႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ဒုကၡသည္ေတြကို ထိုင္းအာဏာပိုင္ေတြက ပင္လယ္ထဲကို အတင္းအက်ပ္ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း ႏုိင္ငံေပါင္း ၅၆ ႏုိင္ငံ ပါ၀င္တဲ့ မူဆလင္ႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (OCI) အသင္းႀကီးက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ သူတုိ႔ေနရပ္ရင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့အတြက္ အခုလို အႏၲရာယ္မ်ားတဲ့လမ္းကေန ျပင္ပႏုိင္ငံေတြကိုထြက္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနရဆဲပဲလို႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ အဖြဲ႕ေတြက ေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ကိုသိန္းထိုက္ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ဒီလို ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေရးကိစၥကို ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) အေနနဲ႔ သင့္ေတာ္သလို အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ မူဆလင္ႏုိင္ငံမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးက UNHCR ကုိ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ မူဆလင္ႏိုင္ငံမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ပါေမာကၡ Ekmeleddin Ihsanoglu က ၁၉၅၁ ခုႏွစ္က ကုလသမဂၢ သေဘာတူညီခ်က္အရ ထုိင္းႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔လည္း ေျပာဆုိပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း စစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ထိုင္းကမ္းေျခေစာင့္တပ္ဖြဲ႕က ပင္လယ္ထဲမွာ လူေတြျပည့္သိပ္ေနတဲ့ ေလွေတြနဲ႔ ျပန္လႊတ္လိုက္တဲ့အတြက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ေသဆုံးခဲ့တယ္ဆုိတဲ့သတင္းေတြ ဒီေန႔ ႏုိင္ငံကာသတင္းေတြက ေတာ္ေတာ္ေလး ထုတ္လႊင့္လာပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ထုိင္းစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးထားတဲ့ပုံေတြ၊ ေသာင္ျပင္မွာ ႀကိဳးတုပ္ၿပီး လွဲအိပ္ခုိင္းထားတဲ့ ပုံေတြကိုလည္း ႏုိင္ငံတကာသတင္းေတြမွာ ျပသေနပါတယ္။
ထိုင္းႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေရးဟာ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြအေပၚ ထိခုိက္လာေနတယ္ဆုိတာကို ၀န္ခံေျပာဆုိပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္တႏွစ္ထဲမွာတင္ ထုိင္းႏုိင္ငံကို ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၂၀,၀၀၀ ေလာက္ တရားမ၀င္ ၀င္လာခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းအတြင္းကပဲ ထိုင္းႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန ေျပာေရးဆုိခြင့္ရိသူ သာရစ္ ခ်ယြန္၀တ္ထ္ (Tharit Charungvat) က ဒီလို ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးကို ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အတူပူးေပါင္းၿပီး ေျဖရွင္းဖို႔လိုတဲ့အေၾကာင္း ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြက သံတမန္ေတြကို ဖိတ္ေခၚၿပီး ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ၊ အိႏၵိယ၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက သံအရာရွိေတြကို ေတြ႕ဆုံၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကိစၥကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာပါ။
ထုိင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္ ၀ိဂ်ာဂ်ီ၀ (Abhisit Vejjajiva) ကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူခဲ့တဲ့အတြက္ ထိုင္းစစ္တပ္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာ ထိခိုက္မွာကို မစုိးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ထိုင္းစစ္တပ္အေနနဲ႔ ဒီလို ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရးကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပန္လည္ေျဖရွင္းႏုိင္တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားေတြ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္ ျပန္လည္ေျဖရွင္းတာကိုလည္း ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းစာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။
