ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ က ဒုကၡသည္၊ အလုပ္သမားေတြ အမ်ားဆံုး ရွိတဲ့ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ကို သမၼတ ကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္ ေရွ႕အပတ္ထဲ သြားေရာက္ဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ သူ မေရာက္ခင္ အဲဒီေဒသမွာ ဘယ္လို ဂယက္ရိုက္မႈေတြ ရွိေနပါၿပီလဲ။ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေရာ ဘာေတြမ်ား ေျပာဆိုေနၾကပါသလဲ။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕မွာ ထိုင္းအာဏာပိုင္ေတြက လံုၿခံဳေရး တိုးျမွင့္ခ်ထားသလို အဖမ္းအဆီးေတြလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေနပါတယ္။ မေေအးေအးမာက အျပည့္စံုကို တင္ျပထားပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ ကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္ ၾသဂုတ္လ ၇ ရက္ေန႔မွာ ထိုင္းကိုလာမယ္ဆိုတာေၾကာင့္ ထိုင္း အာဏာပိုင္ေတြက လံုၿခံဳေရး တင္းက်ပ္ၿပီး ျမန္မာျပည္သား အမ်ားအျပားကို ဖမ္းဆီးမႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ လက္ရွိအေနအထားအရ သမၼတ ကေတာ္ လာမယ့္ကိစၥကို ျမန္မာ့အေရးအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္မႈေတြ ရွိေပမယ့္လည္း မ်ားမ်ားစားစား မေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆိုမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ လက္ရွိမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္သား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕မွာ အဖမ္းအဆီးခံေနရေၾကာင္း အလုပ္သမားေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူ ကိုမိုးႀကိဳးက အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ဒီ မဲေဆာက္နဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္မွာ က်ေနာ္တို႔ ေန႔ဆိုလည္း ေန႔မိုလို႔၊ ညဆိုလည္း ညမိုလို႔ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔ေတြကေနၿပီးေတာ့ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္သားေတြကို ဖမ္းဆီးေနတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ အခုဆုိရင္ က်ေနာ္တို႔ လာမယ့္ ၾသဂုတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔က မိဖုရားေမြးေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားေသာအားျဖင့္ အရင္ႏွစ္ေတြကဆိုရင္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ကစၿပီးေတာ့ မိဖုရားေမြးေန႔အတြက္ ဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ ေစ်းပြဲေတြ ဘာေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီကို သြားတဲ့သူေတြ ဖမ္းဆီးတဲ့သူေတြ မရွိဘူး။ အခုဆိုရင္ အဲဒီ မိဖုရားေမြးေန႔ ေစ်းပြဲကို သြားလာလည္ပတ္တဲ့သူေတြကိုေတာင္မွ လမ္းခရီးမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြက ဖမ္းတယ္။ စက္ဘီးပါရင္ စက္ဘီးကို ဖမ္းထားတယ္။ ဆိုင္ကယ္ပါရင္ ဆုိင္ကယ္ကို ဖမ္းထားတယ္။ လူေတြဆိုရင္လည္း ဖမ္းသြားတာကို က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ေနရတယ္။ အဲဒါက ေန႔တင္မဟုတ္ဘူး။ ညဘက္လည္း အဲဒီအတိုင္းပဲ။ အဲေတာ့ ေလာ္ရာဘုရွ္ လာတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ တစံုတရာ ရွိတာမရွိတာ အပထား၊ ေလာေလာလတ္လတ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ၊ ျမန္မာျပည္သားေတြ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္းကို ခံေနရတာကေတာ့ လက္ေတြ႔ပဲခင္ဗ်။"
မဲေဆာက္ၿမိဳ႕မွာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ေက်ာင္းသားတဦးကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္မႈကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
"သူ႔ကို က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာေတာ့ အနည္းနဲ႔အမ်ားေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာေပါ့။ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ နည္းတာက တပိုင္းေပါ့။ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာက အေမရိကန္သမၼတ ကေတာ္ တေယာက္အေနနဲ႔ ဒီမွာ အတိုက္အခံေတြနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ညိႇညိႇႏိႈင္းႏိႈင္း ေဆြးေႏြးလိုက္ရင္ေတာ့ ေနာက္ထပ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ႏုိင္ငံတကာ တရားရံုးမွာ တရားစြဲဖို႔တို႔၊ ဘာတို႔မွာ သူ ပိုၿပီးေတာ့ ကူညီႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီတခ်က္ေတာ့ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ သူ႔အေနနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ လုပ္ေပးႏုိင္မယ္ဆိုင္ရင္ ျမန္မာျပည္အတြက္ ပိုေကာင္းမယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္ေလ။"
ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက အဖ်ားရွဴးသြားတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ သိပ္မ်ားမ်ားစားစားႀကီး အက်ိဳးရွိလိမ့္မယ္လို႔ မထင္ေၾကာင္းကိုလည္း သူက ဆက္ေျပာသြားပါတယ္။
"အတိုက္အခံေတြ အေနနဲ႔က ေသေသခ်ာခ်ာ က်က်နန ရွင္းျပႏုိင္ရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ ႏုိင္ငံေရးအတြက္က တိုးတက္ႏုိင္စရာ နည္းလမ္းတခု ပြင့္သြားႏိုင္တဲ့ဟာလို႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါကိုမွာမွ အတိုက္အခံေတြဘက္က ဖိဖိစီးစီး မလုပ္ေပးႏုိင္ဘူးဆိုရင္ လာတာက လာတာပဲ ျဖစ္မယ္။ နဂိုတုန္းက ျမန္မာ့ပင္လယ္ကမ္းေျခနား စစ္သေဘၤာေတြ ေရာက္တာေတာင္ အနားေရာက္ၿပီးမွ ျပန္လွည့္သြားေသးတာ ဆိုေတာ့ တအားႀကီးေတာ့ ထူးၿပီး အက်ိဳးရွိမယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မထင္ဘူးေပါ့။"
သမၼတကေတာ္ လာမွာေၾကာင့္ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ အမ်ားအျပား ဖမ္းဆီးခံရမႈေတြ ရွိေနေၾကာင္းကိုလည္း ကိုမိုးႀကိဳးက ေျပာျပပါတယ္။
"အခု ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ေနရတာကေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အဖမ္းခံရတာလည္း ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မိုလို႔ ျမန္မာျပည္သား အကုန္လံုး ဘာသာ၀င္အားလံုးဟာ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္း ခံရတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ထိုင္း လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ ပံုစံမ်ိဳးစံုတို႔ဟာ က်ေနာ္တို႔ လမ္းစံုလမ္းခြေတြမွာေရာ၊ ရြာေတြဘက္ကို ထြက္တဲ့ လမ္းေတြမွာေရာပါ ယူနီေဖာင္းေတြ ၀တ္ထားတာေတြ ရွိတယ္။ ယူနီေဖာင္းေတြ မ၀တ္ဘဲနဲ႔ မာဖီ (mufty - အရပ္၀တ္) ေတြနဲ႔ ဖမ္းေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။"
ျမန္မာျပည္အေရးအတြက္ ဘာေတြမ်ား ေမွ်ာ္လင့္ထားသလဲ ဆိုၿပီး ကိုမိုးႀကိဳးကို ဆက္လက္ ေမးျမန္းၾကည့္ခဲ့ရာမွာေတာ့ -
"က်ေနာ္တို႔ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းတို႔ ဘာတို႔မွာ က်ေနာ္တို႔ နယ္စပ္ေဒသ ပညာေရး က်န္းမာေရးတို႔နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အဓိကထားၿပီး ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ Message တစံုတရာကုိေတာ့ ေပးႏိုင္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ ဒီ့ထက္ပိုၿပီးေတာ့ ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မ်ားမ်ားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ထားတာ မရွိပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ နာဂစ္မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ခဲ့တုန္းကလည္း ႏိုင္ငံႀကီးေတြက အလ်င္အျမန္ အကူအညီ လိုပါတယ္။ အကူအညီ အျမန္ဆံုးေပးပါ။ ကယ္ပါလို႔ ျပည္သူေတြက တစာစာ ေတာင္းေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ သူတို႔ေတြက သံခင္းတမန္ခင္း နည္းလမ္းေတြနဲ႔ စစ္အစိုးရရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္ရမွသာလ်င္ သြားမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ Diplomacy နည္းလမ္းေတြလည္း ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ သိပ္အားရစရာ မရွိတာကို ေတြ႔ရတယ္ေလ။ အခုလို ေအးေအးေဆးေဆး အေျခအေနမွာ ေလာ္ရာဘုရွ္ လာေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔က ဘာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က က်ေနာ္တုိ႔ လက္ထဲမွာပဲ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကုိယ္တိုင္ အပတ္တကုတ္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မွသာလ်င္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ က ရွင္သန္မွာျဖစ္တယ္ လို႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္ေလ။"
သမၼတကေတာ္ လာမယ့္ခရီးစဥ္မွာ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တင္ျပႏုိင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကသလို ပညာေရးက်န္းမာေရးကိစၥေတြ သာမက အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ကေလးေတြ ရဲ႕ကိစၥေတြကိုလည္း အေလးထား ေဆြးေႏြးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တာေတြလည္း ရွိေနၾကပါတယ္။