ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ
တုိးတက္မႈမရွိတာေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္
ဖိအားေတြ တုိးျမႇင့္တဲ့အေနနဲ႔
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚ
အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတာဟာ
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိးတက္မႈ
ေတြ ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ သတင္းေကာင္းပဲလုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး
လႈပ္ရွားသူေတြက ႀကိဳဆုိ
လုိက္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ အေမရိကန္ထဲသြင္းခြင့္
လုံး၀မရေတာ့ေအာင္ ကန္႔သတ္မယ့္ ဒီဥပေဒမူၾကမ္းနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး
လႈပ္ရွားသူေတြရဲ႕
သေဘာထားေတြကုိ စုစည္းၿပီး ကိုေအာင္လြင္ဦးက တင္ျပေပးထား
ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကုိ
အေမရိကန္ႏုိင္ငံထဲ တင္သြင္းခြင့္မျပဳတဲ့
ဥပေဒမွာ အရင္တုန္းက တတိယႏုိင္ငံေတြကတဆင့္
တင္သြင္းတာေတြကုိ တားျမစ္
ထားတာမ်ဳိးမရွိဘဲ ျဖစ္ေနရာက အခုေတာ့ အဲဒီလစ္ဟာခ်က္ကုိ
ပိတ္ပင္လုိက္တဲ့
ဥပေဒအသစ္ တရပ္ကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျပ႒ာန္းဖုိ႔
ျပင္ဆင္ေနတာပါ။
အထက္နဲ႔ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္စလုံးက မၾကာေသးခင္ ရက္သတၱပတ္ေတြကပဲ
အတည္ျပဳလက္ခံထားတဲ့ ဒီဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ
ျပဳျပင္
ေျပာင္းလဲေရးေတြ ျဖစ္လာေအာင္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစလိမ့္မယ္ဆုိၿပီး
လူ႔အခြင့္
အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ႀကိဳဆုိလုိက္ၾကတာပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ နယူးေယာက္ခ္
အေျခစုိက္
လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနတဲ့ Human
Rights Watch အဖြဲ႕ႀကီးက
စီးပြားေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရးရာ ဒါ႐ုိက္တာ အာဗင္ ဂေနဆန္
(Arvind Ganesan) ေျပာတာကေတာ့
…
"က်ေနာ္တုိ႔အျမင္ကေတာ့ ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့ကိစၥပါ။
ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အရင္
ႏွစ္ေတြတုန္းက ျမန္မာစစ္အစုိးရ ေျပာပုံအရဆုိရင္ ေဒၚလာ သန္း
၃၀၀ ေက်ာ္ေလာက္
ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကုိ ေရာင္းခ်ရာကေန ၀င္ေငြေတြ ရခဲ့တယ္လို႔
ဆုိပါတယ္။
ဒီေငြေတြဟာလည္း စစ္အစုိးရလက္ထဲပဲ ေရာက္ကုန္တာပါ။ အတိတ္တုန္းက
အေမ
ရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ဥပေဒက ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ေတြကုိ တုိက္႐ုိက္တင္သြင္းတာ
ကုိပဲ
တားျမစ္ထားခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ထုိင္း၊ အိႏၵိယတုိ႔လုိ တတိယႏုိင္ငံတခုခုက
တင္သြင္းတာေတြကုိ မပိတ္ခဲ့ပါဘူး။ အခုေတာ့ ဒီအားနည္းခ်က္ကုိ ပိတ္လုိက္ႏုိင္တာ
ဟာ
အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။"
ဒီလုိပိတ္ပင္ႏုိင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔လည္း
ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ လုပ္ပုံကုိင္ပုံေတြ
ေျပာင္းလဲလာေကာင္း ေျပာင္းလဲလာႏုိင္မယ့္
အတြက္ေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔လည္း အခု ျပ႒ာန္း
ဖုိ႔ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ဥပေဒဟာ
ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ျဖစ္တယ္လုိ႔ သူတုိ႔အေနနဲ႔
လက္ခံယူဆထားၾကတာလုိ႔လည္း
ဆုိပါတယ္။ ဒီလုိ ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ ေငြ၀င္ေပါက္
ေတြကုိ ပိတ္ပင္ႏုိင္ျခင္းအားျဖင့္
တုိက္႐ုိက္အက်ဳိးရလဒ္ေတြ ရွိႏုိင္သလုိ တျခားေရရွည္
အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းစရာေတြ ျမင္တယ္လုိ႔လည္း
သူက ယုံၾကည္ထားတာပါ။
"အခု ဖိအားေပးမႈေတြက ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚမွာ
တုိက္႐ုိက္အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ
