ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ဆက္လက္ ဖမ္းဆီးထားတဲ့ အမႈအယူခံကုိ တရား႐ုံးက ပယ္ခ်လုိက္ခ်ိန္မွာပဲ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကေတာ့ သူအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးတာ လုိခ်င္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာလုိက္ပါတယ္။ အလားတူ ဂ်ီနီဗာမွာက်င္းပေနတဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးၿပီး ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေဆာင္သြားဖုိ႔ အေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးမႈေတြၾကားက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ တရပ္ကုိလည္း ခ်မွတ္လုိက္တာပါ။ အေၾကာင္းစုံကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပထားပါတယ္။
အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ထိန္းသိမ္းထားတာကုိ ခ်ဳိးေဖာက္တယ္ ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ ဖမ္းဆီးထားတဲ့အမႈကုိ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ အယူခံထားတာကုိ ပယ္ခ်လုိက္တဲ့ေနာက္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ ထပ္ၿပီး တုိက္တြန္းလုိက္တာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔အတူ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလုံး ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ကုိ သူ႔အေနနဲ႔ ျမင္လုိဆဲျဖစ္တယ္လုိ႔ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း က ေျပာဆုိ လုိက္တဲ့အေၾကာင္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူတဦးျဖစ္တဲ့ ဖာရင္ ဟတ္ခ္ (Farhan Haq) က ေသာၾကာေန႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ေျပာလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
"ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ အယူခံကုိ တရား႐ုံးက ပယ္ခ်လုိက္တဲ့အေၾကာင္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ သိထားပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ဟာလည္း အရင္အတုိင္း မေျပာင္းမလဲ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိေနဆဲပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ က်န္ေန ေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလုံးကုိ ျပန္လႊတ္ေပးရမွာျဖစ္သလုိ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာလည္း သူတုိ႔အားလုံးကုိ ပါ၀င္ခြင့္ ျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။"
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လထဲမွာတုန္းကပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ အျပစ္ရွိတယ္လုိ႔ ရန္ကုန္အင္းစိန္ေထာင္တြင္း အထူး တရား႐ုံးက အလုပ္ၾကမ္းနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ စီရင္ခဲ့ေပမဲ့ စစ္အစုိးရ အႀကီးအကဲက သက္ညႇာခြင့္အေနနဲ႔ ျပစ္ဒဏ္ကုိ တ၀က္ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ဆုိင္းငံ့ေထာင္ဒဏ္ ၁ ႏွစ္ခဲြ က်ခံေစခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ေနအိမ္ၿခံ၀န္းထဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားတဦး တိတ္တဆိတ္ ေရကူး ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အျပစ္ေပးတာဟာ မမွန္ဘူးဆုိၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ေရွ႕ေနေတြက အယူခံ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ေပမဲ့ ရန္ကုန္တုိင္းတရား႐ုံးက ဒါကုိ ထပ္ၿပီး ပယ္ခ်လုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ေရး ထပ္ၿပီး တုိက္တြန္းလုိက္တဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕က ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ ရဲ႕ (၁၂) ႀကိမ္ေျမာက္ ညီလာခံအတြင္း ႏုိင္ငံတကာက လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေဆြးေႏြးမႈ အေတာ္မ်ားမ်ား အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥကုိလည္း အာ႐ုံစုိက္ခဲ့ၾကတာပါ။ အီးယူ (ဥေရာပ သမဂၢ) ရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ ဆြီဒင္ႏုိင္ငံကဆိုရင္ ညီလာခံအတြင္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္တရပ္ ခ်ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ က်ဳိးပမ္းခဲ့ပါတယ္။
"ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို မၾကာေသးခင္တုန္းက ျပစ္ဒဏ္ေပး စီရင္ခဲ့တဲ့အေပၚ အလြန္အမင္း စုိးရိမ္ မကင္း ျဖစ္ရတဲ့အေပၚ အေလးထား အာ႐ုံစုိက္ထားတာျဖစ္သလုိ၊ ဒီမုိကေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပသြားႏုိင္ဖုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အားလုံးကုိ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆိုထားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။"
ဒီလိုဆံုးျဖတ္ခ်က္ထုတ္ျပန္ဖို႔ကို မူလက ၾကာသပေတးေန႔မွာ စီစဥ္ခဲ့ေပမဲ့လည္း အေခ်အတင္ ေျပာဆုိမႈေတြ၊ ကန္႔ကြက္မႈ ေတြနဲ႔ အတူ ေနာက္တေန႔မွာမွ ထုတ္ျပန္ႏုိင္ခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တရပ္ ထုတ္ျပန္ဖုိ႔ကုိ လက္မခံ ကန္႔ကြက္တဲ့ အထဲမွာေတာ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရကုိ ႏုိင္ငံေရးအရ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေပးေလ့ရွိတဲ့ တ႐ုတ္၊ ႐ုရွား စတဲ့ႏုိင္ငံေတြ ပါ၀င္ခဲ့တာပါ။
