ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန
ေတြကို အာဆီယံပဋိညာဥ္စာတမ္းပါ
ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြအတုိင္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ
ပါလုိ႔ အာဆီယံတာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာေန
ၾကပါတယ္။ မနက္ျဖန္မွာ ထုိင္းႏုိင္ငံက
ဟြာဟင္း ပင္လယ္ကမ္းေျခ အပန္းေျဖ
စခန္းမွာ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀း
က်င္းပမွာျဖစ္ပါတယ္။ ထိပ္သီးအစည္း
အေ၀းအႀကိဳ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္တဲ့
အေျခအေနကို ထိပ္သီးအစည္းအေ၀း
က်င္းပမယ့္ေနရာမွာ ကုိယ္တုိင္သတင္း
သြားယူေနတဲ့ ဗြီအိုေအ၀ုိင္းေတာ္သူ
ေဒၚခင္စုိး၀င္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီးညီလာခံကို အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပေပးေနရတဲ့
ထုိင္းႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ေဒသတြင္း လုံၿခဳံေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရးကို ေရွး႐ႈၿပီး
ဥကၠ႒ဆုိတဲ့ တာ၀န္၀တၱရားေတြကို အတတ္ႏုိင္ဆံုး ေက်ပြန္ေအာင္ ထမ္းေဆာင္သြား
မယ္လို႔ ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကဆစ္ ပီရြမ္း (Kasit Piromya) က အခုလို
ေျပာပါတယ္။
“အာဆီယံအသင္းႀကီးကေန ထုိင္းႏုိင္ငံက ဘာေတြေမွ်ာ္လင့္ေနသလဲ ဆုိတာထက္
အာဆီယံအတြက္ ထုိင္းႏုိင္ငံက ဘာလုပ္ေပးႏုိင္သလဲဆုိတာက ပုိၿပီးအေရးႀကီးပါတယ္။
အလွည့္က်ဥကၠ႒အျဖစ္နဲ႔ တာ၀န္ေတြကို အေက်ပြန္ဆုံးျဖစ္ေအာင္ က႑ေပါင္းစုံမွာ
က်န္အဖြဲ႕၀င္ ၉ ႏုိင္ငံနဲ႔ တသားတည္းက်ေအာင္၊ ပိုၿပီးက်စ္လစ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္း
ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္” လို႔ ေျပာဆုိသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံ အႀကိဳအျဖစ္ ေဒသတြင္း လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းေတြက
ဦးေဆာင္ၿပီး ဥပေဒျပဳ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြပါမက်န္ အာဆီယံအသင္း၀င္
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဆုိးရြားလွတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အာဆီယံ
ထိပ္သီးညီလာခံကေန ဘယ္လိုကုိင္တြယ္သြားမယ္၊ အာဆီယံ ပဋိညာဥ္စာတမ္းပါ
ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြကိုေရာ တိတိက်က် လုိက္နာက်င့္သုံးသြားမွာလားဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္
လို႔ မစၥတာ ကဆစ္ ပီရြမ္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“အာဆီယံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီအတြက္ မူၾကမ္းေရးဆြဲဖို႔ အၾကမ္းဖ်င္း ခ်မွတ္ထား
တာ အားလုံးအသိပဲ ျဖစ္မွာပါ။ ဒီေန႔ည အာဆီယံ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ညစာ
စားပြဲမွာ ျမန္မာ့အေရးကို အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။ မနက္ျဖန္ၾကရင္
တရား၀င္ပိုျဖစ္မယ့္ အေျခအေနနဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးၾကမွာကေတာ့ ေသခ်ာသေလာက္
ပါပဲ” လို႔ ေျပာျပသြားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဆင့္ျမင့္လုပ္ငန္းအဖြဲ႕က
စုံစမ္းစစ္ေဆးထားတာေတြကို တင္ျပၾကမယ္လို႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕
လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အခုအခ်ိန္အထိ ဘာေတြသိရွိထားတယ္၊
ဘာေတြကို ေထာက္ခံအႀကံျပဳမလဲ ဆိုတာကို မနက္ျဖန္မွာ ၾကားရဖို႔ရွိပါတယ္လို႔
ဆုိပါတယ္။ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြအၾကား စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတာေတြကို ဒီအခ်ိန္မွာ
ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးသြားၾကဖို႔ အခ်ိန္ေကာင္းျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေျပာဆုိ
သြားပါတယ္။
ဒီေန႔ကစၿပီး က်င္းပတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံကေန ဒီထိပ္သီးညီလာခံၿပီးဆုံးမယ့္
မတ္လ ၁ ရက္ေန႔အထိ ျမန္မာ့အေရးကို ဘယ္လိုမ်ား ေဆြးေႏြးၾကမလဲ ဆုိတာကိုေတာ့
ျမန္မာ့အေရးကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အလြတ္သတင္းစာဆရာ လယ္ရီ ေဂ်ဂင္
(Larry Jagan) က အခုလိုသုံးသပ္ပါတယ္။
“လူသိရွင္ၾကား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္လိမ့္မယ္လို႔ေတာ့
က်ေနာ္ မယူဆပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္မွာေတာ့ ဖိအားေပးတာ
ေတြ ပိုၿပီးလုပ္လာတာကို ေတြ႕ရႏုိင္ပါတယ္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
အဖမ္းခံရၿပီးေနာက္ပိုင္း ဒီတခါဖိအားေပးတာဟာ အရွိန္အျမင့္ဆုံးလည္း ျဖစ္ႏုိင္
ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာျပႆနာကလည္း ဒီထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေနရာယူဖို႔ ေသခ်ာ
သေလာက္ပါပဲ။” လုိ႔ ခန္႔မွန္းေျပာဆုိသြားပါတယ္။
“အာဆီယံအသင္း၀င္ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံေတြကလည္း ျမန္မာျပည္ ရခုိင္
ျပည္နယ္ေျမာက္ဘက္ကလာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြအတြက္ အားမနာတမ္း
ေျပာဆုိေဆြးေႏြးႏုိင္ၾကပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ထိန္းသိမ္းထားတာ ၆ ႏွစ္ရွိၿပီဆုိ
ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ စၿပီးဖမ္းကတည္းက အာဆီယံအသင္းႀကီးကေန
တရား၀င္ လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆုိခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းေတြလည္း အခုထိ ရွိေနပါေသး
တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လႊတ္ေပးေရးကိုလည္း ကန္႔လန္႔ကာ
ေနာက္ကြယ္မွာ ဖိအားေပးၾကမွာပါလို႔ ယူဆေၾကာင္း” လည္း ေျပာျပသြားပါတယ္။
