သုေတသန အဏုျမဴဓါတ္ေပါင္းဖိုတခု လိုခ်င္တဲ့အတြက္ အကူအညီေပးဖို႔ ဗမာစစ္အစိုးရက အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အဏုျမဴစြမ္းအားေအဂ်င္စီ IAEA () ကို ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ အေၾကာင္းၾကားပါတယ္။ လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ အႏၱရာယ္ကင္း အစီအစဥ္ေတြလုပ္ၿပီးရင္ ကူညီမယ္လို႔ IAEA အဖြဲ႔က အေၾကာင္းျပန္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ရုရွားအကူအညီနဲ႔ အဏုျမဴသုေတသန ဓါတ္ေပါင္းဖို႔ တည္ေဆာက္ဖို႔ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ သေဘာတူပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ သေဘာတူပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၂၀၀၉ စက္တင္ဘာလအထိ အဏုျမဴဓါတ္ေပါင္းဖို႔ မတည္ေဆာက္ရေသးဘူးလို႔ ဗီယင္နာၿမိဳ ႔ IAEA ညီလာခံမွာ ဗမာစစ္အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္ဝင္း က ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါဟာ ဗမာစစ္အစိုးရရဲ ႔ ေနာက္ဆံုးထြက္ဆိုခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအဏုျမဴဓါတ္ေပါင္းဖို တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတာ (၁၀) ႏွစ္ နီးပါး ရွိသြားပါၿပီ။ ဒီ အေတာအတြင္းမွာ ရုရွားကိုျမန္မာပညာသင္ အမ်ားအျပားေစလႊတ္ၿပီး အဏုျမဴအတတ္ပညာ ေလ့လာေစတယ္ဆိုတဲ့သတင္းလည္း ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာက္ရြက္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြထြက္လာေတာ့မွ ဗမာစစ္အစိုးရကို အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အသိုင္းအဝိုင္းက မယံုသကၤာ ျဖစ္လာတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားထင္သလို တကယ္ျဖစ္ႏိုင္၊ မျဖစ္ႏိုင္ဆိုတာကို သုံးသပ္ထားတဲ့ သုေတသနစာတမ္းကို ဝါရွင္တန္ၿမိဳ ႔ အေျခစိုက္ သိပၸံနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာလံုၿခံဳမႈေလ့လာေရးဌာနက လြန္ခဲ့တဲ့ ဇန္နဝါရီလ (၂၈) ရက္ေန႔က ထုတ္ေဝလိုက္ပါတယ္။ ကြ်မ္းက်င္သူ သုေတသီ (၄) ဦး စုေပါင္းေရးသားထားတဲ့ စာတမ္းျဖစ္ပါတယ္။
အဏုျမဴစြမ္းအင္ကိစၥမွာ နာမည္ပ်က္ေနတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရနဲ႔ ဗမာစစ္အစိုးရတို႔ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ေနၾကတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းထြက္ေနတုန္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ဗမာစစ္မစ္ရွင္ ၂၀၀၈ ႏိုဝင္ဘာလမွာ ၿပံဳးယမ္းကို သြားေရာက္ေလ့လာတဲ့အတြက္ အဏုျမဴလက္နက္ရယူဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုတာကို လူေျပာမ်ားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အတိုက္အခံအုပ္စု၊ သုေတသီ နဲ႔ သတင္းသမားေတြကလည္း ဗမာစစ္အစိုးရရဲ ႔ လွ်ဳိ ႔ဝွက္အဏုျမဴ စီမံကိန္းအေၾကာင္း ေရးသားလာၾကပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ပတ္သက္ေလေလ သကၤာမကင္း ျဖစ္ေလေလ ဆုိတဲ့သေဘာပါ။ ဆီးရီးယားအဏုျမဴ စီမံကိန္းေနာက္ဆံုးအဆင့္ ေရာက္ေတာ့မွ ကမာၻ႔ေထာက္လွမ္းေရး ေအဂ်င္စီေတြက သိရွိသြားၾကတာမို႔ ျမန္မာအဏုျမဴစီမံကိန္းကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက ပိုၿပီး စိတ္ဝင္စားလာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ စစ္လက္နက္ပစၥည္း အဏုျမဴပစၥည္းေတြ အေရာင္းအဝယ္မလုပ္ဖို႔ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံအားလံုးကို လုံၿခံဳေရးေကာင္စီက ၫႊန္ၾကားထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာစစ္အစိုးရကလည္း လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ (၁၉၇၄) ကို အျပည့္အဝ လိုက္နာတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်င္မ္ ဝက္ဘ္ (Jim Webb) လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၾသဂုတ္လက ျမန္မာျပည္သြားတုန္းကလည္း အဏုျမဴလက္နက္ မထုတ္လုပ္ဖို႔ မရည္ရြယ္ေၾကာင္း ဗမာစစ္အစိုးရက ေျပာပါတယ္။
