အီရတ္က ရွီးယားဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္
ေမာ္ခ္တာဒါ အယ္လ္-ဆာဒါး (Moqtada al-Sadr)
အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြကို လက္နက္ ျဖဳတ္သိမ္းရင္သိမ္း၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ေတာ့
ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္တာတို႔၊ ႏုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္တာ
တို႔ကေန ပိတ္ပင္ခံရမယ္လို႔ အီရတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္
ႏူရီ အယ္လ္-မာလီးကီး (Nouri Al-Maliki) က သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒါဟာ အယ္လ္-ဆာဒါးရဲ႕ မာ့ခ္ဒီတပ္ဖြဲ႕ကို အီရတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ပထမ
ဆံုးအႀကိမ္ သီးျခား ထုတ္ေဖာ္သတိေပးတာပါ။
ဗီြအိုေအရဲ႕ ကိုင္႐ိုအေျခစိုက္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း
ဌာနကေန အာရာ ဘက္ထရာ၀ီ (Aya Batrawy) ေပးပို႔ထားတဲ့ သတင္းေဆာင္းပါးကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက အစီရင္ခံထားပါတယ္။
အီရတ္ႏိုင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကို ခြဲေ၀သတ္မွတ္ဖြယ္ရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို
မၾကာခင္မွာ က်င္းပဖို႔ရွိပါတယ္။ တကယ္လို႔သာ အယ္လ္-ဆာဒါးရဲ႕အုပ္စုဟာ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ မာ့ခ္ဒီတပ္ဖြဲ႕ကို ဖ်က္သိမ္းရ
မယ္ဆိုၿပီး ၾသဇာအရွိန္အ၀ါႀကီးမားတဲ့ ေမာ္ခ္တာဒါ အယ္လ္-ဆာဒါးကို အီရတ္၀န္ႀကီး
ခ်ဳပ္ ႏူရီ အယ္လ္-မာလီးကီးက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေျပာလိုက္တာပါ။
CNN ႐ုပ္ျမင္သံၾကားဌာနနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းတခုမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ အီရတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕
စကားဟာ မာ့ခ္ဒီတပ္ဖြဲ႕ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းဖို႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ လူသိရွင္ၾကားေျပာတဲ့
စကားပါပဲ။ တကယ္ကေတာ့ မစၥတာမာလီးကီးဟာ အယ္လ္-ဆာဒါးရဲ႕ ေထာက္ခံမႈနဲ႔
၂၀၀၆ ခုႏွစ္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာခဲ့သူပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အယ္လ္-ဆာဒါးက
သူ႔ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈကို အစိုးရအဖြဲ႕ထဲကေန ႐ုပ္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။
အယ္လ္-ဆာဒါးအေနနဲ႔ အီရတ္နဲ႔ အီရန္တို႔က အႀကီးတန္း ရွီးယားဘာသာေရး
ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အႀကံယူညႇိႏိႈင္းမွာျဖစ္ၿပီး သူတို႔ကသာၫႊန္ၾကားရင္ တပ္ဖြဲ႕ကို လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းမယ္လုိ႔ မစၥတာမာလီးကီးရဲ႕ ေတာင္းဆိုသံ ထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္
အယ္လ္-ဆာဒါးရဲ႕ ထိပ္တန္းလက္ေထာက္တေယာက္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
အီရတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ၀င္စြက္ဖက္ဖို႔ အေျခခံဥပေဒက အပ္ႏွင္း
