ျမန္မာႏုိင္ငံက ေတာ႐ုိင္း တိရစာၦန္ေတြကုိ တရားမ၀င္ သတ္ျဖတ္ ေရာင္း၀ယ္မႈေတြ လုပ္ေနလုိ႔ အခုအခါမွာ က်ားနဲ႔ တျခား က်ားအႏြယ္၀င္ သတၱ၀ါေတြ ေလ်ာ့နည္းလာတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးနဲ႔ ႀကံဳေနရတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ သဘာ၀ ထိန္းသိမ္းေရး အဖဲြ႔တခုျဖစ္တဲ့ WWF က ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။ ဒီလုိ အေျခအေနေတြကုိ တားဆီးႏုိင္ဖုိ႔ အစုိးရနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ ဒီထက္ပုိၿပီး လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔လည္း သတိေပး ေျပာဆုိ လုိက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကုိ ကမာၻ႔ေတာ႐ုိင္းတိရစာၦန္ ထိန္းသိမ္းေရး ရန္ပုံေငြ အဖဲြ႔ (WWF) ကုိ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားတဲ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပထားပါတယ္။
က်ားနဲ႔ က်ားအႏြယ္၀င္ သတၱ၀ါေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္ရဲ႕ သားေရေတြ၊ အ႐ုိးေတြ၊ လက္သည္းေတြ အပါအ၀င္ အစိတ္အပုိင္းေတြကုိ ေမွာင္ခုိ ေစ်းကြက္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေရာင္းခ်ေနတာေတြကုိ ေလ့လာေတြ႔ရွိရသလုိ၊ ဒီလုိ ေတာ႐ုိင္း တိရစာၦန္ေတြကုိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္မႈ အားနည္းေနတာေတြကုိ ေတြ႔ရတဲ့အေၾကာင္း ကမာၻ႔ ေတာ႐ုိင္း တိရစာၦန္ ထိန္းသိမ္းေရး ရန္ပုံေငြ အဖဲြ႔ (WWF) က ေျပာဆုိလုိက္တာပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၁၅ ႏွစ္အတြင္း စစ္တမ္းေကာက္ယူ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္မႈေတြ အရဆုိရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက က်ားနဲ႔က်ားအႏြယ္၀င္ တိရစာၦန္ေကာင္ေရ အနည္းဆုံး (၁၀၇) ေကာင္ရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းေတြကုိ ေစ်းကြက္မွာေတြ႔ရွိခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီလုိ က်ားအႏြယ္၀င္ေတြ သာမက တျခား ေတာ႐ုိင္း တိရစာၦန္ေတြပါ သတ္ျဖတ္ၿပီး ေမွာင္ခုိ ေစ်းကြက္မွာ ေရာင္းခ်ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိေနတဲ့ အေၾကာင္းကုိေတာ့ (WWF) အဖဲြ႔ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွ႐ုံးခဲြက တာ၀န္ခံ ခရစ္ ရွက္ပတ္ (Chris Shepherd) က အခုလုိ ဆုိပါတယ္။
“လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္ ကာလအတြင္း က်ေနာ္တုိ႔ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ခ်က္ေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ေနရာမွာ၊ က်ားအေကာင္ေရ (၁၀၀) ေက်ာ္ကုိ ေစ်းကြက္မ်ာ ခ်ေရာင္းေနတာ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ တျခား တိရစာၦန္ အမ်ဳိးအစားေတြ၊ က်ားသစ္လုိ က်ား အႏြယ္၀င္ေတြကုိလည္း ဒီလုိ ေရာင္းေနတယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။”
လတ္တေလာမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံ တခ်ဳိ႕မွာရွိတဲ့ က်ားေတြ ရွားပါးလာတဲ့ အေျခအေနဟာ စုိးရိမ္စရာ ျဖစ္ေနရတယ္လုိ႔လည္း (WWF) က သတိေပးထားတာပါ။ က်ား သတၱ၀ါေတြလုိ ေတာ႐ုိင္း တိရစာၦန္ေတြရဲ႕ အစိတ္အပုိင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိေတာ့ ေဆး၀ါး၊ လူအသုံးအေဆာင္ ပစၥည္း စတာေတြအတြက္ ေမွာင္ခုိ ေရာင္းခ်ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ က်ားအမ်ားစုကုိေတာ့ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္နဲ႔ ထုိင္း နယ္စပ္တေလွ်ာက္က ႏုိင္ငံတကာ ေစ်းကြက္ေတြမွာ ေရာင္းခ်ေနတာလုိ႔လည္း (WWFႁ) အဖဲြ႔ႀကီး ကေျပာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ေတာ႐ုိင္း တိရစာၦန္ေတြ တရားမ၀င္ ေမွာင္ခုိ ေရာင္းခ်မႈေတြဟာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းကုိေတာ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ ေဒသခံကုန္သည္ တေယာက္ကလည္း အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ နယ္စပ္မွာေတာ့ ေတာထြက္ ပစၥည္းအေနနဲ႔ တိရစာၦန္ကုိ ေတြ႔ရတာက မ်ားေသာအားျဖင့္ က်ားရုိးတုိ႔၊ က်ားဆီတု႔ိ၊ လိပ္တုိ႔၊ ေႁမြတုိ႔ လာတယ္။ အေကာင္အရွင္လဲ တခါတေလ လာပါတယ္။”
ဒီလုိ အေျခအေနအတုိင္းသာ ဆက္သြားေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အေျခအေနေတြဟာ စုိးရိမ္စရာ ျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔လည္း (WWF) အဖဲြ႔ႀကီး က ဆုိပါတယ္။
“က်ားေတြကို ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားဖုိ႔အတြက္ ဒီႏႈန္းအတုိင္းသာ တရားမ၀င္ သတ္ျဖတ္ခံေနရမယ္ ဆုိရင္၊ တျခား တရားမ၀င္ သစ္ခုတ္လွဲမႈ ကိစၥလုိမ်ဳိးေတြနဲ႔ ေပါင္းလုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေတာ႐ုိင္းတိရစာၦန္ေတြ ျပဳန္းတီးမယ့္ ျပႆနာနဲ႔ အႀကီးအက်ယ္ ႀကံဳရႏုိင္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီလုိ ေတာ႐ုိင္းက်ားသတၱ၀ါေတြကုိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဟူးေကာင္း ေတာင္ၾကား ေဒသမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ စခန္းဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး၊ ရာဂဏန္းမျပည့္တဲ့ အရည္အတြက္ ရွိတဲ့ က်ားေတြကုိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လုိ႔ က်ားအပါအ၀င္ ေတာ႐ုိင္းတိရစာၦန္ေတြကုိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ အစုိးရေတြရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြဟာ အားနည္းေနဆဲပဲလုိ႔ (WWF) အဖဲြ႔ႀကီး က ျမင္ပါတယ္။
“အစုိးရေတြ အေနနဲ႔ က်ားေတြကုိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ လုပ္ငန္းကုိ ဦးစားေပး လုပ္ငန္းတခုအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေငြေရးေၾကးေရး လူအင္အားကုိလည္း ဒီလုိ က်ားနဲ႔ က်ားအႏြယ္၀င္ေတြအပါအ၀င္ ေတာ႐ုိင္း တိရစာၦန္ေတြကုိ တရားမ၀င္ သတ္ျဖတ္ေနတာေတြကုိ ဟန္႔တားႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အာ႐ုံစုိက္ အသုံးျပဳရမွာပါ။ ဒါေတြအျပင္ က်ားေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းေတြ ထုတ္ျပန္ရမွာ ျဖစ္သလုိ၊ ပုံမွန္ကင္းလွည့္ၿပီး ေတာ႐ုိင္း တိရစာၦန္ေတြကုိ ေရာင္းခ်တဲ့ ေစ်းကြက္ေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္သြားၿပီး၊ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္သူေတြကုိ အေရးယူတာေတြလည္း ရွိရမွာပါ။”
ကမာၻ႔ ေတာ႐ုိင္း တိရစာၦန္ ထိန္းသိမ္းေရး ရန္ပုံေငြ အဖဲြ႔ (WWF) အဖဲြ႔ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွ႐ုံးခဲြက တာ၀န္ခံ ခရစ္ ရွက္ပတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ရွားပါးေတာ႐ုိင္းတိရစာၦန္ေတြကုိ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမႈဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ျမန္မာစစ္အစုိးရက လက္မွတ္ေရးထုိးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း လြန္ခဲ့တဲ့ (၁၀) ႏွစ္ေက်ာ္ (၁၅) ႏွစ္ကစလုိ႔ (WWF) ရဲ႕ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာခ်က္ေတြအရ ဆုိရင္ေတာ့ ရွားပါးလာေနတဲ့ က်ားသတၱ၀ါ အပါအ၀င္ ေတာ႐ုိင္းတိရစာၦန္ေတြကုိ တရားမ၀င္ သတ္ျဖတ္ေရာင္း၀ယ္မႈေတြကေတာ့ ရွိေနဆဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
