ဒီကေန႔ ၀ါရွင္တန္ဒီစီမွာ က်င္းပမယ့္ ႏ်ဴကလီးယား လုံၿခဳံေရး ညီလာခံ မစတင္ခင္မွာ အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား (Barack Obama) ဟာ အိႏၵိယနဲ႔ ပါကစၥတန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။ ၂ ရက္ၾကာ က်င္းပမယ့္ ဒီညီလာခံအတြင္းမွာ ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို အၾကမ္းဖက္သမားေတြနဲ႔ တျခား ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြရဲ႕ အႏၲရာယ္ကေန လုံၿခဳံမႈရွိေရးအတြက္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္က ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း အေမရိကန္ သမၼတက လက္ခံက်င္းပတဲ့ ညီလာခံမွာ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ အမ်ားဆုံး ေတြ႕ဆုံၾကမယ့္ပဲြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗီြအုိေအ သတင္းေထာက္ မုိက္ကယ္ ဘုိးမန္း (Michael Bowman) သတင္းေပးပို႔ထားတာကို ကုိရန္ႏုိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႕ဆုံစည္းေ၀းၾကမယ့္ Washington Convention Center နား တ၀ိုက္မွာ လုံၿခဳံေရး ရဲေတြကို ခ်ထားၿပီးေတာ့ ညီလာခံ က်င္းပမယ့္ ေနရာနားက လမ္းေတြ အားလုံးနီးပါးကို ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ပိတ္ထားလုိက္ပါတယ္။
အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွားက ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး ရက္အနည္းငယ္ အၾကာမွာ သမၼတ အိုဘားမားက ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ အစုလိုက္ အၿပံဳလုိက္ သိမ္းဆည္းထားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ေျဖရွင္းမႈ အားေကာင္းလာေအာင္ လုပ္ဖို႔နဲ႔ ေရဒီယို ဓာတ္သတၱဳႂကြ ပစၥည္းေတြကို အၾကမ္းဖက္သမားေတြနဲ႔ ရန္လိုတဲ့ ႏုိင္ငံေတြဆီကို မေရာက္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းသြားဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
“ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ကိစၥဟာ အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွားႏုိင္ငံ အေရးကိစၥပဲ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ေတြဟာ ႏုိင္ငံအားလုံးရဲ႕ လုံၿခံဳေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ လက္ထဲမွာ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ရွိေနမယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ ေမာ္စကိုမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ နယူးေယာက္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေတာင္အာရွမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကမၻာ့ေနရာတုိင္းက လူေတြအတြက္ အႏၲရာယ္ပါ။”
အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ ႏ်ဴကလီးယားဗုံး လုပ္ႏုိင္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ ရဖို႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီကေန႔ေခတ္ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား ၿခိမ္းေျခာက္မႈဟာ စစ္ေအးကာလေခတ္က ႏ်ဴကလီးယား ၿခိမ္းေျခာက္မႈနဲ႔ ကြာတယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) က ABC ႐ုပ္ျမင္သံၾကားရဲ႕ This Week အစီအစဥ္မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“က်မတို႔ ႀကီးျပင္းခဲ့တဲ့ စစ္ေအးတုိက္ပဲြ ကာလတြင္းကလို ႏ်ဴကလီးယား တုိက္ခိုက္မႈ၊ ႏ်ဴကလီးယား စစ္ပဲြေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈက ေလ်ာ့နည္းလာေနၿပီး ႏ်ဴကလီးယား အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈက တုိးပြားလာေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အယ္လ္ကိုင္းဒါးနဲ႔ တျခားအဖဲြ႕ေတြဟာ ဆုိး၀ါးတဲ့ အဖ်က္လုပ္ငန္းေတြ၊ လူေတြ ေသေစေလာက္တဲ့အထိ တုိက္ခုိက္မႈေတြ လုပ္ဖို႔အတြက္ ႏ်ဴကလီးယား ပစၥည္းေတြကို ရေအာင္ ဆက္တုိက္ ႀကိဳးပမ္းေနတာေတြေၾကာင့္ က်မတို႔ အေနနဲ႔ ကမၻာႀကီးရဲ႕ အာ႐ုံစိုက္မႈကို လိုအပ္မယ္ထင္တဲ့ ေနရာကိုပဲ အာ႐ုံစိုက္ေစခ်င္ပါတယ္။”
အီရန္၊ ဆီးရီးယားနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားတုိ႔ဟာ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေျမာက္ကိုရီးယားကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ဟာ တရားမွ်တတယ္လို႔ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ရွိေနသေရြ႕ေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံ အေနနဲ႔လည္း အနာဂတ္မွာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကို တားဆီး ဟန္႔တားႏုိင္ေအာင္ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ေတြကို တုိးျမႇင့္သြားၿပီးေတာ့ ေခတ္မီေအာင္ လုပ္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါ့အျပင္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံဟာ ဒါကို အျပည့္အ၀ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တယ္လို႔လည္း ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရပိုင္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားက ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
အခုက်င္းပမယ့္ ႏ်ဴကလီးယား ညီလာခံကို အစၥေရး၀န္ႀကီး ဘန္ဂ်မင္ နာတန္ညာဟူး (Benjamin Netanyahu) က တက္ေရာက္ဖို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့ၿပီး သူ႔အစား ဒုတိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ပဲ တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစၥေရးလ္မွာ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္ထားတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစၥေရးလ္ႏုိင္ငံဟာ ႏ်ဴကလီးယား မျပန္႔ပြားေရး သေဘာတူညီခ်က္မွာ လက္မွတ္မေရးထုိးဘဲ ႏုိင္ငံတကာ စစ္ေဆးတာကိုလည္း မခံရပါဘူး။ အီရန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစၥေရးလ္ဘက္က က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ကန္႔ကြက္ေျပာဆုိေနပါတယ္။
သမၼတ အိုဘားမားကေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ အသုံးျပဳဖို႔အတြက္ စဥ္းစားလာႏုိင္ေျခ ရွိတဲ့ အေျခအေနေတြကို ကန္႔သတ္လိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အီရန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံတုိ႔နဲ႔ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခရွိတဲ့ ထိပ္တုိက္ ရင္ဆုိင္မႈေတြမွာေတာ့ ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြအတုိင္း လုပ္သြားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