"အီးယူ အေနနဲ႔ အခုလုိ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္းကုိ တင္သြင္းလာတဲ့အေပၚ တ႐ုတ္ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႔အေနနဲ႔ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ဒါဟာဆုိရင္ အီးယူက ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မူၾကမ္းကုိ တႏွစ္မွာ တႀကိမ္ပဲ တင္မယ္လုိ႔ ေျပာထား တဲ့ ကတိကုိ ေဖာက္ဖ်က္ရာ ေရာက္သလုိ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ တခုလုံးရဲ႕ အေျခခံရပ္တည္ခ်က္ေတြကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ရာ ေရာက္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ လူပုဂၢိဳလ္တဦး တေယာက္အေပၚ အေျခခံၿပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ထုတ္ျပန္တဲ့အေပၚ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရေၾကာင္းလည္း ေျပာလုိပါတယ္။"
ဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပုိင္မႈနဲ႔ တရားစီရင္ေရးကုိ စြက္ဖက္ရာလည္း ေရာက္တာမုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ ဖုိ႔ကုိ လက္မခံႏုိင္ေၾကာင္း တရုတ္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္မ်ဳိးထြဋ္ ကလည္း အလားတူ တုံ႔ျပန္ ေျပာဆုိသြားခဲ့သလုိ ႏုိင္ငံေရး တုိးတက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြ ရွိေနတယ္ဆုိၿပီး သူက ေခ်ပေျပာဆုိခဲ့တာပါ။
"ဒါဟာ က်ဳးေက်ာ္တဲ့၊ ႏုိင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ေတြ အႀကီးအက်ယ္ ပါ၀င္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းျဖစ္ၿပီး အီးယူက ဒီႏွစ္ အတြင္း တင္သြင္းတာ ဒုတိယအႀကိမ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ လူပုဂၢိဳလ္ တဦးတေယာက္၊ အုပ္စုတစုကုိသာ အာ႐ုံစုိက္ၿပီး တႏုိင္ငံလုံးကို လႊမ္းၿခံဳမထားတဲ့ ထူးထူးျခားျခား မဖြယ္မရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။"
ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအျဖစ္ မၾကာခင္က အက်ဥ္းသား ၇,၀၀၀ ေက်ာ္ကို လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး သူတုိ႔တေတြ အေနနဲ႔လည္း ေရွ႕ႏွစ္ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ ပါ၀င္လာႏုိင္စရာ ရွိေၾကာင္း ျမန္မာကုိယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္မႈမရွိတာမွာ မၾကာေသးခင္က ျပန္လႊတ္ေပးလုိက္တယ္ ဆုိတဲ့အထဲမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လက္တဆုပ္စာသာ ပါတာမုိ႔ မလုံေလာက္ေသးဘူးလုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ထုတ္ျပန္ဖုိ႔ ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ကလည္း ေျပာဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
"အားလုံးက သေဘာတူလက္ခံတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တရပ္ ခ်မွတ္ဖုိ႔ ၾကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ လုပ္ရပ္အတြက္ ၀မ္းေျမာက္ ေၾကာင္း ဂ်ပန္အစုိးရ အေနနဲ႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မၾကာေသးခင္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိ ျပစ္ဒဏ္စီရင္လိုက္တဲ့ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက အထူး စိတ္ပ်က္မိသလုိ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လတ္တေလာ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အေျခအေန အတြက္လည္း စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လည္း မၾကာေသးခင္တုန္းက ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၁၀၀ ေက်ာ္ ျပန္လႊတ္ေပးတဲ့ အတြက္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ဒါဟာ အျပဳ သေဘာ ေဆာင္တဲ့ ေျခလွမ္းတရပ္အျဖစ္ ႀကိဳဆုိပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ေနာက္ထပ္လည္း လႊတ္ေပးဖုိ႔ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္မႈ ေတြမွာ အားလုံးပါ၀င္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးဖုိ႔ကုိလည္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။"
ဒီလုိ အေခ်အတင္ ေျပာဆုိမႈေတြၾကားကပဲ မေန႔တုန္းကေတာ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလုံး ျပန္လႊတ္ေပးၿပီး ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္ ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ တရပ္ကုိ မဲခဲြဆုံးျဖတ္တာေတြ မလုပ္ဘဲ ခ်မွတ္လုိက္တာပါ။ ဒီအေတာအတြင္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္ တုိမာ့စ္ အုိေဟး ကင္တာနား ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိ ျပစ္ဒဏ္ေပး စီရင္ၿပီး ဆက္လက္ ဖမ္းဆီးထားတာဟာ စစ္အစုိးရက ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေနပါတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိေနတာေတြကုိ သက္ေသျပဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းေကာင္းတခု လက္လြတ္ခဲ့တာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကုိ မၾကာခင္တင္သြင္းဖုိ႔ ရွိေနတဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
