အာေရဗ်ပင္လယ္ ေဟာ္မုဇ္ (Hormuz)
ေရလက္ၾကားမွာ တနဂၤေႏြေန႔ အေစာပုိင္း
က အီရန္သေဘၤာငယ္ ၅ စင္းဟာ အေမရိ
ကန္ေရတပ္ စစ္သေဘၤာေတြနား ရန္စတဲ့
ပုံစံနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္လာၾကလို႔ အေမရိကန္ဘက္
က ပစ္ခတ္ရမလိုေတာင္ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္လုိ႔ အေမရိကန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္က ေျပာဆုိပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အီရန္အစုိးရအေနနဲ႔
ေျဖရွင္းဖုိ႔ အေမရိကန္အစုိးရက ေတာင္းဆုိပါ
တယ္။ အျပည့္အစုံကို ဗြီအုိေအသတင္း
ေထာက္ Al. Pessin ပင္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္က သတင္းေပးပို႔ထားတာကို မေအးသႏၱာ
ေက်ာ္က တင္ျပထားပါတယ္။
တနဂၤေႏြေန႔ အ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္ေလာက္က ႏုိင္ငံတကာေရပုိင္နက္ျဖစ္တဲ့ ေဟာ္မုဇ္
ေရလက္ၾကား က်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ အီရန္သေဘၤာေတြ အေမရိကန္သေဘၤာေတြနား
ကို အရွိန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ ေမာင္းလာၾကၿပီး ရန္စမႈမ်ဳိးေတြလုပ္တာ၊ ေရဒီယိုနဲ႔ ဆက္သြယ္မႈ
မ်ဳိးေတြ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ အရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ပင္တဂြန္
စစ္ဌာနခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဘ႐ုိင္ယန္၀ွစ္တ္မန္ (Bryan Whitman) က အခုလုိ
ေျပာပါတယ္။
“အဲဒီေန႔က က်ေနာ္တုိ႔ အေမရိကန္ ေရတပ္သေဘၤာသုံးစင္း ေဟာ္မုဇ္ေရလက္ၾကားက
ထြက္ခြာဖုိ႔ ခုတ္ေမာင္းေနတုန္း အရွိန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ေမာင္းလာတဲ့ သေဘၤာငါးစင္း ခ်ဥ္း
ကပ္လာပါတယ္။ အဲဒီသေဘၤာေတြဟာ အီရန္သေဘၤာေတြျဖစ္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕သေဘၤာေတြမွာလည္း လက္နက္ေတြပါတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ရန္စတဲ့ပုံစံ
မ်ဳိးနဲ႔ သူတုိ႔သေဘၤာေတြကို ေမာင္းႏွင္ၾကပါတယ္”
အီရန္သေဘၤာေတြဟာ အေမရိကန္သေဘၤာေတြနားကို အရွိန္နဲ႔ကပ္လာၿပီး ေရထဲကုိ
လည္း ဘာပစၥည္းေတြမွန္းမသိ ပစ္ခ်ၾကတယ္၊ ေရဒီယိုအသံလႊင့္စက္ကလည္း အေမ ရိကန္သေဘၤာေတြကို ႏွစ္မိနစ္အတြင္း ေပါက္ကြဲလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာဆုိေၾကာင္း အေမရိ
ကန္ေရတပ္က ေျပာပါတယ္။ အဲဒီလုိ အီရန္သေဘၤာေတြရဲ႕ အျပဳအမူေၾကာင့္ အေမရိ
ကန္ သေဘၤာေတြဘက္က တုံ႔ျပန္ရတာလုိ႔ မစၥတာ၀ွစ္တ္မန္က ဆုိပါတယ္။
“ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔သေဘၤာေတြဘက္ကလည္း သတိေပးတာ ျပန္လုပ္ရၿပီး အသင့္
ျဖစ္တဲ့သေဘာ လႈပ္ရွားမႈေတြ ျပန္လုပ္ရပါတယ္။ အေမရိကန္ ေရတပ္သေဘၤာေတြ
ဘက္က လုိအပ္သလုိတုံ႔ျပန္ဖို႔ အသင့္ျပင္ေပမယ့္ အီရန္သေဘၤာဘက္က ဘာမွ
လုပ္မလာပါဘူး”
မစၥတာ၀ွစ္တ္မန္ ေျပာသြားတာပါ။
သူက ဒီ့ထက္ပိုၿပီး အေသးစိတ္မေျပာျပဘဲ လုံၿခဳံေရးအတြက္ေၾကာင့္ပါလို႔ ဆုိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ ေရတပ္သေဘၤာတစင္းေပၚက တပ္မွဴးႀကီးက သူ႕လူေတြကို အီရန္သေဘၤာေတြဆီက တစင္းကို ပစ္မိန္႔ေပးေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ အခ်ိန္မွာပဲ အဲဒီ
သေဘၤာက လွည့္ထြက္သြားတယ္လို႔ တျခားအရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့သတင္းမ်ဳိးေတာ့ မရရွိဘဲ အေမရိကန္သေဘၤာေတြမွာလည္း ဒဏ္ရာရ
တာ၊ ထိခုိက္တာမရွိဘူးလုိ႔ မစၥတာ၀ွစ္တ္မန္က ဆုိပါတယ္။
