ျမန္မာႏုိင္္ငံ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ကေန စစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာၾကရတဲ့ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ဒုကၡသည္ ေတြကို တ႐ုတ္အစိုးရက အကာအကြယ္ေပးဖို႔နဲ႔ သူတို႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေတြ ေပး ခြင့္ျပဳဖို႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔တခုက တ႐ုတ္အစိုးရကို တိုက္တြန္းလိုက္ပါ တယ္။ ဒုကၡသည္ေတြအေပၚ တ႐ုတ္အစုိးရရဲ႕ ျပဳမူဆက္ဆံပံုဟာ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူညီ ခ်က္ကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ေတာ့ ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြ ကို ျငင္းဆန္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဆက္ေျပာျပပါမယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ဘက္မွာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအၾကား လြန္ခဲ့တဲ့ တႏွစ္ေက်ာ္မွာ တိုက္ပြဲေတြ ျပန္ျဖစ္ခဲ့ကတည္းက ေဒသခံကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရတာ၊ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသဘက္ ထြက္ေျပး ခုိလံႈၾကရတာေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ထဲမွာတင္ ထြက္ေျပးေနၾကရသူေတြသာမက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၊ ယူနန္ျပည္နယ္ထဲက ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ကခ်င္ဒုကၡသည္ ၇,၀၀၀ ကေန ၁၀,၀၀၀ ေလာက္အထိ ရွိေနၿပီး သူတို႔ဟာ တကယ့္ကိုဆိုးရြားတဲ့ အေျခအေန နဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနၾက ရတယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ HRW က အာရွေဒသ ဌာနခြဲ၊ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဖီလ္ ေရာဘတ္ဆန္ (Phil Robertson) က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
Phil Robertson ; “သူတို႔ေတြမွာ အစားအစာက မလံုေလာက္၊ ေသာက္ေရကမျပည့္စံု၊ သန္႔ရွင္းေရးက မေကာင္း၊ ေနစရာအမိုးအကာေတြလည္း အလံုအေလာက္မရွိၾကပါဘူး။ သူတုိ႔ဟာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ လက္လုပ္ ရြက္ဖ်င္တဲေတြနဲ႔ ျဖစ္သလို ေနေနၾကရပါတယ္။ ကံမေကာင္းစြာပဲ သူတို႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက အကူအညီေတြ ေပးခြင့္ မရပါဘူး။ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး UNHCR နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ တ႐ုတ္အစိုးရက ခြင့္မျပဳပါဘူး။ ဒါဟာ တ႐ုတ္အစိုးရက သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုး ထားတဲ့ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ပါတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြကို သိသိသာသာ ခ်ဳိးေဖာက္တာပါပဲ။”
ဒုကၡသည္တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ အဖမ္းခံရတာ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထဲ ၀င္ေရာက္ ခုိလံႈခြင့္မျပဳတာ ဒါမွမဟုတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ထဲက ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနတဲ့ ေဒသေတြဆီ အတင္းအက်ပ္ ျပန္ေမာင္းထုတ္ တာေတြေတာင္မွ ခံရတယ္လို႔ HRW ရဲ႕ အစီရင္ခံစာအသစ္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ HRW အဖြဲ႔ရဲ႕ ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြကို တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ျငင္းဆန္ၿပီး ဒီလူေတြဟာ ဒုကၡသည္ေတြ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
Hong Lei; “ဒီလို ေျပာဆိုတာေတြဟာ မမွန္ပါဘူး။ ဒီႏွစ္အတြင္း ျမန္မာအစိုးရ စစ္တပ္ဟာ လူနည္းစု လက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ႀကိဳးၾကား တိုက္ပြဲေတြ ပံုမွန္လိုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လံုျခံဳေရးအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံက တခ်ဳိ႕လူေတြဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထဲ ၀င္လာၿပီး မိတ္ေဆြေတြ၊ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတြဆီမွာ ခုိလံႈ ေနထုိင္ ခဲ့ၾက ပါတယ္။ အဲဒီလူေတြဟာ ဒုကၡသည္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ တိုက္ပြဲေတြၿပီးတဲ့အခါ သူတို႔ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲ ျပန္ သြားၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထဲမွာ ရွိေနတဲ့အခ်ိန္အတြင္း လူသားခ်င္း စာနာမႈနဲ႔ တ႐ုတ္အစိုးရက သူတို႔ကို အကူအညီေပးခဲ့ပါတယ္။”
တ႐ုတ္အစိုးရက ေလာေလာဆည္မွာ ဒုကၡသည္အေတာ္မ်ားမ်ားကို ခိုလံႈခြင့္ ျပဳထားတဲ့အတြက္ေတာ့ HRW က အသိအမွတ္ ျပဳပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒုကၡသည္ေတြကို ဘာ အကူအညီ အေထာက္အပံ့မွ မေပးတဲ့ အတြက္ေတာ့ ေ၀ဖန္ ျပစ္တင္ပါတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြဟာ တခါတေလ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီ အနည္းအက်ဥ္းနဲ႔ ေဒသတြင္း ကခ်င္ ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းေတြရဲ႕ အကူအညီေတြကို ကခ်င္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ ကေနတဆင့္ ရေနတယ္လို႔ ဖီလ္ ေရာဘတ္ဆန္က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း နည္းနည္းခ်င္းပဲ ရေနတာျဖစ္ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြ လိုအပ္ေနသေလာက္ မရဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း ဒုကၡသည္ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အကူအညီ ေပးႏုိင္ဖို႔အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရကို တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုတာပါ။
Phil Robertson ; “တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကို တိုးခ်ဲ႕ၿပီးေတာ့ အကာအကြယ္ ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြဆီ UNHCR ကို သြားခြင့္ ျပဳသင့္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ သင့္ ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ ေတြအေပၚ မတရား သျဖင့္ လုပ္ေနတာေတြ ရပ္တန္႔သြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ သင့္ပါ တယ္။”
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔ HRW က အာရွေဒသ ဌာနခြဲ၊ ဒုတိယ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဖီလ္ ေရာဘတ္ဆန္ ပါ။
၁၇ ႏွစ္ၾကာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ၿပီးကာမွ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းေရးအေပၚ သေဘာ မတူ ခဲ့တာေၾကာင့္ KIA နဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရ စစ္တပ္အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျပန္္ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ တႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ အခ်ိန္အတြင္း စစ္ေဘး ဒဏ္သင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ၆၀,၀၀၀ ေလာက္ အထိ ရွိေနၿပီ လို႔ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔နဲ႔ ကခ်င္အဖြဲ႔တို႔ အၾကား ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး တာေတြ ရွိခဲ့ေပမဲ့လည္း ခုခ်ိန္ထိေတာ့ ခုိင္မာတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ တခုမွ မရေသးပါဘူး ခင္ဗ်ား။