ေတြ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ေရရွည္မွာ ျဖစ္ႏုိင္စရာရွိတာကလည္း
ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ အိတ္ကပ္
ထဲကုိ ဒီလုိ၀င္ေငြေတြ ေရာက္သြားတဲ့အေပၚ ဖိအားေတြရွိလာမယ္ဆုိရင္
သူတုိ႔လုပ္ကုိင္
ေနတာေတြ ေျပာင္းလဲၿပီး၊ ကုိယ့္ျပည္သူေတြအေပၚ တုံ႔ျပန္မႈေတြ
ပုိရွိလာမယ္၊ က်န္းမာ
ေရး၊ ပညာေရးက႑ေတြမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတာေတြ ပုိလုပ္ေကာင္း
လုပ္လာႏုိင္ပါတယ္။"
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာေတြကုိ
မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးတာ၊ လူ႔
အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာက
အေရးယူ ဒဏ္ခတ္
ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ျပဳလုပ္ထားတာပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း ေ၀ဖန္သူတခ်ဳိ႕က ဒါေတြဟာ
ထိေရာက္မႈမရွိဘူးလုိ႔ ေျပာၾကဆုိၾကတာေတြ ရွိသလုိ၊ ျမန္မာစစ္အစုိးရ ကုိယ္တုိင္က
လည္း
ဒါဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြကုိသာ ထိခုိက္နစ္နာေစတယ္ဆုိၿပီး ကာကြယ္ေျပာဆုိ
တာေတြ ရွိပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြဘက္ကေတာ့ ဒီေျပာဆုိမႈေတြဟာ
မွန္တယ္လုိ႔ မယူဆၾကပါဘူး။
"ျပႆနာကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာက အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈေတြက
တစုိက္မတ္မတ္ ရွိေနဖုိ႔
လုိအပ္ေနတာပါ။ ဒီဒဏ္ခတ္မႈေတြက တကယ့္ကုိ
အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိတယ္လုိ႔
က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ ျမန္္မာ့ပတၱျမားဟာ
တကယ့္ကုိ
အဖုိးတန္ ဇိမ္ခံပစၥည္းပါ။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံဟာဆုိရင္လည္း ဒီလုိပစၥည္းေတြအတြက္
တကယ့္ကုိ ႀကီးမားတဲ့ ေစ်းကြက္တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒါေတြက ျမန္မာစစ္အစုိးရ
အေပၚ
အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိမယ္ဆုိတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိအေရး
ယူမႈေတြက
တကမာၻလုံးက ၀ုိင္းလုပ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပုိၿပီး ထိေရာက္မႈရွိမွာပါ။
ေလာေလာဆယ္ အဲလုိ
မျဖစ္ေသးတာပါပဲ။ လုံးလုံး အက်ဳိးသက္ေရာက္ မရွိဘူးဆုိတာ
ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။"
အဖဲြ႕ႀကီးက စီးပြားေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရးရာ ဒါ႐ုိက္တာ အာဗင္ ဂေနဆန္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ထင္ရွားတဲ့ Tiffany & Co.
Leber ရတနာကုမၸဏီ စတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကထြက္တဲ့
ေက်ာက္မ်က္ေတြကုိ သူတုိ႔ဆုိင္ေတြတင္ ေရာင္းခ်ဖုိ႔ကုိ ျငင္းပယ္ထားတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္
စက္တင္ဘာ သံဃာေတာ္ေတြဦးေဆာင္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြကုိ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြက
အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခဲြခဲ့တဲ့ေနာက္ ဒီလုိ ျမန္မာေက်ာက္မ်က္ေတြကုိ သပိတ္ေမွာက္တာ အပါ
အ၀င္ စစ္အစုိးရအေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြလည္း အရွိန္ျမင့္လာခဲ့တာပါ။ အခု အေမရိကန္
ျပည္ေထာင္စုက အသစ္ျပ႒ာန္းဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ဒီဥပေဒကုိ ဒီမုိကေရစီေရး စြမ္းစြမ္း
တမံ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ကြယ္လြန္သူ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ တြမ္ လန္းတုိ႔စ္
(Tom Lantos) ကုိ အစဲြျပဳ အမည္ေပးထားပါတယ္။ ဒီဥပေဒကုိ အထက္နဲ႔
ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္္လုံးက ဒီလထဲမွာပဲ ေထာက္ခံအတည္ျပဳထားတာျဖစ္ၿပီး
သမၼတ ဘုရွ္က လက္မွတ္ေရးထုိး အတည္ျပဳၿပီး ရက္ေပါင္း ၆၀ ျပည့္တဲ့အခါမွာေတာ့
ဥပေဒသစ္အျဖစ္ အသက္၀င္လာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။