[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာကို လေယာဉ်ဆီတင်ပို့မှုနဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှု ဆက်စပ်နေတာတွေ့ထားလို့ မတင်ပို့ကြဖို့ Amnesty International အဖွဲ့က တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
Amnesty International နိုင်ငံတကာလူ့အခွင့်ရေးအဖွဲ့ကြီးအနေနဲ့ လေယာဉ်ဆီပို့ကုမ္ပဏီတွေက ပေါက်ကြားလာတဲ့ အထောက်အထားသတင်းတွေ၊ မြန်မာ့လေတပ်က ထွက်ပြေးလာသူတွေကို မေးမြန်းမှုတွေကနေ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနဲ့ ဆက်စပ်တာတွေ့ခဲ့တဲ့အချက်တွေကို AI က အစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
အရပ်သားပစ်မှတ်တွေအပေါ် မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ တိုးမြင့်လာချိန်မှာ အရပ်သားထိခိုက်သေဆုံးမှု တားဆီးနိုင်ရေး၊ နိုင်ငံတကာ လောင်စာဆီတင်ပို့တဲ့ ကုမ္ပဏီတွေအနေနဲ့ လေယာဉ်ဆီတင်ပို့တာ ရပ်ဆိုင်းပေးဖို့၊ AI ကတောင်းဆိုပါတယ်။
AI အဖွဲ့နဲ့ Justice for Myanmar မြန်မာဆိုင်ရာတရားမျှတရေးအဖွဲ့ ပူးပေါင်းပြီး လေ့လာစုံစမ်းထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာထဲမှာ ဆွစ်ဇာလန်၊ အမေရိကန်၊ ထိုင်း၊ တရုတ်နဲ့ ရုရှားကုမ္ပဏီတွေကို အခုလိုတောင်းဆိုလိုက်တာပါ။
နိုင်ငံတကာ စက်သုံးဆီတင်ပို့ကုမ္ပဏီတွေဖြစ်တဲ့ ဆွစ်ဇာလန်ပိုင် Puma Energy ကုမ္ပဏီအပြင် အမေရိကန်ပိုင် ExxonMobil ၊ Thai Oil ၊ PetroChina နဲ့ ရုရှားပိုင် Rosneft တို့လည်း ဒီ လေယာဉ်ဆီတင်ပို့မှုမှာ ပါဝင်ပတ်သက်နေတာတွေ့ထားတယ်လို့ AI အဖွဲ့ထုတ်ပြန်ချက်ထဲ ဖော်ပြထားပါတယ်။ Puma Energy ကုမ္ပဏီကတော့ မြန်မာနိုင်ငံကနေထွက်ဖို့ မကြာခင်က ကြေညာထားပါတယ်။
မြန်မာစစ်အာဏာသိမ်းအပြီးထဲက လက်နက်ကိုင်တိုက်ခိုက်မှုထဲမပါတဲ့ အရပ် သားတွေ ဒါဇင်တွေနဲ့ချီသေဆုံးခဲ့ရတဲ့အပေါ် အလေးထားစုံစမ်းခဲ့တဲ့ အစီရင်ခံစာထဲမှာ စစ်ကောင်စီကို လေယာဉ်ဆီတွေသာ မရောင်းရင် စစ်လေယာဉ်တွေ မပျံနိုင်တာမို့ အခုလိုတောင်းဆိုတာပါလို့ အစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်တဲ့ AI အဖွဲ့ရဲ့ အတွင်းရေးမှုးချုပ် Agnes Callamard က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာစစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ အခုလို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မူတွေဟာ လက်နက်မဲ့အရပ်သားတွေကို တိုက်ခိုက်တာမဟုတ်ဘဲ လက်နက်ကိုင်နဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ နယ်မြေတွေကိုသာ ဦးတည်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာလို့ ပြန်ဖြေရှင်းလေ့ရှိပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ AI အဖွဲ့ တွေ့ရှိချက်ထဲမှာတော့ ဒီနှစ်ဆန်းပိုင်း ကရင်တိုင်းရင်းသားနယ်မြေတိုက်ခိုက်မှုကနေ မကြာခင်က ကျောင်းတွင်းတိုက်ခိုက်မှုနဲ့ နောက်ဆုံးကချင်ဒေသ ဂီတပွဲတိုက်ခိုက်မှုထဲ လက်နက်မဲ့ အရပ်သားတွေအများအပြား သေဆုံးခဲ့ရတယ်လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်ခင်ဗျာ။
================
[[Unicode]]
စဈကောငျစီကို လယောဉျဆီ မရောငျးဘို့ AI တောငျးဆို
မွနျမာကို လယောဉျဆီတငျပို့မှုနဲ့ စဈရာဇဝတျမှု ဆကျစပျနတောတှေ့ထားလို့ မတငျပို့ကွဖို့ Amnesty International အဖှဲ့က တောငျးဆိုလိုကျပါတယျ။
Amnesty International နိုငျငံတကာလူ့အခှင့ျရေးအဖှဲ့ကွီးအနနေဲ့ လယောဉျဆီပို့ကုမ်ပဏီတှကေ ပေါကျကွားလာတဲ့ အထောကျအထားသတငျးတှေ၊ မွနျမာ့လတေပျက ထှကျပွေးလာသူတှကေို မေးမွနျးမှုတှကေနေ လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုနဲ့ ဆကျစပျတာတှေ့ခဲ့တဲ့အခကြျတှကေို AI က အစီရငျခံစာထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
အရပျသားပဈမှတျတှအေပေါျ မွနျမာစဈတပျရဲ့ လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုတှေ တိုးမွင့ျလာခြိနျမှာ အရပျသားထိခိုကျသဆေုံးမှု တားဆီးနိုငျရေး၊ နိုငျငံတကာ လောငျစာဆီတငျပို့တဲ့ ကုမ်ပဏီတှအေနနေဲ့ လယောဉျဆီတငျပို့တာ ရပျဆိုငျးပေးဖို့၊ AI ကတောငျးဆိုပါတယျ။
AI အဖှဲ့နဲ့ Justice for Myanmar မွနျမာဆိုငျရာတရားမြှတရေးအဖှဲ့ ပူးပေါငျးပွီး လေ့လာစုံစမျးထုတျပွနျတဲ့ အစီရငျခံစာထဲမှာ ဆှဈဇာလနျ၊ အမရေိကနျ၊ ထိုငျး၊ တရုတျနဲ့ ရုရှားကုမ်ပဏီတှကေို အခုလိုတောငျးဆိုလိုကျတာပါ။
နိုငျငံတကာ စကျသုံးဆီတငျပို့ကုမ်ပဏီတှဖွေဈတဲ့ ဆှဈဇာလနျပိုငျ Puma Energy ကုမ်ပဏီအပွငျ အမရေိကနျပိုငျ ExxonMobil ၊ Thai Oil ၊ PetroChina နဲ့ ရုရှားပိုငျ Rosneft တို့လညျး ဒီ လယောဉျဆီတငျပို့မှုမှာ ပါဝငျပတျသကျနတောတှေ့ထားတယျလို့ AI အဖှဲ့ထုတျပွနျခကြျထဲ ဖောျပွထားပါတယျ။ Puma Energy ကုမ်ပဏီကတော့ မွနျမာနိုငျငံကနထှေကျဖို့ မကွာခငျက ကွညောထားပါတယျ။
မွနျမာစဈအာဏာသိမျးအပွီးထဲက လကျနကျကိုငျတိုကျခိုကျမှုထဲမပါတဲ့ အရပျ သားတှေ ဒါဇငျတှနေဲ့ခြီသဆေုံးခဲ့ရတဲ့အပေါျ အလေးထားစုံစမျးခဲ့တဲ့ အစီရငျခံစာထဲမှာ စဈကောငျစီကို လယောဉျဆီတှသော မရောငျးရငျ စဈလယောဉျတှေ မပြံနိုငျတာမို့ အခုလိုတောငျးဆိုတာပါလို့ အစီရငျခံစာထုတျပွနျတဲ့ AI အဖှဲ့ရဲ့ အတှငျးရေးမှုးခြုပျ Agnes Callamard က ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာစဈကောငျစီဘကျကတော့ အခုလို လကွေောငျးတိုကျခိုကျမူတှဟော လကျနကျမဲ့အရပျသားတှကေို တိုကျခိုကျတာမဟုတျဘဲ လကျနကျကိုငျနဲ့ အကွမျးဖကျအဖှဲ့ နယျမွတှေကေိုသာ ဦးတညျတိုကျခိုကျခဲ့တာလို့ ပွနျဖွရှေငျးလေ့ရှိပါတယျ။
ဒါပမေဲ့ AI အဖှဲ့ တှေ့ရှိခကြျထဲမှာတော့ ဒီနှဈဆနျးပိုငျး ကရငျတိုငျးရငျးသားနယျမွတေိုကျခိုကျမှုကနေ မကွာခငျက ကြောငျးတှငျးတိုကျခိုကျမှုနဲ့ နောကျဆုံးကခငြျဒသေ ဂီတပှဲတိုကျခိုကျမှုထဲ လကျနကျမဲ့ အရပျသားတှအေမြားအပွား သဆေုံးခဲ့ရတယျလို့ ဖောျပွခဲ့ပါတယျခငျဗြာ။
