ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့လအတြင္း လႊတ္လိုက္တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြထဲ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၁၀၀ ေက်ာ္ ပါ၀င္ေပမဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ တလအတြင္းမွာကို ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ အနည္းဆံုး ၃၉ ဦး ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း ခံခဲ့ရတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီလူေတြဟာ တရားလက္မဲ့ ဖမ္းဆီးခံရတာျဖစ္ၿပီး မိသားစုေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ လုပ္ခြင့္ မရတာေၾကာင့္ ဒါဟာ ဥပေဒစိုးမိုးမႈ ကင္းမဲ့ေနတာလို႔ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ကိုသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
လာမယ့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္ၾကဖို႔ ႏိုင္ငံသား အက်ဥ္းသားေတြကို စီစဥ္ၿပီး လႊတ္ေပးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုသလို ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္ခင္မွာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေတြ ေပးမယ္လို႔ ကုလသမဂၢမွာ ျမန္မာအစိုးရက ေျပာခဲ့ ေပမဲ့ အခု ဒီလပိုင္းအတြင္းမွာေတာ့ အဖမ္းအဆီး အစစ္အေဆးေတြက ပိုမ်ားလာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ သံဃာေတာ္ ေတြရဲ႕ ေရႊ၀ါေရာင္ လႈပ္ရွားမႈ ႏွစ္ပတ္လည္ အခ်ိန္ကာလမို႔လည္း သံဃာေတာ္ေတြေရာ လႈပ္ရွားသူေတြကိုပါ ပိုၿပီး တင္းက်ပ္ ေစာင့္ၾကည့္လာတာ ျဖစ္တယ္၊ အဖမ္းအဆီးေတြ ရိွလာတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ တဘက္မွာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္ခင္ အစိုးရဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို မီးေသေအာင္ လုပ္လာတာလို႔လည္း ယူဆသူေတြ ရိွပါ တယ္။
အခု အဖမ္းအဆီး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ AAPP ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း အတြင္းေရးမႉး ကုိတိတ္ႏိုင္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ၾသဂုတ္လမွာ ဒီမုိကေရစီေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ ၃၃ ဦး ဖမ္းဆီးခံရၿပီး စက္တင္ဘာလ အတြင္းမွာေတာ့ ၃၉ ဦး အဖမ္းခံရပါတယ္။ အခု ေအာက္တုိဘာလ အစပိုင္းမွာကို ၁၂ ဦး အဖမ္းခံရၿပီးၿပီဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ စာရင္း ရရွိထားပါ တယ္။”
တဘက္က ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီရက္ပုိင္းမွာ ဘာေၾကာင့္ အခုေလာက္ထိ အဖမ္းအဆီး မ်ား ေနတာလဲခင္ဗ်၊ ဘယ္လိုေၾကာင့္လို႔ သိရပါလဲ။
“စက္တင္ဘာလ အတြင္းမွာေတာ့ အဓိက သံဃာေတာ္ေတြ ကံေဆာင္ပြဲလုပ္မယ္ ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳတင္ၿပီး ထိန္းတဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ အခုေနာက္ပုိင္း ကာလေတြမွာကေတာ့ သူတုိ႔ ဆက္တုိက္ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္ဖမ္း ေနတဲ့ ကိစၥေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ ဆုေတာင္းပြဲေတြကုိလည္း ဖမ္းတယ္၊ နယ္ေတြမွာရွိတဲ့ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားတဲ့ လူေတြ ကိုလည္း ပိုက္စိပ္တုိက္ရွာၿပီး ဖမ္းေနတဲ့ သေဘာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။”
