အာဖဂန္နစၥတန္မွာ ၂၀၁၀ ပထမႏွစ္ဝက္မွာ အရပ္သား ျပည္သူ ေသဆံုးမႈဟာ ၃၁% မ်ားလာတယ္လို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ အစီရင္ခံစာသစ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီလို အရပ္သားေတြ ေသဆံုးရမႈ အမ်ားစုက တာလီဘန္ေတြနဲ႔ တျခား လက္နက္ကိုင္ ေသာင္းက်န္းသူေတြရဲ႕ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ အဂၤါေန႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ ကုလသမဂၢ အစီရင္ခံစာမွာ ပဋိပကၡေတြအတြင္း ေသဆံုးသူ အရပ္သား ျပည္သူ ၁,၃၀၀ နဲ႔ ဒဏ္ရာရသူ ၂,၀၀၀ ရွိခဲ့ၿပီး အမ်ားစုဟာ အိမ္လုပ္ အဆင့္ျမင့္ဗံုးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေရးထားပါတယ္။
ေသဆံုးမႈ ၇၆% ေလာက္က တာလီဘန္ေတြနဲ႔ တျခား ေသာင္းက်န္းသူ အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ဆိုရင္ ၅၃% ပဲ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ေျပာပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေနတိုး တပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြေၾကာင့္ ေသဆံုးတဲ့ အရပ္သား အေရအတြက္က မႏွစ္ကထက္ကို ၃ ပံု ၁ ပံု က်ဆင္းၿပီး ၁၂% ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာဟာ သတိေပးခ်က္တခု ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ စတက္ဖန္ ဒီ မစ္စ္တူရာ (Staffan de Mistura) က ကဘူးလ္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ လုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၿပီး ပဋိပကၡေတြ အတြင္းမွာ အရပ္သား အမ်ားအျပား၊ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ကေလးေတြဟာ ေသဆံုးေနၾကရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အရပ္သား ျပည္သူေတြ ေသဆံုးမႈကို ကာကြယ္ဖို႔ ပူးေပါင္းတပ္ေတြက ဆက္ၿပီး ႀကိဳးစားသြားရမယ္လို႔ အာဖဂန္နစၥတန္ဆိုင္ရာ အေမရိကန္နဲ႔ ေနတိုးတပ္မ်ားရဲ႕ တပ္မႉးႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဒးဗစ္ ပက္ထရီယပ္စ္ (David Petraeus) က ေျပာပါတယ္။