ပထမဦးဆုံး စဥ္းစားေစခ်င္တဲ့အခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (National League for Democracy) က အခုအခ်ိန္မွာ ေခါင္းေဆာင္မႈမွာ အေျပာင္းအလဲတခ်ဳိ ႔ လုပ္ေဆာင္လာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ သက္ႀကီးရြယ္အုိ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြဟာ က်န္းမာေရးအေျခအေနေၾကာင့္ ရုံးမလာႏုိင္၊ အိမ္မွာပဲ ေနၾကေတာ့တယ္။ ဒီလုိအေျခအေနေၾကာင့္ အသက္ရြယ္ငယ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ အစားထုိးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္လာတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါဟာ အသြင္သ႑ာန္အားျဖင့္ ေျပာင္းလဲမႈသက္သက္ပဲလား၊ အႏွစ္သာရအားျဖင့္ ဘာေတြမ်ား ေျပာင္းလဲမႈ ရွိလာႏုိင္သလဲဆုိတာကုိ စူးစမ္းၾကည့္ခ်င္တဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာ အေျခအေနကုိ သိရွိႏုိင္ဖို႔ ကေနဒါ ႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အန္အယ္လ္ဒီဌာနခြဲ ဥကၠဌ ဦးေအာင္တင္ နဲ႔ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသုံးသပ္ေနသူ ဦးမင္းေဇာ္ဦး တုိ႔ကုိ ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ဆက္သြယ္ေဆြးေႏြး တင္ျပထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျပည္တြင္းမွာ အန္အယ္လ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္မႈအေျပာင္းအလဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိဘယ္လုိ ျဖစ္လာႏုိင္သလဲ ဆိုတာ မသြားခင္မွာ ဘယ္လုိအေျပာင္းအလဲမ်ဳိး ျပင္ဆင္ေနၾကသလဲ။
ဦးေအာင္တင္ ။ ။ က်ေနာ္ျမင္တာက အေျပာင္းအလဲျဖစ္လာတယ္လုိ႔ မျမင္ဘူး။ ဒီဟာက လူအင္အားျဖည့္တာ၊ အင္အား ေတာင့္တင္းေအာင္ တုိးခ်ဲ ႔တာ။ ဒါက ပုံသ႑ာန္တမ်ဳိး။ အရင္တုန္းကရွိေနတဲ့ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြက ေျပာင္းလဲ သြားတယ္လို႔ မျမင္ဘူး။ အေျပာင္းအလဲလည္း လုပ္စရာ မလုိဘူးလုိ႔ က်ေနာ္သုံးသပ္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ပိုင္းကုိေတာ့ ေနာက္မွာေဆြးေႏြးပါမယ္။ အခုေလာေလာဆယ္မွာ အေျပာင္းအလဲက ဘယ္လိုလုပ္သလဲ၊ ဘယ္သူေတြ ဘယ္လို အစားထုိးသလဲဆုိတာကုိ ေျပာေစခ်င္ပါတယ္။
ဦးေအာင္တင္ ။ ။ အခုဟာ အန္အယ္လ္ဒီမွာ လက္ရွိရွိေနတဲ့ အလုပ္ေကာ္မတီ (၁၄) ေယာက္ ရွိတယ္။ အဲဒီ (၁၄) ေယာက္ ထဲက (၉) ေယာက္ကုိ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔အျဖစ္ တိုးခ်ဲ႕လုိက္တယ္ဆုိတဲ့ ေနာက္ဆုံးသတင္းကုိ က်ေနာ္တုိ႔ သိထားတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အရင္တုန္းက သက္ႀကီးရြယ္အုိ ပုဂၢိဳလ္ေတြတခ်ဳိ ႔ ရုံးကုိမလာၾကေတာ့ဘူးလုိ႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတုိ႔ ရုံးကုိမလာၾကေတာ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက တခ်ိန္က ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တယ္ဆုိေတာ့ အဲဒီလုိ ေနရာေတြမွာ (အန္အယ္လ္ဒီမွာ တစံုတခု ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါ) သူတို႔ရဲ ႔ သေဘာထား အဆုံးအျဖတ္ေတြ ပါလာမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးေပါ့။
