ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့
အႏွစ္ ၆၀
ျပည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္
အေရးေန႔မွာ လူ႔အခြင့္အေရး ဆံုး႐ႈံးေနတဲ့
ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြအတြက္
New Media လို႔ေခၚတဲ့
ေခတ္သစ္ ဒစ္ဂ်စ္တယ္နည္းပညာေတြသံုးၿပီး
သတင္းျဖန္႔ေ၀ေပးေနၾကတဲ့
ဘေလာ့ဂါေတြ၊
အင္တာနက္ သတင္းသမားေတြနဲ႔ အေမရိကန္
သမၼတ ဘုရွ္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီလို
ဗုဒၶဟူးေန႔က သမၼတဘုရွ္ အိမ္ျဖဴေတာ္
မွာ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာ၊ တ႐ုတ္၊
အီရန္၊
အီဂ်စ္၊ ဘယ္လာ႐ုစ္၊ က်ဴးဘားနဲ႔ ဗင္နီဇြဲလားတို႔က အင္တာနက္ သတင္းသမား
ေတြ ပါပါတယ္။ အင္တာနက္ၾကားခံသံုးၿပီး
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာသတင္းေတြ တင္ျပေပး
ေနတဲ့ အေမရိကန္က မိုးမခ အင္တာနက္သတင္း၀က္ဘ္ဆုိက္
ဖန္တီးသူ ကိုေမာင္ရစ္
လည္း သမၼတဘုရွ္နဲ႔ ေတြ႕ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္သမၼတနဲ႔
ေတြ႕ခဲ့စဥ္မွာ
ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ဘာေတြေဆြးေႏြးခဲ့သလဲဆိုတာ သိရဖို႔ မစုျမတ္မြန္က
ကိုေမာင္ရစ္ကို ဆက္သြယ္ၿပီး သမၼတကို ဘာေတြေျပာျပျဖစ္ခဲ့သလဲဆိုတာကို ေမးတဲ့
အခါမွာ ကိုေမာင္ရစ္က
ခုလို စေျဖပါတယ္။
"အႏွစ္ ၆၀ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔မွာ ဒီဘက္ ကမၻာတျခမ္းက
လူေတြက အႏွစ္ ၆၀ ျပည့္ၿပီ
ဆုိၿပီး အခမ္းအနားေတြ က်င္းပေနၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ ဟိုဘက္ကမၻာတျခမ္းမွာရွိတဲ့
လူ႔အခြင့္အေရး ဆိတ္သုဥ္းတဲ့ႏုိင္ငံေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္
၆၀၊ အႏွစ္ ၇၀ စသည္ျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ေတြ အမ်ားႀကီးခ်ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး
ေတာင္းဆုိတဲ့လူေတြကုိ
ႏွိပ္စက္ေနတယ္၊ ညႇဥ္းပန္းေနတယ္၊ ေထာင္ခ်ေနတယ္၊ အဲဒီ
အေၾကာင္းေတြကို က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ထပ္ေလာင္းတင္ျပၿပီး
ေျပာခဲ့ပါတယ္။
"ၿပီးေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့
တုိးတက္မႈမရွိတဲ့ ႏုိင္ငံ
တခုအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ အခုလက္ရွိအစိုးရကေရာ၊ ေနာက္တက္လာမယ့္
အေမ
ရိကန္ အစုိးရကေရာ ဆက္ၿပီး ထိေရာက္တဲ့၊ လက္ေတြ႕က်တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ
ေတြ ဆက္လုပ္ေပးပါ၊
အဲဒါေတြက လုိအပ္ေနပါတယ္ ဆုိတဲ့ဟာကို က်ေနာ္ေျပာခဲ့ပါ
တယ္။"
အဲဒီမွာ ကုိေမာင္ရစ္ေျပာတဲ့ ထိေရာက္တဲ့၊
လက္ေတြ႕က်တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြ
လုပ္ေပးဖို႔ ေတာင္းခဲ့တယ္ဆုိေတာ့ ဘယ္လုိအေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ဳိးလဲ
ဆုိတာကို
ေရာ ရွင္းျပခဲ့ပါသလား။
"အဲဒီလုိမ်ဳိး တိတိက်က်ေတာ့ မေျပာႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။
ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ရွိတဲ့ အခ်ိန္
တုိတုိအတြင္းမွာ သူအခုလုပ္ေနတဲ့ လက္ရွိေပၚလစီအရ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေနတယ္။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ဦးေဆာင္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိတ္သုဥ္းေနတဲ့ဟာ
ေတြကို
ေျပာဆုိတယ္၊ ေ၀ဖန္တယ္၊ ျပစ္တင္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ
လုပ္တယ္၊ စသည္ျဖင့္
ဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္၊
ဒီ့ထက္ပုိၿပီးထိေရာက္ေအာင္ တျခား
ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီနဲ႔၊ အသုိင္းအ၀ုိင္းနဲ႔ လုပ္ပါ၊
ဆက္ၿပီးေဆာင္ရြက္ပါလို႔ပဲ က်ေနာ္
ေျပာႏုိင္ပါတယ္။"
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို
ကိုေမာင္ရစ္က သမၼတကို တင္ျပ
