ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္က ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားအေရးဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပိုင္း ပိုဆိုးလာႏိုင္တယ္လို႔ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္အဖြဲ႔ TBBC (Thailand Burma Border Consortium) အႀကီးအကဲ က ေျပာဆုိပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ေခတၱေရာက္ရွိေနတဲ့ TBBC ဦးေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမႈး Jack Dunford ကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ေတြ႔ဆံုၿပီး ထုိင္းနယ္စပ္ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားရဲ ႔ လက္ရွိအေျခအေန နဲ႔ သူတုိ႔အနာဂတ္ အေျခအေနအေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ေဆြးေႏြး တင္ျပထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ TBBC ကူညီေထာက္ပံ့ေနတဲ့ ျမန္မာေတြဟာ အိုးပစ္အိမ္ပစ္ ထြက္လာရသူေတြလား၊ ဒုကၡသည္ေတြလား။ ဒီ ႏွစ္မ်ဳိးကို ဘယ္လိုခြဲျခား သတ္မွတ္သလဲဆုိတာကို ပထမဦးဆံုး သိပါရေစ။
Jack Dunford ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔က ဒုကၡသည္ေတြ နဲ႔ IDP (Internally displaced person) ျပည္တြင္း အိုးပစ္အိမ္ပစ္ ထြက္ေျပးလာၾကသူမ်ားအတြက္ပါ ကူညီလုပ္ကို္င္ေနပါတယ္။ ဒီႏွစ္မ်ဳိးအတြက္ တရားဥပေဒမွာ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ နယ္စပ္ကို ျဖတ္ၿပီး တဘက္ႏို္င္ငံကို ထြက္ခြါလာသူေတြဟာ refugees ဒုကၡသည္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အိုးအိမ္ပစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္အတြင္းမွာ ေရႊ ႔ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြကေတာ့ IDP (Internally displaced person) ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ IDPs ေတြအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုေတာ့ TBBC အဖြဲ႔က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းကို ဝင္ေရာက္ၿပီး လုပ္ကို္င္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ သေဘာလား။
Jack Dunford ။ ။ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔က နယ္စပ္ကို မျဖတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ထိုင္းႏုိင္ငံမွာဘဲ အေျခစိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္ အေရွ ႔ဘက္အျခမ္းမွာ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေစတနာဝန္ထမ္းအဖြဲ႔ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ကူညီပံ့ပိုးေပးပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာစစ္အစိုးရက အဲဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြ အေပၚမွာ အထူးသျဖင့္ TBBC အေပၚမွာ ဘယ္လိုသေဘာထားတယ္ဆုိတာ သိပါသလား။ ဘယ္လို ထင္ပါသလဲ။
Jack Dunford ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔အဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ လုံးဝ အဆက္အသြယ္ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အေျခစိုက္လုပ္ကိုင္ဖို႔ ေပးတာက ထိုင္းႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ျဖစ္ၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံ ျပည္ထဲေရးနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔အေပၚ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ ႔ တရားဝင္ သေဘာထားကိုေတာ့ မသိရပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီအစိုးရ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ျပည္သူေတြ အိုးပစ္အိမ္ပစ္ ထြက္ေျပးၾကရတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔က ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနတာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီ အစိုးရေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ၾကသူေတြအေရး ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆုိေတာ့ ဒီ အစိုးရနဲ႔ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ပိုၿပီးထိေရာက္လာႏိုင္စရာ မရွိေပဘူးလား။
