အင္းစိန္ေထာင္မွာ အက်ဥ္းက်ေနတဲ့ ဒါ႐ိုက္တာ၊
လူရႊင္ေတာ္၊
စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ ကိုသူရေခၚ
ကိုဇာဂနာကို ႏုိင္ငံတကာ ကေလာင္ရွင္မ်ားအသင္း
(PEN
Canada) က ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြက္ One
Humanity Award လို႔ နာမည္ေပးထားတဲ့ ဆုတခု
ခ်ီးျမႇင့္လိုက္ပါတယ္။ စာေရးဆရာေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕
အေတြးစိတ္ကူးေတြကို ထုတ္ေဖာ္တ့ဲအတြက္
အသတ္ခံ
ရ၊ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ခံရ၊ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရ၊
ေႏွာင့္ယွက္ခံၾကရၿပီး
အဲဒီစာေရးဆရာေတြထဲမွာ
ခုိင္မာတဲ့ ရဲစြမ္းသတၱိ၊ မွန္ကန္ေျဖာင့္မတ္မႈတို႔နဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့
ကိုဇာဂနာဟာ တဦး
အပါအ၀င္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီဆုကို ခ်ီးျမႇင့္ရတာျဖစ္တယ္လုိ႔ PEN Canada
အဖြဲ႕ရဲ႕ ဥကၠ႒
နီလိုဖာ ပါဇီရာ (Nelofa Pazira) က ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို
ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း
က တင္ျပထားပါတယ္။
ကိုဇာဂနာဟာ PEN Canada အဖြဲ႕မွာ ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္ သက္တမ္းရွိၿပီျဖစ္တဲ့
ဂုဏ္ထူး
ေဆာင္အဖြဲ႕၀င္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသက္တမ္းကာလအတြင္း သူဟာ ျမန္မာအာဏာပိုင္
ေတြက
ဖမ္းဆီးတာခံရလိုက္၊ ျပန္လြတ္လာလိုက္၊ သူယံုၾကည္တာကို ဆက္ၿပီး
လုပ္လိုက္၊ ျပန္အဖမ္းခံရလိုက္နဲ႔ သံသရာလည္ေနေပမယ့္ အခုိင္အမာရပ္တည္ခဲ့သူ
ျဖစ္တယ္လို႔ PEN
Canada အဖြဲ႕ရဲ႕ ဥကၠ႒ေဟာင္းတဦးျဖစ္ၿပီး လက္ရွိမွာေတာ့ လုပ္ငန္း
အစီအစဥ္မႉးတဦးျဖစ္တဲ့
ေမရီယန္ ေဘာ့တ္စ္ေဖာ့ဒ္ ဖေရဆာ (Marian Botsford
Fraser) က ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကို
ေျပာပါတယ္။
"ကိုဇာဂနာေရးသားတဲ့ ကဗ်ာေတြကို
အဂၤလိပ္လိုဘာသာျပန္ဆိုခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတကာက
ဖတ္ရႈခြင့္ရခဲ့တာေၾကာင့္
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာသာမက ႏုိင္ငံတကာအေနနဲ႔ပါ သူ႔ကို
နားလည္ဖို႔
နည္းလမ္းရခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ နယ္ေျမအပိုင္းအျခားေတြကို ေက်ာ္လြန္ႏိုင္
တဲ့၊
မတူျခားနားတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို ဆက္စပ္ေပးႏုိင္တဲ့ သူတဦးကို
ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္ဖို႔
ဆိုတဲ့ ဒီဆုရဲ႕ သြင္ျပင္လကၡဏာတခုနဲ႔လည္း ကိုက္ညီေနပါတယ္။
"ေနာက္ၿပီး အခုေနာက္ဆံုး သူအဖမ္းခံရတာကလည္း
ျမန္မာႏိုင္ငံျပင္ပကလူေတြ
အကၽြမ္းတ၀င္သိေနတဲ့ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းနဲ႔
ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္
သူဟာ ကဗ်ာဆရာ၊ ဟာသသ႐ုပ္ေဆာင္တဦးအျဖစ္ ကမာၻတ၀ွမ္း ဘယ္ေနရာက
ဘယ္သူမဆို ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အလားတူ႐ုန္းကန္မႈမ်ဳိးကို
ပဲ့တင္ထပ္ ပံုေဖာ္ေနတာမို႔
ႏိုင္ငံတကာ သြင္ျပင္လကၡဏာရွိသူတဦး ျဖစ္ပါတယ္။"
PEN Canada
အေနနဲ႔ ဒီဆုကို မၾကာခဏေပးေလ့ရွိတာမဟုတ္ဘဲ ကိုဇာဂနာကို အခု
တႀကိမ္ေပးတာနဲ႔ဆိုရင္
ႏွစ္ႀကိမ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ပထမတခါ ဆုခ်ီးျမႇင့္ခဲ့တဲ့သူကေတာ့
လက္ရွိ
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ အက်ဥ္းက်ေနဆဲ စာေရးဆရာတဦးပါ။ အေျခအေနအရ အဲဒီ
စာေရးဆရာရဲ႕အမည္ကို
ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္း မရွိေသးပါဘူးလို႔ မစၥေမရီယန္က
ေျပာပါတယ္။
ကိုဇာဂနာဟာ အက်ဥ္းေထာင္ထဲလည္း မၾကာခဏေရာက္၊
ေထာင္ကျပန္လြတ္လာတဲ့
