ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႕ႀကီးကေန ၀က္တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ ကမၻာတလႊား ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႕မႈ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေျခအေန အဆင့္တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္လိုက္တဲ့ေနာက္ ႏိုင္ငံအသီးသီးက အာဏာပိုင္ေတြဟာ ဒီအေပၚ တုံ႔ျပန္အေရးယူမႈေတြ လုပ္လာ ၾကတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေရာ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ဘာေတြမ်ား ျပင္ဆင္မႈရိွသလဲ၊ အမ်ားျပည္သူၾကားထဲ မွာေရာ ဒီေရာဂါကပ္ေဘးဆိုးႀကီး အခ်ိန္မေရြး က်လာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့အသိ ဘယ္ေလာက္အထိ ရိွၾကသလဲ၊ အေၾကာင္းစံုကို စံုစမ္းေမးျမန္းၿပီး ကိုသားၫြန္႕ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ဒီေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တစံုတရာ ႏိုးႏိုးၾကားၾကား ရိွေနတယ္လို႔ ေျပာရ မွာပါ။ က်န္းမာေရးတာ၀န္ရိွသူေတြ ဒီအတြက္ အေရးေပၚ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းတာေတြ ရိွေနသလို တိရစၦာန္ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ကုသ ေရးဘက္ကလည္း အာဏာပိုင္ေတြက တိရစၦာန္ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ေခၚယူသတိေပးတာမ်ဳိးေတြ၊ ပညာေပးတာ မ်ဳိးေတြ ရိွေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္မ်ားအသင္းကဆိုရင္လည္း အခု H1N1 ၀က္တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တႏိုင္ငံလံုးက ဆရာ၀န္ေတြကို အသိေပးတာ၊ ပညာေပးတာမ်ဳိးေတြ ကနဦးအဆင့္ စတင္ေဆာင္ရြက္ ဖို႔ ျပင္ေနတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္မ်ားအသင္း ေျပာခြင့္ရသူ ေဒါက္တာျမင့္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
“Government Center ကေတာ့ ျပည္သူလူထုအားလုံး Alert ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ လုပ္ထားတယ္။ ေၾကညာခ်က္ေတြ အကုန္ ထုတ္ထားတာေပါ့၊ က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနအေနနဲ႔။ က်ေနာ္တုိ႔ ဆရာ၀န္အသင္းအေနနဲ႔လည္း ဆရာ၀န္ေတြ အားလုံးအေပၚ ကို Micro Biology ကအစ ဆရာ၀န္ Physician ေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီးေတာ့ ဒီမွာ ေဟာေျပာပြဲေလးတခုလုပ္ဖုိ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။ Prevention ဘာလုပ္မလဲ၊ ဘယ္လုိေနထုိင္ရမလဲ ဆုိတာေလးေတြကို ဆရာ၀န္ေတြကို ပထမဆုံး အသိေပးမယ့္ဟာေလး ေတြကုိ Seminarတခုလုပ္ဖုိ႔ ဆရာ၀န္အသင္းအေနနဲ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။
“အခုမွ ဒါက စေတာ့ စီမံခ်က္ပုံစံနဲ႔ လုပ္မယ္ဆုိရင္ ေအာက္ေျခအဆင့္အထိေရာက္ေအာင္ အသိပညာေပးဖို႔ကေတာ့ အခ်ိန္ တုိတုိနဲ႔ မေရာက္ႏုိင္ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ မီဒီယာကေန ေပးဖို႔အတြက္ဆုိၿပီး က်ေနာ္တုိ႔က MRTV-4 တုိ႔၊ MRTV တို႔၊ ေရဒီယုိ တုိ႔ကေန လူေတြလိုက္နာရမယ့္ဟာေလးေတြ၊ အေနအထုိင္၊ အျပဳအမူ၊ အစီအစဥ္ေလးေတြကို လုပ္ေပးေနပါတယ္။”
အာဏာပိုင္ေတြဘက္က အခုလို ျပင္ဆင္မႈေတြ ရိွလာေပမယ့္လည္း သာမန္ျပည္သူလူထုအၾကားမွာေတာ့ ေယဘုယ် အားျဖင့္ ဒီေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အသိနည္းေသးတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။