ထိုင္းအစိုးရအေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ရွိၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားပါတယ္လုိ႔လည္း ထုိင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာဆုိထားပါတယ္။ ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္ ၀ိဂ်ာဂ်ီ၀က အခုဆုိရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေရးကိစၥကို ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) နဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနတုိ႔ လက္တြဲေျဖရွင္းေနၿပီလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဒီလိုေျပာဆုိေပမယ့္လည္း ေနာက္ထပ္ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီေတြက ေတြ႕ဆုံခြင့္ေတာင္းတာကိုေတာ့ ထိုင္းအစိုးရက ခြင့္မျပဳေသးပါဘူး။
ျပင္သစ္ႏုိင္ငံအေျခစိုက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ျပည္ပေရာက္ အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရး ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ ဥကၠ႒ ဦးလွေအာင္ကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြဟာ သူတုိ႔ေနထိုင္ရာ ေဒသေတြမွာလည္း ေသမထူး ေနမထူး အေျခအေနကို ရင္ဆုိင္ေနရတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ဒီလူမ်ဳိးေတြဟာ တရြာကေနတရြာ သြားလာခြင့္မရွိတာရယ္၊ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ကုသခြင့္မရွိတာရယ္၊ ပညာေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အေရး မရွိတာရယ္အျပင္ သူတုိ႔မွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အားလုံးကုိ စစ္တပ္က လက္၀ါးႀကီးအုပ္ၿပီး သူတုိ႔ဆီမွာ ဘာမွ စီးပြားေရး လုပ္စရာကိုင္စရာမရွိေအာင္ လုပ္လိုက္တယ္။ ဒါ့အျပင္ သူတုိ႔ရဲ႕လယ္ေျမေတြကိုလည္း စစ္တပ္ကသိမ္းၿပီးေတာ့ အဲဒီလယ္ေျမေပၚမွာ ဒီလူေတြကိုပဲျပန္ၿပီးေတာ့ အလုပ္အတင္းအဓမၼ ခုိင္းေစတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီလူေတြဟာ ဘယ္လုိ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ၾကမလဲ။
“ဒါ့အျပင္ အမ်ဳိးမ်ဳိး သူတုိ႔ဆီက ေငြညႇစ္တာတုိ႔၊ မတရားစြပ္စြဲၿပီး ရဲက ဖမ္းဆီးတာတုိ႔၊ တရားစြဲဆုိတာတုိ႔လည္း သူတုိ႔ အၿမဲတမ္းခံေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလူေတြဟာ အဲဒီနယ္မွာ အမုိးဖြင့္ထားတဲ့ေထာင္ထဲ သြင္းထားသလုိပဲ သူတုိ႔ ခံေနရတယ္။ ဒီေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ အဲဒီေဒသက ထြက္ေျပးသြား႐ုံကလြဲလို႔ တျခားလမ္းေၾကာင္း သူတုိ႔မွာမရွိဘူး။ တခါတေလ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီကေနဖုန္းဆက္ၿပီး အဲဒီရြာကလူႀကီးေတြကို ေျပာျပရတယ္။ မသြားၾကပါနဲ႔၊ ဟုိမွာအေျခအေန မေကာင္းဘူး၊ လူေတြအကုန္လုံး ေသကုန္ၾကၿပီ။ ဆုိတဲ့အခါၾကေတာ့ အဲဒီလူႀကီးေတြက ဒီမွာလည္း ေသေနၾကတာပဲဗ်ာ၊ မထူးေတာ့ပါဘူး၊ လမ္းမွာေသတာေတာင္ ေကာင္းေသးတယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ထြက္လာတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။”
ဦးလွေအာင္ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရး ဒိမုိကရက္တစ္ပါတီဟာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တရား၀င္ ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ခဲ့ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမတ္ ၄ ေနရာ အႏုိင္ရခဲ့တဲ့ပါတီ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အက်ပ္အတည္းကို ႏုိင္ငံတကာက ပိုၿပီး အာ႐ုံစူးစိုက္လာေအာင္၊ လူေတြပိုၿပီး သတိထားမိလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အေၾကာင္း ဦးလွေအာင္က ေျပာသြားပါတယ္။
ဒီလို ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ပင္လယ္ျပင္ထဲကို ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အထူးစိုးရိမ္ပူပန္မိတဲ့အေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး႐ုံး၀န္ႀကီး ေဘလ္ ရမ္းမဲလ္ (Bill Rammell) က ၿဗိတိန္ပါလီမန္အတြင္း ေမးျမန္းခ်က္ကို တုံ႔ျပန္ထားပါတယ္။
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အီးယူ ဥေရာပအဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံးတုိ႔နဲ႔အတူ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္အေရးကို ဆက္လက္စုံစမ္းသြားဖို႔ တုိင္ပင္ညႇိႏႈိင္းသြားမယ္လုိ႔လည္း ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး႐ုံး၀န္ႀကီး ေဘလ္ ရမ္းမဲလ္က ဆုိပါတယ္။
