အိႏၵိယႏိုင္ငံ မြမ္ဘိုင္းၿမိဳ႕မွာ
ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အိႏၵိယ
ႏိုင္ငံရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြအေပၚ
ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္း
ေဆာင္ရြက္ေပးပါလို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး
ကြန္ဒိုလီဇာ ႐ိုက္စ္
(Condoleezza Rice) က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ လန္ဒန္က ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္
တြမ္ ေရးဗားစ္ (Tom Rivers) သတင္းေပးပို႕ထားတာကို မညိဳညိဳလြင္က တင္ျပေပး
ထားပါတယ္။
အခု လန္ဒန္မွာ ခဏတာခရီးစဥ္အျဖစ္
ေရာက္ရွိေနၿပီး ဒီတပတ္ကုန္ခါနီးမွာ အိႏၵိယ
ႏိုင္ငံကို အေထာက္အပံ့ အကူအညီေပးဖို႔ ခရီးစဥ္အျဖစ္
သြားေရာက္ဖို႔ရွိတဲ့ အေမရိကန္
ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကြန္ဒိုလီဇာ ႐ိုက္စ္က မြမ္ဘိုင္းၿမိဳ႕မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့
ရက္ရက္စက္စက္
အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈႀကီးအေပၚ အိႏၵိယႏိုင္ငံအေနနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ
ျပဳလုပ္
ရာမွာ ရွင္းရွင္လင္းလင္းနဲ႔ ထင္သာျမင္သာျဖစ္ေစမယ့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ
ျပဳလုပ္ဖို႔ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံကို ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။
"အခုအခ်ိန္ဟာ ကမၻာသူ
ကမၻာသားေတြအားလံုး
အေနနဲ႔ ဒီအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈအေပၚ
စည္းစည္းလံုးလံုးနဲ႔ ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်
ေျပာဆိုတာ
ေတြအျပင္ ဒီတိုက္ခိုက္မႈေတြကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့
သူေတြအားလံုးကို တရားဥပေဒအရ
အေရးယူ
ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျပတ္ျပတ္သားသား
လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။"
စေနေန႔ကေတာ့ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး
က
ဒီအၾကမ္းဖက္မႈကို စီစဥ္လုပ္ေဆာင္သူေတြနဲ႔
ပါကစၥတန္အစိုးရ အဖြဲ႕ေတြအၾကား ခ်ည္ေႏွာင္
ဆက္ႏြယ္မႈေတြ
လံုး၀မရွိဘူးလို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
လာမယ့္ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ႐ိုက္စ္နဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံက
အာဏာပိုင္ေတြ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔
စီစဥ္ထားၿပီး အေမရကန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဘယ္လို
ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးရမလဲဆိုတာကို
၀န္ႀကီး႐ိုက္စ္က ေမးျမန္းမယ္လို႔
သိရပါတယ္။
"က်မတို႔ အိႏၵိယနဲ႔အတူ
ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ၾကမွာပါ။ ပါကစၥတန္နဲ႔လည္း အတူ
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လိုပါတယ္။ ဒီရာဇ၀တ္မႈ
က်ဴးလြန္သူေတြအားလံုးကို တရားဥပေဒ
နဲ႔ ရင္ဆိုင္ၾကရဖို႕နဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြအားလံုး အႂကြင္းမဲ့
ရပ္တန္႕သြားဖို႕ လိုပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အၾကမ္းဖက္သူေတြဟာ သူတို႔ကို စိန္ေခၚမႈေတြ
မျပဳလုပ္ေသး
သမွ် တန္ဖိုးရွိတဲ့ ကမၻာႀကီးနဲ႕ ကမၻာသူ ကမၻာသားေတြကို ဒုကၡေတြေပးေနဦးမွာပါပဲ။
ဆိုလိုတာကေတာ့ သူတို႕ကို က်မတို႕အေနနဲ႕ ကိုယ္တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျပတ္ျပတ္
သားသား စိန္ေခၚလုပ္ေဆာင္သြားၾကဖို႔ပါပဲ။"
မြမ္ဘိုင္းၿမိဳ႕မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့
အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ လူေပါင္း ၁၇၀
ထဲမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ၆ ဦး
ပါရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု FBI က
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ကိုလည္း စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြမွာ
တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူညီ
ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို ေစလႊတ္ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။
တနလၤာေန႕က အေမရိကန္
ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ႐ုိက္စ္နဲ႕ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး
ေဒးဗစ္ မီလီဘန္း (David
Miliband) တို႔ ပူးတြဲက်င္းပခဲ့တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ
ႏ်ဴကလီးယားပိုင္ဆိုင္တဲ့
အိမ္နီးခ်င္းႏွစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ပါကစၥတန္နဲ႕ အိႏၵိယ ႏွစ္ႏိုင္ငံ
အၾကား တင္းမာမႈေတြ ပေပ်ာက္သြားေစဖို႕