Jack Dunford ။ ။ ပိုေကာင္းလာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခင္မ်ား သိတဲ့အတိုင္း ဒီလုိ ကိစၥမ်ဳိးမွာ ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖိို႔ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအတြက္ အခက္အခဲေတြ ရွိေနပါတယ္။ ၾကာေတာ့ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္တုန္းက က်ေနာ္ ဘန္ေကာက္မွာရွိတဲ့ ျမန္မာသံအမတ္နဲ႔ ေတြ႔ခဲ့ဘူးပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားအေရးမွာ က်ေနာ္တို႔ ဝင္ေရာက္ၫႇိႏႈိင္းေပးဖို႔ ေဆြးေႏြးဘူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာမွ အေကာင္အထည္ေပၚမလာခဲ့ပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ စစ္အစုိးရကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြဟာ သူပုန္ေတြရဲ ႔ မိသားစုေတြ၊ သူပုန္အားေပးသူေတြ။ ဒုကၡသည္စခန္းဆုိတာကလည္း သူပုန္ေတြ ခုိလံႈတဲ့ေနရာေတြလို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို ဘာေျပာခ်င္ပါသလဲ။
Jack Dunford ။ ။ ဒီ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ လႈပ္ရွားမႈဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၆၀) ေက်ာ္ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ တိုင္းရင္းသားေတြအားလံုး နယ္စပ္ေဒသေတြကို တြန္းဖယ္ခံေနရပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္း နယ္စပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္လာေနရပါတယ္။ ကရင္၊ ကရင္နီ၊ မြန္ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ တနည္းနည္း ဆက္စပ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ရဲ ႔ စခန္းေတြဟာ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးဆုိင္ရာ စခန္းေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီလူေတြ ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္ ေရာက္လာၾကတာ စစ္ပြဲေၾကာင့္လား၊ ဆင္းရဲမႈေၾကာင့္ေကာ မပါဘူးလား။ တခ်ဳိ ႔ေတြဟာ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာ ရွာေဖြ ထြက္လာၾကသူေတြ မပါဘူးလား။
Jack Dunford ။ ။ အခု ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ ျမန္မာလူမ်ဳိး (၃) သန္းေလာက္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအထဲက အမ်ားအျပားဟာ စီးပြားေရး အေျခအေနေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ထြက္ေျပးလာၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ရွိေနၾကသူအမ်ားစုကေတာ့ စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ထြက္ေျပး လာၾကသူေတြပါ။ စီးပြားေရးေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာၾကသူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ အခု ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥက တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြဟာ သူတို႔ ရည္ရြယ္ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြအတြက္ ရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနၾကတာပါ။ သူတုိ႔ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ သူတုိ႔အခန္းက႑ပါရွိတဲ့ ဖဒရယ္ပံုစံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို လိုခ်င္ၾကပါတယ္။ စစ္အစိုးရက သူတုိ႔နဲ႔ ၫႇိႏႈိင္းေျဖရွင္းမႈမရွိဘဲ သူတို႔ေဒသေတြကို တိုက္ခိုက္ထိန္းခ်ဳပ္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူတို႔ေတြက လက္နက္ကိုင္ၾကပါတယ္။ ဒီ စစ္ပြဲေတြမွာ စစ္အစိုးရက အႏိုင္ရလာပါတယ္။ နယ္ေျမေတြကို သိမ္းပိုက္လာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူမ်ဳိးစုေတြရဲ ႔ ရည္ရြယ္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ေျပာင္းလဲမသြားပါဘူး။
ဒီေတာ့ စစ္တပ္ရဲ ႔ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို သူတို႔ မလိုလားဘူး။ စစ္တပ္က သူတို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ထိပါးေစာ္ကားတယ္။ ဖိႏွိ္ပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တယ္။ ခုခံတြန္းလွန္တာကို ေခ်မႈန္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ က်ေနာ္ ဒီလုပ္ငန္းကို လုပ္ကို္င္လာတယ့္ (၂၆) ႏွစ္တာ ကာလမွာ ေန႔တိုင္းလိုလို ဒုကၡသည္ေတြ ထြက္လာၾကတာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒုကၡသည္ေတြအေရး ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ထိုင္းအာဏာပိုင္ေတြရဲ ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အျပည့္အဝ ရရွိပါသလား။