ဖမ္းဆီးခံရသူ အမ်ားစုကို အခု ဘယ္မွာထားတယ္၊ ဘယ္ေရာက္ေနတယ္ ဆိုတာကို မိသားစု၀င္ေတြကအစ မသိၾကပါဘူး။ မိသားစု၀င္ေတြ၊ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္း၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြက သူတို႔ကို ဘယ္မွာထားတယ္ စံုစမ္းၾကေပမဲ့ အာဏာပိုင္ေတြက တိတိပပ အေျဖမေပးပါဘူး။ အခုလို ဖမ္းဆီးၿပီး မိသားစု၀င္ေတြကို အေၾကာင္းမၾကားတာေတြဟာ တကယ္ေတာ့ လက္ရိွ တည္ဆဲဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္တာျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီက ဦးမ်ဳိးက ေျပာပါ တယ္။
“ဖမ္းဆီးတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက ဘာေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးရတယ္ ဆုိတာကို ေျပာခဲ့ရမယ္၊ ဖမ္းတဲ့အခ်ိန္မွာေပါ့။ သူ႕ မိသားစု ရွိတယ္ဆုိ မိသားစုေရွ႕မွာလည္း ေျပာခဲ့ရမယ္။ ဖမ္းဆီးတဲ့ေနရာမွာ ရဲမွာ ဖမ္းပုိင္ခြင့္ မရွိဘူးလုိ႔ မေျပာပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ ဖမ္းရတယ္ဆုိတာ အေၾကာင္းၾကားရမယ္။ ဥပမာ လမ္းမွာဖမ္းသြားတယ္ဆုိရင္ မင္း ဘယ္အိမ္ကလဲ၊ ဘယ္ေနရာကလဲ၊ မင္းမိဘ ဘယ္သူလဲ၊ အဲလိုဆုိရင္ သူ႕မိဘကုိ အေၾကာင္းၾကားရမယ္၊ ဘာေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးတယ္ဆုိတာ ေျပာရမယ္။ အခုဟာ ဘာအေၾကာင္းျပခ်က္မွာ မရွိဘဲနဲ႔ ဒီလုိပဲ ၾကက္ကေလး ငွက္ကေလး ဖမ္းသလို ဟုိကေကာက္ဆြဲ၊ ဒီကေကာက္ဆြဲ၊ တႏုိင္ငံ လုံးမွာ အဲဒီလုိ ဖမ္းဆီးမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚမွာ အခုလို မတရားဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္တာဟာ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၄၀ ကို ေဖာက္ဖ်က္ က်ဴးလြန္တာ ျဖစ္တယ္လို႔။”
အခုဆုိရင္ ဖမ္းဆီးခံရတဲ့ မိသားစုေတြဆုိရင္ လုိက္စုံစမ္းၾကတယ္၊ သက္ဆုိင္ရာကုိ စုံစမ္းတဲ့အခါမွာလည္း စုံစမ္းလို႔မရဘူး၊ သက္ဆုိင္ရာကလည္း ဘာမွမေျပာဘူး။ အဲေတာ့ ခုန ဦးမ်ဳိးတုိ႔ေျပာတဲ့ ပုံစံအရဆုိရင္ ဒါ တည္ဆဲဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္ေနေတာ့ မိသားစုေတြဘက္ကေရာ ျပန္ၿပီး တရားစြဲလို႔ မရဘူးလား။
“ဟုတ္ကဲ့၊ ဒီဟာကို တရားစြဲဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔က ေတာင္းဆုိေနတာပါ။ မိသားစုေတြဘက္က ဒီလို မတရား ဖမ္းဆီးခံရတဲ့ အေပၚမွာ သက္ဆုိင္ရာ ဒီၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ ဖမ္းတယ္ဆုိရင္ ဒီၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက ရဲစခန္းကို တုိင္လုိ႔ရပါတယ္။ တုိင္ရမယ္၊ တရားတေဘာင္ အမႈဖြင့္ရမယ္။ မဟုတ္ဘူးဆုိရင္ ဒီလုိပဲ ေတာက္ေလွ်ာက္ ဖမ္းေနေတာ့မွာပဲေလ။ တုိင္ရဲရမယ္။ ဟုိတုန္း က ဆုိရင္ စာခၽြန္ေတာ္ေတြနဲ႔ကို တုိက္႐ိုက္တုိင္လို႔ရတယ္။ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္အထိ တုိင္လုိ႔ရတယ္၊ စာခၽြန္လႊာနဲ႔။ ဒီလုိ မတရား ဖမ္းဆီးခံရတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔။ အခု စာခၽြန္ေတာ္ မရွိတဲ့ကာလမွာ တုိင္းျပည္က ဥပေဒမဲ့သလို ျဖစ္ေနတယ္။”
ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာကေတာ့ အခုလာမယ့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြကို အမ်ားက လက္ခံယံုၾကည္ဖို႔ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုးကို လႊတ္ေပးဖို႔ လိုမယ္လို႔ ေတာင္းဆိုထားၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခု ၾကည့္ရတဲ့ပံုကေတာ့ စစ္အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြကို တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ လုပ္ႏိုင္ဖို႔ အေရးပါတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အခ်ဳိ႕ကို ဆက္ၿပီး ထိန္းထားလိုတဲ့သေဘာ ရိွပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္ခင္မွာကို အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဖို႔ အဖမ္းအဆီးေတြ ပိုၿပီးေတာင္ မ်ားလာႏိုင္တယ္လို႔လည္း ေလ့လာသူအခ်ဳိ႕က ယူဆပါတယ္။