ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအိုင္ေအ) ကို နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္
အသြင္ေျပာင္းေရးအတြက္ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေတာင္းဆိုလိုက္တဲ့ေနာက္မွာ
ေကအိုင္ေအက သူတို႔နယ္ေျမအတြင္းမွာ စစ္ေရးေလ့က်င့္တာေတြ ပိုမိုလုပ္ေဆာင္လာ
သလို ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ တပ္ေတြဘက္ကလည္း လႈပ္ရွားမႈေတြ ရိွလာေနတယ္လို႔
ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္က လူထုေတြက ၁၉၉၄
အပစ္အခတ္ မရပ္စဲခင္ ကာလကလို တိုက္ပဲြေတြ ျပန္ျဖစ္မွာကို စိုးရိမ္ေနပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္း အျပည့္အစုံကို ထိုင္းအေျခစိုက္သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က တင္ျပ
ထားပါတယ္။
ေကအိုင္ေအနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ေတြရဲ႕ စစ္ျပင္ဆင္မႈ အေျခအေနကို ကခ်င္ျပည္နယ္က
ေဒသခံေတြက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ျပင္ဆင္တာေတာ့ ရိွပါတယ္။ ဒီ စစ္သင္တန္းေတြ ပိုၿပီးမွ ရက္ေတြ ျပန္တိုးခ်ဲ႕၊ အဲလိုမ်ဳိး
ေတြေပါ့။ အခုတေလာ ေတာထဲ၀င္ၿပီးေတာ့ ေလ႔က်င့္တာေတြလည္း လုပ္ေနၾကပါ
တယ္။ ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ ၂ ဘက္မွာေပါ့။ အရင္ကတည္းက လုပ္လာတာေတာ့
မရိွဘူး။ အခုမွလုပ္တာ။ ဒီစစ္သားေတြ စုေဆာင္းတာလည္း ပိုၿပီးမွ စုေဆာင္းတာေပါ့
ေနာ။ ေလ႔က်င့္ေရးစခန္းမွာဆို စစ္သားေတြ ခါတိုင္းထက္ အဆမတန္ မ်ားေနတာေပါ့။
ရြာေတြ ဘာေတြဆုိရင္လည္း တခ်ဳိ႕ စစ္သားမလုပ္ခ်င္တဲ့လူဆုိ ၿမိဳ႕မွာပဲေနၿပီးမွ
ရြာေတာင္မျပန္လာဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိရင္ ရြာေရာက္ရင္ စုေဆာင္းခံရမွာ စိုးလို႔ေပါ့။
ဒီနအဖဘက္က စစ္တပ္ေတြေတာင္မွ ေကအိုင္ေအေတြက ဒီလိုက်င့္ေတာ့ သူတို႔လည္း
ၿမိဳ႕ထဲမွာ ေသနတ္ေတြပစ္၊ အဲလိုမ်ဳိး သူတို႔လည္း ေလ႔က်င့္ေနတယ္။ ႏွစ္ဖက္စလံုး
အၿပိဳင္အဆိုင္ ေလ့က်င့္ေနတာေပါ့။ ဒီ တႏုိင္းဘက္မွာ။”
“အခုက ျပင္ဆင္တာပါပဲ။ လိုအပ္လာလို႔ရိွရင္ဆုိတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျပင္ဆင္တာပါပဲ။
ၾကားတာကေတာ့ နအဖအစိုးရဘက္ကလည္း အဆင္သင့္ပဲ။ အခုေတာင္ က်မတို႔
ၾကားတာ အဲဒီ ဗန္းေမာ္နဲ႔ လြယ္ဂ်ယ္လမ္းေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီလမ္းဘက္မွာ ညညဆုိရင္
စစ္အစိုးရကားႀကီးေတြ လက္နက္သယ္တယ္လို႔၊ သူတို႔က ညမွပဲ ျဖတ္တယ္၊ အဲဒီ
ကားေတြက ဘယ္မွာရပ္သြားလဲဆို ဆင္ဒံုမွာ။ ဗန္းေမာ္ကိုလည္း မေက်ာ္ဘူး။
လြယ္ဂ်ယ္ကေန ဆင္ဒံုကို ေရာက္တယ္။ ဆင္ဒံုမွာက သူတို႔ရဲ႕ဗ်ဴဟာလို႔ ေျပာလို႔ရမယ့္
စစ္တပ္ရိွေတာ့ လက္နက္ေတြ အဲဒီမွာပဲ စုတယ္လို႔ အားလံုးက သံုးသပ္ေနတယ္။
ရြာကလူေတြ၊ ရြာသားျပည္သူေတြေပါ့။”
နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းေရးအတြက္ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေတာင္းဆို
ထားတာကို ကခ်င္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖဲြ႕ (ေကအိုင္အို) က လူထုဆီက သေဘာထား
ရယူၿပီး အေၾကာင္းျပန္မယ္လို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို သေဘာထားရယူရာမွာ ကခ်င္
ျပည္သူေတြနဲ႔ ေကအိုင္ေအတပ္ဖဲြ႕၀င္ အေတာ္မ်ားမ်ားက နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္
အသြင္ေျပာင္းေရးကို လက္မခံေၾကာင္း စာေတြရရိွၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အခုလို စစ္ေရးအရ
