ပထမဦးဆုံး ကိုးကန္႔ဆုိတဲ့ လူမ်ဳိးအမည္ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားအျဖစ္ ၾကားသိခဲ့တာ ျမန္မာျပည္မွာ နဝတ တက္လာခ်ိန္ ၁၉၈၈ ေနာက္ပုိင္းမွ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုိးကန္႔လူမ်ဳိးေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဘယ္တုန္းကတည္းက ပတ္သက္ေနခဲ့သလဲ၊ ဘယ္အခ်ိန္ကတည္းက တည္ရွိခဲ့သလဲ၊ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ ထားရွိေရး၊ ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အေျခခံဥပေဒ၊ လက္ရွိ စစ္ေရးပဋိပကၡဆုိင္ရာမ်ားကုိ ထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစုိက္ သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ သတင္းဌာန အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးခြန္ဆိုင္း၊ အင္ဒီးယားနား တကၠသိုလ္မွာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒပညာရပ္ေတြကုိ ေလ့လာေနသူ ခ်င္းအမ်ဳိးသား အင္ဒ႐ူး ေငြက်ဳံလ်န္ တုိ႔နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာက သုံးသပ္ေဆြးေႏြး တင္ျပထားပါတယ္။
ဦးခြန္ဆိုင္း ။ ။ သကၠရာဇ္ ၁၆၀၀ ေက်ာ္ေလာက္မွာ မင္မင္းဆက္ေတြ ထီးနန္းျပဳတ္သြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ယူနန္ဘက္ကုိ ေျပးလာခဲ့ခ်ိန္မွာ ကုိးကန္႔အမ်ဳိးအႏြယ္ေတြလည္း ပါလာခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ပါလာခဲ့ၿပီး အခု ရွမ္းျပည္နယ္လို႔ေခၚတဲ့ အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္းဘက္မွာ သူတုိ႔ လာေရာက္အေျခခ်ပါတယ္။ အေျခခ်လာခဲ့ရာမွ သူတုိ႔ကုိ တ႐ုတ္ဘက္က သူေကာင္းျပဳမႈကုိ ခံရၿပီးမွ သူတုိ႔နယ္နဲ႔ သူတို႔ပယ္ ၿမိဳ႕စားအဆင့္အေနနဲ႔ သူတုိ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းၾကေတာ့ သူတုိ႔က အဂၤလိပ္ဝင္လာတဲ့အခါ သိႏီၷနယ္ထဲမွာ သိႏီၷေစာ္ဘြားေအာက္က ၿမိဳ႕စားအျဖစ္ သူတုိ႔ေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကေနစၿပီး ၿမိဳ႕စားအဆင့္ကေန ေစာ္ဘြားအဆင့္ထိ တက္လာၿပီးေတာ့ ရွမ္းျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ၃၄ ခုေျမာက္ ေစာ္ဘြားနယ္တခု ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရတဲ့အခါမွာ သူတုိ႔လည္း ပါလာၾကပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္အစုိးရနဲ႔ သူတုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အခုေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိ႔ စစ္အစုိးရက ေခၚတာေပါ့ေလ၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အျဖစ္နဲ႔ သူတုိ႔လုပ္တဲ့အခါမွာ သူတုိ႔ကုိ စစ္အစုိးရ ေပးခဲ့တဲ့ အာဏာရပ္ေတြအထဲမွာ သူတုိ႔လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ သီးျခားထားရွိခြင့္ ေပးခဲ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ ဖက္ဒရယ္ဆုိတဲ့ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြ တခ်ိန္က ေတာင္းခဲ့ၾကတဲ့ ဖက္ဒရယ္ မေပးခ်င္လုိ႔ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။ အဲဒီ ဖက္ဒရယ္မွာေတာင္ ဒီလုိ စစ္ေရးအားျဖင့္ လြတ္လပ္ခြင့္ military autonomy လုိ႔ ေခၚရေလမလား၊ အဲဒါမ်ဳိး မေပးခဲ့ပါဘူးဆုိေတာ့ ကုိးကန္႔ေတြကို ေပးခဲ့တာ သိပ္ excessive ျဖစ္ေနတယ္၊ အလြန္အကြ်ံ အာဏာေပးခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္မလား၊ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ႐ႈေထာင့္က ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ေဒါက္တာအင္ဒ႐ူး ဘယ္လုိသေဘာရပါသလဲ။