ဗမာစစ္အစိုးရဟာတဦးတည္း အဏုျမဴစီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ပါဘူး။ လိုအပ္တဲ့ အဏုျမဴအတတ္ပညာ၊ ပစၥည္းကိရိယာနဲ႔ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြအားလံုး ႏိုင္ငံျခားကို မီွခိုေနရပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ ဗမာစစ္အစိုးရက ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြ ဝယ္ယူေနတဲ့အတြက္ ဒီအထဲမွာ အဏုျမဴစြမ္းအား ထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ပစၥည္းေတြမ်ား ပါေနသလားဆိုၿပီး သံသယျဖစ္ေနၾကတာပါ။ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက မဆက္ဆံဖို႔ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယား နမ္ခ်ဳံဂိုဏ္းကုမၼဏီနဲ႔ ဗမာစစ္အစိုးရ အဆက္အသြယ္ရွိေနတာဟာလည္း မသကၤာစရာပါ။ ဆီးရီးယားရဲ ႔ အဏုျမဴဓါတ္ေပါင္းဖိုကို လွ်ဳိ ႔ဝွက္တည္ေဆာက္ရာမွာ နမ္ခ်ဳံဂိုဏ္းကုမၼဏီဟာ အဓိက အခန္းကပါဝင္ခဲ့တာမို႔ ေနရာတကာမွာ လွ်ဳိ ႔ဝွက္တတ္တဲ့ ဗမာစစ္အစိုးရကို မသကၤာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗမာစစ္အစိုးရဟာ ေခတ္မီအဆင့္ျမင့္ သိပံၸနဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာဆိုင္ရာ ပစၥည္းေတြကို ဝယ္ယူတင္သြင္းေနပါတယ္။ ဥပမာ ဂ်ပန္အစိုးရ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူဖို႔ လုိအပ္တဲ့ Magnetometer ကို ခြင့္ျပဳခ်က္မယူပဲ ျမန္မာျပည္ကို တင္ပို႔ဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ ဂ်ပန္ႏွစ္ဦး နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားတဦး တို႔ ဂ်ပန္မွာ အေရးယူခံေနရပါတယ္။ ဒီ စက္ပစၥည္းဟာ ေရွးေဟာင္းသုေတသနလုပ္ငန္းနဲ႔ ဘူမိရူပေဗဒ လုပ္ငန္းေတြမွာ အသံုးျပဳႏုိင္သလို ဒုံးလက္နက္ ပစ္ခတ္တဲ့ေနရာမွာလည္း အသံုးျပဳႏုိင္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ဒီလို အရပ္ဘက္ေရာ၊ စစ္ဘက္ပါသံုးလို႔ရတဲ့ အဆင့္ျမင့္ စက္ပစၥည္းေတြကို ဗမာစစ္အစိုးရ လက္ေအာက္ခံဌာနတခုက ဂ်ာမဏီ နဲ႔ ဆြစ္ဇလန္မွာလည္း ဝယ္ယူေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ဳိ ႔ကလည္း ေျမာက္ကိုရီးယားအတြက္ ဗမာစစ္အစိုးရက ဝယ္ေပးေနတာလားလို႔ သကၤာမကင္း ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။
ရရွိထားတဲ့ ဓါတ္ပံု၊ ေျမပံုအေထာက္အထားေတြကို အေသအခ်ာ ေလ့လာစီစစ္တဲ့အခါမွာ အဏုျမဴစီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သံုးသပ္ခ်က္ဟာ မခိုင္လံုဘူးလို႔ သိပၸံနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လံုၿခံဳေရးဌာနက သုေတသီ (၄) ဦးက မွတ္ခ်က္ခ်ေျပာဆုိထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လွ်ဳိ ႔ဝွက္စြာ လုပ္ကိုင္တတ္တဲ့ ဗမာစစ္အစိုးရ အက်င့္ေၾကာင့္ တေန႔မွာ အဏုျမဴလက္နက္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္ေအာင္ ေရရွည္စီမံကိန္းခ်ၿပီး ႀကိဳးပမ္းေနတယ္လို႔ သကၤာမကင္းျဖစ္ေနတာဟာလည္း မွန္ကန္ေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပထားပါတယ္။