က်ေနာ္ ဒီေမးခြန္းေမးရတဲ့အေၾကာင္းက ျမန္မာျပည္က ဒုကၡသည္ေတြအေပၚ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံတယ္ဆိုတဲ့ ညီးတြားသံေတြ ဒုကၡသည္ေတြဆီက မၾကာခဏ ၾကားရပါတယ္။ ေဒသခံ ထိုင္းေတြနဲ႔ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြ အခြင့္အေရး လံုးဝ ျခားနားမႈရွိတယ္။ အလုပ္တမ်ဳိးတည္းကို အတူတူလုပ္ၾကရာမွာ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြကို ေလွ်ာ့ေပးတယ္ဆုိတာေတြ ၾကားေနရပါတယ္။
Jack Dunford ။ ။ ခင္မ်ား ေျပာေနတာ ကမာၻ႔အေျခအေနပါ။ တကမာၻလုံးမွာ ဒီလိုဘဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ထိုင္းရဲ ႔ သေဘာထားကို ေျပာရရင္ realistic approach အေတာ္ေလး လက္ေတြ႔ၾကတဲ့ ခ်ည္းကပ္မႈလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ထိုင္းက ျမန္မာ သံုးသန္းေလာက္ကို လက္ခံထားတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းေတြ ဖြင့္ခြင့္ေပးတယ္။ ဒီ ဒုကၡသည္ေတြဆီ က်ေနာ္တို႔ကို အျပည့္အဝ သြားေရာက္ကူညီခြင့္ ေပးထားတယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ အေပါင္းလကၡဏာေတြပါ။ ထို္င္းႏုိင္ငံအဖို႔ သတိထားရတာက ျမန္မာႏို္င္ငံက လူေတြ ပံုေအာၿပီး လိမ့္ဝင္လာတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုင္းဘက္မွာ သိပ္ၿပီး အေနေခ်ာင္ေအာင္ လုပ္ေပးထားရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က လူေတြဒီထက္မက လိမ့္ဝင္လာႏို္င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထိုင္းမူဝါဒက ဒီကိစၥမွာေတာ့ သိပ္ ရက္ရက္ေရာေရာ ရွိတဲ့ မူဝါဒ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါကိုေတာ့ သံသယရွိစရာ မလုိပါဘူး။ မွတ္ပံုတင္ရွိတဲ့ လူေတြေတာင္ ေခါင္းပံုျဖတ္ၾကရပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေရးဆြဲထားတဲ့ ဥပေဒေတြလည္း အားမေကာင္းလွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမူဝါဒမွာ အေပါင္းလကၡဏာနဲ႔ အႏုတ္လကၡဏာ ႏွစ္ခုစလံုး ေတြ႔ေနရပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ထုိင္းႏုိင္ငံဟာ တခ်ိန္တုန္းက ဒီနယ္စပ္က တိုင္းရင္းသား သူပုန္ေတြကို သူတုိ႔ႏိုင္ငံအတြက္ အကာအကြယ္ buffer ၾကားခံအျဖစ္ ေမြးခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္လာတဲ့အခါ သေဘာထားေျပာင္းလာတယ္။ ဆုိေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျဖစ္ရတဲ့ကိစၥမွာ ထိုင္းႏို္င္ငံအေနနဲ႔ တစိတ္တေဒသအျဖစ္ တာဝန္မရွိေပဘူးလား။
Jack Dunford ။ ။ ထိုင္းအေနနဲ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံျပႆနာကို သူတို႔ မေျဖရွင္းႏိုင္ဘူးဆုိတာ သေဘာေပါက္တယ္။ ျမန္မာျပည္ ျပႆနာကလည္း ေရရွည္သြားမယ့္ ျပႆနာပါ။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တုန္းက ပုဂံသေဘာတူညီခ်က္ဆိုတဲ့ စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အစီအစဥ္အရ နယ္စပ္ေဒသ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး ႏွစ္ရွည္စီမံကိန္းေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးလည္းပါတယ္။ ဒါဟာ ထို္င္းႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးနဲ႔လည္း စပ္ဆက္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွစြာနဲ႔ဘဲ ဒါဟာ ျမန္မာစစ္တပ္ကို တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြ ပိုၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ ေပးလိုက္သလို ျဖစ္သြားၿပီး ဒုကၡသည္ေတြ၊ ထြက္ေျပးရသူေတြ ပုိမ်ားလာခဲ့တယ္။ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးေတြကိုလည္း အသိအမွတ္ မျပဳခဲ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မွန္ပါတယ္ ဒီလုိ မူဝါဒမ်ဳိးဟာ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ အက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္သာ ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ TBBC ရဲ ႔ ၂၀၀၉ - ၂၀၁၃ မဟာဗ်ဴဟာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြထဲမွာ ပထမအခ်က္က ဒီ ထို္င္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ဒုကၡသည္ေတြ အိုးပစ္အိမ္ပစ္ ထြက္ေျပးလာၾကသူမ်ားအေရးကို ေရရွည္ ေျပလည္ႏို္င္မယ့္ အေျပာင္းအလဲ ရွာေဖြေရးလို႔ ေရးထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဘယ္လိုမ်ဳိး အေျဖရွာမလဲဆုိတာကို ေျပာပါအုန္း။
