အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြ၊ အစုိးရ အရာရွိေတြ အေနနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ မသိႏုိင္တဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြေပၚ မူတည္ၿပီး အစုရွယ္ယာ ေရာင္း၀ယ္တာေတြကုိ တားျမစ္မယ့္ ဥပေဒတရပ္ကုိ ျပ႒ာန္းသြားႏုိင္ဖုိ႔ လႊတ္ေတာ္တြင္း ေဆြးေႏြး ေနၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရး အရွိန္အ၀ါနဲ႔ စီးပြားေရး အခြင့္ထူးခံ မျဖစ္ရေလေအာင္ စီစဥ္ေနတဲ့ ဥပေဒ၊ အတည္ျဖစ္လာမယ္ဆုိရင္ ဘယ္လုိ သက္ေရာက္မႈေတြ ရွိလာႏုိင္မွာပါလဲ? ဒီအေၾကာင္း ဗြီအုိေအ သတင္းေထာက္ Michael Bowman လႊတ္ေတာ္က ေပးပုိ႔တဲ့ သတင္းေဆာင္းပါးနဲ႔အတူ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႔ စီးပြားေရး က႑မွာ ကုိေအာင္လြင္ဦး က စုစည္းတင္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
လူအမ်ားသိေအာင္ မထုတ္ျပန္ရေသးတဲ့ သတင္းေတြကုိ အေျခခံၿပီး အေမရိကန္ ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြ၊ ထိပ္တန္း အစုိးရ အရာရွိႀကီးေတြနဲ႔ လက္ေထာက္ေတြ စေတာ့ခ္ ရွယ္ယာေတြမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ ေရာင္း၀ယ္တာေတြကုိ တားျမစ္မယ့္ ဥပေဒ မူၾကမ္းတရပ္ကုိ လႊတ္ေတာ္တြင္း တင္သြင္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြဟာ အခြင့္ထူးခံ လူတန္းစားေတြလုိ႔ အေမရိကန္ လူထုၾကား အျမင္မေကာင္း ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ အခုလုိ ဥပေဒမူၾကမ္း တရပ္ကုိ တင္သြင္းလာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
“ဒီလူေတြဟာ အထက္တန္းလႊာ တရပ္လုိ ဖန္တီးေနထုိင္ ေနၾကတယ္လုိ႔ က်မကေတာ့ ခံစားမိပါတယ္၊ က်မတုိ႔လုိ လူမ်ားစုရဲ႔ ဘ၀ေတြ ဘယ္လုိ ေနသလဲ ဆုိတာေတြကုိ မသိၾကပဲ ကင္းကြာေနၾကပါၿပီ။”
Insider Trading အတြင္းလူေတြရဲ႔ ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားမႈ အျဖစ္ အမည္ေပးထားတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကုိ တားျမစ္မယ့္ ဥပေဒကုိေတာ့ အထက္လႊတ္ေတာ္က ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂ ရက္ေန႔ကပဲ ေထာက္ခံမဲ ၉၆ မဲ ကန္႔ကြက္မဲ ၃ မဲနဲ႔ တခဲနက္ အတည္ျပဳ လုိက္ပါတယ္။ ဥပေဒ မူၾကမ္းမွာေတာ့ အတြင္းသတင္းေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး ဥပေဒျပဳ အမတ္ေတြ ရွယ္ယာ အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္တဲ့အခါ ရာဇ၀တ္ေၾကာင္းနဲ႔ အေရးယူဖုိ႔ ျပ႒ာန္းထားတာပါ။ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြ အေနနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ သိေအာင္ ထုတ္ျပန္ မထားတဲ့ သတင္းေတြကုိလည္း စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ တျခားျပင္ပကုိ မေပါက္ၾကားဖုိ႔၊ ဥပေဒျပဳ အမတ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံၾကတဲ့ ကုမၸဏီေတြ၊ အတုိင္ပင္ခံ လုပ္ငန္းေတြက လူပုဂၢိဳလ္ေတြ အေနနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ ရယူဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းတယ္လုိ႔ သံသယ ရွိရင္လည္း စုံစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။
ဒီလုိပဲ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ သာမက လက္ေထာက္ေတြပါ ေဒၚလာ ၁,၀၀၀ အထက္ တန္ဘုိးရွိတဲ့ စေတာ့ခ္ အေရာင္းအ၀ယ္ေတြ လုပ္တဲ့အခါ အရင္လုိ တႏွစ္တႀကိမ္ မဟုတ္ပဲ လစဥ္ အေၾကာင္းၾကား ၾကရမွာပါ။ ဒီလုိ တင္းက်ပ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြ ပါ၀င္မွာ ျဖစ္ေပမဲ့လည္း လူထုေထာက္ခံမႈ အဆင့္အတန္း စံခ်ိန္ခ်ဳိးေလာက္ေအာင္ က်ဆင္းေနတာကုိ အဖတ္ဆည္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိလားေနၾကတာမုိ႔ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္တဦးျဖစ္တဲ့ စေကာ့တ္ ဘေရာင္း (Scott Brown) တုိ႔လုိ အတုိက္အခံ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ ပါတီ၀င္ေတြပါ ဒီဥပေဒကုိ ေထာက္ခံေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္ စီးပြားေရးက ႐ုန္းကန္ေနရဆဲရွိၿပီး အေမရိကန္ မိသားစု အမ်ားစုဟာလည္း စီးပြားေရးအတြက္ ခက္ခဲလွတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ေနရခ်ိန္မ်ဳိးမွာ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ၀န္ထမ္းေတြကေတာ့ အတြင္းသတင္းေတြကေန အိတ္ကပ္ထဲ ေငြ၀င္ေအာင္ တန္းစီေနတာမ်ဳိးက မျဖစ္သင့္ပါဘူး။”