အခ်ိန္ေတြမွာလည္း ဆက္ၿပီးလုပ္ကိုင္ေနတာေၾကာင့္ PEN Canada အဖြဲ႕အေနနဲ႔
သတိထားေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့ေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလက ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း
တိုက္ခတ္အၿပီး သူလုပ္ေဆာင္တာ ေျပာဆိုတာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဇူလိုင္လမွာ အဖမ္း
ခံခဲ့ရတဲ့ေနာက္
ဒီဆုခ်ီးျမႇင့္ဖို႔ ထိုက္တန္သူအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါပဲလို႔ မစၥေမရီယန္က
ရွင္းျပပါတယ္။
"ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရဲစြမ္းသတၱိ အျပည့္အ၀ ျပသခဲ့သူတဦး၊
အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ကာလ
ရွည္ၾကာေနခဲ့ရေပမယ့္ ေထာင္ျပင္ျပန္ေရာက္ေတာ့လည္း
လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္နဲ႔
ပတ္သက္တဲ့ လုပ္စရာရွိတာေတြကို
ဆက္ၿပီးလုပ္ကိုင္သူတဦးကို သူက ကိုယ္စားျပဳ
ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ ဒီဆုကုိ
ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္ဖို႔ ရည္ရြယ္တဲ့ ရဲစြမ္းသတၱိမ်ဳိးရဲ႕ စံနမူနာတခု
အျဖစ္ သူက
ပံုေဖာ္ေနပါတယ္။"
PEN Canada
အဖြဲ႕ရဲ႕ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မႉး ေမရီယန္ ေဘာ့တ္စ္ေဖာ့ဒ္ ဖေရဆာ ေျပာျပ
သြားတာ
ျဖစ္ပါတယ္။
အိပ္ခ်္အိုင္ဗီ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာသည္ေတြကို
အကူအညီေပးတဲ့လုပ္ငန္းေတြ၊
နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းဒဏ္သင့္ လူထုကို အကူအညီေပးလုပ္ငန္းေတြ
အားႀကိဳး
မာန္တက္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့၊ ေျပာေရးဆိုရာ ရွိလာတဲ့အခါမွာလည္း
ေျပာသင့္
ေျပာထုိက္တာေတြကို ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာခဲ့တဲ့ ကိုဇာဂနာ အခုလို
ဆုခ်ီးျမႇင့္ခံရတဲ့အေပၚ ၀မ္းသာအားရ ရွိလွပါတယ္လို႔ စာေရးဆရာ ဦးစြမ္းရည္က
ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္ျဖင့္ အျပင္မွာကို တုိင္ပင္ေနတာ။ က်ေနာ္တို႔
မၾကာခဏ ပုိက္ဆံေတြ စုစုၿပီး
ေတာ့ တင္မုိးဆု၊ ဘာဆုဆုိၿပီး နာမည္တပ္တပ္ၿပီးေတာ့
ေပးတယ္ဗ်။ သူတို႔ ထိခုိက္မွာ
စုိးလုိ႔ မေၾကညာတာ။ ဆုတခုခုေတာ့ ေပးခ်င္လိုက္တာဆုိၿပီး
တမ္းတေနတာ၊ အခုလို
ဆုရတယ္ဆုိတာ ၾကားရေတာ့ အင္မတန္ ၀မ္းသာတယ္ဗ်ာ။ အင္မတန္လည္း
ထုိက္တန္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္ဗ်ာ။ ကိုဇာဂနာလုိပုဂၢဳိလ္ရတဲ့အတြက္ အင္မတန္
၀မ္းသာပါတယ္။"
PEN Canada
အဖြဲ႕ရဲ႕ ဂုဏ္ထူးေဆာင္အဖြဲ႕၀င္ေတြထဲမွာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမိုင္း ျပဳစုေရးသားခဲ့လို႔
အက်ဥ္းက်
ေနတဲ့ ကိုေအာင္ထြန္းနဲ႔ မၾကာေသးခင္ကမွ အက်ဥ္းေထာင္က ျပန္လြတ္ေျမာက္လာသူ
သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္တို႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
ဘာလ ၂၁ ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန႔က် ကေနဒါႏုိင္ငံ၊ တိုရြန္တိုၿမိဳ႕မွာ စတင္က်င္းပမယ့္ ႏုိင္ငံ
တကာ စာေရးဆရာပြဲေတာ္ ဖြင့္ပြဲညမွာ ခ်ီးျမႇင့္မွာပါ။ ပြဲေတာ္အခမ္းအနားကာလ
အတြင္း ခံုအလြတ္တလုံးမွာ သူ႔ပံုကိုခ်ထားၿပီး Empty Chair လို႔ဆိုတဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္
သဘာပတိတဦးအျဖစ္ သတ္မွတ္မွာပါ။ ဒါ့အျပင္ ပြဲေတာ္ဖြင့္ပြဲေန႔ကစလို႔ ဆယ္ရက္
တိုင္ေအာင္ သူလြတ္ေျမာက္ေရးေတာင္းဆိုတဲ့ လက္မွတ္ေတြကို စုစည္းေကာက္ယူၿပီး
တိုရြန္တိုၿမိဳ႕ ျမန္မာသံ႐ံုးဆီ ေပးပို႔မယ္လို႔လည္း ေမရီယန္ ေဘာ့တ္စ္ေဖာ့ဒ္ ဖေရဆာက
ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