ျပင္ဆင္တာေတြ ေဆာင္ရြက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေကအိုင္ေအနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ၾကားမွာ တိုက္ပဲြေတြ ျပန္ျဖစ္လာမွာကိုေတာ့ ကခ်င္လူထု
အမ်ားစုက မလိုလားေၾကာင္း ေဒသခံ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးက အခုလုိ ဆက္ေျပာပါတယ္။
“အကယ္၍သာ ျပန္ၿပီးတင္းမာလာမယ္၊ ပစ္ၾကမယ္ ခတ္ၾကမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပညာေရး
ကအစ၊ လုပ္ကိုင္စားေသာက္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းက အစ၊ အေျခခံ ျပည္သူလူထုေတြ
ကေတာ့ အမ်ားႀကီး ဒုကၡေရာက္ႏုိင္တယ္။ နအဖဘက္ကလည္း ဘယ္နားမွာ
ဘာရိွတယ္၊ ဘယ္သူေတြနဲ႔ ဘယ္သူေတြ ဆက္သြယ္တယ္ဆိုတာက သူတို႔ အကုန္လံုး
သိေနၿပီးသားေလ။ ၿမိဳ႕မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေတာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပည္သူေတြအားလံုးက အရင္
ကထက္စာရင္ ပိုၿပီးေတာ့ ဒုကၡေရာက္မယ္၊ တိုက္မလား မတိုက္ဘူးလားဆိုတာက
အမ်ားႀကီး ျပန္စဥ္းစားဖို႔လိုၿပီလို႔ ဒီမွာဆံုၾကတဲ့လူေတြ ေဆြးေႏြးၾကတာေပါ့။”
ကခ်င္ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း မိုးညႇင္း မိုးေကာင္းေဒသက ရွမ္းအမ်ဳိးသားတေယာက္
ကလည္း သူ႔အျမင္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“စစ္ျဖစ္တယ္ဆုိတာကေတာ့ မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ။ တကယ္ေျပာမယ္ဆုိရင္ ျပည္သူ
ေတြ နာတယ္ေလဗ်ာ။ စစ္မျဖစ္ဘဲနဲ႔ ေရွာင္လဲႊတဲ့နည္းနဲ႔ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးႏုိင္ရင္ေတာ့
ေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ အပစ္မရပ္ခင္တုန္းကေတာ့ ဒါကေတာ့ ႏွစ္ဖက္ေပါ့ဗ်ာ၊ တဖက္
ကလည္း ေကအိုင္ေအကို ေထာက္ပံ့တယ္၊ ပံ့ပိုးတယ္ ဘာညာဆိုၿပီးမွ အစိုးရဘက္
ကလည္း သံသယမကင္းဘဲနဲ႔ ေခ်ာ၊ ေပၚတာ ဘာညာေခၚတာတမ်ဳိး၊ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္
ခံရတာတမ်ဳိး။ တခါ ဟိုဘက္ကလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းအတိုင္းပဲ၊ ဒါေတြဟာ
အစိုးရသူလွ်ဳိ ဘာညာဆိုၿပီးမွ လုပ္တာတမ်ဳိး၊ ႏွစ္ဖက္စလံုးပါပဲ။ ခံရေတာ့ ျပည္သူ
လူထု ခံရတာပါပဲ။ အဲဒါေတြ ျဖစ္ခဲ့တာပါပဲ။”
ေကအိုင္ေအနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ အပစ္ရပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ျပည္သူေတြ ေအးေအး
ခ်မ္းခ်မ္း ေနရတာကို မပ်က္စီးလိုဘူးလို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
ေကအိုင္အိုအဖဲြ႕က ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္ ဗိုလ္မႉးႀကီး ဂ်ိမ္းလြန္ေဒါင္း
ကေတာ့ စစ္ေရးျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေနတယ္ဆုိတာနဲ႔ စစ္ပဲြေတြ ျပန္ျဖစ္လာမယ္ဆိုတဲ့
သတင္းေတြကို လက္မခံပါဘူး။ ေကအိုင္ေအကို အသြင္ေျပာင္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔
ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ ေကအိုင္ေအၾကားမွာ ညိႇႏိႈင္းလို႔ရႏုိင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။
“နအဖကေန ဒီလိုတင္ျပလာတာ ဒါ သဘာ၀က်ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕ပိုင္း
မွာၾက ဒီ Military ကို Reform လုပ္တာကို ေနာက္မွထားပါ၊ ေရြးေကာက္ပဲြကို ပထမ
ထားပါ။ အဲဒီအစီအစဥ္ကိုလည္း အေရွ႕ကဟာ အေနာက္ထားလုိက္၊ အေနာက္ကဟာ
အေရွ႕ထားလိုက္၊ အဲဒါပဲဟာ။ ဒါလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးလို႔ရႏုိင္တဲ့ဟာ၊ ျဖစ္လိမ္႔
မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယံုၾကည္တယ္။”
ဗိုလ္မႉးႀကီး ဂ်ိမ္းလြန္ေဒါင္းက ျပည္သူေတြတင္ေျမႇာက္တဲ့ အစိုးရ တက္လာၿပီးရင္
ျပည္သူေတြအတြက္ အာမခံခ်က္ အျပည့္အ၀ ရၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေကအုိင္ေအဟာ
အစိုးရတပ္မေတာ္ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ ဆက္ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေကအိုင္ေအ အပါအ၀င္ အပစ္ရပ္အဖဲြ႕ေတြကို နယ္ျခားေစာင့္တပ္
အသြင္ေျပာင္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဧၿပီလကုန္ပိုင္းက စတင္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေကအိုင္ေအဟာ လူထုသေဘာထား ရယူၿပီး ဒီလပိုင္းအတြင္းမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔
ထပ္မံေဆြးေႏြးျဖစ္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
ဒါကေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းက အေျခအေနေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္
အတြင္းမွာလည္း ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း မိုင္းတံု မိုင္းဆတ္နယ္မွာ အေျခစိုက္တဲ့
၀ျပည္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးတပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္းကလည္း ကခ်င္တပ္ဖဲြ႕ေတြလို
စစ္ေရးေလ့က်င့္တာေတြ လုပ္ေဆာင္လာေနတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ျမန္မာ
စစ္အစိုးရဘက္ကလည္း တပ္အင္အား တိုးျမႇင့္ခ်ထားတာေတြ ရိွေနတယ္လို႔
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္က ေဒသခံတေယာက္က အခုလုိေျပာပါတယ္။
“အခုက နအဖနဲ႔ ၀ သိပ္အယံုအၾကည္ မရိွၾကေတာ့ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ နယ္စပ္ေဒသမွာ
ရိွတဲ့ ၀အဖဲြ႕အစည္းကလည္း သူတို႔ ဒီ ျမန္မာျပည္ ထိုင္းနယ္စပ္မွာ နီးနီးေလးေနရာမွာ
အဲဒီမွာ စစ္ေရးေတြ တအားေလ့က်င့္ေနၿပီ အခုက။ ဒီ မိုင္းကၽြတ္မွာ မိုင္းတံုအေနာက္
ပိုင္းက တပ္စခန္း အဲဒီေနရာကို စစ္ေရးေလ့က်င့္ေနတယ္ အခုက။ နအဖကလည္း
သံလြင္ျမစ္ကမ္းနားမွာေတာ့ တပ္မ ၂ခု ခ်ထားတယ္တဲ့၊ ၆၆နဲ႔ ၈၈။ အဲဒီတပ္မ ၂ခုက
သံလြင္ျမစ္ အဲဒီဘက္က ေနရာယူထားတယ္တဲ့။ တာဆန္းတံတားနား ဒီဘက္ပိုင္းေပါ့။
တပ္မ ၈၈နဲ႔ ၆၆က သူတုိ႔ကလည္း အင္အားအျပည့္နဲ႔ သံလြင္ျမစ္ ဒီဘက္က ေက်ာ္လာ
ၿပီးၿပီေပါ့။ ဒီဘက္ က်ေနာ္တို႔ ေျပာတဲ့ေနရာေတာ့ သိပ္မေ၀းၾကဘူးေပါ့။ ၿမိဳ႕နယ္တခု
အတြင္းမွာပဲ။ ဒါဆို ဒီမွာလည္း စစ္ေရး တအားေလ႔က်င့္ေနတယ္။ ဟုိမွာလည္း
စစ္အင္အားနဲ႔ လာတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔က ဘာလုပ္ၾကမွန္း မသိေသးဘူးေလ။”
၀ျပည္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္ရဲ႕ ဌာနခ်ဳပ္ကေတာ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္
ပန္ဆန္းမွာ အေျခစိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔ရဲ႕ ေတာင္ပိုင္းတပ္ဖဲြ႕ဟာ မိုင္းတံု မိုင္းဆတ္နယ္ေျမမွာ အေျခစိုက္ထားတာ ျဖစ္ပါ
တယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရဘက္က နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဖဲြ႕စည္းေရး ကမ္းလွမ္းတာကို
၀တပ္ဖဲြ႕က ျငင္းပယ္လိုက္တဲ့ေနာက္မွာ ေတာင္ပိုင္း ၀တပ္ဖဲြ႕ေတြကို တ႐ုတ္-ျမန္မာ
နယ္စပ္ဘက္ ေျပာင္းေရႊ႕ဖို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရဘက္က ေတာင္းဆိုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္မွာ အခုလို တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္လာတာပါ။