ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ တက္ေရာက္ဖို႔ နယူးေယာက္ကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရ၀န္ႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္းကို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနကေန အေမရိကန္ ဗဟိုအစိုးရ ႐ံုးစိုက္ရာ ၀ါရွင္တန္ဒီစီကို လာေရာက္ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ စစ္အစိုးရ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု လာေရာက္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ဥပေဒ ရိွေနလ်က္နဲ႔ အခုလို အစိုးရ႐ံုးစိုက္ရာ ၀ါရွင္တန္ဒီစီကို ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး လာေရာက္ခြင့္ ရခဲ့တယ္ဆိုေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒဟာ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ပိုၿပီး ေပ်ာ့ေျပာင္းလာႏိုင္ေခ် ရိွသလား။ အေၾကာင္းစုံကို ကုိသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းအတြင္းက ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္း ၀ါရွင္တန္ဒီစီ ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ေရာက္ခဲ့တယ္ဆိုေပမဲ့ သိပ္ၿပီး ေပၚေပၚထင္ထင္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ပံုမွန္လုပ္ထံုးအရ ဆိုရင္ေတာ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကို တက္ေရာက္လာတဲ့ အေမရိကန္ဗီဇာ အပိတ္ခံထားရတဲ့ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ထဲမွာပဲ ေနထိုင္ခြင့္ ရိွပါတယ္။ အျခား အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အတြင္းကို သြားလာလည္ပတ္လို႔ မရပါဘူး။ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္း ၀ါရွင္တန္ဒီစီကို လာေရာက္ခဲ့တာကို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက အရာရိွတဦးက ဗီြအိုေအကို အတည္ျပဳ ေျပာဆိုပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ တက္ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္းဟာ ၀ါရွင္တန္ဒီစီက ျမန္မာသံ႐ံုးကိုလာၿပီး သံ႐ံုး၀န္ထမ္းေတြနဲ႕ ေတြ႕ဆံုလိုတယ္လို႔ ေမတၱာရပ္ခံလာတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဒါကို ခရီးတုိအေနနဲ႔ ခြင့္ျပဳခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႕ ၀ါရွင္တန္ဒီစီက အစိုးရတာ၀န္ရိွသူေတြ အၾကားမွာ ေဆြးေႏြးမႈေတြေတာ့ မရိွခဲ့ဘူး၊ အစီအစဥ္လည္း မရိွခဲ့ဘူးလို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အရာရိွက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို အေမရိကန္ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာ ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဥပေဒ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒါဟာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျမန္မာဘက္က အဆင့္ျမင့္ဆံုး ေခါင္းေဆာင္တဦး ၀ါရွင္တန္ဒီစီကို ေရာက္လာတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
၀ါရွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားမႈ အဖဲြ႕တခုျဖစ္တဲ့ USCB အဖဲြ႕ အမႈေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေအာင္ဒင္ကေတာ့ အေမရိကန္ အစိုးရဘက္က ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ သံတမန္ေရး ဆက္ဆံမႈ တုိုးျမႇင့္လိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရိွထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္ အစိုးရကလည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ အနည္းဆုံး တဘက္မွာ ဖိအားေပးမႈေတြကို ဆက္ၿပီး ကုိင္စြဲထားရင္ ေတာင္မွ တဘက္မွာ သံတမန္ေရးအရ ဆက္ဆံမႈေတြ တုိးျမႇင့္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိတဲ့ အခါက်ေတာ့ အခုလို ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္းကို ၀ါရွင္တန္ဒီစီလာၿပီး သူ႕ရဲ႕သံ႐ုံးကို စစ္ေဆးခြင့္ျပဳဖို႔ ခြင့္ျပဳလုိက္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။”
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ မၾကာခင္ ထြက္လာမယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္၊ အေမရိကန္ အစိုးရကလည္း သူ႕ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ ျမန္မာ အေပၚထားတဲ့ဟာကို ျပန္ဆန္းစစ္တဲ့အခါၾကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚထားတဲ့ မူ၀ါဒက ပိုၿပီး ေပ်ာ့ေျပာင္း လာမယ္လို႔ ယူဆလို႔ရမလား၊ အခုလို အေျခအေနေတြကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္။
“အဲလုိေတာ့ မဟုတ္ဘူးဗ်။ က်ေနာ္နားလည္သေလာက္က သူတို႔က ဖိအားေပးမႈနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္မႈ၊ ႏွစ္ခုစလုံးကုိ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ေပါင္းစပ္က်င့္သုံးဖို႔၊ Engagement နဲ႔ Pressure ေပါ့။ တဖက္မွာ ဖိအားေပးမယ္၊ တဖက္မွာလည္း Engage လုပ္မယ္။ Engage လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ဆက္ဆံတာ ရွိသလို ျမန္မာစစ္အစုိးရကို ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံ ျပဳေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ အာဆီယံ စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔လည္း သံတမန္ေရးအရ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားမယ္။ တဘက္မွာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈ အပါအ၀င္ ဖိအားေပးမႈေတြကုိလည္း ဆက္ၿပီးေတာ့ ကိုင္တြယ္ က်င့္သုံးမယ္။ တဘက္မွာၾကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး၊ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေပးမႈေတြကို တုိးျမႇင့္မယ္။ အဲဒီလို မၾကာခင္မွာ ေၾကညာလိမ့္မယ္လို႔ သိရပါ တယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ အေမရိကန္အစိုးရ မူ၀ါဒကို ျပန္သံုးသပ္ေနၿပီး မၾကာခင္မွာ တရား၀င္သေဘာထား ထုတ္ျပန္ မယ္လို႕ ယူဆရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မၾကာခင္ ကုလသမဂၢမွာလုပ္မယ့္ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာ့မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ား အစည္းအေ၀းမွာ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ (Clinton) တက္ေရာက္မွာမို႕ အဲဒီမွာ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအေပၚ မူ၀ါဒ သေဘာထား တရား၀င္ ေၾကညာဖြယ္ရိွတယ္လို႕ ခန္႕မွန္းထားၾကပါတယ္။ သံုးသပ္ေနၾကတာေတြေတာ့ ရိွပါတယ္၊ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ အေရးယူ ဖိအားေပးမႈ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ႐ုတ္တရက္ေတာ့ ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္မွာမဟုတ္ဘဲ ဒီအတိုင္း ဆက္ထားႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အခုလို စစ္အစိုးရဘက္က ေတာင္းဆိုခ်က္ အခ်ဳိ႕ကို လိုက္ေလ်ာေပးတာမ်ဳိးကေန သံတမန္နည္းအရ ဆက္ဆံေရး ေတြ အျပန္အလွန္ တိုးျမင့္လာမယ့္ လကၡဏာေတာ့ ျမင္ေနရတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို မၾကာခင္က သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အထက္လႊတ္ေတာ္ အေရွ႕အာရွနဲ႕ ပစိဖိတ္ေရးရာ ႏိုင္ငံျခားေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဂ်င္မ္၀က္ဘ္ (Jim Webb) ဦးေဆာင္ၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ မူ၀ါဒဆိုင္ရာ ၾကားနာသံုးသပ္မႈတရပ္ကို ေအာက္တိုဘာလ ၁ ရက္ေန႕မွာ ျပဳလုပ္ဖို႔ ရိွပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ျပန္သံုးသပ္ၿပီး ျမန္မာ့အေရးမွာ ခ်ဥ္းကပ္မႈအသစ္နဲ႕ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႕ မစၥတာဂ်င္မ္၀က္ဘ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာကို တုိက္တြန္းထားပါတယ္။