အဲဒီလို ႏွစ္ဖက္ရင္ဆုိင္ရတာ မိနစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ၾကာခဲ့ၿပီး အေမရိကန္သေဘၤာေတြ
က ပါရွန္းပင္လယ္ေကြ႕မွာ ၫြန္႔ေပါင္းတပ္ေတြနဲ႔ေပါင္းဖုိ႔ အသြားမွာ ျဖစ္တာပါ။ ဒီလုိ အီရန္တုိ႔ရဲ႕လုပ္ရပ္ဟာ ရန္စတဲ့လုပ္ရပ္မ်ဳိးျဖစ္တယ္၊ ဒီလုိ အႏၱရာယ္မ်ားႏုိင္တဲ့လုပ္ရပ္
မ်ဳိးေတြ မလုပ္သင့္ဘူးလုိ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္က ေျပာပါတယ္။ မစၥတာ ဘ႐ုိင္ယန္၀ွစ္တ္မန္
ကလည္း ပင္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္မွာ ဒီေျပာၾကားခ်က္နဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္မ်ဳိး ထပ္ေျပာသြားပါ
တယ္။
“ဒီကိစၥက ေပါ့ေပါ့တန္တန္ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ ဂ႐ုမစိုက္ဘဲလုပ္တာ၊ မဆင္မျခင္လုပ္
တာပါ။ ရန္စတဲ့ပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ သေဘၤာကို ေမာင္းႏွင္ခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ ဘာကိုရည္ရြယ္သလဲ
ေတာ့ မသိပါဘူး။ ေသခ်ာတာကေတာ့ သူတုိ႔လုပ္ရပ္ကုိ သူတို႔ ရွင္းျပမွရပါမယ္။ ဒီလုိ
လုပ္ရပ္မ်ဳိးကို ေနာက္တခါထပ္လုပ္လို႔ မရပါဘူး”
ပင္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဘ႐ုိင္ယန္ ၀ွစ္တ္မန္ ျဖစ္ပါတယ္။
ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနဟာ တျခားအေမရိကန္အစုိးရ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ လက္တြဲၿပီး
အီရန္ဆီက ေျဖရွင္းခ်က္ရဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ မစၥတာ၀ွစ္တ္မန္က ေျပာပါ
တယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏုိင္ေခ် ရွိတာဆိုရင္ အီရန္ရဲ႕
လုပ္ရပ္ကို ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္ရမွာပဲ၊ ဒီလုိမ်ဳိးမူ၀ါဒကိုလည္း ေဒသတြင္းေထာက္ခံမႈ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရထားၿပီးသားလို႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္
ေရွာင္မက္ေကာမက္ (Sean McCormack) က ေျပာပါတယ္။
မစၥတာမက္ေကာမက္က ဆက္ၿပီး အီရန္အစိုးရအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာေရးရာေတြမွာ ပုိၿပီးအျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အခန္းက႑မွာ ရပ္တည္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥရပ္မ်ဳိးဆုိရင္ေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေထာက္ခံပါတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။
တနဂၤေႏြကျဖစ္ရပ္မွာ ပါ၀င္တဲ့ အီရန္သေဘၤာေတြဟာ အီရန္ေတာ္လွန္ေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈတပ္ကျဖစ္ၿပီး သာမန္စစ္တပ္ရဲ႕ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈေအာက္မွာ မရွိပါ
ဘူး။ အဲဒီေတာ္လွန္ေရးတပ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ မဟာမိတ္ေတြကို ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္တဲ့နည္းမ်ဳိး ပိုၿပီး အသုံးျပဳပါတယ္။ အဲဒီသေဘၤာေတြမွာ အမ်ား
အားျဖင့္ စက္ေသနတ္ေတြ တပ္ဆင္ထားပါတယ္။
အခုျဖစ္ရပ္နဲ႔အလားတူၿပီး ဒီတေခါက္ေလာက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္မဟုတ္တဲ့ အီရန္ ေတာ္လွန္ေရးတပ္နဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးေတြ အရင္က ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အီရန္ေရတပ္ကေတာ့ ဒီလိုလုပ္ရပ္မ်ဳိးေတြ မလုပ္ေဆာင္ပါဘူးလို႔ အေမရိကန္
အရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။