တကယ္ေတာ့ အတြင္းသတင္းေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး စီးပြားေရး အက်ဳိးအျမတ္ ရယူတာေတြကုိ တားျမစ္ဖုိ႔ အတြက္ ေျပာေနတာဟာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာျမင့္ေနၿပီ ျဖစ္သလုိ၊ လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္သြင္းထားတဲ့ ဥပေဒမူၾကမ္း ဟာလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ကတည္းက ေျပာေနၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္း အေမရိကန္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားဌာန တခုျဖစ္တဲ့ CBS ရဲ႔ မိနစ္ ၆၀ အစီအစဥ္မွာ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေဆြးေႏြးလာရာက ဒီကိစၥကုိ ပုိၿပီး အာ႐ုံစုိက္ လာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္မွာ အဓိက ရည္ညႊန္းေျပာဆုိခဲ့တဲ့ ေလ့လာခ်က္တခုကုိေတာ့ အခုအခါ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ေဂ်ာ္ဂ်ီယာျပည္နယ္ တကၠသုိလ္မွာ စီးပြားေရး ပညာရွင္အျဖစ္ အမႈထမ္းေနတဲ့ Alan Ziobrowski က ျပဳစုခဲ့တာပါ။
၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၉၈ ခုႏွစ္အတြင္း စေတာ့ခ္ရွယ္ယာ မွတ္တမ္းေတြအေပၚ အေျခခံ ေလ့လာရာမွာ အထက္လႊတ္ေတာ္က ၁၂% ေအာက္လႊတ္ေတာ္က ၆% အထိ ေစ်းကြက္ထဲမွာ အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္ခဲ့တာကုိ ေလ့လာခ်က္က ေဖာ္ျပပါတယ္။ the Washington Post သတင္းစာကလည္း အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၃ ပုံ ၁ ပုံ နဲ႔ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ထက္၀က္ေလာက္ဟာ လတ္တေလာ စေတာ့ခ္ရွယ္ယာ ေစ်းကြက္ေတြမွာ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကား ေနတုန္းပဲလုိ႔ ေရးခဲ့တာပါ။
ဒါေပမဲ့လည္း ဘ႑ာေငြေၾကး ေစ်းကြက္ေတြရဲ႔ ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ သဘာ၀အရ ဥပေဒျပဳ အမတ္ေတြ အေနနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ မသိတဲ့ သတင္းေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္ေနတာလား ဆုိတာ အတိအက် ေျပာႏုိင္ဖုိ႔ မလြယ္လွတာကုိလည္း ဆန္းစစ္သူေတြ ၀န္ခံၾကပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြဟာ သာမန္လူထု မသိေသးတဲ့ အခ်က္အလက္ အေျမာက္အမ်ားကုိ သိခြင့္ရွိၾကသူေတြ၊ ဒီလုိ သတင္းေတြထဲမွာ ဘ႑ာေငြေၾကး ေစ်းကြက္အေပၚ သက္ေရာက္မႈေတြ ရွိႏုိင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ပါ၀င္ေလ့ ရွိတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္လုိ႔လည္း ဒီမုိကရက္ပါတီ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂၽြန္ တက္စ္တာ (Jon Tester) က အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာလုိက္တာပါ။
“ဘယ္လုိ ဥပေဒမူၾကမ္းေတြ၊ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ စဥ္းစားမလဲ ဆုိတာမ်ဳိးကုိ လႊတ္ေတာ္ထဲက လူေတြအေနနဲ႔ ႀကိဳၿပီး သိႏုိင္တယ္ ဆုိတာကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ဒီမူၾကမ္းေတြက အေျခခံ ကုန္ပစၥည္းေတြနဲ႔ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြအေပၚ ဘယ္လုိ အက်ဳိးဆက္ေတြ ရွိလာေစမလဲ ဆိုတာကုိလည္း ဒီလူေတြ သိပါတယ္။ မၾကာခနဆုိသလုိ၊ က်ေနာ္တုိ႔ အတည္ျပဳလုိက္တဲ့ ဥပေဒေတြေၾကာင့္ ကုမၸဏီတခုအတြက္ စေတာ့ခ္ ရွယ္ယာ ေစ်းကြက္အေပၚ သိသိသာသာ ႐ုိက္ခတ္တတ္တာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။”
