ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံမွာ သမၼတ ေရြးဖို႔အတြက္ ဒီကေန႔ စေနေန႔မွာပဲ မဲေပးၿပီးေတာ့ ပါကစၥတန္ ျပည္သူ႔ပါတီ (PPP) ေခါင္းေဆာင္ အာဆစ္ အာလီ ဇာဒါရီ သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ နဲ႔ ဒီသမၼတ ဟာ ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ မၿငိမ္သက္မႈေတြကို ပေပ်ာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါ့မလား။ ႏိုင္ငံေရး မၿငိမ္မသက္မႈေတြသာ ဆက္ျဖစ္ေနမယ္ ဆိုရင္ စီးပြားေရး အေျခအေန ဆိုးသည္ထက္ ဆိုးလာမယ္ဆိုရင္ ယခင္ အစဥ္အလာအတုိင္း စစ္တပ္ က ၀င္လာႏုိင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ေလ့လာသူေတြ ကလည္း တြက္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒီသံုးသပ္ခ်က္ေတြကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ဦးေက်ာ္ဇံသာ က စုစည္းတင္ျပေပးပါမယ္။
အာဆစ္ အာလီ ဇာဒါရီဟာ ပီပီပီ လို႔ေခၚတဲ့ ပါကစၥတန္ျပည္သူ႔ပါတီ အေနနဲ႔ သမၼတ မူရွာရက္ဖ္ ကို ရားထူးက ႏုတ္ထြက္ဖို႔ ဖိအားေပးလာေအာင္၊ တခါ သူ႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးၿပိဳင္ဖက္ေတြကို ဖယ္ရွားႏုိင္ဖို႔ ဆိုတာေတြကို ႀကံစည္ေနခဲ့တာက အခုအခါမွာ သမၼတ အျဖစ္ က်မ္းသစၥာ က်ိန္ဆိုေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံမွာကေတာ့ ဆႏၵျပပြဲေတြ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ ျဖစ္ပြားေနဆဲပါ။ ေရွ႕ေနေတြကလည္း သမၼတ မူရွာရက္ဖ္ လက္ထက္က ရာထူးက ဖယ္ရွားခံခဲ့ရတဲ့ တရားသူႀကီးေတြကို ျပန္လည္ခန္႔ထားေရးအတြက္ ေတာင္းဆို ဆႏၵျပေနၾကတာပါ။ ဒီတရားသူႀကီးေတြဟာ သမၼတ မူရွာရက္ဖ္ သမၼတ အျဖစ္ ျပန္လည္အေရြးခံမယ့္ကိစၥကို တရားမ၀င္ဘူးလို႔ ေျပာခဲ့တဲ့အတြက္ မူရွာရက္ဖ္ က သူတို႔ကို ရာထူးကေန ဖယ္ရွားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတရားသူႀကီးေတြကို မူရွာရက္ဖ္ မရွိေတာ့တဲ့ေနာက္ပိုင္း ျပန္ခန္႔ဖို႔ ေႏွာင့္ေႏွးေနတာ အခု သမၼတ ျဖစ္လာတဲ့ အာဆစ္ အာလီ ဇာဒါရီ က တမင္ အခ်ိန္ဆြဲေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေရွ႕ေနေတြက ဆိုၾကပါတယ္။ ဇာဒါရီ ကိုယ္တိုင္ဟာလည္း အဂတိ လုိက္စားမႈေတြနဲ႔ စြဲဆိုခံခဲ့ရဖူးသူ ျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခုိက္မႈေတြကလည္း ဆိုးသည္ထက္ ဆိုးရြားလာေနပါတယ္။ ဇာဒါရီ သမၼတ ျဖစ္လာၿပီ ဆိုသည့္တုိင္ေအာင္ ဒီ ႏိုင္ငံေရး မၿငိမ္မသက္မႈေတြဟာ ဆက္လက္ ျဖစ္ႏုိင္ေသးတယ္လို႔ ေတာင္အာရွေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက တြက္ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈေတြ ႀကီးသည္ထက္ ႀကီးလာၿပီး စီးပြားေရး ဆုတ္ရုတ္က်ဆင္းလာႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ စစ္တပ္က ၀င္စြက္ၿပီး အာဏာယူလာႏုိင္တယ္လို႔ တြက္ေနၾကတာပါ။ ပါကစၥတန္ ဟာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာ ႀကီးမားေသာ ႏိုင္ငံတခု ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီတႀကိမ္ဟာ စစ္တပ္ ၀င္မယ္မ၀င္ဘူး ဆိုတာ အဓိက ဆံုးျဖတ္ရမယ့္သူကေတာ့ လက္ရွိ စစ္တပ္အႀကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အိုင္ဖက္ကာယာနီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ကာယာနီကေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ဟာ ႏုိင္ငံေရးမွာ ၀င္မစြက္ပါဘူးလို႔ ကတိျပဳထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ကတိ က်ိဳးေပါက္သြားႏိုင္တယ္လို႔ ပါကစၥတန္ေရးရာ သံုးသပ္သူ စာေရးဆရာ ရွဴဂ်ာ န၀က္ဇ္ က ဆိုပါတယ္။
“တကယ္လို႔သာ ပါကစၥတန္မွာ ဒီကေန႔ တကယ္လည္း ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့အတိုင္း စီးပြားေရး အေျခအေန ယိုယြင္းသထက္ ယိုယြင္းလာမယ္ဆုိရင္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈဟာလည္း ႀကီးသည္ထက္ ႀကီးထြားလာမယ္ ဆိုရင္ တိုင္းျပည္ဟာ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရ ျဖစ္လာမယ္။ ၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခုိက္မႈေတြ၊ လူထုၾကားက ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ ပ်က္ျပားမႈေတြ ဟာ နယ္စြန္နယ္ဖ်ားေတြမွာသာမကဘဲ တႏုိင္ငံလံုးမွာပါ အႏွံ႔အျပား ျဖစ္ပြားလာႏုိင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။”
ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ ခရစ္စတီးန္ ဖယ္ယာ ကေတာ့ ပါကစၥတန္ ရဲ႕ အေျခခံ ျပႆနာ ဟာ ႏုိင္ငံေရးစနစ္နဲ႔ ဆိုင္ပါသတဲ့။ အခု သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္လာရတာဟာလည္း ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ ရဲ႕ အေျခခံ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို မေျဖရွင္းႏိုင္ေသးဘူး ဆိုတာကို ျပသလိုက္တာပဲျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္က ဘယ္လို ႏိုင္ငံပံုစံထူေထာင္မယ္ ဆိုတာကို မျပတ္မသား ျဖစ္ေနဆဲပါ။ ဘယ္လို ဖြဲ႔စည္းပံုမ်ိဳး ေရးဆြဲၿပီးေတာ့ အစိုးရစနစ္ ဘယ္လို ျဖစ္ရမလဲ ဆိုတာ ေ၀၀ါးေနဆဲပါ။ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြ က ဒီအေျခခံကိစၥ မေရရာမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္ရွင့္။”
ပါကစၥတန္မွာ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးတည္းက ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေပါင္း ငါးခု ရွိခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အဓိက ျပင္ဆင္မႈ ႏွစ္ႀကိမ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ပါဗက္ဇ္ မူရွာရက္ဖ္ အာဏာသိမ္းမႈဟာ ေလးႀကိမ္ေျမာက္ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္ၿပီး ထိုစဥ္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ န၀ပ္ ရွရစ္ဖ္ ကို ျဖဳတ္ခ်ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေသာ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ ရဲ႕ သက္တမ္းတ၀က္ဟာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လက္ေအာက္မွာ ေရာက္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ ဆိုတာဟာလည္း ဘာမွမလုပ္ႏုိင္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ေတြသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖယ္ယာ က သံုးသပ္ပါတယ္။
“ပါကစၥတန္ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ေတြ က ဥပေဒ မျပဳႏုိင္တဲ့လႊတ္ေတာ္ေတြ အေနနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားပါတယ္။ က်မ မၾကာခင္က ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္တေယာက္ရဲ႕ စကားကို ျပန္ေျပာျပရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ သူဟာ ဥပေဒျပဳရတဲ့အလုပ္ကို လံုး၀ စိတ္မ၀င္ စားပါဘူး တဲ့။ ဆိုေတာ့ ဘာလုပ္ေနလဲ လို႔ပဲ ေမးစရာ ရွိပါေတာ့တယ္။”
ဒီလုိ အေျခအေနေတြရဲ႕ ရလဒ္က ဘာလဲဆိုရင္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံဟာ ႏုိင္ငံေရး ရင့္က်က္မႈ ရပ္ဆိုင္းေနျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအေဆာက္အဦေတြ မွန္မွန္ကန္ကန္ ထြန္းကားဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ဖို႔ အခြင့္အေရး ကင္းမဲ့ေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သမၼတ အာဏာေတြ တုိးယူၿပီး ပါလီမန္ နဲ႔ အစိုးရကို ဖ်က္သိမ္းႏိုင္တဲ့ အာဏာေတြကိုပါ သမၼတ က ရယူထားျခင္းဟာလည္း ႏိုင္ငံေရးမတည္ၿငိမ္မႈ ျဖစ္ဖို႔အတြက္ အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို အာဏာအတု ယူတာကို ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ အာဏာသိမ္းၿပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူရွာရက္ဖ္ က သမၼတ အေနနဲ႔ ျပန္လည္ အသက္သြင္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုသမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီျဖစ္တဲ့ အာဆစ္ အာလီ ဇာဒါရီ ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရွင္သန္ေစဖို႔အတြက္ သမၼတ အာဏာကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းလာမယ္ဆိုရင္ သူ ေထာက္ခံမယ္လို႔ ၾကာသပေတးေန႔တုန္းက ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္ သတင္းစာမွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါက သမၼတ အျဖစ္ အေရြးမခံရခင္ မဲဆြယ္ေနတုန္း ေရးခဲ့တာသာျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခါ သူကိုယ္တိုင္ သမၼတ ျဖစ္လာၿပီဆိုေတာ့ သူ ရရွိထားတဲ့အာဏာကို အလိုအေလ်ာက္ စြန္႔ပစ္ပါ့မလား ဆုိတာ သံသယ ရွိစရာႀကီးပါ။ ၿခံဳေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးထဲမွာ မပါ၀င္ပါဘူး ဆိုတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ကယာနီ ရဲ႕ စစ္တပ္ဟာ ေပးထားတဲ့ကတိကို တည္ႏုိင္ပါ့မလား ဆိုတာ ဟာ လူတိုင္း ရင္တမမ ျဖစ္ေနၾကဆဲ လို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။
