ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ လက္ရွိ အထူးကုိယ္စားလွယ္
မစၥတာ ေသာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျမန္မာစစ္အစုိးရက အင္းစိန္ေထာင္မွာ စြဲခ်က္တင္ ႐ုံးတင္
စစ္ေဆးတာဟာ ဥပေဒလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ညီတဲ့ တရားစီရင္မႈမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ ႏုိင္ငံေရးအရ
အျမတ္ထုတ္လုိတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ဗြီအိုေအျမန္မာပုိင္းကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
အျပည့္အစုံကို ေနာ္႐ႈိးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
“က်ေနာ့္အျမင္မွာေတာ့ ဒါဟာ အေျခအျမစ္ လုံး၀မရွိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္သာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရဟာ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံၫႊန္းေတြနဲ႔ လုံး၀ကုိက္ညီမႈမရွိတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ဥပေဒ
ေတြကိုသုံးၿပီး ဒါဟာ ဥပေဒနဲ႔အညီ လုပ္ေနတာပါလို႔ ကမၻာကိုျပသဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနပါ
တယ္။ က်ေနာ့္အျမင္မွာေတာ့ ဒါဟာ လုံး၀မမွန္ပါဘူး။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္နဲ႔
ျပဳလုပ္ေနတဲ့ ျဖစ္စဥ္တရပ္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူမကို ခ်က္ခ်င္းလႊတ္ေပးသင့္ပါတယ္။”
ဆက္လက္ၿပီး မစၥတာကင္တားနားက သူ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေနာက္ဆုံးအႀကိမ္
သြားေရာက္ခဲ့စဥ္အခါက ျမန္မာႏုိင္ငံ တရား႐ုံးခ်ဳပ္က တရားသူႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံ
စကားေျပာခြင့္ ရခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ ျမန္မာတရားသူႀကီးေတြရဲ႕ ေျပာျပခ်က္အရဆုိရင္
သူတုိ႔ေတြအားလုံးကို စစ္တပ္ကပဲ တရားသူႀကီးေတြအျဖစ္ ခန္႔အပ္ထားတာျဖစ္တယ္
လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေတြကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ သူတို႔ဆီမွာ လြတ္လပ္စြာ တရားစီရင္
ပုိင္ခြင့္အာဏာ မရွိတာက ေသခ်ာတယ္လို႔လည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အင္းစိန္ေထာင္ ပုိ႔ၿပီးၿပီးခ်င္း မစၥတာကင္တားနား
က ဒီတရားစီရင္မႈျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူ႕အေနနဲ႔ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္း
ေၾကညာခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လာမယ့္ဇူလုိင္လၾကရင္
လည္း မစၥတာကင္တားနားဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။
အခုေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြနဲ႔
ပတ္သက္လို႔ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္သမွ်ေတြကို အနီးကပ္ သုံးသပ္ေလ့လာေနတယ္လို႔
ဆုိပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အင္းစိန္ေထာင္မွာ အခုလို ႐ုံးတင္စစ္ေဆးေနတဲ့ ကိစၥအျပင္
ျမန္မာျပည္တ၀န္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္ပြားေနတဲ့အေပၚ
အခုအခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံတကာအေနနဲ႔ ဘာလုပ္သင့္သလဲဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မစၥတာ
ကင္တားနားက သူ႕ရဲ႕အျမင္ကုိ အခုလိုေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ဟာ ဒီအခ်ိန္မွာ အဓိကက်တဲ့ အခန္းက႑က ပါ၀င္
သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္မွာ သက္ဆုိင္တဲ့အင္အားစုအားလုံး
ပါ၀င္ခြင့္မေပးရင္ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို လုံး၀လက္မခံႏုိင္ဘူးဆုိတာ
ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းက အခုိင္အမာျပသဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ လုံၿခဳံေရး
ေကာင္စီအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို အေသအခ်ာ
ဆန္းစစ္သုံးသပ္ၿပီး ဘယ္လုိအဆုံးအျဖတ္မ်ဳိး ခ်မွတ္သင့္တယ္ဆုိတာ စဥ္းစားဖုိ႔
အင္မတန္ အေရးႀကီးေနပါတယ္။”
ဆက္လက္ၿပီး မစၥတာကင္တားနားက မစၥတာဘန္ကီမြန္း (Mr. Ban Ki-moon) အေနနဲ႔
တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယနဲ႔ ႐ုရွားႏုိင္ငံတုိ႔ကိုလည္း ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တျခား
ႏုိင္ငံတကာ အသိုက္အ၀န္းနဲ႔ လက္တြဲလုပ္ကုိင္ဖုိ႔ ပိုၿပီး ဖိအားေပး တုိက္တြန္းသင့္တယ္
လို႔လည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
မစၥတာကင္တားနား မတုိင္မီ ျမန္မာျပည္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို
စုံစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အထိ တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ
အထူးကိုယ္စားလွယ္ ပါေမာကၡ ေပၚလုိ ဆာဂ်ီယုိ ပင္ညဲ႐ုိး (Paulo Sergio Pinheiro)
ကလည္း ျမန္မာ့အေရး ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ ကုလသမဂၢ
လုံၿခဳံေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လူသားမဆန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့
တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တခု အျမန္ဆုံးဖြဲ႕စည္းသင့္တယ္
လုိ႔ နယူးေယာက္ခ္တုိင္းမ္စ္သတင္းစာမွာ မေန႔က အာေဘာ္ေဆာင္းပါးတပုဒ္ေရးၿပီး
တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
မစၥတာပင္ညဲ႐ုိးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန ျပန္လႊတ္
ေပးဖုိ႔ သူ႕အေနနဲ႔ အတန္တန္ တုိက္တြန္းခဲ့ေပမယ့္လည္း အရာမေရာက္ခဲ့ဘူးလုိ႔ ဆုိပါ
တယ္။ အနည္းဆုံးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ုံစူးစုိက္မႈကို
ထုိက္ထုိက္တန္တန္ ခံေနရေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူဦးေရစုစုေပါင္းရဲ႕ သုံးပုံတပုံေလာက္
ရွိတဲ့ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ မသိက်ဳိးကၽြန္ျပဳျခင္းေတြရဲ႕
ေနာက္ကြယ္မွာ ဆင္းရဲဒုကၡအမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ခံစားေနရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္
အတြင္း တုိင္းရင္းသားေက်းရြာေပါင္း ၃,၃၀၀ ေက်ာ္ ဖ်က္ဆီးျခင္း ခံခဲ့ရတဲ့အျပင္ အဓမၼ
ခုိင္းေစမႈေတြ၊ ေက်းရြာက အမ်ဳိးသမီးေတြကို ျမန္မာစစ္သားေတြ မုဒိမ္းက်င့္မႈေတြ
ျပဳခဲ့တဲ့အေပၚမွာ စစ္အစိုးရက တာ၀န္ယူဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တာေတြကို မစၥတာပင္ညဲ႐ုိးက
ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။