လူေတြၾကားမွာ ပုိၿပီး မေက်နပ္စရာ ျဖစ္ရတာကေတာ့ သာမာန္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားေတြ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္း ႀကံဳေနရခ်ိန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြရဲ႔ ကုိယ္ပုိင္ စီးပြားေရးမွာေတာ့ တေန႔တျခား ႀကီးထြားေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြရဲ႔ ထက္၀က္ေလာက္ဟာ သန္းၾကြယ္သူေ႒းေတြပါ။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ သဘာပတိ ဂၽြန္ ေဘနာ (John Boehner) နဲ႔ ဒီမုိကရက္ ပါတီက သဘာပတိေဟာင္း နန္စီ ပလုိစီ (Nancy Pelosi) တုိ႔ရဲ႔ စေတာ့ခ္ရွယ္ယာ အေရာင္းအ၀ယ္ေတြ အေပၚ သတင္းမီဒီယာေတြက ေစာင့္ၾကည့္ စုံစမ္းမႈေတြ ရွိခဲ့ေပမဲ့လည္း အေမရိကန္ ဗဟုိအစုိးရရဲ႔ ေငြစုစာခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ လုပ္ထုံး လုပ္နည္းေတြကုိ ႀကီးၾကပ္ရတဲ့ Securities and Exchange ေကာ္မရွင္ (SEC) ကေတာ့ ထိပ္တန္း လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၂ ဦးရဲ႔ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ လက္ေရွာင္ခဲ့ပါတယ္။
ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းဆုိင္ရာ မန္ေနဂ်ာတဦးလည္းျဖစ္ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြအေၾကာင္း ေရးသားျပဳစုသူ တဦးလည္းျဖစ္တဲ့ မုိက္ယ္ ဖား (Michael Farr) ကေတာ့ တန္းတူရည္တူ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ခြင့္ေတြ မရွိေတာ့ဘူးလုိ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လက္ခံလာၾကတဲ့ အျမင္ေတြက ဘ႑ာေငြေၾကး ေစ်းကြက္အေပၚ ထိခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ရတယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။
“အုပ္စုတစုကေန တျခားအုပ္စုက အသာစီး ရေနတယ္လုိ႔ သံသယ၀င္ၿပီ ဆုိတာနဲ႔ ခ်က္ျခင္းဆုိသလုိ၊ အာဏာ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာက ေျပာင္းသြားပါတယ္။ ဒီလုိ အေျပာင္းအလဲေတြကေန ေစ်းႏႈန္းေတြကုိ ေျပာင္းေစသလုိ၊ ပါ၀င္လုပ္ကုိင္ သူေတြကုိလည္း လက္ေရွာင္သြားေအာင္ ေသခ်ာေပါက္ ထိန္းထားတတ္ပါတယ္။ မွ်တမႈကသာ ပုိၿပီးပါ၀င္လုိစိတ္ကုိ အားေပးတတ္တာပါ။”
သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား ကေတာ့ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းမယ့္ အစီအစဥ္ကုိ ေထာက္ခံေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္ အေျချပ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ထည့္သြင္း ေျပာဆုိထားတာပါ။ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ အတည္ျပဳလုိက္တဲ့ အေပၚမွာလည္း သမၼတက ဒါဟာ အစုိးရနဲ႔ လူထုအၾကား ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရာမွာ အေရးႀကီးတဲ့ ေျခလွမ္းတရပ္အျဖစ္ အားရတဲ့အေၾကာင္း ေျပာသြားပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္က အတည္ျပဳၿပီးတဲ့အခါ ဥပေဒအျဖစ္ အျမန္ဆုံး ျပ႒ာန္းႏုိင္ဖုိ႔ ခ်က္ျခင္း လက္မွတ္ထုိး ေပးမယ္လုိ႔လည္း သမၼတက ေျပာထားတာပါ။
ဒါေပမဲ့လည္း ကဲြလဲြမႈေတြ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး ေလာကက အေျခအေနေၾကာင့္ အာဏာရ ဒီမုိကရက္ ပါတီ အမ်ားစုရွိရာ အထက္လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳလုိက္တဲ့ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ အတုိက္အခံ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္ခ်က္ေတြ လုပ္ေကာင္း လုပ္လာႏုိင္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ဥပေဒတရပ္ အျဖစ္နဲ႔ အတည္ျပဳႏုိင္ေအာင္ေတာ့ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္း သြားႏုိင္မယ့္ အလားအလာေတြလည္း ရွိေနတယ္လုိ႔ ဆန္းစစ္သူေတြ ယုံၾကည္ထားၾကတာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း တင္ျပရင္းနဲ႔ပဲ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႔ စီးပြားေရး က႑ကုိ ရပ္နားပါရေစ။