သူတို႔ႏိုင္ငံအေနနဲ႕ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္
လုပ္ေဆာင္ေပးသြားမယ္လို႕ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက
ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
"အခုျဖစ္ေနတာေတြက ေသေရးရွင္ေရးတမွ်
အေရးႀကီးေနပါတယ္။ အိႏၵိယအာဏာပိုင္
ေတြနဲ႕ ပါကစၥတန္ အာဏာပိုင္ေတြ သီးသန္႕တက႑စီ လုပ္ေဆာင္ေနတာ
က်ေနာ္တို႕
သတိထားမိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပါကစၥတန္နဲ႕ အိႏၵိယ အာဏာပိုင္ေတြအားလံုး ပူးေပါင္း
ေဆာင္ရြက္ဖို႕လည္း
ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။"
ဒီအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ
သူတို႕ကိုယ္သူတို႕ ဒီကန္ မူဂ်ာဟစ္ဒင္လို႕ အမည္ေပး
ထားတဲ့အဖြဲ႕က သူတို႕လက္ခ်က္ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး
ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႕ တဆက္ထဲပါပဲ
ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ အန္ဂ်နာ ပါစရီခ်ာ (Anjana
Pasricha) ကလည္း အိႏၵိယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမိဳ႕က
သတင္းေပးပို႕ထားပါတယ္။ အဲ့ဒီ
သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားတာကေတာ့ ဒီအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈရဲ႕
ေနာက္ကြယ္မွာ ပါ၀င္
သူေတြကို ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႕က်င္မႈေတြ
လုပ္ေဆာင္ပါလို႕
အိႏၵိယက ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ဒီတိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ေတာင္အာရွက
ႏ်ဴကလီ
ယားပိုင္ဆိုင္တဲ့ အိႏၵိယနဲ႕ ပါကစၥတန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား တင္းမာမႈေတြဟာ ျမင့္တက္လာ
ခဲ့ပါတယ္။
ပါကစၥတန္မွာ အေျခစိုက္တဲ့ လက္နက္ကိုင္စစ္ေသြးႂကြေတြ ဒီတိုက္ခိုက္မႈကို
လုပ္ေဆာင္တာဆိုၿပီး
အိႏၵိယႏိုင္ငံဘက္ကလည္း စြပ္စြဲမႈေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။
နယူးေဒလီမွာရွိတဲ့
ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ရွာဟစ္ မာလစ္
(Shahid Malik) ကို ၿပီးခဲ့တဲ့တပတ္
မြမ္ဘိုင္းမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ ပါကစၥတန္
က အစိတ္အပိုင္းေတြ ပါ၀င္မႈရွိေနတယ္ဆိုၿပီး
အိႏၵိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက
ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္
အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားဖို႕ကို
လည္း အိႏၵိယက ပါကစၥတန္သံတမန္ကို ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ဒီလို ေသခ်ာကို ေလ့က်င့္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့
တိုက္ခိုက္မႈဟာ ပါကစၥတန္မွာ အေျခခ်တဲ့
လက္နက္ကိုင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြျဖစ္တဲ့ လက္ရွ္ကာ
အီး တိုင္ဘာ (Lashkar-e-
Taiba) အုပ္စုရဲ႕ လက္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႕ အိႏၵိယအာဏာပိုင္ေတြက ေျပာဆိုပါတယ္။
ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံဘက္ကေတာ့
ဒီတိုက္ခိုက္မႈမွာ ပါကစၥတန္အစိုးရအဖြဲ႕ေတြအေနနဲ႕ လံုး၀
ပါ၀င္ပတ္သက္မႈမရွိတဲ့အေၾကာင္း
ျငင္းဆိုလိုက္ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြကို ပူးေပါင္း
လုပ္ေဆာင္ဖို႕ကိုလည္း ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန
အတြင္း၀န္ အနန္း ရွားမား (Anand Sharma)
ကေတာ့ ဒီတိုက္ခိုက္မႈက ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး
အေျခအေနေတြ ပံုမွန္ျဖစ္ေစဖို႕
ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြကို ဆုတ္ဆိုင္းေစတယ္လို႕ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
"က်ေနာ္ေျပာႏိုင္တာကေတာ့
သိကၡာတရားကို ထိပါးေႏွာင့္ယွက္လိုက္တာပါပဲ။ ပါကစၥ
တန္ေတြရဲ႕ အခ်ိတ္အဆက္ေတြဆိုတာ အလြန္ရွင္းပါတယ္။
ပါကစၥတန္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း
ေတြျဖစ္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြ၊ အုပ္စုေတြပါပဲ။"
ဒီစြပ္စြဲေျပာဆိုမႈေတြဟာ
ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးအတြက္ ပိုမိုဆိုး၀ါးလာေစမယ့္
ေလာင္စာျဖစ္လာမွာကို စိုးရိမ္စရာျဖစ္ၿပီး
နယ္စပ္ေဒသတေလွ်ာက္ တင္းမာမႈေတြ
လည္း ျဖစ္လာႏိုင္ေျခ ရွိေနပါတယ္။
ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံဘက္က
အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႕ ဆက္လက္ျဖစ္လာႏိုင္ေျခရွိတဲ့ တင္းမာမႈေတြကို
တြက္ဆမိတာေၾကာင့္ အာဖဂန္နစၥတန္နယ္စပ္က
တပ္ဖြဲ႕ေတြကို အိႏၵိယနယ္စပ္မွာ
ေရႊ႕ေျပာင္းခ်ထားႏိုင္ေျခ ရွိပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္း စစ္ပြဲႀကီးသံုးႀကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ဘူးပါတယ္။
