ျမန္မာ့အေရး မူ၀ါဒ ျပန္လည္သုံးသပ္ခဲ့တဲ့ေနာက္ တုိက္႐ုိက္ဆက္ဆံမယ္လုိ႔ ေၾကညာခဲ့ၿပီး ပဏာမ ႀကိဳးပမ္းမႈတရပ္ အေနနဲ႔ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသေရးရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္ (Kurt Campbell) နဲ႔ အာဆီယံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ အထူးကုိယ္စားလွယ္ သံအမတ္ႀကီးလည္းျဖစ္၊ အေမရိကန္ ဒု-လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးလည္း ျဖစ္တဲ့ စေကာ့ မာဆီယယ္ (Scot Marciel) တုိ႔ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၂ ရက္ၾကာခရီး ေရာက္ရွိေနပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေၾကာင္းစုံကို ေဒၚခင္စုိး၀င္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
အေမရိကန္ သံတမန္ႀကီး ၂ ဦးဟာ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္နဲ႔ေရာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပါ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ရွိတယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ အီရန္ ကယ္လီ (Ian Kelly) က မေန႔က အတည္ျပဳ ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
“အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဟာ အခ်က္အလက္ေတြ စုစည္းဖုိ႔ ျမန္မာျပည္ကို ေရာက္ရွိေနတာပါ။ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ထိေတြ႕ဆက္ဆံဖို႔ နိဒါန္းပ်ဳိးတဲ့ ပထမအဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဟာ ဒီကေန႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ၀န္ႀကီးနဲ႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။ စစ္အစိုးရနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ တသီးပုဂၢလေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ မနက္ျဖန္ၾကရင္ေတာ့ စစ္အစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပါ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တျခား အတုိက္အခံ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဖို႔ရွိပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္ သံတမန္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕နဲ႔ ဆက္သြယ္ စကားေျပာႏုိင္ခဲ့တာကိုလည္း မစၥတာ အီရန္ ကယ္လီက အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“ဒု-လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး စေကာ့ မာဆီယယ္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဆက္သြယ္ စကားေျပာႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ သူေျပာတာကေတာ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ စုစည္းေနပါတယ္တဲ့။ ဘယ္လုိပုံစံနဲ႔ ေဆြးေႏြးေျပာဆုိၾကသလဲ ဆုိတာကုိ တြက္ဆတဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလုံးက ေျပာဆုိတာေတြ၊ ရွင္းျပခ်က္ေတြကို နားေထာင္တဲ့ အဆင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။”
အခုလို မူ၀ါဒ အေျပာင္းအလဲ ကာလမွာ ထိပ္တန္းသံတမန္ေတြ ပထမအဆင့္ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြ စုစည္းတဲ့ ခရီးစဥ္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အေပၚမွာ သုံးသပ္လုိက္သူကေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေမရိကန္သံ႐ုံးမွာ သံ႐ုံး ယာယီတာ၀န္ခံအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသူ၊ ျမန္မာ့အေရး စိတ္၀င္စားသူ မစ္စ္ ပရစ္စီလာ ကလပ္ပ္ (Priscilla Clapp) ျဖစ္ပါတယ္။
“အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး ခရီးစဥ္ ဆုိတာကေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိႏုိင္ပါတယ္။ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အဆင့္ ရာထူးရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တေယာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆုံးသြားတဲ့ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ေျပာတဲ့ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြ စုစည္းတဲ့ ခရီးစဥ္ဆုိတာ ျမန္မာျပည္မွာ သူတုိ႔ ေတြ႕ရ၊ ျမင္ရမယ့္ အေျခအေနေတြကုိ ဆန္းစစ္ အကဲျဖတ္ၾကဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ႏုိင္ပါတယ္။”
အေမရိကန္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဟာ ဒီကေန႔ စစ္အစုိးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္နဲ႔ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို႔ကိုလည္း ေတြ႕ဆုံမွာ ျဖစ္တဲ့အျပင္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕၀င္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆုံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး NLD အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕၀င္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခင္ေမာင္ေဆြက ဗြီအိုေအကုိ အခုလုိ ရွင္းျပပါတယ္။
“အဓိက နံပါတ္တစ္ကေတာ့ ေရႊဂုံတုိင္ ေၾကညာစာတမ္းပါ အခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တုိ႔က ဦးစြာ ရွင္းျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊဂုံတုိင္ ေၾကညာစာတမ္းဟာ လက္ရွိကုိင္စြဲထားတဲ့ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး သေဘာထားေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ေရႊဂုံတုိင္ ေၾကညာစာတမ္းကို တင္ျပ ရွင္းလင္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရး၊ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ အေျခခံဥပေဒကို ဒီမုိကေရစီကုိ သြားႏုိင္မယ့္ အေနအထားေတြ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားတယ္ ဆုိတာကုိ ေျဖၾကား ရွင္းလင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရး တုိးတက္လာတာကို ႀကိဳဆုိရင္းနဲ႔ ဒီခရီးစဥ္ကေန ဘာေတြေမွ်ာ္လင့္လုိ႔ ရမလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ မစ္စ္ ပရစ္စီလာ ကလပ္ပ္က အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ဒီခရီးစဥ္ကေန ရလဒ္တခု အံ့အားသင့္ေလာက္ေအာင္ ထြက္လာဖို႔ကိုေတာ့ ဘယ္သူကမွ ေမွ်ာ္မွန္းမထားသင့္ပါဘူး။ ဒါဟာ ပထမအဆင့္ ႀကိဳးပမ္းမႈပါ။ က်မတို႔အေနနဲ႔ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ သေဘာေလာက္ကိုသာ ေမွ်ာ္မွန္းၾကရမယ့္အဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ထိပ္တန္း သံတမန္ႀကီးေတြ အေနနဲ႔ စစ္အစုိးရဘက္ကုိေရာ အတုိက္အခံဘက္နဲ႔ပါ ေတြ႕ဆုံႏုိင္တယ္ ဆုိတာက ပုိၿပီး အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်မ ယူဆပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မွန္မွန္ အခ်ိန္ယူရမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ စစ္အစိုးရနဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရးေတြ အခုလုပ္ အခုခ်က္ခ်င္း ျဖစ္ထြန္းတုိးတက္မႈေတြ ထြက္ေပၚလာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္မွန္းမထားတဲ့အေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ မူ၀ါဒရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ဟာ ထိေတြ႕ဆက္ဆံဖို႔ သက္သက္ပဲ မဟုတ္ေၾကာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဓိပၸာယ္ ျပည့္၀တဲ့၊ အႏွစ္သာရရွိတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အခ်ိန္ယူရမယ္ ဆုိတာကုိ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အသိအမွတ္ ျပဳထားတယ္လို႔ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္က ေအာက္တိုဘာလအတြင္း က်င္းပခဲ့တဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ၾကားနာပြဲမွာ ထြက္ဆုိခဲ့ဖူးပါတယ္။