အေမရိကန္-ဗီယက္နမ္ စစ္ပြဲအတြင္းက အေမရိကန္စစ္တပ္က Agent Orange လို႔ နာမည္ဝွက္ေပးၿပီး ေလေၾကာင္းကေန ႀကဲခ်ခဲ့တဲ့ ေပါင္းပင္သတ္ေဆးေတြေၾကာင့္ ခုခ်ိန္ထိ အဆိပ္သင့္ေနတဲ့ ေနရာေတြကို အေမရိကန္က စတင္ရွင္းလင္းေပးေနပါၿပီ။
ႏွစ္ႏိုင္ငံစစ္ပြဲၿပီးဆံုးတာ အႏွစ္ ၄၀ နီးပါးအၾကာ ၾကာသပေတးေန႔က ဗီယက္နမ္နဲ႔ အေမရိကန္ တာဝန္ရွိသူေတြက ရွင္းလင္းေရး စီမံကိန္းကို စတင္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ပဲြကာလက Agent Orange ေပါင္းသတ္ေဆးေတြကို သိုေလွာင္ထားတဲ့ အေမရိကန္ေလတပ္ အေျခစိုက္ စခန္းေဟာင္း ေနရာမွာ အဆိပ္ျဖစ္ေစတဲ့ ဓာတုပစၥည္း အႂကြင္းအက်န္ရွင္းလင္းေရးကို စတင္ခဲ့တာပါ။
ထူတပ္တဲ့ ေတာေတြထဲ Vietnam ကြန္ျမဴနစ္တပ္ေတြကို အေမရိကန္တပ္ေတြက လိုက္လံ ရွာေဖြရာ မွာ အပင္ေတြကုိ ရွင္းတဲ့အေနနဲ႔ Agent Orange အပင္သတ္ေဆးေတြကို ေလေၾကာင္းကေန ႀကဲခ်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုႀကဲခ်မႈေၾကာင့္ သစ္ပင္သီးႏွံစိုက္ပ်ဳိး ဧက သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ပ်က္စီးခဲ့ရသလို အဆိပ္ျဖစ္ေစတဲ့ ဓာတုအမႈန္႔ေတြကို ထိေတြ႔ ႐ွဴ႐ႈိက္မိသူေတြမွာလည္း ေနာက္မ်ဳိးဆက္ေတြအထိ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ မႈေတြ ႀကံဳေတ႔ြခဲ့ၾကပါတယ္။ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းမွာျဖစ္တဲ့ ကင္ဆာေရာဂါ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ စ တဲ့ ေရာဂါေတြအျပင္ ေမြးလာတဲ့ကေလးေတြမွာ ကိုယ္လက္ အဂၤါခၽြတ္ယြင္းတဲ့ အထိ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါ တယ္။
အတိတ္မွာျဖစ္ခဲ့တာေတြကို အေမရိကန္ေရာ ဗီယက္နမ္အစိုးရကပါ အတိတ္မွာထားခဲ့ဖုိ႔ ပထမေျခလွမ္း ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ရွင္းလင္းေရး စီမံကိန္းစတင္တဲ့ အခမ္းအနားမွာ ဗီယက္နမ္ဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးက ေျပာၾကားၿပီး သမိုင္းဝင္ အခိုက္အတံ့အျဖစ္ ေဖာ္ျပေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္း အေမရိကန္တုိ႔က အဆိပ္သင့္ ေပါင္းသတ္ေဆး ဂါလံေပါင္း ၁၂ သန္းေလာက္ ႀကဲခ်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္ရွင္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံစစ္ပြဲၿပီးဆံုးတာ အႏွစ္ ၄၀ နီးပါးအၾကာ ၾကာသပေတးေန႔က ဗီယက္နမ္နဲ႔ အေမရိကန္ တာဝန္ရွိသူေတြက ရွင္းလင္းေရး စီမံကိန္းကို စတင္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ပဲြကာလက Agent Orange ေပါင္းသတ္ေဆးေတြကို သိုေလွာင္ထားတဲ့ အေမရိကန္ေလတပ္ အေျခစိုက္ စခန္းေဟာင္း ေနရာမွာ အဆိပ္ျဖစ္ေစတဲ့ ဓာတုပစၥည္း အႂကြင္းအက်န္ရွင္းလင္းေရးကို စတင္ခဲ့တာပါ။
ထူတပ္တဲ့ ေတာေတြထဲ Vietnam ကြန္ျမဴနစ္တပ္ေတြကို အေမရိကန္တပ္ေတြက လိုက္လံ ရွာေဖြရာ မွာ အပင္ေတြကုိ ရွင္းတဲ့အေနနဲ႔ Agent Orange အပင္သတ္ေဆးေတြကို ေလေၾကာင္းကေန ႀကဲခ်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုႀကဲခ်မႈေၾကာင့္ သစ္ပင္သီးႏွံစိုက္ပ်ဳိး ဧက သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ပ်က္စီးခဲ့ရသလို အဆိပ္ျဖစ္ေစတဲ့ ဓာတုအမႈန္႔ေတြကို ထိေတြ႔ ႐ွဴ႐ႈိက္မိသူေတြမွာလည္း ေနာက္မ်ဳိးဆက္ေတြအထိ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ မႈေတြ ႀကံဳေတ႔ြခဲ့ၾကပါတယ္။ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းမွာျဖစ္တဲ့ ကင္ဆာေရာဂါ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ စ တဲ့ ေရာဂါေတြအျပင္ ေမြးလာတဲ့ကေလးေတြမွာ ကိုယ္လက္ အဂၤါခၽြတ္ယြင္းတဲ့ အထိ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါ တယ္။
အတိတ္မွာျဖစ္ခဲ့တာေတြကို အေမရိကန္ေရာ ဗီယက္နမ္အစိုးရကပါ အတိတ္မွာထားခဲ့ဖုိ႔ ပထမေျခလွမ္း ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ရွင္းလင္းေရး စီမံကိန္းစတင္တဲ့ အခမ္းအနားမွာ ဗီယက္နမ္ဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးက ေျပာၾကားၿပီး သမိုင္းဝင္ အခိုက္အတံ့အျဖစ္ ေဖာ္ျပေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္း အေမရိကန္တုိ႔က အဆိပ္သင့္ ေပါင္းသတ္ေဆး ဂါလံေပါင္း ၁၂ သန္းေလာက္ ႀကဲခ်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္ရွင္။
