အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံ၊ ဘာလီကၽြန္းအပန္းေျဖစခန္းမွာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္က ဗံုးခြဲတိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္သမား သံုးဦးကို ဒီကေန႔ သန္းေခါင္ အခ်ိန္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလးမွာပဲ ေသဒဏ္ စီရင္လိုက္ၿပီလို႔ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံက အတည္ျပဳေျပာၾကားပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ၊ ဂ်ကာတာၿမိဳ႕ေတာ္ကေန ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ Nancy-Amelia Collins ေပးပို႔ထားတဲ့ သတင္းေဆာင္းပါးကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက အျပည့္အစံု တင္ျပထားပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္ဗံုးခြဲသူ သံုးေယာက္ျဖစ္တဲ့ အမ္မ္႐ိုဇီ ႏူရ္ဟာရွင္မ္၊ အာလီ ဂုဖ္ရန္နဲ႔ အီမမ္မ္ ဆမူဒရာတို႔ကို ဂ်ာဗားကမ္းေျခ အလြန္ ကၽြန္းတခုေပၚမွာရွိတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ ထဲမွာ တနဂၤေႏြလင္းအားႀကီး သန္းေခါင္ေက်ာ္တာနဲ႔ ေသဒဏ္ေပး စီရင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးႂကြသံုးဦးစလံုးဟာ အယ္လ္ခိုင္းဒါး အဖြဲ႔နဲ႔ အခ်ိတ္အဆက္ ရွိတဲ့ ေဒသတြင္း အၾကမ္းဖက္အုပ္စု ဂ်မား အစၥလမ္မီယာ JI အဖြဲ႔၀င္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ဘာလီကၽြန္းေပၚမွာ ဗံုးခြဲဖို႔ ၾကံစည္လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ငါးႏွစ္က သူတို႔ကို စြဲခ်က္တင္စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ ထားတာပါ။ အဲဒီ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဗံုးခြဲမႈေၾကာင့္ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံသား ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ ၈၈ ေယာက္ အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၂၀၂ ဦး ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။
သူတို႔ေတြကို ေသဒဏ္ေပးစီရင္လိုက္တာေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္တာေတြ ျဖစ္လာမွာကို စိုးရိမ္တဲ့ အတြက္ ဘာလီကၽြန္းတေလွ်ာက္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က လံုျခံဳေရးတိုးျမႇင့္ခ်ထားပါတယ္။ အေရအတြက္ နည္းလြန္းလွေပမယ့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုၾကေလ့ရွိတဲ့ ဗံုးခြဲသူေတြကို ေထာက္ခံသူေတြက လက္တုန္႔ျပန္ တိုက္ခိုက္ တာေတြ လုပ္မယ္လုိ႔ သႏၷိ႒ာန္ခ် ေျပာဆိုထားၾကပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္၀ါဒဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡေရးရာ ေလ့လာတဲ့အဖြဲ႔ ICG ရဲ႕ အႀကီးတန္း အၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ Sidney Jones ကေတာ့ ဒီေသဒဏ္စီရင္မႈေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈႀကီးေတြ ျဖစ္လာမယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။ ဒါဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္း JI အဖြဲ႔၀င္ ၃၀၀ ေက်ာ္ကို ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ထားႏုိင္ခဲ့တဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေၾကာင့္ JI အဖြဲ႔ အားနည္းသြားရတဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုပါတယ္။
“ဒီေသဒဏ္စီရင္မႈက တခုခုေျပာင္းလဲသြားေအာင္ လုပ္လိုက္တယ္လုိ႔ က်မေတာ့မထင္ပါဘူး။ အခန္းက႑တခု ပိတ္လိုက္သလို၊ ေနာက္အသစ္တခု ဖြင့္လုိက္သလိုမ်ဳိး က်မ မထင္ပါဘူး။ အတိတ္ကာလတုန္းက ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဗံုးေဖာက္ခြဲမႈေတြ၊ အနည္းဆံုး ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ခဲ့တဲ့သံုးခုဟာ ခုခ်ိန္ထိ လြတ္ေနေသးတဲ့ ႏူရ္ဒင္ မုိဟမ္မက္ဒ္ ေတာ့ပ္ရဲ႕ လက္ခ်က္လို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသဒဏ္စီရင္တာေၾကာင့္ ဘာမွ ကြာျခားမသြားပါဘူး။ အရင္ကထက္စာရင္ ဒီအုပ္စုအားနည္းသြားတာက ရဲတပ္ဖြဲ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ မႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ဘာလီဗံုးခြဲသမားေတြနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္မႈ မရွိသေလာက္ပါပဲ။”
မေလးရွား၀ရမ္းေျပး ႏူရ္ဒင္ မုိဟမ္မက္ဒ္ ေတာ့ပ္ ဟာ ဘာလီဗံုးခြဲမႈကို အဓိက ႀကိဳးကိုင္သူလုိ႔ ယံုၾကည္ၾကၿပီး သူဟာ အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံမွာ ပုန္းေအာင္းေနဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။
ဗံုးခြဲတိုက္ခိုက္မႈေတြမွာ ေသဆံုးသြားတဲ့ မူစလင္လူမ်ဳိးေတြကို ေတာင္းပန္စကား ဆိုတာကလြဲလို႔ ဘာလီဗံုးသမားေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္အတြက္ ေနာင္တရတဲ့ပံု ဘယ္တုန္းကမွ မျပခဲ့ဖူးပါဘူး။
ဗံုးခြဲသမားေတြကို ေသဒဏ္ေပးၿပီးတဲ့ေနာက္ ႂကြင္းက်န္ရစ္တဲ့ ခႏၶာကိုယ္ေတြကို ဂ်ာဗားကၽြန္းအလယ္ပိုင္းက သူတို႔ရဲ႕ ဇာတိၿမိဳ႕ဆီ တနဂၤေႏြေန႔ ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ရဟတ္ယာဥ္နဲ႔ ျပန္ပို႔မွာပါ။ ခႏၶာကိုယ္ေတြ ျပန္ေရာက္လာတဲ့အခါက်ရင္ သူတို႔ေတြကို သူရဲေကာင္း ေတြလို ဂုဏ္ျပဳ သၿဂႋဳဟ္မယ္လို႔ မိသားစု၀င္ေတြနဲ႔ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ေထာက္ခံသူေတြက ေျပာဆိုၾက ပါတယ္။