ဦးေအာင္တင္ ။ ။ အမွန္က လက္ရွိအေနအထားမွာက ဒီ (၉) ေယာက္ကုိ ထည့္လိုက္မွ မဟုတ္ဘူး။ (၉) ေယာက္ကုိ မထည့္ခင္ကတည္းက ႏွစ္ကာလ ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာက ဥကၠဌ ဦးေအာင္ေရႊ၊ အတြင္းေရးမႈး ဦးလြင္ တုိ႔က စီမံခန္႔ခြဲမႈ အပိုင္းမွာ မလုပ္ႏုိင္တာ ၾကာခဲ့ၿပီ။ ဒီအတြက္ ရွိတဲ့လူေတြက ဝိုင္းရံၿပီး လုပ္ေနတာပါ။ အခု ရွိေနတဲ့လူေတြကို ဆက္ၿပီး ထားတဲ့ဟာကလည္း နဂိုပံုသ႑ာန္အတိုင္းဘဲ စြန္႔လြတ္ေပးဆပ္ခဲ့တာကို အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ သေဘာပါ။ ဒီအေပၚမွာ သူတုိ႔ တုိးခ်ဲလိုက္လို႔ ဦးေအာင္ေရႊ တုိ႔ရဲ ႔ အခန္းက႑ ေလ်ာ့သြားတယ္၊ ပိုလာတယ္လို႔ က်ေနာ္မျမင္ဘူး။ နဂိုအတိုင္းပဲ မတိုးခ်ဲ ႔ခင္ကတည္းကအတိုင္း ဦးေအာင္ေရႊ တုိ႔ နဂိုအေနအထားမွာ ရွိေနမယ္။ တုိးခ်ဲ ႔ျခင္းအားျဖင့္ အင္တုိက္အားတုိက္နဲ႔ တက္တက္ၾကြၾကြနဲ႔ စည္းစည္းကားကား လႈပ္ရွားမႈေတြ ျဖစ္လာမွာကို အေကာင္းဘက္က အမ်ားႀကီးေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတာ့ မေျပာင္းဘူးဆုိေပမယ့္လို႔ ဆုိၾကပါေတာ့ စစ္အာဏာပိုင္တုိ႔က ေခၚၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ဦးေအာင္ေရႊ၊ ဦးလြင္ တုိ႔ မပါေတာ့ဘူးေပါ့။ ႏုိင္ငံတကာ ဂုဏ္သေရရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ကုလသမဂၢ၊ အေမရိကန္အစုိးရ အရာရွိႀကီးေတြ သြားၿပီးေတြ႔ရတဲ့အခါမွာ ဒီပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြရဲ ႔ သေဘာထားကုိ မေျပာၾက ေတာ့ဘူးလား။ အဲဒါကုိ က်ေနာ္အဓိက ေျပာလုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးမင္းေဇာ္ဦး အေနနဲ႔ ဒီ အေျပာင္းအလဲကုိ ဘယ္လုိ ျမင္ပါသလဲ။
ဦးမင္းေဇာ္ဦး ။ ။ ျမန္မာျပည္မွာ အန္အယ္လ္ဒီ အေနနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈကုိ တုိးခ်ဲလုိက္တယ္ဆုိေပမယ့္ အဓိက လက္ရွိအထိ သိပ္မကြဲျပားတဲ့အခ်က္က အန္အယ္လ္ဒီအထဲမွာ ေပၚလစီ ဘယ္လိုလုပ္လဲဆုိတာ မကြဲျပားဘူး။ ဆိုလိုတာက အန္အယ္လ္ဒီ ထဲမွာရွိတဲ့ စီအီးစီ (Central Executive Committees) ေတြ အားလုံးက မဲနဲခြဲၿပီး ေပၚလစီလုပ္ၾကတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီ အထဲမွာ အဓိကက်တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦးတင္ဦး တုိ႔လို ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ ႔ အသံေတြက ပိုၿပီးေတာ့ အခရာ က်ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ ပါးစပ္ထဲက ထြက္လာတာေတြက တကယ္ ေပၚလစီသြားတာလားဆုိတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အခုထိ မသိေသးဘူး။ မသိေတာ့ အျပင္ကေနၿပီးေတာ့ ဒီလူေတြ အမ်ားႀကီးထည့္လိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ေပၚလစီ အရ ဘယ္လို အေျပာင္းအလဲ ရွိႏုိင္သလဲဆုိတာကုိေတာ့ အျပင္ကေန ခန္႔မွန္းရတာ ခက္ခဲ့တယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ဗမာႏုိင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈမွာ အထူးသျဖင့္ ဒီမုိကေရစီ က်င့္စဥ္အားနည္းတဲ့ ဘယ္ႏုိင္ငံမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္ အတိုက္အခံ လႈပ္ရွားမႈအားလုံးမွာ ေပၚလစီ အေျပာင္းအလဲလုပ္ရတာ ေခါင္းေဆာင္ေျပာင္းလုပ္ရတာ အေတာ္ခက္တယ္။ အန္အယ္လ္ဒီ အျပင္ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ အတိုက္အခံေတြကို ၾကည့္လို႔ရွိရင္လည္း ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ျဖစ္လာရင္ တသက္လံုး ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သြားတယ္။ ေခါင္းေဆာင္အေျပာင္းအလဲဆုိတာ အရမ္းရွားတယ္။ ေသမွပဲ နာမက်န္းျဖစ္မွပဲ အဲဒီေခါင္းေဆာင္ကေန ေဘးထြက္ ထိုင္တာမ်ဳိးရွိတယ္။
အဲဒီေတာ့ ဒီႏုိင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈအရ ေခါင္းေဆာင္မႈတခု ျဖစ္လာလို႔ရွိရင္ ဒီေခါင္းေဆာင္တေယာက္က သူရဲ ႔ performance လုပ္ႏုိင္မႈ၊ achievement ေအာင္ျမင္မႈ ဘယ္ေလာက္ရွိလည္း အဲဒီအေပၚမွာ တုိင္းတာမဟုတ္ေတာ့ဘဲနဲ႔ အဲဒီေခါင္းေဆာင္တေယာက္က ဘယ္ေလာက္ အနစ္နာေတြခံထားရတယ္၊ ဘယ္ေလာက္အထိ ဒီအဖြဲ႔အစည္းေပၚမွာ သစၥာရွိတယ္၊ လက္ရွိ ေပၚလစီေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္အထိ ရပ္တည္တယ္စတဲ့ အဲဒီအေျခခံေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔က အဲဒီ ေခါင္းေဆာင္ေနာက္ကုိ လုိက္ၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ အတိုက္အခံထဲမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ နအဖထဲမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ေခါင္းေဆာင္မႈကုိ ၾကည့္လိုရွိရင္ ေခါင္းေဆာင္မႈတခု ျဖစ္လာတယ္ဆုိရင္ သူရဲ ႔ ေအာင္ျမင္မႈအေပၚမွာ အေျခမခံေတာ့ဘဲနဲ႔ သူရဲ ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရး အရ အနစ္နာခံမႈေတြေပၚမွာ အေျခခံၿပီး က်ေနာ္တုိ႔က ဆုံးျဖတ္သြားၾကတာျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအခ်က္ႏွစ္ခ်က္အေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီမွာ ေခါင္းေဆာင္မႈေတြ ခ်ဲ ႔လိုက္ေပးမယ့္လည္း ဘယ္ေလာက္အထိ လုပ္ဟန္အရ၊ ေပၚလစီ အရ အေျပာင္းအလဲျဖစ္လာမလဲဆုိတာကုိ ခန္႔မွန္းရ ေစာေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဦးေအာင္တင္ ကုိဘဲ က်ေနာ္ေမးခ်င္ပါတယ္ ဦးမင္းေဇာ္ဦး ေမးတဲ့ (၂) ခ်က္မွာ ပထမအခ်က္ ျဖစ္တဲ့ အန္အယ္လ္ဒီအတြင္းမွာ ေပၚလစီခ်မွတ္တဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုခ်မွတ္ၾကတယ္ဆုိတာကုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသး ဘူးဆုိပါတယ္။ ဦးေအာင္တင္ အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ား ရွင္းျပႏုိင္မလဲ၊ ဘယ္လိုခ်မွတ္တယ္ဆုိတာ ရွင္းျပႏုိင္မလား။
ဦးေအာင္တင္ ။ ။ ကုိမင္းေဇာ္ဦး ေဆြးေႏြးတဲ့ အေၾကာင္းအရာသက္သက္ကေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ရွိအေျခအေနနဲ႔ ခ်ိန္းထိုးလိုက္မယ္ဆုိရင္ တခ်ဳိ ႔ဟာေတြက လက္ေတြ႔က်က် သုံးသပ္လို႔မရဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ ပိုင္းေနရာက တသက္လံုး ဒီလုိျဖစ္သြားတယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္တုိ႔က ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေတြမွာလုိ႔ မဲေတြနဲ႔ လူေတြကိုေရြးလို႔ ေရြးႏုိင္တဲ့ အေနအထားေတြက က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံမွာ အေျခအေနမေပးဘူး၊ အစည္းအေဝးေတြ ေတာင္ လုပ္လို႔မရဘူး။ ေတာတြင္းဆုိလည္း ေတာတြင္းအေလွ်ာက္ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြ၊ ျပည္တြင္းဆိုလည္း ျပည္တြင္း အေလ်ာက္ဆုိေတာ့ ဒီဟာကို က်ေနာ္တုိ႔ ပါတီဝင္ေတြက အံု႔အုံ႔ ၾကြက္ၾကြက္္ လာေရာက္မဲေပးၾကမယ္၊ ေခါင္းေဆာင္ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ရမယ္ဆုိတဲ့အရာက လက္ေတြ႔အေျခအေနနဲ႔ မကိုက္ညီဘူး။ ဒါကို သေဘာမတူဘူးလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီဟာကို ထည့္တြက္ဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္တခ်က္ ေပၚလစီပုိင္းဆုိင္ရာကေတာ့ ေပၚလစီက က်ေနာ္ နားလည္သလုိ ေျပာရရင္ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ရည္မွန္းခ်က္ဆုိတာရွိတယ္ - ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံ တည္ေထာင္မယ္၊ ျပည္ေထာင္စုႀကီး လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေပါ့။ ဒီရည္မွန္းခ်က္ကုိ သြားတဲ့အခါမွာ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ ေပၚလစီလုိ႔ ေျပာင္းမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္ျမင္သေလာက္ေတာ့ ဒီ ေပၚလစီေတြက ေျမေအာက္လႈပ္ရွားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီတခုရဲ ႔ ေပၚလစီလည္း မဟုတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အန္အယ္လ္ဒီ ရဲ ႔ ေပၚလစီက အင္မတန္ ထင္သာျမင္သာ ရွိပါတယ္။ အခုအခ်ိန္အထိ အန္အယ္လ္ဒီရဲ ႔ ေပၚလစီဟာ မွန္ေနတုန္းဘဲ။ ျပင္စရာလည္း မလုိေသးဘူးလို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုက အဲဒါကိုေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေပၚလစီကုိ ဘယ္လိုခ်မွတ္ၾကသလဲဆုိတဲ့ Process ကုိ သိခ်င္လုိ ေျပာတာပါ။