အင္ဒ႐ူး ။ ။ သူတုိ႔ ကုိးကန္႔ေတြျဖစ္ျဖစ္၊ အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားတဲ့ အဖြဲ႕ေတြကုိ သူတုိ႔ လက္နက္ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ ေပးထားတဲ့အခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အာဏာအလြန္အကြ်ံ ေပးထားတယ္လုိ႔ ဆုိလုိ႔မရပါဘူး။ ဘာလုိ႔ဆုိ တခ်ဳိ႕ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တုိင္းျပည္ေတြကုိ ၾကည့္လုိ႔ရွိရင္ သူတုိ႔ျပည္နယ္တုိင္းမွာ သူတုိ႔ျပည္နယ္ရဲ႕ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ထားရွိခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ဗမာျပည္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥက နအဖေရးတဲ့ အေျခခံဥပေဒ ၃၃၈ ထဲက ေရးသားထားတဲ့ဟာနဲ႔ အရင္တုန္းက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ၫြန္႔ လက္ထက္တုန္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားတဲ့ အဖြဲ႕ေတြ vote ယူပုံယူနည္း၊ အခုၾကမွ ျပႆနာစၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥ ျဖစ္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုးကန္႔မွာၾကေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫြန္႔နဲ႔ပါတဲ့ လူေတြရဲ႕ လက္နက္ေတြကုိ နယ္စပ္မွာ ထားခဲ့ရတယ္လို႔ ၾကားပါတယ္။ ဦးခြန္ဆုိင္း ဒီကိစၥကုိ ဘယ္ေလာက္သိပါသလဲ။
ဦးခြန္ဆိုင္း ။ ။ ဒီဥစၥာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ သူတုိ႔ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အပုိင္းပါ။ ဥပမာ ဝမွာ ဆုိလုိ႕ရွိရင္ သူတို႔က နအဖဘက္ကေန ပန္ဆန္းၿမိဳ႕ထဲမွာ နအဖရဲ႕ စစ္တပ္ တပ္ခြဲတခြဲ ႏွစ္ခြဲ ထားခြင့္ေပးပါတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့အတုိင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထက္ပုိလုိ႔ မရပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုအခါမွာ ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာကေတာ့ ဒီလုိ ကုိယ္ပုိင္လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႕ေတြ ေပးထားတာကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္အစုိးရက ဗဟုိအစုိးရရဲ႕ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈေအာက္ကို သြင္းခ်င္တယ္၊ အဓိက က်ေနာ္ နားလည္တာက၊ အဲဒီလုိ ခ်ဳပ္ကုိင္မႈေအာက္ကုိ သြင္းမယ့္ကိစၥကုိ ဟုိလူေတြက လက္မခံခ်င္ဘူး။ ဘယ္လိုပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ သူတုိ႔က အခုေလာေလာဆယ္ လက္မခံေသးဘူး၊ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံၿပီးမွ ၾကည့္မယ္ဆုိၿပီး ေျပာၾကတယ္။ ဒီလုိလုပ္တာကုိ ေဒါက္တာအင္ဒ႐ူး ဘယ္လုိျမင္ပါသလဲ။ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႕မယ္၊ ဖြဲ႕စည္းပုံအတုိင္းဆုိရင္ ျပည္နယ္တပ္ဖြဲ႕ေတြဟာ ဗဟုိရဲ႕ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈေအာက္မွာ မရွိသင့္ဘူးလား၊ ဗဟုိက မကိုင္သင့္ဘူးလား။