ထားတဲ့ အခြင့္အာဏာမရွိဘူးလို႔ အယ္လ္-ဆာဒါးကို ေထာက္ခံသူေတြက ခ်က္ခ်င္း တုံ႔ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒမူၾကမ္းမွာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြရွိတဲ့
ပါတီေတြက ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခြင့္ ပိတ္ပင္တားျမစ္ထား
တဲ့ စည္းကမ္းအသစ္ဟာ အယ္လ္-ဆာဒါးကို ေဘးဖယ္ထားဖို႔ တိုက္႐ိုက္ရည္ရြယ္တဲ့
လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
အီရတ္ႏိုင္ငံ ဒီကေန႔ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အဓိကျပႆနာေတြထဲမွာ တခုကေတာ့
လက္နက္ကိုင္ေတြဟာ အစိုးရအဖြဲ႕ကေန သီးျခားကင္းလြတ္စြာ လုပ္ေဆာင္ေနၾကၿပီး
တခါတခါ အစိုးရအဖြဲ႕ကိုေတာင္ ဆန္႔က်င္လာတဲ့ ျပႆနာျဖစ္တယ္လို႔ အီရတ္ႏိုင္ငံေရး
ကၽြမ္းက်င္သူ ပါေမာကၡ ဟုိင္ဒါ ဆာအိဒ္ (Haidar Saaid) ကေျပာပါတယ္။
“မာ့ခ္ဒီတပ္ဖြဲ႕အပါအ၀င္ လက္နက္ကိုင္အားလံုးကို ဖ်က္သိမ္းရပါမယ္။ အီရတ္အတြက္ အႀကီးမားဆံုးျပႆနာလို႔ က်ေနာ္ျမင္တာက အာဏာအျပည့္အ၀ရွိတဲ့ အစိုးရတခု
လုိအပ္ေနျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႕ျပင္ပမွာ တိုက္ခိုက္ေနၾကတဲ့အဖြဲ႕ေတြရွိၿပီး
သူတို႔ဟာ လူေတြရဲ႕ လြတ္လပ္္မႈနဲ႔ လႈပ္ရွားမႈအေပၚ ၾသဇာသက္ေရာက္လႊမ္းမိုးမႈ ရွိၾက
ပါတယ္။”
ဘဂၢဒက္ေဒသ၊ ဆာဒါၿမိဳ႕က အယ္လ္-ဆာဒါးရဲ႕ အခုိင္အမာ ေျခကုပ္စခန္းကို အီရတ္
တပ္ေတြက တနဂၤေႏြေန႔မွာ စီးနင္းတိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တိုက္ခိုက္မႈေတြရပ္ဆိုင္းဖို႔
အယ္လ္-ဆာဒါးက သူ႔ရဲ႕တပ္ေတြကို ၫႊန္ၾကားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ သီတင္းတပတ္ၾကာ
အေတာ္ေလး ၿငိမ္သက္ေနခဲ့ရာကေန ဒီတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ တိုက္ပြဲႀကီးေတြ ျပန္ျဖစ္ခဲ့
ပါတယ္။ တိုက္ပြဲေတြအတြင္း လူ ၂၅ ဦးထက္မနည္းေသဆံုးၿပီး ၉၀ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရခ့ဲ
တယ္လို႔ ေဆး႐ံုေတြကထြက္လာတဲ့ သတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။
သူ႔အစိုးရအဖြဲ႕အေနနဲ႔ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ဖို႔ အသင့္ျပင္ထားၿပီးၿပီျဖစ္ၿပီး အဲဒီေဒသေတြကို
အျပည့္အ၀ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္တဲ့အထိ ဆက္တိုက္သြားမယ္လို႔ မစၥတာမာလီးကီးက ေတြ႕ဆံု
ေမးျမန္းခန္းမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ အီရတ္ႏုိင္ငံလံုၿခံဳေရးအတြက္ ေလးႀကိမ္ေျမာက္ေဆြးေႏြးပြဲလုပ္
ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေတာင္းခံထားတဲ့အေၾကာင္း အီရန္ႏိုင္ငံက ေျပာပါ
တယ္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ေနာက္ဆံုး တရား၀င္ေဆြးေႏြးပြဲဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဇူလိုင္လမွာ
ျဖစ္ခဲ့တာပါ။
အီရတ္ႏုိင္ငံမွာ အီရန္ရဲ႕အရွိန္အ၀ါ ဆက္ၿပီးႀကီးမားလာတာနဲ႔အမွ် အီရတ္နဲ႔အေမရိကန္
တပ္ေတြကို တိုက္ခိုက္တဲ့ လက္နက္ကိုင္ေတြကို စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြ အီရန္က ေထာက္ပံ့ေနတယ္လို႔ အေမရိကန္က စြပ္စြဲေျပာဆိုေၾကာင္းပါ။