ဦးေအာင္တင္ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ ရွိၿပီသာ ေပၚလစီက ဒီအတိုင္းဘဲ သြားရမွာဆုိေတာ့ ဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ သာမန္ အေလွ်ာ့အတင္းပဲ လုပ္တဲ့ ကာလပဲဲ ရွိပါေသးတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အန္အယ္လ္ဒီ ဟာ မိမိရဲ ႔ ႏုိင္ငံေရးအခ်ဳိးအေကြ႔ႀကီး တခုလုံးကို ေျပာင္းသြားတဲ့အေနအထား မေရာက္ေသးပါဘူး။ မေရာက္ေသးတဲ့အခါမွာ ဒီဥစၥာကုိ ခ်မွတ္တဲ့အခါမွာ အခု လက္ေတြ႔က်က် ဘယ္သူခ်မွတ္သလဲဆုိရင္ေတာ့ အခု ဒီ (၉) ေယာက္ မတင္ခင္က ရွိတဲ့ ေလးငါးေယာက္ပဲ တုိင္ပင္ၿပီး ခ်မွတ္တယ္လို႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီအတုိင္းဘဲ ဆက္လွ်က္ရွိေနမွာေပါ့။ ဒီေခါင္းေဆာင္ေတြ ေျပာင္းေပမဲ့ မူဝါဒကေတာ့။
ဦးေအာင္တင္ ။ ။ လက္ရွိအေနအထားကေတာ့ ဒီအတုိင္းပဲ (၉) ေယာက္တုိးသြားရင္ (၉) ေယာက္တုိးၿပီး ပုိၿပီး အလုပ္လုပ္ ႏုိင္မယ္။ ဒီလုိပဲ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဦးမင္းေဇာ္ဦး သေဘာထား။
ဦးမင္းေဇာ္ဦး ။ ။ က်ေနာ္ အခုနေျပာတဲ့အတုိင္းပါဘဲ။ က်ေနာ္ဘက္ကေတာ့ အခုအခ်ိန္က အန္အယ္လ္ဒီ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ဖို႔အတြက္ ဒီေခါင္းေဆာင္မႈ အေျပာင္းအလဲ အေျဖတခုထြက္လာႏုိင္မလား ေျပာဖို႔ ေစာေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါ တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ ႔အခ်က္အလက္ေတြက အန္အယ္လ္ဒီအတြင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ သူတုိ႔ ေပၚလစီပုိင္းဆိုင္ရာမွာ ဘယ္လိုဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်တယ္ဆုိတာကုိ ကြဲကြဲျပားျပား မသိဘူး။ ေနာက္တခ်က္က အဓိက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေပါ့။ အန္အယ္လ္ဒီမွာ က်န္တဲ့လူေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ဖီလာဆန္႔က်င္ျဖစ္တယ္၊ မတူတဲ့သေဘာမ်ဳိး ေပးႏုိင္တဲ့ position မွာရွိလား၊ ေပးရဲတဲ့ position မွာရွိလား ဆုိတာကုိ ကြဲကြဲျပားျပား မသိရဘူး။ အဲဒီေတာ့ အခုအခ်ိန္က ေျပာဖို႔ ေစာေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခုက အျပင္က အန္အယ္လ္ဒီကုိ ျမင္ၾကတဲ့အျမင္ အထူးသျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြက ေခါင္းေဆာင္မႈမွာျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အန္အယ္လ္ဒီ က သက္သာရာရတယ္လို႔ တခ်ဳိ ႔က သုံးသပ္ခဲ့ၾကတာရွိပါတယ္။ အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း စစ္အစိုးရနဲ႔ ထိပ္တုိက္ေတြ႔မွာကုိ သိပ္မလုပ္ၾကဘဲနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရွိတဲ့ကာလမွာ အန္အယ္လ္ဒီ ဆက္လက္ရပ္တည္ေရးကုိသာ သူတုိ႔လုပ္ေနၾကတာကုိ နားလည္ေပးရမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာထားမ်ဳိး ရွိၾကပါ တယ္။ အခု အဲဒီအထဲက အဓိကက်တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ သြားၿပီးဆုိေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီ ကုိ ျမင္တဲ့အျမင္ ေျပာင္းလဲႏုိင္စရာ အေၾကာင္း ျမင္ပါသလား။
ဦးမင္းေဇာ္ဦး ။ ။ က်ေနာ္အျမင္ကေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီ ထဲမွာ စစ္တပ္က လူေတြရွိတယ္ မရွိဘူးဆုိတာက ဒီလူ ဗမာျပည္ရဲ ႔ ႏုိင္ငံေရးေလာကမွာ ရွိလုိရွိရင္ က်ေနာ္တို႔က ဝါကို အရမ္းဦးစားေပးတယ္။ ဝါကို အရမ္းဦးစားေပးေတာ့ တခ်ိန္တုန္းက ႏုိင္ငံေရးလုပ္ခဲ့တဲ့လူေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးထဲက ကန္ထုတ္ခံရသူေတြက ရွစ္ေလးလုံး ေပၚလာတဲ့အခါမွာ အဲဒီလူေတြက စင္ေပၚ ျပန္ေရာက္လာတယ္။ အဲဒီေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီထဲမွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပါသည္ျဖစ္ေစ၊ မပါသည္ျဖစ္ေစထား က်ေနာ္ ထင္တာက ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈမွာ ဝါအရ အစဥ္အလာရွိတဲ့လူက ပုိၿပီးေတာ့ စင္ေပၚေရာက္ဖို႔ ပိုလြယ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခါ တခ်ဳိ ႔ ပညာရွင္ေတြက သုံးသပ္ၾကတယ္။ ဟုတ္ေသာ္ရွိ မဟုတ္ေသာ္ရွိ သူတုိ႔က ဘယ္လုိ ေျပာသလဲဆုိေတာ့ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ ေနာက္ပိုင္းျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာဟာ မ်ဳိးဆက္သစ္အာဏာလက္ရွိ စစ္ဗုိလ္ ေတြနဲ႔ အာဏာကျပဳတ္ၿပီးသြားတဲ့ စစ္ဗုိလ္ေတြၾကား ပဋိပကၡလို ျမင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလုိ သုံးသပ္ခ်က္မ်ဳိး လြတ္သြားၿပီလားလို႔ ေမးခ်င္ပါတယ္။
ဦးေအာင္တင္ ။ ။ ပဋိပကၡတုိ႔ ဘာတုိ႔ဆုိတာကေတာ့ ေပၚလစီပိုင္းဆုိင္ရာ ထိခုိက္ေလာက္ေအာင္ ႀကီးက်ယ္တယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ အခုနေျပာသလို စစ္သားရွိလို႔ အန္အယ္လ္ဒီ ထားတယ္ဆုိတဲ့ပံုစံမ်ဳိး၊ အန္အယ္လ္ဒီကုိ ဒုကၡမေပးတာ အန္အယ္လ္ဒီ အထဲမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရွိလို႔ - ဒီ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဘဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အခ်င္းခ်င္း အက်ဥ္းခ်ထားတာေတြ ရွိတာပါဘဲ။ ဒီဟာက အာဏာမွာ ကိုးကြယ္တဲ့ဘာသာလည္း မရွိဘူး။ အာဏာမွာ ethics ဆိုတာလည္း မရွိဘူး။ လူတေယာက္က အာဏာရွင္တေယာက္ျဖစ္လာရင္ သူက အကုန္လုပ္တာပဲ။ ဒီဟာက အာဏာရွင္နဲ႔ ဒီမုိကေရစီ တုိက္ပြဲ လို႔ပဲ ျမင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဦးမင္းေဇာ္ဦးအေနနဲ႔ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ဦးမင္းေဇာ္ဦး ။ ။ က်ေနာ္ကေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ စစ္တပ္ရဲ ႔ ၾကားထဲမွာေတာ့ စစ္ဗိုလ္ေဟာင္း၊ စစ္ဗိုလ္သစ္ လုိ႔ မျမင္ဘူး။ အဓိကေတာ့ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရး မ်က္ႏွာစာမွာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္လာတုိင္းမွာ အေဟာင္းနဲ႔ အသစ္ ဆိုတာကုိ ေတြ႔ရမွာပဲ။ ဒါက ဘာျဖစ္လုိ႔ အေဟာင္းနဲ႔ အသစ္ကို ေတြ႔ရသလဲဆုိေတာ့ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးရဲ ႔ ျဖစ္စဥ္ကကို ဝါကို ဦးစားေပးတဲ့ ႏုိင္ငံေရးလို လုပ္တဲ့ဟန္က ရွိေနတယ္။ အဓိကက်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ စစ္တပ္နဲ႔ စစ္တပ္ရဲ ႔ ဦးေဆာင္မႈကုိ လက္မခံခ်င္တဲ့ လူေတြရဲ ႔ ၾကားမွာရွိတဲ့ ပဋိပကၡလို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္ ေနာက္ဆုံးတခု ေမးခ်င္တာက တခ်ဳိ ႔က အန္အယ္လ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္မႈထဲမွာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြ အရိပ္အေယာင္ေတြ ေတြ႔ေနရတယ္ဆုိၿပီးေတာ့ လမ္းေၾကာင္းေပးတာလား၊ တကယ္ျမင္လို႔ သုံးသပ္သလား မသိဘူး အဲဒီလုိ ေကာလဟလေတြ ၾကားေနရပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ရွိပါသလဲ။
ဦးေအာင္တင္ ။ ။ ဒီမုိကေရစီမွာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈဟာ အင္အားပဲ။ ဒီဟာေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔က အၿမဲတမ္း ႀကိဳဆုိတယ္၊ အျမင္မတူတာေတြ၊ ခ်ည္းကပ္ပံုမတူတာေတြက ရွိသင့္ရွိထိုက္တဲ့ ကိစၥေတြဘဲ။ ျပႆနာအႏၱရာယ္လို႔ မျမင္ဘူး။ က်ေနာ္ ႀကိဳဆုိတယ္၊ ဒီအေပၚမွာ သူတုိ႔ အေကာင္းဆုံးကုိ သူတုိ႔ ဆုံးျဖတ္ၾကမယ္လို႔ က်ေနာ္ယုံၾကည္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဦးမင္းေဇာ္ဦးရဲ ႔ ေနာက္ဆုံးမွတ္ခ်က္ အန္အယ္လ္ဒီမွာ စိတ္ဝမ္းကြဲမႈေတြ၊ သေဘာထားကြဲလြဲမႈ ေတြ ရွိတဲ့ဆုိတဲ့ ေကာလဟလ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာမ်ားေျပာခ်င္ပါသလဲ။
ဦးမင္းေဇာ္ဦး ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြရွိတယ္လို႔ ၾကားရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အန္္အယ္လ္ဒီရဲ ႔ တကယ့္သူ႔ရဲ ႔ မွတ္ေက်ာက္တင္ခံႏုိင္မယ့္ စစ္တမ္းက လပိုင္းအတြင္းမွာ လာပါလိမ့္မယ္။ အခု elections ကလည္း ေအာက္တုိဘာမွာ လုပ္မယ္လို႔ ေျပာေနၿပီ။ အဲဒီေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီ ဟာ အဲဒီ elections ဝင္တယ္၊ မဝင္ဘူးဆုိတာကုိ သူတုိ႔အထဲမွာ ရွိတဲ့ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏုိင္ မခ်ႏုိင္ဘူးဆုိတဲ့ အေပၚက ဆုံးျဖတ္ေပးသြားမယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။
