တဲ့၊ လုပ္ႏုိင္တဲ့အေနအထားမွာ မရွိပါဘူး။ ကားေတြ၊ ရဟတ္ယာဥ္ေတြနဲ႔ ေဘးဒုကၡ
ကယ္ဆယ္ေရး ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံေတြ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြမွာ မရွိပါဘူး။
ရွိတယ္ဆုိရင္လည္း ရွိတာနဲ႔ မလုံေလာက္ပါဘူး။ ေနာက္တခုကေတာ့ အာဆီယံႏုိင္ငံ
ေတြဟာ ျမန္မာစစ္အစုိးရကို ႏုိင္ငံေရးအရ အတိုက္အခံေျပာရမယ့္ကိစၥေတြ ရွိလာခဲ့
ရင္ မေျပာပါဘူး။ ဘယ္တုန္းကမွလည္း အတုိက္အခံမလုပ္ဘူး။ စစ္အစိုးရကို သူတုိ႔
မိသားစု၀င္အျဖစ္ပဲ ဆက္ဆံေနပါတယ္။”
ဆုိင္ကလုံးမုန္တုိင္းဒဏ္ ထိခုိက္ၿပီး ႏွစ္ပတ္ေက်ာ္လာတဲ့ အခ်ိန္အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံ
အတြင္း ေဘးဒုကၡေရာက္ေနသူေတြရဲ႕ ၃၀% ကိုပဲ အကူအညီ ေပးႏုိင္ေသးတဲ့
အေၾကာင္း ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္ကလည္း ေၾကညာထားပါတယ္။ တရား၀င္
ခန္႔မွန္းထားတဲ့ ေသဆုံးသူစာရင္းက ၈၀,၀၀၀ နီးပါးရွိၿပီး ၅၀,၀၀၀ ေက်ာ္ ေပ်ာက္ဆုံး ေနတယ္ဆုိေပမယ့္ ေသဆုံးတဲ့အေရအတြက္ဟာ ဒီထက္ပိုၿပီး မ်ားႏုိင္တယ္လုိ႔ တြက္ဆထားၾကပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရက အကူအညီေတြကို သူတုိ႔ဘာသာ ႏုိင္ႏုိင္နင္းနင္း ေပးႏုိင္တဲ့
အေၾကာင္း ေျပာဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ဘရက္ဒ္ အဒမ္စ္က …
“ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔ အခုႀကဳံရတဲ့ ေဘးဒုကၡဆုိးႀကီးကို ထိထိေရာက္ေရာက္
ကယ္တင္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေန မရွိပါဘူး။ သူတို႔ ဒီလုိေျပာတာ ရယ္ဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ အေလာင္းေတြကို ရွင္းလင္းတာ၊ လူအမ်ားက်န္းမာေရးကို မထိခုိက္ေအာင္ ကာကြယ္ တာမ်ဳိးေတြကိုေတာင္ မလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေဘးဒုကၡေရာက္တဲ့
ေနရာကို သြားၿပီး ကူညီခ်င္ေယာင္ေဆာင္ ဓာတ္ပုံ႐ိုက္တာပဲ ရွိပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စစ္အစိုးရက အကူအညီေတြကို တံခါးဖြင့္မေပးမျခင္း မလိုအပ္တဲ့
ေသဆုံးမႈေတြနဲ႔ ေဘးဒုကၡေတြ ေရာက္ရလိမ့္မယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္
ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ အာရွေရးရာဒါ႐ိုက္တာ ဘရက္ဒ္ အဒမ္စ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ့အေရး လုံၿခဳံေရးေကာင္စီက အေရးမယူခင္မွာ ဘယ္ေလာက္ မေအာင္ျမင္တဲ့ သံတမန္ေရးအရ ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြနဲ႔ အစည္းအေ၀းေတြ က်င္းပေနဦးမွာလဲလို႔လည္း ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္သြားၿပီး
ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ေရး ညီလာခံတခုက်င္းပဖုိ႔ စီစဥ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း …
“ဒါဟာ စစ္အစိုးရဘက္က အခ်ိန္ဆြဲတဲ့ လုပ္ရပ္တခုပါ။ ဒီအစည္းအေ၀းေၾကာင့္ ႏုိင္ငံ
တကာ အကူအညီေတြ ပိုရမယ္ဆုိရင္ေတာင္ မလုံေလာက္ပါဘူး။ ဒါက စစ္အစိုးရဘက္
က ၀ါဒျဖန္႔တာသက္သက္ပါ။ ေနာက္ထပ္ ၅ ရက္ အခ်ိန္ပိုကုန္မယ္။ စစ္အစိုးရဘက္က ဟိုေျပာဒီေျပာ ေျပာမယ္၊ အခ်ိန္ဆြဲမယ္။ ဒီအခ်ိန္ကာလအတြင္းမွာ လူေတြအမ်ားအျပား ေသဆုံးသြားႏုိင္ပါတယ္။” လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ အာရွေရးရာ
ဒါ႐ိုက္တာ ဘရက္ဒ္ အဒမ္စ္ ေျပာဆုိသြားတာျဖစ္ပါတယ္။