ခဲ့တဲ့အထဲမွာ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ရွည္ ခ်ခံရတာတုိ႔၊ ေ၀းတဲ့ေထာင္ေတြကို
ပို႔ခံရတာတုိ႔
ေျပာခဲ့တယ္ဆုိေတာ့ အဲဒီလိုေျပာတဲ့အေပၚမွာ သမၼတအေနနဲ႔ ဘယ္လုိမ်ဳိးမွတ္ခ်က္
ျပန္ေပးပါသလဲ။
"သမၼတအေနနဲ႔ေရာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
တာ၀န္ရွိတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္
ေတြအေနနဲ႔ေရာ ျမန္မာျပည္အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အနီးကပ္
အၿမဲတမ္း ေလ့လာ
ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ေနတဲ့အတြက္ သူတုိ႔ဘာသာ သူတုိ႔ေတာင္မွ ဒါေတြကို ထဲထဲ၀င္၀င္
နားလည္တယ္၊ သိတယ္ဆုိတဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ဘာသာ စုံစမ္းသိရွိရတာအျပင္
က်ေနာ္က ဒါေတြကို
ထပ္ေလာင္းၿပီးေတာ့ အတည္ျပဳေျပာတာေပါ့။
"ျမန္မာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဟုတ္ပါတယ္၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ၾကားေနရတဲ့
သတင္းေတြအတုိင္း
ပဲ ဒီလိုဒုကၡေရာက္ေနရတယ္၊ ခံစားေနရတယ္ဆိုတဲ့ဟာကို က်ေနာ္က ထပ္ေလာင္းၿပီး
ေျပာၾကားတဲ့အခါၾကေတာ့ သူတုိ႔ အခုလက္ရွိ လုပ္ေနတဲ့အလုပ္ေတြ၊ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့
ဟာေတြကို
ဆက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ရမွာပဲ။ ေရွ႕လာမယ့္အစုိးရကိုလည္း ဒီဟာေတြနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး လုိအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ၊
အေထာက္အပံ့ေတြ၊ သတင္းေတြ၊ ဆက္ေပး
ရမွာပဲဆုိတဲ့ သေဘာမ်ဳိး သူက ေျပာပါတယ္။"
တကယ္တမ္း ျပန္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ လက္ရွိသမၼတဘုရွ္ရဲ႕
သက္တမ္းကလည္း
ရက္ပုိင္းပဲလုိေတာ့တယ္လုိ႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ သမၼတသစ္က
တက္ေတာ့မယ့္အခါၾကေတာ့
လက္ရွိသမၼတအေနနဲ႔ အသစ္တက္လာမယ့္ အေမရိကန္
အစုိးရကို ျမန္မာႏုိင္ငံေပၚမွာထားတဲ့ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့
သူ႕အေနနဲ႔
တုိက္တြန္းမယ္၊ ေျပာျပမယ္ဆုိတာမ်ဳိးေရာ လက္ရွိသမၼတဘုရွ္က တစုံတရာ ေျပာပါ
သလား။
"ေျပာပါတယ္ခင္ဗ်။ သူ အဓိကေျပာတာကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိတာက
ေမြးရာပါ၊
ေမြးကတည္းက လူတုိင္းမွာ ပါၿပီးသား အခြင့္အေရးျဖစ္တယ္။ ဘယ္သူကမွလည္း သူ႕ကို
႐ုပ္သိမ္းလုိ႔၊ ထိန္းခ်ဳပ္လုိ႔ မရဘူး။ ဒါ သူ႕ရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္ လူ႔အခြင့္အေရးျဖစ္တယ္။
ဒီဟာနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး အခုလိုႏုိင္ငံေတြမွာ ဆိတ္သုဥ္းေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူ႕အေနနဲ႔လည္း
သူတတ္ႏုိင္သေလာက္
ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္၊ အခု ေနာင္တက္လာမယ့္ အစိုးရေရာ၊
သမၼတကုိေရာ သူ႕အေနနဲ႔ ဒီဟာကို ဆက္ၿပီးေျပာသြားမယ္၊
တုိက္တြန္းသြားမယ္ ဆုိတဲ့
ဟာမ်ဳိး သူေျပာပါတယ္။
"ႏုိင္ငံႀကီးတႏုိင္ငံ၊ ထိပ္တန္းမွာ ၾသဇာရွိတဲ့
ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံက သမၼတတေယာက္အေနနဲ႔
အေလးအနက္ျပဳၿပီး ႏွစ္ ၆၀ ျပည့္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ကို
သူလုပ္တယ္ဆုိတာက သူ
သမၼတသက္တမ္း ကုန္ဆုံးေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာ ေရွ႕ဆက္သြားမယ့္လူေတြ၊ တာ၀န္ရွိတဲ့
ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊
အစုိးရေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လုိေတြ ဆက္ေဆာင္ရြက္ေစခ်င္တယ္၊ သူ႕အေနနဲ႔
ဒီဟာေတြကိုေတာ့ ဂ႐ုစိုက္တယ္၊
ဆက္ၿပီးေတာ့လည္း ေဆာင္ရြက္သြားၾကပါဆုိတဲ့
သေဘာမ်ဳိး ျပသတယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။"
ဖန္တီးသူ ကိုေမာင္ရစ္ ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။