ILO ကမၻာ့အလုပ္သမား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာ မစၥတာ ကာရီ တာပီယိုလာ (Kari Tapiola) ဟာ လာမယ့္ သီတင္းပတ္ထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာေရာက္ဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခုိင္းေစမႈဆုိင္ရာ တုိင္ၾကားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ သက္တမ္းတုိးဖို႔ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိဖို႔အတြက္ လာေရာက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ဌာေနကုိယ္စားလွယ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း အဓမၼ လုပ္အားေပး ခုိင္းေစမႈ၊ ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေစမႈအျပင္ ILO ကုိ တုိင္ၾကားမႈနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီး ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ေတြ က်ခံေနရသူေတြနဲ႔ ဒီျပစ္ဒဏ္ က်ခံသူေတြရဲ႕ အမႈကို လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တဲ့ ေရွ႕ေန ဦးဖုိးျဖဴတုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကို ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလထဲမွာ ႏုိင္ငံတကာ အလုပ္သမား အဖြဲ႕ႀကီးနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတုိ႔ၾကား လုပ္အား အဓမၼ ခုိင္းေစမႈဆုိင္ရာ တုိင္ၾကားသူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာကို လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မႏွစ္က ILO အမႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာ မစၥတာ ကာရီ တာပီယုိလာနဲ႔ အလုပ္သမား၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္တုိ႔ တႏွစ္ထပ္ၿပီး သက္တမ္းတုိး လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကသလို ဒီႏွစ္မွာလည္း ထပ္မံ သက္တမ္းတုိးဖို႔အတြက္ လာမယ့္ တနဂၤေႏြေန႔မွာ မစၥတာ တာပီယိုလာ လာေရာက္မယ္လို႔ ILO ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ စတိဗ္ မာရွဲလ္ (Steve Marshall) က ေျပာပါတယ္။
“သူဟာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ဒီနားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာကို လက္မွတ္ေရးထိုးဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာအစိုးရ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔လည္း အဓမၼလုပ္အား ခုိင္းေစမႈ ဆုိင္ရာေတြကုိ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္မွာပါ။ ေနာက္ အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ ကေလးငယ္ေတြကုိ စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းမႈ မျပဳေရးအတြက္ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ေကာ္မတီ အဖြဲ႕၀င္ေတြနဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖုိ႔ရွိတဲ့အျပင္ ILO နဲ႔ တုိက္႐ုိက္သက္ဆုိင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ဥပမာ လြတ္လပ္တဲ့ အသင္းအပင္း ဖြဲ႕စည္းမႈဆုိင္ရာလုိမ်ဳိး ကိစၥရပ္ေတြကုိလည္း သက္ဆုိင္ရာေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိပါတယ္။” လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
မစၥတာ တာပီယုိလာဟာ ဇန္န၀ါရီလ ၁၇ ရက္ေန႔ကေန ၂၄ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔အထိ တပတ္ၾကာ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ ရွိေနမွာျဖစ္ၿပီး ILO နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတုိ႔ၾကား ထားရွိတဲ့ ကတိက၀တ္အတုိင္း ဒီျပႆနာေတြကို အတူတကြ အနီးကပ္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ ရွိတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တခ်ဳိ႕ေနရာေတြကိုလည္း ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ဖုိ႔ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“သူဟာ လူကုန္ကူးမႈဆုိင္ရာ အစည္းအေ၀း ျပဳလုပ္မယ့္ ပုဂံၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္မွာ ျဖစ္တဲ့အျပင္ ေအာင္လံၿမိဳ႕ကိုလည္း သြားဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာင္လံမွာက လယ္သမားေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာေတြ အမ်ားအျပားရွိေနတာ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာေနပါၿပီ။” လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
ေအာင္လံေဒသတ၀ုိက္က ေတာင္သူလယ္သမားေတြ ILO ကုိ တုိင္ၾကားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမႈေပါင္း ၁၂ မႈကို ေနျပည္ေတာ္က မၾကာခင္ကမွ ေတာင္းယူ ၾကည့္႐ႈေနတယ္လုိ႔ ေအာင္လံၿမိဳ႕ခံေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီအမႈေတြအတြက္ ႐ုံးခ်ိန္းကို ဇန္န၀ါရီလ ၂၉ ရက္ေန႔ကို ေပးထားပါတယ္။ ေအာင္လံ၀န္းက်င္ေဒသက လယ္သမားေတြ ILO ကုိ တုိင္တန္းရာမွာ လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ ေရွ႕ေန ဦးဖုိးျဖဴဟာလည္း တုိင္ၾကားတဲ့သူေတြထဲက တခ်ဳိ႕နဲ႔အတူ အခုအခါ သရက္ေထာင္ထဲမွာ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္တာ ခံေနရပါတယ္။ ဦးဖုိးျဖဴရဲ႕အမႈဟာ ILO အတြက္ အေရးပါတဲ့ စာရင္းထဲမွာ ပါ၀င္ၿပီး သူ႔ကို ျပန္ၿပီး လႊတ္ေပးဖုိ႔အတြက္ ILO က အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ မျပတ္ ေဆြးေႏြးေနပါတယ္လို႔လည္း မစၥတာမာရွဲလ္က ေျပာပါတယ္။
“မစၥတာ တာပီယိုလာဟာ ဒီအမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တင္ျပဖို႔ ရွိပါတယ္။ သူ႔တေယာက္တည္းအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခား ျပန္ၿပီးလႊတ္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယုံၾကည္တဲ့ တျခား အက်ဥ္းသား အမ်ားအျပားလည္း ရွိေနတာမို႔ သူတို႔အတြက္ပါ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြအားလုံး ပုံမွန္ဘ၀ကို ျပန္ၿပီးရဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။” လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
အခုေလာေလာဆယ္ သရက္ေထာင္ထဲမွာ ေရွ႕ေန ဦးဖုိးျဖဴအျပင္ ILO ကို တုိင္ၾကားမႈနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီး အထိန္းသိမ္းခံေနရသူ အမ်ားအျပား ရွိေနတာမို႔ သူတုိ႔ကုိ ေတြ႕ခြင့္ရဖုိ႔ ေတာင္းခံခဲ့ေပမဲ့ အခုထိ အာဏာပုိင္ေတြဘက္က ခြင့္မျပဳခဲ့ဘူးလုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ေတြရဲ႕ ေထာင္တြင္း ေနထုိင္ရတဲ့ အေျခအေနကိုေတာ့ ILO က အၿမဲေစာင့္ၾကည့္ မွတ္တမ္းတင္ထားတယ္လို႔လည္း ဗြီအိုေအကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
