ေျမာက္ကိုရီးယားကေန ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔စစ္ေရးအရ သေဘာတူထားတာေတြအားလံုးကို သူတို႔ဘက္က စြန္ွ႔ပစ္လိုက္ၿပီလို႔ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ၿပီးေတာ့ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က ဘာေၾကာင့္ အခုလို သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို စြန္႔ပစ္လိုက္တာပါလဲ။ ေတာင္ကိုရီးယားဘက္ကေရာ ဒီအေပၚ ဘယ္လို တုန္႔ျပန္ခဲ့သလဲ ဆိုတာကို မနႏၵာခ်မ္း က တင္ျပထားပါတယ္။
ဒီေၾကညာခ်က္ကို ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရ သတင္းဌာနကေန ေသာၾကာေန႔ကပဲ ေၾကညာခဲ့တာပါ။ ဒီေၾကညာခ်က္ ထဲမွာေတာ့ - ေျမာက္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ႏုိင္ငံေရး နဲ႔ စစ္ေရးအရ သေဘာတူညီခ်က္ေတြအားလံုးကို ပယ္ဖ်က္ပစ္လိုက္ၿပီလို႔ ေရးသားထားပါတယ္။ ကိုရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး ေျမာက္ကိုရီးယားေကာ္မတီ ကေန ဒီေၾကညာခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ပင္လယ္၀ါ မွာ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ ကိုရီးယားတို႔ရဲ႕ ေရပုိင္နက္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က လက္မခံေတာ့ဘူး၊ စြန္႔ပစ္ခဲ့ၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီေနရာဟာ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္နဲ႔ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တုန္းက ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ေသြးေျမက်တဲ့အထိ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတဲ့ ေနရာျဖစ္ ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့လည္း ေတာင္ကိုရီးယားဟာ စစ္ျဖစ္လုနီးနီးအေျခအေနထိေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔လည္း ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က စြပ္စြဲေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က အခုလို သေဘာတူညီခ်က္ေတြဖ်က္ၿပီး စြပ္စြဲေျပာဆိုတာေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနေပမယ္လို႔ ေတာင္ကိုရီးယားဘက္ကေတာ့ - ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈေတြလုပ္ၾကဖို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရကို တိုက္တြန္းခ်က္နဲ႔ တုံ႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီတု႔ံျပန္ခ်က္ကို ေတာင္-ေျမာက္ႏွစ္ႏုိင္ငံ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး ေတာင္ကိုရီးယား ၀န္ႀကီးဌာနကေန ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီးေတာ့ - ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ကင္မ္ ဆူအြန္ မီ (Kim Seon Mi) က ဖတ္ျပခဲ့ပါတယ္။
“ႏုိင္ငံေရး စစ္ေရးအရ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္ေတြ႔ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ၊ ၂ ႏုိင္ငံအၾကား ေရပုိင္နက္ နယ္နိမိတ္ သတ္မွတ္ထားတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ အားလုံးကုိ ေျမာက္ကုိရီးယားဘက္က ဖ်က္သိမ္းလုိက္တယ္ ဆုိၿပီး ဒီကေန႔ ေျပာဆုိခဲ့တဲ့အေပၚ ေတာင္ကုိရီးယား အစုိးရအေနနဲ႔ တကယ့္ကုိပဲ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါတယ္။ ၂ ႏုိင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ ၂ ဖက္စလုံးရဲ႕ သေဘာဆႏၵနဲ႔သာ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ရမွာ ျဖစ္သလုိ၊ တႏုိင္ငံဖက္ကပဲ တဖက္သတ္ေတာင္းဆုိမႈေတြနဲ႔ စြန္႔ပစ္ဖုိ႔ဆုိတာ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။”
ေျမာက္ကိုရီးယားကေန ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ေတာ့မယ့္ အေနအထားမ်ိဳးေတြ ျပခဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့ၿပီးတဲ့ ဒီလေစာေစာပိုင္းမွာပဲ - ေတာင္ကိုရီးယားဘက္ကလည္း သူတို႔တပ္ေတြကို အသင့္အေနအထားရွိၾကဖို႔ သတိေပးထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေျမာက္ကိုရီးယားကေန ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ လီၿမံဳဘတ္ ကို ႏွစ္ႏုိင္ငံေပါင္းစည္းေရးမွာ သစၥာေဖာက္လို႔ ေခၚၿပီး ေရွး႐ုိးစြဲဆန္တဲ့ သမၼတ လီၿမံဳဘတ္ ရဲ႕ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း ေ၀ဖန္ခဲ့ပါေသးတယ္။
မႏွစ္ကစလို႔ သမၼတတာ၀န္ကို တရား၀င္ထမ္းေဆာင္ကတည္းက သမၼတ လီၿမံဳဘတ္ ဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို စီးပြားေရးအကူအညီေတြနဲ႔ လဲလွယ္ဖို႔အတြက္ စြန္႔လႊတ္ရမယ္လို႔ေျပာရင္းနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား အတြက္ စီးပြားေရး အကူအညီေတြ ေပးအပ္ႏုိင္ဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က အခုလို သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ေတာင္ကိုရီးယားကို ၿခိမ္းေျခာက္ေျပာဆိုတာ ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရအတြင္းမွာကုိ တည္ၿငိမ္မႈမရွိဘူးဆိုတာ ျပေနတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ယံုၾကည္တဲ့အေၾကာင္း ယြန္ဆိုင္းတကၠသိုလ္ရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ လီေခ်ာင္မင္း (Lee Chang Min) က ဆိုပါတယ္။
“ေတာင္ကုိရီးယားနဲ႔ ရန္ဖက္အျဖစ္ ျပန္လည္ က်င့္သုံးေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ဟာ သူ႔ရဲ႕ လူထုကုိပဲ ထိခုိက္ေစလိမ့္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။ ကင္မ္ဂ်ဳံအီး အစုိးရ အေနနဲ႔ မေရရာ မေသခ်ာမႈေတြနဲ႔ ၀န္းရံ ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေရးကုိ အစုိးရက ခ်ဳပ္ကုိင္ထားႏုိင္စြမ္းက သိပ္ရွိလွမယ္လုိ႔ က်ေနာ္ေတာ့ မယုံၾကည္ပါဘူး။”
ဒါ့အျပင္ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ အခုလို ရန္လိုမႈေတြဟာ - လက္ရွိ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္မ္ဂ်ံဳအီး ေသဆံုးတဲ့အခါ သူ႔သား ၃ ေယာက္ထဲက ၁ ေယာက္ကို ေရြးခ်ယ္လိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ ႀကိဳတင္သံုးသပ္ခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚေနတဲ့ အခ်ိန္နဲ႔လည္း တုိက္ဆိုင္ေနပါတယ္။
အသက္ ၆၈ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္မ္ဂ်ံဳအီး ဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ေလျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၀ ကေန ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ထိ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေတာင္-ေျမာက္ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ျပႆနာကို အဆံုးသတ္ေစမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို ဘယ္တုန္းကမွ လက္မွတ္မထိုးခဲ့တာေၾကာင့္ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ဟာ စစ္မက္ၾကားမွာပဲ ဆက္ရွိေနဦးမွာပါပဲ။