“အလြန္စိတ္မ၀င္စားလွေသးဘူးဗ်။ ဒါေပမဲ့ အထုိက္အေလ်ာက္ေတာ့ သိစျပဳလာၿပီေပါ့၊ ၀က္တုပ္ေကြးဆုိတဲ့ေရာဂါ ရွိေနၿပီ ဆုိတာေလာက္ေတာ့ သိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအေပၚမွာ သတိထားဖုိ႔တုိ႔၊ ဆင္ျခင္ဖုိ႔တုိ႔ အဲဒါမ်ဳိးေတာ့ ဘာမွ သိပ္ မေတြ႕ရေသး ဘူးဗ်။ ႏုိင္ငံျခားေရဒီယိုေတြ နားေထာင္တဲ့လူေလာက္ပဲ သိၿပီး စိတ္၀င္စားမယ္ထင္တယ္။ ျပည္တြင္းကလူေတြကေတာ့ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ သတင္းစာလည္း သိပ္မဖတ္ျဖစ္ဘူးဗ်။ ဖတ္ျဖစ္တဲ့လူ နည္းတယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုက တီဗီြ ဆုိရင္လည္း ဇာတ္လမ္းတြဲေလာက္ပဲ ၾကည့္တာကိုး။”
၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ လူေတြၾကား အသိနည္းေပမယ့္လည္း၊ ၀က္သားကို အေသအခ်ာ ခ်က္ျပဳတ္စားရင္ ဗိုင္းရပ္စ္ မကူးႏိုင္ ပါဘူးလို႔ က်န္းမာေရးတာ၀န္ရိွသူေတြက ေျပာေနေပမဲ့လို႔လည္း ရန္ကုန္မွာေတာ့ ၀က္သားေစ်းဟာ တပိႆာ က်ပ္ ၆,၀၀၀ ကေန၃,၀၀၀ ေက်ာ္အထိ က်ဆင္းသြားပါတယ္။ ေစ်းမွာ ၀က္သားအ၀ယ္ နည္းလာတာေၾကာင့္ပါ။
“စားေသာက္ဆုိင္ေတြမွာ ဟုိတေန႔က ၀က္သားမေရာင္းဘူးဆိုလုိ႔ အမတုိ႔ေတာင္ အံ့ၾသသြားတာေပါ့။ ေနာက္ေတာ့မွ က်န္းမာေရးနားလည္တဲ့ဆုိင္ေတြက ၀က္သားမေရာင္းတာေတြေတာ့ ရွိတယ္။ ေစ်းထဲမွာေတာ့ ေရာင္းေနတာပါပဲ။ ၀ယ္တဲ့လူလည္း ၀ယ္ေနတာပါပဲ။ ၾကက္တုပ္ေကြးတုန္းကလည္း ဒီလုိပဲ၊ ဗမာေတြ ခံႏုိင္ရည္ရွိတယ္ဆုိၿပီး စားၾကတာပါပဲ။”
ဒါေၾကာင့္ ၀က္တုပ္ေကြးကို လူေတြအၾကား စိုးရိမ္တဲ့သူေတြ ရိွေတာ့ရိွတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ထိတ္ထိတ္လန္႔လန္႔ အေျခအေနမ်ဳိး ေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာရမွာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆရာ၀န္မ်ားအသင္းက ေဒါက္တာျမင့္ေဇာ္ကလည္း အခုဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ေနတာမို႔ အေနာက္ႏိုင္ငံ ခရီးသြားလာမႈနည္းတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ျဖစ္လာႏိုင္ေျခ နည္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ႏိုင္ငံေတြၾကားမွာ ျပန္႔ပြားလာမႈအေပၚ ပိုတည္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ကေတာ့ အေနာက္အုပ္စု၊ ဒါမွမဟုတ္ ေျမာက္အေမရိကတိုက္ဘက္က ဧည့္သည္ အ၀င္အထြက္ နည္းပါတယ္။ တုိးရစ္ေတြမ်ားတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ပိုဂ႐ုစုိက္ရမွာေပါ့။ တုိးရစ္မ်ားတဲ့ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ သူတုိ႔ ၀င္လာတဲ့ ႏုိင္ငံအေပၚ၊ ေဒသအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ ေလယာဥ္ကြင္းကေနစၿပီးေတာ့ Quarantine လုပ္မလား၊ ဘာလုပ္မလဲေပါ့။ ေသြးေတြဘာေတြ စစ္ၿပီးမွ သူတို႔ႏုိင္ငံထဲ ၀င္ပို႔မလားဆုိတာအေပၚ မူတည္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံက
ေတာ့ ႏုိင္ငံျခားဧည့္သည္က ဒီ့ျပင္ႏုိင္ငံေတြေလာက္ မမ်ားေသးေတာ့ ဒီ့ျပင္ႏုိင္ငံေတြအေပၚ မူတည္ေနတာေပါ့၊ ဒီ အာရွတိုက္က။ ယိုးဒယားတုိ႔ ဘာတုိ႔ကေတာ့ ပုိမူတည္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံပတ္၀န္းက်င္ အာရွမွာေတာ့ နယူးဇီလန္ႏုိင္ငံကလြဲရင္ ဒီဗို္င္းရပ္စ္ေတြ႕ၿပီဆိုတာ အတည္ျပဳေၾကညာတာ မရိွ ေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအသင္း (အာဆီယံ) က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးေတြကေတာ့ လာမယ့္ အပတ္ ထဲမွာ အခု H1N1 ၀က္တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္အတြက္ အစည္းအေ၀းထိုင္ၾကဖို႔ ျပင္ေနပါတယ္။