ငလ်င္ဒဏ္သင့္ ခ်ီလီလူထု ေခ်ာက္ခ်ားေနဆဲ

ခ်ီလီႏုိင္ငံမွာ ျပင္းထန္တဲ့ ငလ်င္ လႈပ္ခတ္ခဲ့လုိ႔ ႀကီးမားတဲ့ အပ်က္အဆီးေတြ ႀကံဳခဲ့ရၿပီး ေနာက္တရက္ျဖစ္တဲ့ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အသက္မေသ ရွင္က်န္ရစ္သူေတြကုိ ရွာေဖြတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကုိ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားေတြက လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။

ေနာက္ဆက္တဲြ လႈပ္ခတ္မႈေတြကုိ စုိးရိမ္ေနၾကတဲ့ ခ်ီလီႏုိင္ငံသားေတြ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အိမ္ျပင္ေတြထြက္ အိပ္စက္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ေတာင္အေမရိကတုိက္က ခ်ီလီႏုိင္ငံမွာ စေနေန႔ အ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္က ျပင္းအား ၈.၈ ရွိတဲ့ ငလ်င္လႈပ္ခတ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ ျပင္းအား ၆.၉ ရွိတဲ့ ငလ်င္တခု အပါအ၀င္ ေနာက္ဆက္တဲြ လႈပ္ခတ္မႈ ၁၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ထပ္ၿပီး ႀကံဳခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ လူေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ ေသဆုံးၿပီး အုိးအိမ္ ၁,၅၀၀,၀၀၀ ေလာက္ ပ်က္စီးခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ေသဆုံးသူ အေရအတြက္ တုိးလာႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ခန္႔မွန္းထားၾကတာပါ။ ကြန္ဆပ္ဆီယြန္ (Concepcion) ၿမိဳ႕က ငလ်င္ေၾကာင့္ ၿပိဳလဲခဲ့တဲ့ အေဆာက္အဦး တခုထဲမွာ ပိတ္မိေနတဲ့ လူ ၁၀၀ ေလာက္ကုိ ကယ္ဆယ္ႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္လည္း အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး သမားေတြက ဒီကေန႔ ႀကဳိးစားေနၾကပါတယ္။

႐ုပ္ျမင္သံၾကားက ျပသေနတဲ့ အထဲမွာေတာ့ ကုန္စုံဆုိင္ေတြမွာ အစားအေသာက္နဲ႔ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြကုိ လုယက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေနတာေတြကုိ ေတြ႔ျမင္ၾကရပါတယ္။ ငလ်င္ဒဏ္ခံခဲ့ရလုိ႔ အေဆာက္အဦးေတြ ၿပိဳလဲ၊ ကားေတြေမွာက္ လွ်ပ္စစ္နဲ႔ တယ္လီဖုန္းလုိင္းေတြ ျပတ္ေတာက္ေနခဲ့တဲ့ ခ်ီလီႏုိင္ငံ အလယ္ပုိင္း ေဒသကုိေတာ့ သမၼတ မစ္ရွဲလ္ ဘာခ်ီလက္ (Michelle Bachelet) က ကပ္ေဘးဒဏ္သင့္ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

လမ္းတံတားေတြလည္း က်ဳိးၾကခဲ့သလုိ အပ်က္အစီးေတြဟာလည္း လမ္းေတြကုိ ဖုံးလႊမ္းေနတာပါ။ မီးေလာင္မႈေတြ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေပၚေနသလုိ ေဆး႐ုံ အေဆာက္အဦး အမ်ားအျပားဟာလည္း ၿပိဳက် ပ်က္စီးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်ီလီသမၼတက ျပည္ပက အကူအညီေတြကုိ ေတာင္းခံျခင္း မရွိေသးေပမဲ့ ႏုိင္ငံအမ်ားအျပားကေတာ့ အေရးေပၚ အကူအညီေတြ ေပးအပ္ဖုိ႔ ကမ္းလွမ္းထားတာပါ။

ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အကူအညီေတြ ေပးအပ္ဖုိ႔ အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား (Barack Obama) ကလည္း ခ်ီလီသမၼတကုိ ကမ္းလွမ္းခဲ့တာပါ။ ခ်ီလီအစုိးရကသာ ေတာင္းခံမယ္ဆုိရင္ အေမရိကန္က အကူအညီေပးႏုိင္မယ့္ အရင္းအျမစ္ေတြ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ခ်ီလီအစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ညႇိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လုိ႔လည္း ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) က ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

ဥေရာပ သမဂၢ (EU) ကလည္း ခ်ီလီႏုိင္ငံကုိ အေရးေပၚ အကူအညီအတြက္ ေဒၚလာ ၄,၀၀၀,၀၀၀ အကူအညီေပးဖုိ႔ ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။ အေရးေပၚ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ဖုိ႔ ပထမေျခလွမ္း အျဖစ္နဲ႔ ဒီေငြေတြကုိ ေထာက္ပ့ံသြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဥေရာပေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒က ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-moon) ကလည္း ငလ်င္ဒဏ္ခံရသူေတြအတြက္ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ေျပာဆုိၿပီး အေျခအေနေတြကုိ သုံးသပ္မႈေတြ လုပ္ေနေၾကာင္းလည္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။