အင္ဒ႐ူး ။ ။ ျပည္နယ္တပ္ဖြဲ႕ေတြကုိ ဗဟုိက ကုိင္စရာမလုိပါဘူး။ ျပည္နယ္အေရးအခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပည္နယ္လုံၿခံဳေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ဟာေတြကုိ ျပည္နယ္ကပဲ ကုိင္သင့္ပါတယ္။ အဲဒါပဲ အစကတည္းက ဒီ ဗမာျပည္နယ္ရဲ႕ ျပႆနာအစကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း ကုိယ့္အေရးကိစၥကုိ ကုိယ္က လုပ္ပုိင္ခြင့္ ရွိရမယ္၊ လုပ္ႏုိင္တယ္ ဆုိလုိ႔ရွိရင္ လုပ္ပုိင္ခြင့္ ရွိရမယ္ဆုိတဲ့ကိစၥ အဲဒါက စတာပါ။ အခု ဒီ အေျခခံဥပေဒ ၃၃၈၊ ပုဒ္မ ၃၃၈ အရ အားလုံးဟာ ဗဟုိရဲ႕ ဦးစီးခ်ဳပ္ကုိင္မႈေအာက္ကုိ ရွိရမယ္ဆုိကတည္းက ဒီ အေျခခံဥပေဒက ဖက္ဒရယ္ကုိလည္း မရည္ၫႊန္းဘူး၊ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကုိလည္း မေဖာ္ေဆာင္ဘူး။ မေဖာ္ေဆာင္တဲ့အျပင္ တျပည္ေထာင္စု ဗဟုိက အင္အားႀကီးမားတဲ့ တျပည္ေထာင္စနစ္ကုိ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေဖာ္ေဆာင္သြားတယ္။ အဲဒီလုိ ေဖာ္ေဆာင္ေနသ၍ ဒီ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တုိင္းရင္းသားျပႆနာေတြ၊ အေျခခံဥပေဒ ျပႆနာ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔မွ ေျဖရွင္းစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခ်ိန္တုန္းက ရွမ္းနဲ႔ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္ကေန ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု အျဖစ္နဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပုံတင္တယ္ ဆုိတုန္းက အဲဒီတုန္းကေရာ လက္နက္ကုိင္ ကုိယ္ပုိင္တပ္ ထားရွိခြင့္ ဘာညာဆုိတာ သူတုိ႔ ထည့္သြင္းေတာင္းဆုိခဲ့ပါသလား။
ဦးခြန္ဆိုင္း ။ ။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ေစာ္ဘြားေခတ္၊ ေစာ္ဘြားေတြမွာ သူတုိ႔ရဲ႕ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဆုိတာ အၿမဲတမ္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကတည္းက ဒီလုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြဟာ ရွမ္းျပည္မွာ လာၿပီးေတာ့ထားတဲ့ British တပ္ရင္း ၂ ရင္းနဲ႔ ဘာမွမဆုိင္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းမွာ တပ္ရင္း ၂ ရင္းပဲရွိပါတယ္။ ဒီဥစၥာက အင္မတန္ Significant ေပ့ါ၊ စိတ္၀င္စားစရာ အခ်က္ေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔ ရွမ္းျပည္မွာ အခုဆုိရင္ တပ္ရင္းေပါင္း ၁၆၀ ေလာက္ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ British ကေတာ့ ၂ ရင္းေလာက္နဲ႔ပဲ အုပ္ခ်ဳပ္လာႏုိင္ခဲ့တာ ဒါ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို ထူးဆန္းပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေခတ္ ေရာက္လာတဲ့အခါ ၁၆၀ ေလာက္နဲ႔ လာေနတာေတာင္မွ မၿငိမ္းခ်မ္းဘူးဆုိတာ ဘာေၾကာင့္လဲလို႔ ေမးဖို႔ေကာင္းပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၊ ဖက္ဒရယ္မူ တင္ခဲ့ၾကတယ္၊ ၁၉၆၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ အေစာပုိင္းေတြမွာဆုိေတာ့ အဲဒီတုန္းကေရာ ဘယ္အဆင့္ထိ ေတာင္းခဲ့ၾကပါသလဲ ရွမ္းႏုိင္ငံေရးသမားေတြက။ ဒီလို ကုိယ္ပုိင္စစ္တပ္၊ အခု ကိုးကန္႔တုိ႔ ၀တို႔ေထာင္တဲ့ ကိုယ္ပုိင္စစ္တပ္ ေထာင္ခြင့္အထိ ေတာင္းခဲ့ပါသလား။
အင္ဒ႐ူး ။ ။ ရွမ္းျပည္က တင္သြင္းတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု မူၾကမ္းထဲမွာ စစ္တပ္ကိစၥကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေရးသားထားတာ မရွိပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ အဲဒီတုန္းက စစ္တပ္က အဓိကျပႆနာ မဟုတ္ေသးဘူးဗ်။ စစ္တပ္က သူ႕အလုပ္ပဲ လုပ္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔က ႏုိင္ငံေရးစနစ္ေတြ၊ အာဏာခြဲေ၀ေရးေတြကို ဦးစားေပးၿပီးလုပ္တာ။ ၆၂ ေနာက္ပုိင္း စစ္တပ္က ၀င္လာတဲ့အခါၾကမွ အခုေတာ့ ျပည္နယ္ဆုိင္ရာ စစ္တပ္ေတြကိစၥက လုံး၀ ေရွာင္လႊဲလို႔မရတဲ့ကိစၥ ျဖစ္လာပါတယ္။