Jack Dunford ။ ။ ေသခ်ာတာေပါ့။ ထိုင္းမွာ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြရွိလာခဲ့တာ (၂၆) ႏွစ္ ရွိလာခဲ့ပါၿပီ။ စိန္ေခၚမႈေတြမွာ အလွဳရွင္ေတြက မေက်နပ္ၾကေတာ့ဘူး၊ စိတ္ကုန္ေနၾကၿပီ။ ကမာၻတဝွမ္းမွာ ေဘးဒုကၡေတြ လိုအပ္ခ်က္ေတြက အမ်ားႀကီးျဖစ္ေနတာ ဒီကိစၥမွာ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္မရွိ ပံ့ပိုးေပးႏိုင္ေနမွာ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာတဲ့ တာရွည္ေျဖရွင္းခ်က္ကို လူတိုင္းလုိခ်င္ပါတယ္။ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ေျပလည္မႈဆုိတာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေျပလည္မွာ ျဖစ္ႏုိင္မွာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ျပႆနာေတြ ေျပလည္သြားမွ ဒုကၡသည္ေတြ ထြက္လာတာ ရပ္ဆို္င္းသြားမွာ။ ဒုကၡသည္ေတြလည္း သူတို႔ဌာေန ျပန္သြားႏိုင္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ တာရွည္ေျပလည္မႈဆိုတဲ့ အထဲမွာ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ အေျခခ်ေပးမႈလည္း ပါပါတယ္။ အျပည့္အဝမဟုတ္ေတာ့ တစိတ္တေဒသ ေျပလည္ဖို႔ အေထာက္အကူ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ထို္င္းႏုိင္ငံရဲ ႔ အခက္အခဲကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားၿပီး ဒုကၡသည္ေတြ ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္တည္ေရး၊ ေနေရးထို္င္ေရး ေျပလည္ေရးေတြကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ေပးႏို္င္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု စစ္အစိုးရက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒေရးဆြဲခဲ့ၿပီး ၂၀၁၀ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေရရွည္ေျပလည္မႈ ရႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
Jack Dunford ။ ။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲက အျပဳသေဘာ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာႏုိင္ဖို႔ လူတိုင္း ေမွွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သိပ္ အလားအလာေကာင္းပံု မရပါဘူး။ ပထမအခ်က္က တုိင္းရင္းသားေတြက ဖဒရယ္ပံုစံကို ေမွ်ာ္မွန္းေနၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုက တျပည္ေထာင္စနစ္ Unitary State သာ ျဖစ္ၿပီး တုိင္းရင္းသားေတြ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္နဲ႔ မကိုက္ညီပါဘူး။ ဒါဟာ လက္ရွိျပႆနာကို မေျပလည္ေစပါဘူး။ အေျခအေနက ပိုၿပီဆိုးလာႏိုင္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရကေတာ့ ဒီျပႆနာကို ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ လုပ္ခ်င္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြကို နယ္ျခားေစာင့္ တပ္အသြင္းေျပာင္းေရးဟာ တိုင္းရင္းသားေတြ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမဟုတ္ပါဘူး။ ဆိုေတာ့ ပဋိပကၡေတြ ပိုမ်ားလာၿပီး ေျပလည္စရာ မျမင္ပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီေတာ့ TBBC အတြက္ စိန္ေခၚမႈေတြ၊ ျပႆနာေတြ ပိုၿပီရင္ဆုိင္လာရမွာေပါ့။ ဒါေတြကို ေျပေျပလည္လည္ ရင္ဆိုင္ဖို႔ အင္အားေတြ၊ အရင္းအျမစ္ေတြ ရွိပါသလား။
Jack Dunford ။ ။ တကယ္ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝုိင္းက ျမန္မာ့အေရးကို အေလးအနက္ ထားပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ (၂၆) ႏွစ္လံုးမွာ ရက္ရက္ေရာေရာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ့္ အေတြ႔အႀကံဳအရ အေရးေပၚ အကူအညီေတြ လိုတဲ့အခါမွာလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ေပးခဲ့ၾကတယ္။ က်ေနာ္ ယံုၾကည္မႈ ရွိပါတယ္။ လုိအပ္လာရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက ကူညီၾကမွာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးေမးခြန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ႏုိင္ငံႀကီးတခ်ဳိ ႔အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာမေျမာက္လို႔၊ အခ်က္အျခာမက်လို႔ ႏုိင္ငံတကာက ထိထိေရာက္ေရာက္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခ်င္စိတ္ မရွိဘူးလို႔ တခ်ဳိ ႔က ေဝဖန္ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္ မွန္ပါသလား။
Jack Dunford ။ ။ စိတ္ဝင္စားဖို႔ေကာင္းတဲ့ ေမးခြန္းပါ။ တကမာၻလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ၾကည့္ရင္ ျမန္မာ့အေရးဟာ သိပ္အေရးမႀကီးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ တည္ေနရာဟာ မဟာဗ်ဴဟာက်ပါတယ္။ စိတ္ဝင္စားမႈ ရွိၾကပါတယ္။ အခုအခါ ျမန္မာေတြ တကမာၻလံုး ျပန္႔ႏွံေရာက္ရွိေနၾကလို႔ တကမာၻလံုးရဲ ႔ စာနာမႈေတြ ပုိရလာၾကပါတယ္။
