ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ကို ဆန္႔က်င္က်ဴးလြန္တဲ့
ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးသင့္တယ္လို႔ ကမၻာ့ထိပ္တန္းတရားသူႀကီး ၅ ဦးက
ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျခအေနေတြကို ဆူဒန္ႏိုင္ငံ၊ ဒါးေဖာေဒသ
က အေျခအေနေတြနဲ႔လည္း ႏိႈင္းယွဥ္ေျပာၾကပါေသးတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ
ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တရား႐ံုးတင္ စစ္ေဆးေနခ်ိန္မွာပဲ အခုလို
ေတာင္းဆိုခ်က္ ထြက္လာတာပါ။ ဗီြအိုေအရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွဗ်ဴ႐ိုကေန ဒန္နီယယ္
ရွာ့ဖ္ (Daniel Schearf) ေပးပို႔ထားတဲ့သတင္းကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပ
ေပးထားပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္က ထင္ရွားလွတဲ့ ဟားဗတ္ဒ္
ဥပေဒေရးရာေက်ာင္းကေန ေမလ ၂၁ ရက္၊ ဒီကေန႔မွာပဲ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အစီရင္
ခံစာမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို ေထာက္ျပၿပီး ကုလသမဂၢကေန စံုစမ္းေရး
ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ စစ္ေဆးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔နဲ႔ စနစ္တက်
ကို ျဖစ္ေနၿပီး အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒတရပ္အေနနဲ႔ကို လုပ္ေဆာင္ေနတာျဖစ္တယ္လို႔
ဟားဗတ္ဒ္တကၠသိုလ္ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္
ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အစီရင္ခံစာရဲဲ႕နာမည္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံက ရာဇ၀တ္မႈမ်ားလို႔ ဆိုရမယ့္ “Crimes in
Burma” လို႔ နာမည္ေပးထားၿပီး အဲဒီလို က်ဴးလြန္မႈေတြဟာ လူသားအျဖစ္ကို ဆန္႔က်င္
က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ၊ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေျမာက္ လုပ္ရပ္ေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ အစီရင္
ခံစာမွာ ေထာက္ျပထားပါတယ္။
၁၅ ႏွစ္စာ ကုလသမဂၢ အေထာက္အထားေတြေပၚမွာပဲ လံုးလံုးလ်ားလ်ား အေျခခံျပဳစု
ထားတဲ့ ဒီအစီရင္ခံစာမွာ လိင္ပိုင္းအၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ အတင္းအက်ပ္ ေနရာေရႊ႕ေျပာင္း
ခိုင္းတာေတြ၊ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းတာေတြနဲ႔ ဥပေဒမဲ့ သတ္ျဖတ္တာေတြကို မွတ္တမ္း
တင္ထားပါတယ္။
တုိင္လာ ဂီယမ္နီနီ (Tyler Giannini) ဟာ ဟားဗတ္ဒ္တကၠသိုလ္ လူ႔အခြင့္အေရး
အစီအစဥ္ရဲ႕ ၫႊန္ၾကားေရးမႉးျဖစ္ၿပီး ဒီအစီရင္ခံစာ ျပဳစုရာမွာ ပါ၀င္သူတဦးပါ။ အရင္
ယူဂိုဆလားဗီးယားေဒသနဲ႔ ဒါးေဖာေဒသတို႔က အလားတူျဖစ္ရပ္မ်ဳိးေတြကို ကုလသမဂၢ
လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့သလို ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလည္း စံုစမ္းစစ္ေဆးသင့္
တယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။
“ဒါးေဖာေဒသမွာ တုိက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ ေက်းရြာအေရအတြက္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ
အေရွ႕ပိုင္းမွာ ဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ ေက်းရြာအေရအတြက္နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ အတူတူပါပဲ။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေရွ႕ပိုင္းမွာ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ကတည္းကဆိုရင္ ေက်းရြာေပါင္း ၃,၀၀၀ ေက်ာ္
ဖ်က္ဆီးခံရတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ လူေတြ စြန္႔ခြာထြက္ေျပး သြားၾကတာေတြကို ယံုၾကည္ရၿပီး
သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ သတင္းရင္းျမစ္ေတြေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္
အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉးက ေတြ႕ရွိထားခဲ့ပါ
တယ္။ ဒီအေရအတြက္ဟာ တကယ့္ကို သိသာထင္ရွားတဲ့ အေရအတြက္ပါ။”
ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက မတရားျဖစ္ရပ္ေတြကို ႏွစ္ေပါင္း
မ်ားစြာ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုခဲ့ၾကေပမယ့္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက အေရးယူလုပ္ေဆာင္ဖို႔
ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာက ေ၀ဖန္ထားပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာကို ေရးဆြဲျပဳစုေစခဲ့သူေတြကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာက ထင္ရွားတဲ့ တရား
သူႀကီး ၅ ဦးပါ။ သူတို႔ထဲက အမ်ားစုဟာ ယူဂိုဆလားဗီးယားေဒသေဟာင္းနဲ႔ ရ၀မ္ဒါ
ေဒသတုိ႔ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာျပစ္မႈ တရားခံု႐ံုးေတြမွာ ၀တ္လံုေတာ္ရေတြ၊ တရားသူႀကီး
ေတြအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကဖူးၿပီး ေတာင္အာဖရိက၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ၊ ဗင္နီဇြဲလားနဲ႔ မြန္ဂိုလီးယားႏိုင္ငံတို႔က ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တရား႐ံုးတင္
စစ္ေဆးေနတာနဲ႔အမွ် ျမန္မာစစ္အစိုးရေပၚ ႏိုင္ငံတကာဖိအား တိုးလာေနပါတယ္။ ဒီလို
တရား႐ံုးတင္ စစ္ေဆးတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း မတရားမႈေတြကို အမ်ားက ျပန္ၿပီး
အာ႐ံုစိုက္လာၾကခ်ိန္မွာ ဒီအစီရင္ခံစာ ထြက္လာတာက အခ်ိန္ကိုက္ပါပဲလို႔ ဂီယမ္နီနီက
ေျပာပါတယ္။
“ႏွိမ္နင္းၿဖိဳခြဲတာေတြအျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ မဟုတ္တမ္းတရား စြပ္စြဲတာ
ေတြက ျမန္မာလူထုရဲ႕ အေျခခံလြတ္လပ္ခြင့္ေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ စစ္အစိုးရ
ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို ေနာက္ထပ္သက္ေသျပတာပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့
ကိစၥရပ္ေတြသာ ျဖစ္ေနတာမဟုတ္ဘဲ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ရာဇ၀တ္ေၾကာင္း
ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြလည္း ရွိေနတယ္ဆိုတာကို ဒီလို ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ဳိးက မီးေမာင္း
ထိုးျပပါလိမ့္မယ္။”
စာမ်က္ႏွာ ၁၁၄ မ်က္ႏွာပါ ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕သမိုင္းေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ
ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒရဲ႕ အေျခခံေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊
လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ယူဂိုဆလားဗီးယားနဲ႔ ရ၀မ္ဒါေဒသဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာေတြ
နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေန စသည္အားျဖင့္ အခန္း ၄ ခန္းခြဲၿပီး တင္ျပထားပါတယ္။