ဦးခြန္ဆုိင္း ။ ။ ခုန ေဒါက္တာအင္ဒ႐ူး ေျပာသလုိပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ ဖက္ဒရယ္မူကုိ ရွမ္းျပည္နဲ႔ ဒီ့ျပင္လူမ်ဳိးေတြ ၀ုိင္းတင္တဲ့ အခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ဥပမာ ကာကြယ္ေရးတုိ႔၊ ႏုိင္ငံျခားေရးတုိ႔၊ ေငြေၾကးထုတ္လုပ္မႈတုိ႔ အဲဒါေတြဆုိရင္ ဗဟုိနဲ႔ပဲ ဆုိင္တယ္လို႔ အဲဒီတုန္းကေတာ့ သတ္မွတ္ထားခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘာမွ ျပႆနာ မရွိဘူးေပါ့ဗ်ာ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိေတာ့ ႏုိင္ငံကာကြယ္ေရးတုိ႔ ဘာတို႔က ဖက္ဒရယ္ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ ဗဟုိရဲ႕ Jurisdiction အတြင္းမွာ ပါတယ္မလား။
အင္ဒ႐ူး ။ ။ ဗဟုိရဲ႕ Jurisdiction အတြင္းမွာ ပါပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ဟုတ္ပါတယ္။ ၆၁ ေတာင္ႀကီး အဆုိျပဳခ်က္မွာလည္း ျပည္ေထာင္စု ကာကြယ္ေရး ဆုိတဲ့ ကိစၥပါပဲ။ အခု ၆၂ ေနာက္ပုိင္း စစ္အာဏာရွင္ေတြ တက္လာၿပီးေတာ့ စစ္တပ္ဟာ အရာရာတုိင္းရဲ႕ အထက္မွာ ရွိေနတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာမွ ျပည္နယ္က မရွိမျဖစ္ ကုိယ့္ကိစၥ ကိုယ္အေရးလုပ္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ဆုိၿပီး ျပည္နယ္ကာကြယ္ေရး ကိစၥေတြက ႀကီးထြားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အဆုိျပဳထားခဲ့သလုိသာ စစ္တပ္က သူ႕ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု ကာကြယ္ေရး သက္သက္ကိုပဲ လုပ္ေနတယ္ဆိုရင္ ျပည္နယ္ေတြ အေနနဲ႔လည္း ျပည္နယ္စစ္တပ္ေတြ ကိစၥကို ေတာင္းဆုိစရာအေၾကာင္း မရွိပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီျပႆနာဟာ တကယ္ေတာ့ ကုိးကန္႔နဲ႔ စျဖစ္တယ္ဆုိေပမယ့္ ကိုးကန္႔လူမ်ဳိးစု တခုတည္းနဲ႔ ဗဟုိအစုိးရၾကားမွာရွိတဲ့ ျပႆနာေတာ့ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိသမွ် လူမ်ဳိးစုေတြနဲ႔ ဒီလုိျပႆနာမ်ဳိးက ႀကဳံရမယ့္သေဘာလုိ႔ က်ေနာ္ ေတြးမိပါတယ္။ ဦးခြန္ဆုိင္း ဘယ္လိုသေဘာရပါသလဲ။
ဦးခြန္ဆုိင္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ဒီကိစၥဟာ ကုိးကန္႔တမ်ဳိးတည္းနဲ႔ မဆုိင္ပါဘူး။ ကိုးကန္႔တခုတည္းကိုပဲ သပ္သပ္ ရည္မွန္းၿပီး လုပ္တယ္ဆုိတာ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိေတာ့ ကိုးကန္႔ကုိ သူတုိ႔ စၿပီးေတာ့ ဘာေၾကာင့္ ဒီအခ်ိန္မွာ ကိုင္ရပါသလဲ။ စစ္အစိုးရကေတာ့ ဒါ ကုိးကန္႔က ဦးဖုန္ၾကားရွင္တုိ႔က တရားဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္လို႔ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ အခုခ်ိန္မွာ စကိုင္တယ္လို႔ ဦးခြန္ဆုိင္း ျမင္ပါသလဲ။
ဦးခြန္ဆုိင္း ။ ။ အခုဆုိရင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ျပ႒ာန္းေပးလိုက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း သူတုိ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အဖြဲ႕ေတြကို လက္နက္ခ်ဖို႔ ေဆြးေႏြးပါတယ္။ ဒီ လက္နက္ခ်ဖို႔ ေဆြးေႏြးတာကို သူတုိ႔က လက္မခံတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဧၿပီလမွာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ေတြ လုပ္ဖုိ႔ဆုိၿပီး လာေဆြးေႏြးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးတာကို အဖြဲ႕ေတြက လုံး၀ လက္မခံတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာ ဒီကိစၥ ေပၚလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥေပၚလာတဲ့ အခါၾကေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအဖြဲ႕၊ အဓိကၾကည့္မယ္ဆုိရင္ နယ္စပ္မွာ ရွိေနတာေတြျဖစ္တဲ့ ကိုးကန္႔တုိ႔၊ ၀တုိ႔၊ မုံးလားတုိ႔ သူတို႔က မဟာမိတ္အဖြဲ႕အျဖစ္ သေဘာတူညီထားတယ္။ အဲဒီထဲမွာ အင္အားအနည္းဆုံးက ကိုးကန္႔ျဖစ္တယ္။ ဒီလို အင္အားအနည္းဆုံး ကိုးကန္႔ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနမွာ သူတို႔ဆီမွာ အတြင္းျပႆနာ ေပၚလာတယ္။ ဆုိေတာ့ အတြင္းျပႆနာကို ေစာင့္ေနတဲ့ နအဖအစိုးရ အေနနဲ႔ အခြင့္ေကာင္းယူလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ သူတုိ႔က ျပႆနာ ေျပလည္သြားၿပီ၊ ကိုးကန္႔ကိုလည္း ေျဖရွင္းၿပီးၿပီ၊ သူတို႔ ျပန္လာၾကပါ ဘာညာဆုိၿပီး လုပ္ေနတယ္ဆုိေတာ့ အင္ဒ႐ူး ဘယ္လုိျမင္ပါသလဲ၊ ဒါက တကယ္ ၿငိမ္သက္သြားတာလား၊ တကယ္ စစ္မွန္တဲ့ နအဖရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈတရပ္ ျဖစ္သြားၿပီလို႔ ဆုိႏုိင္ပါသလား။ ဒီကိစၥက ဘယ္ေလာက္ ဆက္ၿပီး ျဖစ္ႏုိင္မယ္လုိ႔ ျမင္ပါသလဲ၊ တျခား လူမ်ဳိးစုေတြနဲ႔။
အင္ဒ႐ူး ။ ။ က်ေနာ့္အျမင္မွာေတာ့ ဒီကိစၥက အခုမွ တကယ္စေနၿပီလို႔ ထင္ပါတယ္။ ၿပီးဆုံးသြားတယ္လို႔ မျမင္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားတဲ့ အဖြဲ႕ေတြအားလုံးကုိ သူတို႔က ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအတုိင္း ျပည္ေထာင္စု ကာကြယ္ေရးတပ္ရဲ႕ ေအာက္ကုိ သူ႕ဟာနဲ႔သူ အလုိအေလ်ာက္ ၀င္လာဖုိ႔ သူတို႔က ဖိတ္ေခၚတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ Border Guard လုပ္တယ္။ ဟုိဘက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားတဲ့ လူေတြကလည္း မ၀င္ဘူး။ နအဖကလည္း သူ႕ အေျခခံဥပေဒကို ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ၿပီး စတင္က်င့္သုံးခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဒီကိစၥကို မလႊဲမေရွာင္သာ အေျခခံဥပေဒအတုိင္း ရွင္းလင္းရမွာျဖစ္တယ္။ အဲေတာ့ အခုဟာ အစပဲလုိ႔ က်ေနာ္ေတာ့ ျမင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တကယ္ေတာ့ ဒီကိစၥဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္အစိုးရက သူတို႔ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒအတုိင္း ဖန္တီးလိုတဲ့ ျပည္ေထာင္စုကို တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု အမ်ားက လက္ခံႏုိင္ပါ့မလား၊ လက္မခံႏုိင္ဘူးဆုိရင္ လက္ခံေအာင္ လက္လိမ္ခ်ဳိးလုိ႔ ရမလားဆုိတာ စစ္အစုိးရက ေသြးတုိးစမ္းၾကည့္တယ္လို႔ ဆုိရင္လည္း မွားမယ္မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဒီျပႆနာဟာ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးကတည္းက ျမန္မာႏုိင္ငံ အစိုးရအဆက္ဆက္ ေျဖရွင္းလုိ႔ မေျပလည္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ တုိင္းရင္းသားမ်ား ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ျပႆနာရဲ႕ တစိတ္တေဒသမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ထင္မိပါတယ္။
